Της Forbes Wealth Team
Ο κατάλογος του Τζο Μπάιντεν με τους Ρώσους δισεκατομμυριούχους που θα μπορούσαν να τους επιβληθούν κυρώσεις ως απάντηση σε μια ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν έχει δοθεί στη δημοσιότητα. Με τη βοήθεια ειδικών και βάσει εκτιμήσεων, το Forbes εντόπισε τους πιθανούς στόχους του Αμερικανού προέδρου.
Τουλάχιστον έντεκα δισεκατομμυριούχοι –στενοί φίλοι του Βλαντίμιρ Πούτιν– έχουν κατηγορηθεί από τις ΗΠΑ για "παράνομες οικονομικές δραστηριότητες", είτε λίγο μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2014 είτε στον απόηχο της ρωσικής ανάμειξης στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2016.
Υπάρχουν, όμως, μερικοί που έχουν γλιτώσει τις κυρώσεις. Στην κορυφή αυτής της λίστας φιγουράρουν οι Ρόμαν Αμπράμοβιτς, Αλισέρ Ουσμάνοφ και Λεονίντ Μίκελσον, με συνολική αξία 58,3 δισ. δολάρια.
Πέραν της προειδοποίησης ότι οι κυρώσεις θα μπορούσαν να αφορούν προσωπικά τον Βλαντίμιρ Πούτιν, η κυβέρνηση Μπάιντεν κρατάει κλειστά τα χαρτιά της όσον αφορά τους μεγιστάνες που σχεδιάζει να βάλει στο στόχαστρο. Η Τζεν Ψάκι, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, δήλωσε τη Δευτέρα ότι η Ουάσιγκτον έχει εντοπίσει ανθρώπους "στον εσωτερικό κύκλο του Κρεμλίνου ή κοντά σε αυτόν", οι οποίοι "συμμετέχουν στη λήψη κυβερνητικών αποφάσεων ή βαρύνονται εξίσου ως υπεύθυνοι για τη αποσταθεροποιητική συμπεριφορά του Κρεμλίνου". Είναι ευάλωτοι, πρόσθεσε η ίδια, "εξαιτίας των στενών οικονομικών δεσμών τους με τη Δύση".
Τα άτομα στα οποία επιβάλλονται κυρώσεις μπλοκάρονται από το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ, ενώ χάνουν την πρόσβαση σε κάθε περιουσιακό στοιχείο που βρίσκεται υπό αμερικανική δικαιοδοσία. Τα αυστηρά μέτρα κατά ορισμένων ολιγαρχών είχαν ως αποτέλεσμα να μειωθεί κάπως ο πλούτος τους.
Τον Μάρτιο του 2019, και ενώ δεν είχε κλείσει ούτε χρόνος από την επιβολή αμερικανικών κυρώσεων στον δισεκατομμυριούχο Όλεγκ Ντεριπάσκα, ο τελευταίος μήνυσε –χωρίς να δικαιωθεί– το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, υποστηρίζοντας ότι πλέον θεωρούνταν "τοξικός" για οποιασδήποτε συναλλαγή στον κόσμο. Σύμφωνα με ανάλυση του Forbes, στους 11 μήνες που μεσολάβησαν από την ανακοίνωση των κυρώσεων έως την κατάθεση της αγωγής, η καθαρή αξία του Ντεριπάσκα υποχώρησε κατά 47%, στα 3,58 δισ. δολάρια από τα 6,76 δισ. Αυτό οφειλόταν κατά κύριο λόγο στη "βουτιά" που σημείωσαν οι μετοχές των εταιρειών αλουμινίου που διηύθυνε ο Ρώσος μεγιστάνας: της En+ Group και της UC Rusal.
Ένας άλλος ολιγάρχης, στον οποίο επιβλήθηκαν κυρώσεις το 2018, ο Βίκτορ Βέξελμπεργκ, σχολίασε σε συνέντευξη που παραχώρησε στη ρωσική έκδοση του Forbes τον Φεβρουάριο του 2021 ότι είχε στο εξωτερικό περιουσιακά στοιχεία αξίας άνω του 1,5 δισ. δολαρίων, τα οποία όμως δεν μπορούσε να αξιοποιήσει χωρίς την έγκριση του αμερικανικού Υπουργείου Οικονομικών. Ο Βέξελμπεργκ αξίζει 9,3 δισ. δολάρια.
Ας δούμε ποιοι είναι οι τρεις μεγιστάνες που πιθανόν να συμπεριληφθούν στη λίστα κυρώσεων του Μπάιντεν:
Ρόμαν Αμπράμοβιτς
Καθαρή αξία: 13,8 δισ. δολάρια
Ο Αμπράμοβιτς συγκαταλέγεται μεταξύ των πιο διάσημων Ρώσων ολιγαρχών, αφού είναι ο ιδιοκτήτης της αγγλικής ομάδας ποδοσφαίρου Τσέλσι. Η καθαρή του αξία περιλαμβάνει συμμετοχές αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ρωσικές εταιρείες Evraz και Norilsk Nickel, ενώ 2,7 δισ. δολάρια της προσωπικής του περιουσίας συνδέονται με την Τσέλσι.
Έχοντας επενδύσει πολύ μεγάλα ποσά στη Δύση, ο Αμπραμοβιτς έμοιαζε εύκολος στόχος και στους προηγούμενους γύρους κυρώσεων, αλλά έως τώρα κατάφερνε να τις αποφύγει. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης του Κρεμλίνου Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος δηλητηριάστηκε το 2020 και σήμερα βρίσκεται έγκλειστος στις ρωσικές φυλακές, ζητά εδώ και χρόνια από τη Δύση να επιβάλει κυρώσεις στον Αμπράμοβιτς, καθώς και στον Αλισέρ Ουσμάνοφ, ο οποίος στο παρελθόν υπήρξε μεγαλομέτοχος άλλης αγγλικής ποδοσφαιρικής ομάδας: της Άρσεναλ. Ο Ναβάλνι έχει εκφράσει την άποψη ότι οι κυρώσεις δεν έχουν αποδώσει τα δέοντα, επειδή τα δυτικά κράτη δεν τις επιβάλλουν στους οικονομικά ισχυρούς της Ρωσίας.
Σύμφωνα με εμπειρογνώμονα που έχει συνεργαστεί με τη ρωσική κυβέρνηση, ο Αμπράμοβιτς γλίτωσε τις κυρώσεις στο παρελθόν χάρη στους φιλικούς του δεσμούς με την Ιβάνκα Τραμπ –κόρη του πρώην προέδρου των ΗΠΑ– και τον σύζυγό της, Τζάρεντ Κούσνερ. Η στενή σχέση των Τραμπ-Κούσνερ με τον Αμπράμοβιτς και την πρώην σύζυγό του Ντάσα Ζούκοβα αποκαλύφθηκε στα έντυπα εξουσιοδότησης ασφαλείας που απαιτούνταν για να ενταχθεί κάποιος στο ανθρώπινο δυναμικό του Λευκού Οίκου.
Ο Αμπράμοβιτς "εθεάθη επανειλημμένα μαζί με την Ιβάνκα και τον Τζάρεντ στην Αγία Πετρούπολη, στο Ντουμπρόβνικ, στο Άσπεν, στο Σεντ Μπαρτς της Καραϊβικής και στη Νέα Υόρκη", σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα. "Ήταν πολύ κοντά στην Ιβάνκα και στον Τζάρεντ και τον κάλυπταν".
Η Ιβάνκα Τραμπ και ο Τζάρεντ Κούσνερ δεν απάντησαν σε αίτημα του Forbes για σχολιασμό.
Αλισέρ Ουσμάνοφ
Καθαρή αξία: 16,4 δισ. δολάρια
Η μεγαλύτερη συμμετοχή του Ουσμάνοφ είναι στον "κολοσσό" παραγωγής χάλυβα Metalloinvest. Χάρη στον Γιούρι Μίλνερ, CEO του ρωσικού venture fund Digital Sky Technologies, ήταν ένας από τους πρώτους που επένδυσαν στο Facebook. Ο Ουσμάνοφ έχει μετοχές στον κινεζικό τεχνολογικό "κολοσσό" Xiaomi, σε εταιρείες τηλεπικοινωνιών και εξόρυξης, αλλά και σε ΜΜΕ. Επίσης, είχε κολλήσει το "μικρόβιο" των αγγλικών ποδοσφαιρικών ομάδων, αφού στο παρελθόν ήταν ο ιδιοκτήτης του 30% της Άρσεναλ. Το 2018, ο Usmanov πούλησε το μερίδιό του στη λονδρέζικη ομάδα έναντι 712 εκατ. δολαρίων στον Αμερικανό δισεκατομμυριούχο Στάνλεϊ Κρένκε, ιδιοκτήτη –μεταξύ άλλων– της ομάδας αμερικανικού ποδοσφαίρου Los Angeles Rams.
Τον Δεκέμβριο, η εταιρεία συμμετοχών του Ουσμάνοφ πούλησε το μερίδιό της στην VK –έναν κορυφαίο ρωσικό όμιλο υπηρεσιών διαδικτύου που παλαιότερα ήταν γνωστός ως Mail.Ru– στην ασφαλιστική εταιρεία Sogaz, που ανήκει εν μέρει στον "σύμμαχο" του Πούτιν, Γιούρι Κοβάλτσουκ, η καθαρή αξία του οποίου ανέρχεται σε 3,6 δισ. δολάρια. Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα, ο Ουσμάνοφ έχει καλύψει επανειλημμένως τον Πούτιν και έχει δώσει λύσεις στα επιχειρηματικά του προβλήματα. Επιπλέον, ο Ουσμάνοφ συνεργάζεται στενά με τον Αντρέι Σκοτς, έναν άλλο Ρώσο ολιγάρχη (με καθαρή αξία 7,7 δισ. δολάρια), στον οποίο οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις το 2018.
Οι δεσμοί του Ουσμάνοφ με τον Πούτιν δεν περιορίζονται στις επιχειρηματικές δραστηριότητες. Ο Ρώσος ολιγάρχης είναι νυμφευμένος με την Ιρίνα Βίνερ, την προπονήτρια-θρύλο της ρυθμικής γυμναστικής που βοήθησε την Αλίνα Καμπάεβα –η οποία φημολογείται πως είναι ερωμένη του Πούτιν– να κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.
Δεδομένου ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν στοχεύει σε ολιγάρχες που έχουν περιουσιακά στοιχεία στη Δύση, το προφίλ του Ουσμάνοφ καλύπτει και με το παραπάνω αυτή την προϋπόθεση, αφού έχει στην κυριότητά του ακίνητα σε όλη την Ευρώπη. Ειδικότερα, ο Ουσμάνοφ είναι ιδιοκτήτης δύο μεγάλων ακινήτων στο Λονδίνο –του Beechwood House και του Sutton Place– με συνολική αξία σχεδόν 300 εκατ. δολάρια. Μεταξύ άλλων, έχει επίσης ακίνητα στο Μόναχο, στο Μονακό και στη Σαρδηνία.
Λεονίντ Μίκελσον
Καθαρή αξία: 28,1 δισ. δολάρια
Ιδρυτής και πρόεδρος της εταιρείας φυσικού αερίου Novatek, ο Μίκελσον είναι και επιχειρηματικός εταίρος του Γκενάντι Τιμτσένκο, ενός ολιγάρχη με καθαρή αξία στα 23,5 δισ. δολάρια, στον οποίο οι ΗΠΑ έχουν επιβάλει κυρώσεις από το 2014. "Οι κυρώσεις σε βάρος του θα έρχονταν ως φυσική συνέχεια των κυρώσεων στον Τιμτσένκο, ο οποίος είναι ο ισχυρότερος επιχειρηματίας στον κύκλο του Πούτιν", τόνισε ο ίδιος εμπειρογνώμονας. "Ο Μίκελσον είναι σίγουρη επιλογή".
Ακολουθεί η λίστα με τους Ρώσους ολιγάρχες, στους οποίους έχει επιβάλει κυρώσεις η αμερικανική κυβέρνηση από το 2014 και μετά.
1. Γκενάντι Τιμτσένκο
2. Όλεγκ Ντεριπάσκα
3. Βίκτορ Βέξελμπεργκ
4. Βλαντίμιρ Μπογκντάνοφ
5. Σουλεϊμάν Κερίμοφ
6. Ιγκόρ Ρότενμπεργκ
7. Αρκάντι Ρότενμπεργκ
8. Μπόρις Ρότενμπεργκ
9. Κιρίλ Σαμάλοφ
10. Αντρέι Σκοτς
11. Γιούρι Κοβάλτσουκ
Διαβάστε ακόμα:
* Το οικονομικό "οπλοστάσιο" του Πούτιν για να αντέξει έναν πόλεμο στην Ουκρανία
* Πώς βγάζει δισεκατομμύρια ο Πούτιν: Οι τρεις θεωρίες
* Ουκρανικό: Γιατί ο Πούτιν θα πάρει αυτό που θέλει από τον Μπάιντεν
