Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Η Prisma Electronics, μία από τις πιο καινοτόμες ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας, προετοιμάζεται να γράψει ιστορία με την εκτόξευση του πρώτου ελληνικού νανοδορυφόρου στο διάστημα. Η αποστολή, προγραμματισμένη για τα μέσα Νοεμβρίου από τη βάση Vandenberg στην Καλιφόρνια μέσω της SpaceX, αποτελεί ορόσημο για την ελληνική τεχνολογία και τη διεθνή αναγνώριση της χώρας στον τομέα της αεροδιαστημικής.
Ποια είναι η Prisma Electronics
Η Prisma Electronics S.A., που ιδρύθηκε το 1991 από τα αδέλφια Γεώργιο Ηλία και Χρήστο Γιορδαμλή, δραστηριοποιείται από την αρχή της πορείας της στον χώρο της ηλεκτρονικής για εμπορικές, ναυτιλιακές, ιατρικές, διαστημικές και αμυντικές εφαρμογές.
Η έδρα και το εργοστάσιο της εταιρείας βρίσκονται στην Αλεξανδρούπολη, ενώ διαθέτει παραρτήματα σε Αθήνα και Λονδίνο. Σήμερα απασχολεί πάνω από 140 εργαζόμενους και συνεργάζεται με κορυφαίους διεθνείς οργανισμούς όπως η ESA, η Airbus DS και το CERN.
Από το 1997, η εταιρεία έχει συμμετάσχει σε περισσότερα από 70 ευρωπαϊκά και διεθνή έργα έρευνας και ανάπτυξης, αναπτύσσοντας μεταξύ άλλων την τεχνολογία Prisma Sense, τη βάση για μια σειρά εφαρμογών απομακρυσμένης παρακολούθησης γνωστών ως LAROS. Η συγκεκριμένη ναυτιλιακή λύση, που αναλύει κρίσιμες λειτουργικές παραμέτρους πλοίων, εφαρμόζεται πλέον με επιτυχία σε πάνω από 800 πλοία παγκοσμίως.
Τεχνολογίες και προϊόντα
Η Prisma Electronics έχει αναπτύξει δική της τεχνολογία που βασίζεται στην αξιοποίηση γνώσης από αισθητήρες και ανθρώπους για τη λήψη αποφάσεων. Όπως αναφέρει στο Capital.gr και το Forbes Greece ο Χρήστος Γιορδαμλής, Διευθύνων Σύμβουλος της Prisma Electronics, η τεχνολογία αυτή βρίσκει εφαρμογή σε ένα ευρύ φάσμα τεχνολογικών τομέων, προσφέροντας λύσεις αιχμής που καλύπτουν από τη ναυτιλία και τη διαστημική, έως την άμυνα, τη βιομηχανία, την κυβερνοασφάλεια και τον πολιτισμό.

Στον τομέα της ναυτιλίας, η εταιρεία έχει αναπτύξει το LAROS, ένα καινοτόμο σύστημα πρόβλεψης κατάστασης και βλαβών, συνεχούς παρακολούθησης και ανάλυσης της απόδοσης των πλοίων, καθώς και του ενεργειακού και περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος. Το σύστημα συλλέγει και αξιολογεί κρίσιμες λειτουργικές παραμέτρους σε πραγματικό χρόνο, παρέχοντας δυνατότητες πρόβλεψης, διάγνωσης και έγκαιρης προειδοποίησης.
Στον διαστημικό τομέα, η Prisma Electronics γίνεται η πρώτη ελληνική εταιρεία που θα εκτοξεύσει νανοδορυφόρο στο διάστημα, τον MICE-1. Ο δορυφόρος, σχεδιασμένος και κατασκευασμένος για τις ανάγκες της εταιρείας την περίοδο 2023–2025, έχει περάσει με επιτυχία όλες τις απαιτητικές δοκιμές. Αποτελεί μέρος του προγράμματος Greece 2.0, με την υποστήριξη του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων και την επίβλεψη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Ο MICE-1 έχει σχεδιαστεί ώστε να υποστηρίζει το LAROS, παρέχοντας συλλογή δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, ασφαλή πρόβλεψη βλαβών, βελτιστοποίηση ενεργειακής απόδοσης και μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Στον τομέα της άμυνας, η Prisma Electronics συμμετέχει σε έργα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (EDF) και διαδραματίζει καίριο ρόλο στο πρόγραμμα European Patrol Corvette (EPC) της PESCO. Η πρόταση της εταιρείας αποτελεί ένα ανεξάρτητο τεχνολογικό στοιχείο (technology brick) ιδιαίτερα κρίσιμο για κάθε πλοίο. Το σύστημα LAROS μετατρέπει πλέον ένα πλοίο σε έξυπνο και διασυνδεδεμένο (Smart Ship Data Driven Decision – 3DS), ενσωματώνοντας πληροφορίες από αισθητήρες, συστήματα μάχης και το πλήρωμα, προσφέροντας συνεχή επίγνωση της τακτικής κατάστασης και της διαθεσιμότητας, χωρίς πρόσθετο φόρτο για το πλήρωμα.
Η τεχνολογία της Prisma δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης κρίσιμων εγκαταστάσεων χωρίς ενσύρματη υποδομή, με ελάχιστη ενεργειακή κατανάλωση. Εφαρμόζεται σε βαριές υποδομές, βιομηχανικές εγκαταστάσεις, καλλιέργειες, φράγματα, στρατιωτικές υποδομές και δασικά οικοσυστήματα, παρέχοντας αξιόπιστα δεδομένα για την πρόληψη κινδύνων και τη βελτιστοποίηση λειτουργιών.

Παράλληλα, στο εργοστάσιο της εταιρείας παράγονται ηλεκτρονικά και ειδικές καλωδιώσεις για τις Ελληνικές Φρεγάτες BELHARRA, τα νέα αεροσκάφη RAFALE, συστήματα σκόπευσης, καθώς και πλήθος άλλων ειδικών κατασκευών για την Άμυνα και το Διάστημα.
Στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, οι λύσεις της Prisma Electronics διαδραματίζουν κομβικό ρόλο, απομονώνοντας τα κρίσιμα επιχειρησιακά δεδομένα (OT Data) από τις υποδομές πληροφορικής (IT Data), αυξάνοντας σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης των κρίσιμων συστημάτων Εντολών και Ελέγχου (Command & Control Systems) από κακόβουλες επιθέσεις.
Αποτέλεσμα της συσσωρευμένης γνώσης στον τομέα αυτό είναι η δημιουργία του Cyber Hub – NIS2, του πρώτου ολοκληρωμένου κόμβου κυβερνοασφάλειας στην Ελλάδα, με έδρα την Αλεξανδρούπολη. Το κέντρο αυτό παρέχει εκπαίδευση, ανάλυση κυβερνοαπειλών, διαχείριση περιστατικών, καθώς και προηγμένες τεχνολογικές λύσεις προστασίας δεδομένων για OT και IT περιβάλλοντα.
Πώς "γεννήθηκε” ο MICE-1
Η Prisma Electronics έχει εστιάσει στον τομέα του Διαστήματος από το 2010, επενδύοντας συστηματικά στην εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού της στα πλέον απαιτητικά πρότυπα της ESA.
Με τις πρώτες εγκαταστάσεις του LAROS και μέσα από πραγματικά επιχειρησιακά δεδομένα, η εταιρεία ξεκίνησε να αναζητά λύσεις από το 2017. Το 2022, αξιοποίησε πρόσκληση της ESA και υπέβαλε την πρότασή της, η οποία τελικά επιλέχθηκε.
Ο MICE-1 αποτελεί το αποτέλεσμα της συντονισμένης προσπάθειας μιας δυναμικής ομάδας μηχανικών και προγραμματιστών της Prisma Electronics, οι οποίοι συνδυάζουν τεχνογνωσία και δημιουργικότητα. Με βάρος περίπου 6 κιλών, ανήκει στην κατηγορία των νανοδορυφόρων, ενσωματώνοντας πλήθος τεχνολογικών καινοτομιών και ειδικών χαρακτηριστικών.
Ο δορυφόρος έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει το σύστημα LAROS: Μέσω της ενσωμάτωσης του MICE-1, το LAROS αποκτά πρόσβαση σε δορυφορική μετάδοση δεδομένων, επιτρέποντας προγνωστικό εντοπισμό βλαβών, πρόληψη ατυχημάτων και βελτιστοποίηση λειτουργιών, ειδικά μετά από καταστροφικά γεγονότα. Το αποτέλεσμα είναι μειωμένες εκπομπές CO₂ και ενισχυμένη περιβαλλοντική βιωσιμότητα για τη ναυτιλία αλλά και για κάθε κρίσιμη υποδομή.
Ο απώτερος στόχος της Prisma Electronics είναι η δημιουργία ενός πλήρους αστερισμού μικροδορυφόρων (constellation), που θα παρέχουν συνεχή, αξιόπιστη και οικονομικά αποδοτική δορυφορική υποστήριξη στην ποντοπόρο ναυτιλία.
Οι προκλήσεις του εγχειρήματος
Οι προκλήσεις στην πορεία αυτή ήταν πολλές, όπως εξηγεί ο Χρήστος Γιορδαμλής. "Από την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας και τον συντονισμό διαφορετικών φορέων, μέχρι τα τεχνικά και πρακτικά στάδια ανάπτυξης, κάθε βήμα αποτέλεσε ένα ξεχωριστό στοίχημα”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Διευθύνων Σύμβουλος της Prisma Electronics. "Σε τέτοια έργα, η κάθε λεπτομέρεια μπορεί να κάνει τη διαφορά. Απαιτούνται εμπειρία, εξειδικευμένη γνώση, ακρίβεια και ευελιξία στην επίλυση σύνθετων ζητημάτων, ιδίως όταν πρόκειται για τεχνολογίες αιχμής που αναπτύσσονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα ”, επισημαίνει ο ίδιος.
Σήμερα, ωστόσο, το έργο βρίσκεται στην τελική και πιο συναρπαστική φάση του. Ο νανοδορυφόρος MICE-1 είναι έτοιμος για εκτόξευση στα μέσα Νοεμβρίου 2025, με πύραυλο της SpaceX από τη στρατιωτική βάση Vandenberg στις Ηνωμένες Πολιτείες. "Πρόκειται για μια ιστορική στιγμή για την Prisma Electronics αλλά και για την ελληνική τεχνολογία συνολικά”, σχολιάζει ο κ. Γιορδαμλής.

Διεθνής παρουσία και επιδόσεις
Η Prisma Electronics έχει -από την αρχή της πορείας της- επενδύσει στρατηγικά στην εξωστρέφεια, συμμετέχοντας ενεργά σε μεγάλα ευρωπαϊκά και διεθνή προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης, αλλά και συνεργαζόμενη με κορυφαίους οργανισμούς και βιομηχανικούς κολοσσούς.
Μεταξύ των σημαντικότερων συνεργασιών της ξεχωρίζει εκείνη με την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (ESA) σε προγράμματα όπως ο δορυφόρος Solar Orbiter, ο νανοδορυφόρος MICE-1 και ο DUTHSat-2, καθώς και η συμμετοχή στο πρόγραμμα FDI Belharra της NAVAL GROUP, σε έργα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (EDF) και η συνεργασία με την AIRBUS.
Η διεθνής αναγνώριση της Prisma Electronics κορυφώθηκε με την απονομή του CERN Gold Industry Award, "επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή της στην καινοτομία, την ποιότητα και την τεχνολογική υπεροχή”, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Γιορδαμλής.
Σήμερα, η εταιρεία δραστηριοποιείται ενεργά σε ευρωπαϊκές, αμερικανικές και ασιατικές αγορές, ενώ συνεχίζει να επεκτείνει τη διεθνή της παρουσία με στόχο τη μεταφορά ελληνικής τεχνογνωσίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όπως επισημαίνει ο κ. Γιορδαμλής, "οι στόχοι που είχαμε θέσει φαίνεται να υλοποιούνται με συνέπεια και η εταιρεία είναι σε λειτουργική κερδοφορία”. Το προηγούμενο έτος έκλεισε επίσης με αύξηση σε τζίρο και κερδοφορία. "Συνολικά, κοιτάμε με αισιοδοξία το μέλλον, καθώς η εταιρεία συνεχίζει να αναπτύσσεται, να επεκτείνεται διεθνώς και να δημιουργεί έργα με ουσιαστική αξία”, τονίζει ο CEO της Prisma Electronics.
Μελλοντικά σχέδια
Αναφορικά με τα επόμενα βήματά της, η Prisma Electronics εστιάζει στη ναυτιλία, τη διαστημική τεχνολογία, την άμυνα και τη βιομηχανία — πάντα με επίκεντρο τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν αυτές τις λύσεις αλλά και εκείνους που τις δημιουργούν. "Στην Prisma Electronics πιστεύουμε ότι η τεχνολογία και η καινοτομία ζουν και αναπτύσσονται μέσα από τους ανθρώπους που την κάνουν πραγματικότητα”, τονίζει ο Χρήστος Γιορδαμλής.
Η εταιρεία δίνει, παράλληλα, μεγάλη έμφαση στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού. "Πιστεύουμε ότι μόνο μέσα από τους ανθρώπους μας μπορεί η τεχνολογία να γίνει πράγματι χρήσιμη, βιώσιμη και ουσιαστική”, υπογραμμίζει ο Διευθύνων Σύμβουλος.
Οι προκλήσεις, όμως, σημειώνει ο κ. Γιορδαμλής, είναι πολλές και πολυδιάστατες: "Ως ελληνική εταιρεία με έδρα στην περιφέρεια, αντιμετωπίζουμε ζητήματα που ξεκινούν από την πρόσβαση σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και φτάνουν μέχρι και γραφειοκρατικές δυσκολίες που συχνά επιβραδύνουν την ανάπτυξη”, εξηγεί.
Παράλληλα, η ανάγκη για συνεχή επένδυση σε έρευνα και τεχνολογία απαιτεί όραμα και αποφασιστικότητα, ειδικά όταν μια εταιρεία λειτουργεί εκτός των μεγάλων τεχνολογικών κέντρων. Η απουσία διαδικασιών της πολιτείας για συνεργασία με ιδιωτικές επιχειρήσεις, αλλά και για έργα με μακροπρόθεσμο ορίζοντα, που ξεπερνά τη δεκαετία, αποτελεί επίσης ένα από τα σημαντικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η εταιρεία.
Στον τομέα της αμυντικής και διαστημικής βιομηχανίας, οι δυσκολίες είναι ακόμη μεγαλύτερες. Πρόκειται για κλάδους με υψηλές απαιτήσεις ασφαλείας, αυστηρά πρωτόκολλα και σύνθετες τεχνολογικές προδιαγραφές. "Στην ουσία, κάθε πρόκληση για την Prisma Electronics είναι ταυτόχρονα και μια ευκαιρία να αναδείξουμε την ελληνική τεχνογνωσία, την καινοτομία και την ικανότητά μας να παίζουμε πρωταγωνιστικό ρόλο σε διεθνές επίπεδο — ενώ παράλληλα δημιουργούμε ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποί μας μπορούν να εξελιχθούν και να καινοτομήσουν”, καταλήγει ο κ. Γιορδαμλής.