Του David Axe
Έπειτα από έξι μήνες σκληρών μαχών στο πλαίσιο της νότιας αντεπίθεσης, οι ουκρανικές ταξιαρχίες έχουν χάσει τουλάχιστον περίπου δώδεκα από τα 71 τανκ Leopard 2 γερμανικής κατασκευής που έχει λάβει η Ουκρανία μέχρι στιγμής από τους συμμάχους της.
Ωστόσο, τώρα φαίνεται ότι είναι πιο πιθανό η Ουκρανία να μπορέσει να καλύψει και με το παραπάνω αυτές τις απώλειες το 2024. Όλο αυτό μπορεί να γίνει χάρη στην ελβετική σχολαστικότητα και την υπομονετική διπλωματία των Γερμανών αξιωματούχων στην Ελβετία.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 ο ελβετικός στρατός απέκτησε 380 τανκ Pz 87 - εκδόσεις των 60 τόνων με πλήρωμα τεσσάρων ατόμων Leopard 2A4 με ελβετικά πολυβόλα και ασυρμάτους - και, στη δεκαετία του 2010, αναβάθμισε 134 από αυτά. Οι Ελβετοί πούλησαν μερικά από τα πλεονάζοντα Pz 87 και έστειλαν τα υπόλοιπα 96 μη αναβαθμισμένα τανκ στις αποθήκες.
Αυτά τα Pz 87 που στάλθηκαν στις αποθήκες, φέρονται να ήταν μερικά από τα καλύτερα διατηρημένα Leopard 2A4. Η Ουκρανία προφανώς επιθυμούσε να τα αποκτήσει, ίσως μέσω ενός μεσάζοντα όπως η Γερμανία. Αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα: Η αυστηρή πολιτική ουδετερότητας της ελβετικής κυβέρνησης.
Οι Γερμανοί χρειάστηκαν περισσότερο από ένα χρόνο για να καταλήξουν σε μια συμφωνία ώστε οι Ελβετοί βουλευτές και αξιωματούχοι να την εγκρίνουν. Την Τετάρτη, το ελβετικό ομοσπονδιακό συμβούλιο υπέγραψε τελικά την έγκριση του κοινοβουλίου για την εξαγωγή, στη γερμανική εταιρεία Rheinmetall, 25 από τα Pz 87.
Ο κυριότερος όρος είναι ότι τα Pz 87 δεν πρέπει να καταλήξουν στην Ουκρανία. "Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η Γερμανία έχει δώσει διαβεβαιώσεις ότι τα τανκ θα παραμείνουν στη Γερμανία, στο ΝΑΤΟ ή στους εταίρους της στην Ε.Ε., προκειμένου να καλυφθούν οι υπάρχουσες ελλείψεις", ανέφερε η ελβετική κυβέρνηση.
Το προφανές "παραθυράκι" είναι το εξής: Η Rheinmetall θα μπορούσε να πουλήσει τα πρώην ελβετικά άρματα σε μια χώρα που ήδη διαθέτει Leopard 2A4, ίσως με χρηματοδότηση της γερμανικής κυβέρνησης, και η χώρα αυτή θα μπορούσε στη συνέχεια να δωρίσει στην Ουκρανία τα δικά της Leopard 2A4.
Πράγματι, το Βερολίνο εφαρμόζει ένα πρόγραμμα επανεξοπλισμού των συμμάχων, ώστε να μπορούν να παραδώσουν τον υπάρχοντα οπλισμό τους στην Ουκρανία. Το πρόγραμμα αυτό ονομάζεται Ringtausch. Στο πλαίσιο του προγράμματος, το Βερολίνο έχει στείλει 14 Leopard 2A4 στην Τσεχία με αντάλλαγμα η χώρα να προμηθεύσει την Ουκρανία τουλάχιστον 50 από τα παλιά της άρματα T-72.
Παρά τις πολύμηνες συνομιλίες, οι Γερμανοί δεν έχουν ακόμη πείσει τους Πολωνούς να παραχωρήσουν, μέσω του Ringtausch, κάποια από τα 71 Leopard 2A4. Σημειώνεται ότι η Πολωνία είχε δωρίσει προηγουμένως στην Ουκρανία 14 Leopard 2A4 πέρα από εκατοντάδες T-72 και PT-91.
Είναι προφανές ότι η μείωση της παγκόσμιας προμήθειας ανταλλακτικών Leopard 2A4 αποτελεί ένα πρόβλημα. Οι Γερμανοί σκοπεύουν να στείλουν στην Ουκρανία 14 επιπλέον Leopard 2A4, αλλά χρειάζονται χρόνο μέχρι το επόμενο έτος για να επισκευάσουν τα παλιά άρματα PT-91.
Τώρα που οι Γερμανοί σύντομα θα έχουν 25 φρέσκα πρώην ελβετικά Leopard 2A4 - δηλαδή τα Pz 87 - που σύμφωνα με πληροφορίες είναι σε καλή κατάσταση, η Γερμανία θα μπορούσε να πουλήσει Pz 87 στην Πολωνία και να διευκολύνει την χώρα στο να δώσει μερικά από τα Leopard 2A4 της στο Κίεβο. Οι Πολωνοί προσπάθησαν να αγοράσουν Pz 87 πέρυσι, αλλά οι Ελβετοί είχαν αρνηθεί.
Πρόκειται για μια περίπλοκη κατάσταση και είναι πιθανό τα Pz 87 τελικά να μην αντικαταστήσουν τα Leopard 2A4 που θα καταλήξουν στην Ουκρανία. Αλλά αν το Κίεβο αποκτήσει επιπλέον Leopard 2A4 τους επόμενους μήνες, η απόφαση της Ελβετίας να εξάγει τελικά Pz 87 στη Γερμανία πιθανότατα θα είναι κομβική.
Επιπλέον 25 Leopard 2A4 θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά στην Ουκρανία. Σε συνδυασμό με τα 14 επιπλέον Leopard 2A4 που έχει ήδη υποσχεθεί η Γερμανία θα αντιστοιχούσαν σε ένα ολόκληρο τάγμα από τανκ. Επί του παρόντος, ο ουκρανικός στρατός διαθέτει μόνο ένα τάγμα Leopard 2A4 - μέρος της 33ης Μηχανοκίνητης Ταξιαρχίας - το οποίο ξεκίνησε με 40 άρματα μάχης και τώρα της έχουν απομείνει ίσως 33.
Αν όλα καταρρεύσουν και η Ουκρανία δεν πάρει τα επιπλέον Leopard 2A4 δεν θα είναι και..καταστροφή. Οι Ουκρανοί εξακολουθούν να έχουν 13 από τα 14 βρετανικής κατασκευής άρματα μάχης Challenger 2, και τα 31 αμερικανικής κατασκευής M-1 καθώς και τις πρώτες δεκάδες από τα σχεδόν 200 Leopard 1 προερχόμενα από μια κοινοπραξία Γερμανίας-Ολλανδίας-Δανίας ενώ υπάρχουν και τα εκατοντάδες T-72 και PT-91.
Ναι, η Ουκρανία χρειάζεται περισσότερα τανκ. Αλλά τα τανκ δεν είναι η μεγαλύτερη ανάγκη της. Αυτό που χρειάζεται περισσότερο από οτιδήποτε άλλο η Ουκρανία είναι ... πυρομαχικά για το πυροβολικό.
