Του Paul Iddon
Η ισραηλινή πολιορκία της Λωρίδας της Γάζας μετά τη σφαγή αμάχων από τη Χαμάς το Σάββατο θα μπορούσε να είναι ακόμη πιο καταστροφική από την επίθεση που εξαπέλυσε το Ισραήλ κατά της Βηρυτού το καλοκαίρι του 1982.
Ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκάλαντ έδωσε εντολή τη Δευτέρα για "πλήρη πολιορκία" της Γάζας, και έκανε λόγο για διακοπή της παροχής τροφίμων, καυσίμων, ηλεκτρισμού και νερού.
Περίπου 360.000 ισραηλινοί έφεδροι έχουν κινητοποιηθεί μετά την αιφνιαδιαστική επίθεση της Χαμάς το Σάββατο και τη δολοφονία τουλάχιστον 900 Ισραηλινών.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν την Τρίτη ότι το Τελ Αβίβ ανέκτησε τον πλήρη του μεθοριακού φράκτη στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας. Επιπλέον, έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 1.500 σοροί μαχητών της Χαμάς εντός των εδαφών του Ισραήλ.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου είναι ανένδοτος όταν λέει πως τα ισραηλινά χτυπήματα στη Γάζα, που έχουν σκοτώσει τουλάχιστον 765 Παλαιστίνιους, είναι μόνο η αρχή. "Αυτό που θα πάθουν (σ.σ.: οι εχθροί του Ισραήλ) θα τους συνετίσει "για πολλές γενιές", διαμήνυσε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός,
Στρατηγικός στόχος του Ισραήλ είναι η πλήρης διάλυση της Χαμάς, κάτι που θα μπορούσε να σημαίνει μακρόχρονη πολιορκία της Γάζας και πιθανόν χερσαία στρατιωτική επιχείρηση ή και κατάληψη εδαφών.
Η κατάσταση θυμίζει την επέμβαση των Ισραηλινών στον Λίβανο το 1982, για να βάλουν τέλος στις επιθέσεις με ρουκέτες που εκτόξευε η οργάνωση PLO. Εκείνη η επέμβαση εξελίχθηκε από μια μικρής κλίμακας διασυνοριακή επιχείρηση σε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στον Λίβανο: η πολιορκία της Βηρυτού διήρκεσε δύο μήνες. Οι ισραηλινές δυνάμεις έκοψαν την παροχή ηλεκτρισμού, νερού και τροφίμων στη δυτική Βηρυτό. Η πολιορκία έληξε αφού επιτεύχθηκε συμφωνία για την απομάκρυνση των εναπομείναντων μαχητών της PLO προς την Τυνησία. Οι εκτιμήσεις για τις απώλειες εκείνης της περιόδου έκαναν λόγο για περισσότερα από 5.000 θύματα, όταν στη δυτική Βηρυτό ζούσαν κατά τον επίμαχο χρόνο περίπου 600.000 κάτοικοι. Ο πληθυσμός της Γάζας ανέρχεται στα 2 εκατ. ανθρώπους: ο θύλακας είναι μία από τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές στον κόσμο. Η δυτική Βηρυτός είχε 25.000 κτίρια σε μια έκταση δέκα τετραγωνικών μιλίων. Τα κτίρια έγιναν ερείπια κατά τις δύο φάσεις της πολιορκίας.
Τα νοσοκομεία στη Γάζα ήδη αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε φάρμακα, όπως συνέβαινε και στα νοσοκομεία της πολιορκημένης Βηρυτού το 1982. Ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Υγείας της Γάζας προειδοποίησε για πλήρη κατάρρευση του συστήματος υγείας αν δεν αρθεί αμέσως η πολιορκία.
Θα μπορούσε κανείς να εντοπίσει πολλές ομοιότητες με εκείνη τη σύρραξη, αλλά και ορισμένες διαφοροποιήσεις που φανερώνουν πόσο πρωτόγνωρη είναι η κατάσταση σήμερα.
Πρώτον, δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο ποια χώρα θα υποδεχόταν σήμερα μαχητές της Χαμάς, εάν η παλαιστινιακή οργάνωση συμφωνούσε με το Ισραήλ για κατάπαυση του πυρός και ασφαλή απομάκρυνσή τους από τη Γάζα για να τερματιστεί η πολιορκία, εξέλιξη που μοιάζει εξαιρετικά απίθανη. Άλλωστε, το Ισραήλ δεν φαίνεται διατεθειμένο να κλείσει την ιστορία απλώς εάν απομακρυνθούν οι μαχητές της Χαμάς, ιδίως μετά την αιφνιδιαστική επίθεση το Σάββατο που το Τελ Αβίβ τη χαρακτηρίζει ως τη δική της "11η Σεπτεμβρίου". Επομένως, η πολιορκία της Γάζας θα μπορούσε να διαρκέσει περισσότερο από ό,τι της Βηρυτού.
Η ισραηλινή κοινή γνώμη, που μέχρι τώρα ήταν διαχασμένη όσον αφορά τη δικαστική μεταρρύθμιση που προωθούσε ο Νετανιάχου και η δεξιά κυβέρνησή του, είναι συντριπτικά υπέρ της στρατιωτικής επιχείρησης στη Γάζα. Ο πόλεμος του 1982 ήταν πολύ διαφορετικός. Θεωρήθηκε ως ο πρώτος πόλεμος "από επιλογή" του Ισραήλ και όχι αμυντικός (στο Σουέζ το 1956 ήταν ο πρώτος πόλεμος "από επιλογή" του Ισραήλ). Η σφαγή των Παλαιστινίων στους προσφυγικούς καταυλισμούς Σάμπρα και Σατίλα της Βηρυτού καταδικάστηκε, ενώ πραγματοποιήθηκαν μεγάλες αντιπολεμικές διαδηλώσεις ακόμα και στο Ισραήλ, φαινόμενο σπάνιο μέχρι τότε.
Πολλοί Ισραηλινοί σήμερα θεωρούν αναγκαία την αντίδραση του Τελ Αβίβ και δίκαια τα αντίποινα για την πιο θανατηφόρα επίθεση που έχει εξαπολυθεί στο εσωτερικό του Ισραήλ.
Στον πόλεμο του Λιβάνου, το Ισραήλ απέδιδε τις μεγάλες απώλειες αμάχων στην χρήση "ανθρώπινων ασπίδων" από την PLO. Σήμερα, η Χαμάς κρατά πολλούς Ισραηλινούς πολίτες και στρατιώτες ως ομήρους στη Γάζα, και ενδέχεται να τους χρησιμοποιήσει ως ασπίδες.
Η αμερικανική υποστήριξη είναι επίσης πολύ διαφορετική από ό,τι το 1982. Τότε, η κυβέρνηση Ρέιγκαν προειδοποίησε το Ισραήλ να μην χρησιμοποιήσει αμερικανικό οπλισμό σε επιθετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις. Εξέτασε ακόμη και το ενδεχόμενο να επιβάλει κυρώσεις. Ο Ρέιγκαν χρησιμοποίησε τη λέξη "ολοκαύτωμα" για να περιγράψει την πολιορκία της Βηρυτού από το Ισραήλ σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον τότε Ισραηλινό πρωθυπουργό. Σήμερα, η κυβέρνηση Μπάιντεν στηρίζει πλήρως και ακλόνητα το Ισραήλ.
Το τι θα ακολουθήσει μπορούμε μόνο να το εικάσουμε. Το βέβαιο είναι πως η κατάσταση σήμερα είναι πρωτόγνωρη - και θα μπορούσε να οδηγήσει στην πιο βίαιη ισραηλινή πολιορκία.
Μετά την ανάκτηση του ελέγχου στα σύνορα, ο στρατός του Ισραήλ θα μπορούσε εντείνει την πίεσή του στο εσωτερικό της Γάζας από όλες τις πλευρές και να δημιουργήσει μια νεκρή ζώνη. Άλλωστε ο Νετανιάχου κάλεσε τους κατοίκους της Γάζας να απομακρυνθούν, κάτι που μπορεί να σημαίνει εκκένωση όλων των παραμεθόριων περιοχών και μετακίνηση πληθυσμών προς στο κέντρο της Λωρίδας. Οι ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές έχουν ήδη εκτοπίσει περίπου 187.500 άτομα.
Μια νεκρή ζώνη μπορεί να επεκταθεί προς το νότιο κομμάτι της Γάζας, με τις ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις να επιχειρούν να καταλάβουν την παλαιστινιακή πλευρά του περάσματος της Ράφα μεταξύ Γάζας και Αιγύπτου για να διασφαλίσουν ότι η Χαμάς θα αποκοπεί από τον έξω κόσμο. Αυτή η στρατιωτική επιχείρηση θα σήμαινε σφοδρές συγκρούσεις σε αστικό ιστό εναντίον των μαχητών της Χαμάς - και όχι μόνο.
Η επίθεση της παλαιστινιακής οργάνωσης το Σάββατο ήταν πρωτόγνωρη. Εξίσου πρωτόγνωρες μπορεί να είναι οι εξελίξεις στον πόλεμο στο Ισραήλ.
