Στην 22η θέση της λίστας με τις πόλεις που προτιμούν οι startuppers βρίσκεται η Αθήνα, σύμφωνα με την έκθεση "Startup Heatmap Europe 2023", που συντάσσει ετησίως η εταιρεία DEEP Ecosystems.
Ειδικότερα, ζητώντας από Ευρωπαίους ιδρυτές να επιλέξουν έως και 3 πόλεις από όπου θα ξεκινούσαν την εταιρεία τους, αν μπορούσαν να επιλέξουν ελεύθερα από όλες τις πόλεις της Ευρώπης, Λονδίνο, Βερολίνο και Βαρκελώνη κατατάσσονται στις τρεις πρώτες θέσεις, με το Λονδίνο να "εκτοπίζει" μάλιστα το Βερολίνο από την κορυφή της λίστας. Από το 2016 που η έκθεση Startup Heatmap Europe παρακολουθεί την ελκυστικότητα των πόλεων για τους ιδρυτές νεοφυών επιχειρήσεων, το Λονδίνο και το Βερολίνο ηγούνται στην κατάταξη, με το 34,93% και το 34,04% των ιδρυτών να επιλέγουν αντίστοιχα αυτές τις δύο πόλεις.
Το Top 10 συμπληρώνουν:
- η Βαρκελώνη με 17,13%
- το Άμστερνταμ με 16,83%
- το Παρίσι με 12,30%
- η Λισαβόνα με 12,20%
- το Μόναχο με 10,03%
- το Ταλίν με 9,36%
- η Στοκχόλμη με 9,19%
- η Ζυρίχη με 7,09%
Την ίδια ώρα, το Top 10-20 δείχνει ότι πολλά ενεργά οικοσυστήματα "ανταγωνίζονται" για την προσοχή των επιχειρηματιών. Το 2023, 14 hubs φαίνεται πως έχουν πείσει περισσότερους από το 5% όλων των Ευρωπαίων founders. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, αυτά τα hubs δεν είναι η πρώτη επιλογή των founders, αλλά η δεύτερη ή η τρίτη. Στο Top 10-20, τα hubs με το υψηλότερο ποσοστό προτιμήσεων 1ης επιλογής από τους ιδρυτές είναι η Βιέννη, η Μαδρίτη και το Ταλίν.
Στο Τop 10-20 φιλοξενούνται αναλυτικά:
- η Μαδρίτη με 6,96%
- το Δουβλίνο με 5,46%
- η Κοπεγχάγη με 5,45%
- η Βαρσοβία με 5,29%
- το Μιλάνο με 4,44%
- το Ελσίνκι με 4,01%
- οι Βρυξέλλες με 3,38%
- η Σόφια με 3,20%
- η Μάλαγα με 3,15%
- η Βιέννη με 3,07%
Το 2023, η Παρίσι έκανε το μεγαλύτερο άλμα ως προς τη δημοτικότητα μεταξύ των ιδρυτών σε σχέση με όλα τα ευρωπαϊκά κέντρα, καταγράφοντας αύξηση 4 ποσοστιαίων μονάδων σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ακολουθεί η Μάλαγα, που εισήλθε για πρώτη φορά στο Top 20, με αύξηση 3 μονάδων, το Μόναχο (με +2,5), η Κοπεγχάγη (με +2,2), καθώς και η Στοκχόλμη (με +2,1). Το Λονδίνο, που "έκλεψε" την πρώτη θέση από το Βερολίνο, κατέγραψε αύξηση 1,8 ποσοστιαίων μονάδων, ενώ το Βερολίνο σημείωσε μείωση κατά 3,3 ποσοστιαίες μονάδες. Η Λισαβόνα ήταν το οικοσύστημα στο Top 20 που κατέγραψε τις μεγαλύτερες απώλειες (-4).
Προτιμούν την Ευρώπη
Από την έκθεση αναδεικνύεται, επίσης, η έντονη κινητικότητα των startups, με το 31% των ιδρυτών να προέρχονται από το εξωτερικό. Επιπλέον, το 61% των ομάδων startups έχουν αλλάξει χώρα προκειμένου να συμμετάσχουν σε προγράμματα επιταχυντών, κάτι που υπογραμμίζει τη σημασία αυτών των προγραμμάτων στην προώθηση της ανάπτυξης και της καινοτομίας. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το 74% των startups έχει παρουσία σε περισσότερες από μία χώρες, καθιστώντας εμφανές το διεθνές εύρος των ευρωπαϊκών startups.
Την ίδια ώρα, οι Ευρωπαίοι startuppers φαίνεται να προτιμούν την Ευρώπη έναντι της Αμερικής ως τόπο για την εγκατάσταση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Ειδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση "Startup Heatmap Europe", εάν οι Ευρωπαίοι ιδρυτές μπορούσαν να επιλέξουν ελεύθερα, το 66% θα επέλεγαν ξανά την Ευρώπη για να ξεκινήσουν τη δραστηριότητά τους, με το ποσοστό να είναι υψηλότερο από το 58% που καταγράφηκε στην προηγούμενη έκδοση, αλλά χαμηλότερο από το 69% του 2020. Η προτίμηση για την Ευρώπη είναι υψηλότερη στη Δυτική Ευρώπη, όπου το 79% των ιδρυτών επιλέγει την Ευρώπη (Γερμανία, Γαλλία, Ελβετία, Αυστρία), και χαμηλότερη στην Κεντρική Ανατολική Ευρώπη, με 44%. Στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, το ποσοστό ανέρχεται στο 59%.
Επιπλέον, το 71,3% των Ευρωπαίων founders εμφανίζονται αισιόδοξοι. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, τα προηγούμενα χρόνια χαρακτηρίστηκαν από έντονες εναλλαγές στα συναισθήματα μεταξύ των ιδρυτών. Ενώ το 2019 το μέλλον έδειχνε ζοφερό, η πανδημία χτύπησε ακόμη πιο δυνατά το 2020. Το 2021 καταγράφηκε μια αλλαγή στην διάθεση των founders, με αύξηση των θετικών προοπτικών, ενώ το 2022, υπό την επίδραση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, δημιουργήθηκε μια συνολικά πιο αρνητική αντίληψη για τις μελλοντικές εξελίξεις.
Η Ελλάδα
Σύμφωνα με τη "Startup Heatmap Europe", οι startuppers τοποθετούν την Αθήνα στην 22η θέση της λίστας με τα 50 πιο δημοφιλή οικοσυστήματα, με τη βαθμολογία που συγκεντρώνει η ελληνική πρωτεύουσα να διαμορφώνεται στο 69%.
Στην έκθεση προστίθεται πως ένας από τους στόχους της Ε.Ε. είναι η μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων και η ενίσχυση των περιοχών που καθυστερούν. Σε συνολικούς όγκους χρηματοδότησης, οικονομικά κέντρα όπως το Παρίσι ή το Μόναχο είναι πολύ μπροστά. Ωστόσο, από την άποψη των κεφαλαίων ανά κάτοικο, ορισμένες "υστερούσες περιοχές" δείχνουν να επωφελούνται από αυτήν την στρατηγική της Ευρώπης. Η Αθήνα, για παράδειγμα, "εκμεταλλεύεται τα ευρωπαϊκά κονδύλια για την καινοτομία, καθώς βρίσκεται στη 10η θέση στην κατά κεφαλήν χρηματοδότηση της Ε.Ε. σε αυτό το πεδίο. Αυτό αποτελεί μια εξήγηση για την πρόσφατη ανάπτυξη του οικοσυστήματος και τη μετάβασή του από αυτά που παρουσιάζουν αργή ανάπτυξη σε αυτά με μέτρια αργή ανάπτυξη".
Σε έναν κόσμο όπου η οικονομική ανάπτυξη στηρίζεται στην καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, η Ελλάδα θα μπορούσε να βρει μια διέξοδο προς την αειφόρο ανάπτυξη μέσω της ενίσχυσης του εγχώριου οικοσυστήματος της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Πέρα από την ανάγκη για ευνοϊκό πολιτικό περιβάλλον, φορολογικές ελαφρύνσεις και οικονομικά κίνητρα, ο ρόλος της παιδείας και η σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας αναδεικνύονται ως ουσιώδεις παράγοντες για την ανάπτυξη του εγχώριου οικοσυστήματος νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Η σύγκλιση της παιδείας με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας θα μπορούσε να δημιουργήσει το έδαφος για νέες ιδέες, καινοτόμες λύσεις και βιώσιμη ανάπτυξη, ενισχύοντας έτσι τον ρόλο της Ελλάδας ως έναν δυναμικό και ανταγωνιστικό παίκτη στον κόσμο της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας.
