Της Amy Feldman
Ένα απόγευμα του καλοκαιριού, στον αμπελώνα Wente, στο Λίβερμορ της Καλιφόρνια, ο συνιδρυτής και CEO της Mοnarch Tractor, Praveen Penmetsa, μας "συστήνει" το ρομποτικό τρακτέρ του.
Απαριθμεί τα οφέλη του τρακτέρ των $89.000: πλήρως ηλεκτρικό, αυτοοδηγούμενο, θερίζει και συλλέγει, ενώ, αν και κοστίζει περίπου 80% περισσότερο από ένα παρόμοιο ντιζελοκίνητο, είναι πιο "οικονομικό", καθώς βελτιώνει την απόδοση των καλλιεργειών, μειώνει την ανάγκη εργατικών χεριών και καυσίμων. "Πρέπει να αλλάξουμε την αίσθηση των αγροτών ότι η γεωργία δεν έχει μέλλον", λέει.
Ο Bartley Walker, από την εταιρεία ενοικίασης αγροτικών μηχανημάτων Pacific Ag Rental, ακούει προσεκτικά. Τον απασχολεί πώς θα φορτίζουν οι αγρότες τα τρακτέρ τους στα χωράφια, αλλά έχει εντυπωσιαστεί από τη δυνατότητα αυτόνομης οδήγησης. "Ξέρουμε ότι αυτό είναι το μέλλον", λέει.
Καθημερινά, ο 45χρονος Penmetsa, που πριν από τον αγροτικό τομέα εργάστηκε σχεδόν επί δύο δεκαετίες στον τομέα των ηλεκτρικών και αυτόνομων αυτοκινήτων, προσπαθεί να πείσει αγρότες, επενδυτές και πολιτικούς ότι η μετάβαση στα ηλεκτρικά, αυτοοδηγούμενα τρακτέρ είναι και κρίσιμης σημασίας και βιώσιμη. Τα ντιζελοκίνητα αποτελούν σημαντική πηγή ρύπων, ενώ οι αγρότες δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να βρουν εργατικά χέρια. Η Morarch προσφέρει τη λύση.
Η σύσταση, βέβαια, μιας εταιρείας αγροτικού εξοπλισμού είναι δύσκολη υπόθεση. Αφενός πρόκειται για μια εταιρεία έντασης κεφαλαίου και αφετέρου οι πελάτες της, οι αγρότες, είναι επιφυλακτικοί στις αλλαγές. Αλλά η Monarch, που συγκέντρωσε $116 εκατ. από επενδυτές και αποτιμάται στα $271 εκατ. μετά τον τελευταίο γύρο χρηματοδότησής της τον Νοέμβριο του 2021, φαίνεται να κερδίζει τη μάχη. Πέρυσι είχε έσοδα $22 εκατ., από μόλις $5 εκατ. το 2021. Φέτος ο Penmetsa εκτιμά ότι θα αυξηθούν κατά 3 έως 5 φορές, ήτοι μπορεί να ξεπεράσουν τα $100 εκατ., καθώς, από μόλις 100 τρακτέρ πέρυσι, φέτος έχει φτάσει τα 1.000. Όσο, δε, αναπτύσσεται, ο Penmetsa εκτιμά ότι όλο και μεγαλύτερο μέρος των εσόδων θα προέρχεται από τις συνδρομές λογισμικού (έως $8.376 ανά τρακτέρ ετησίως), που προσφέρει στους αγρότες ειδοποιήσεις σε πραγματικό χρόνο για τυχόν άρρωστα φυτά και κινδύνους ασφαλείας, αλλά και πληθώρα στοιχείων για βελτίωση των καλλιεργειών τους.
Αυτές οι εκτιμήσεις χάρισαν στη Monarch το "εισιτήριο" για τη φετινή λίστα του "Fobres" με τις 25 startups που εκτιμάται ότι μπορούν να φτάσουν το $1 δισ. σε αποτίμηση. Ο Penmetsa πιστεύει ότι μπορεί να πουλήσει δεκάδες χιλιάδες τρακτέρ και να έχει έσοδα "εκατοντάδων εκατομμυρίων" την επόμενη τριετία, που θα δώσουν στη Monarch τη δυνατότητα να μπει στο χρηματιστήριο.
Για να αντεπεξέλθει στη ζήτηση, πέρυσι τον Αύγουστο η Monarch υπέγραψε συμφωνία με τον ταϊβανέζικο κολοσσό Foxconn για να κατασκευάσει τα τρακτέρ της, ενώ έχει παραχωρήσει και τα δικαιώματα της τεχνολογίας της, κυρίως στη βρετανική εταιρεία CNH Industrial, τον δεύτερο μεγαλύτερο κατασκευαστή τρακτέρ παγκοσμίως, που βρίσκεται πίσω από τις μάρκες Case IH και New Holland.
Βέβαια, η Monarch –που ίδρυσαν το 2018 ο Penmetsa, o Zachary Omohundro, o Mark Schwager και ο Carlo Mondavi– δεν είναι η μόνη που αναπτύσσει γεωργικά ρομπότ.
Ο κολοσσός των γεωργικών μηχανημάτων John Deere, με έσοδα $60 δισ., ανακοίνωσε πέρυσι τον χειμώνα ότι αναπτύσσει ένα αυτόνομο τρακτέρ που θα απευθύνεται σε μεγάλους καλλιεργητές. Βέβαια, και άλλες νεοφυείς εταιρείες αναπτύσσουν ηλεκτρικά τρακτέρ (Solectrac), αυτόνομα ηλεκτρικά τρακτέρ (Amos), αυτόνομα μηχανήματα συγκομιδής φράουλας (Agrobot) ή ρομποτικούς "συνεργάτες" (Burro). Όμως, πολλές εξ αυτών βρίσκονται ακόμη σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης. "Ο γεωργικός κλάδος είναι ο λιγότερο αυτοματοποιημένος", λέει ο Alastair Hayfield, ερευνητής ρομποτικής στη βρετανική εταιρεία Interact Analysis. "Είναι μια μακρά διαδικασία μετάβασης".
Τα τρακτέρ του Penmetsa προορίζονται για αμπελώνες και καλλιέργειες οπωροκηπευτικών, που απαιτούν μικρότερα μηχανήματα από τα γιγάντια μηχανήματα που χρειάζονται οι καλλιέργειες καλαμποκιού ή σόγιας. Τα τρακτέρ που έχει αυτήν τη στιγμή είναι αντίστοιχα αυτών των 40 ίππων, ενώ αυτά που θα κατασκευάσει η CNH θα είναι αντίστοιχα των τρακτέρ 75 ίππων.
"Κάθε συνάντησή μου ολοκληρώνεται με την ερώτηση: "Πώς θα ανταγωνιστείς την John Deere;”. Το θεωρώ απόδειξη της επιτυχίας μας", λέει ο Penmetsa. "Μας ρωτούν πώς θα ανταγωνιστούμε έναν κολοσσό. Αυτό μάς δίνει τεράστια δύναμη".
Ο Penmetsa γεννήθηκε στην πόλη Γκουντούρ της Ινδίας, αλλά μεγάλωσε στη Χαϊντεραμπάντ, μεγάλο τεχνολογικό κέντρο της χώρας. Ήταν παιδί της πόλης, αλλά προερχόταν από οικογένεια ρυζοκαλλιεργητών. "Κάθε καλοκαίρι επιστρέφαμε στο σπίτι των παππούδων μου", λέει. "Ένα από τα πρώτα πράγματα που οδήγησα ήταν τρακτέρ".
Ως παιδί, τον γοήτευαν τα γρήγορα αυτοκίνητα (κι ακόμη τον γοητεύουν). Αφού πήρε το μεταπτυχιακό του στη μηχανολογία από το Πανεπιστήμιο του Σινσινάτι, το 2002, έπιασε δουλειά στη MillenWorks, την εταιρεία αυτοκινήτων αιχμής που ίδρυσε ο θρυλικός Νεοζηλανδός οδηγός αγώνων Rod Millen. Εκεί συνέβαλε στην ανάπτυξη ενός πειραματικού ρομπότ για την DARPA, τον ερευνητικό βραχίονα του υπουργείου Αμύνης των ΗΠΑ, ενώ σχεδίασε και μια μπαταρία για ένα από τα πρώτα ηλεκτρικά αυτοκίνητα που παρουσίασε η Mitsubishi στην έκθεση αυτοκινήτου του Ντιτρόιτ το 2004. Όταν ο Millen πούλησε την επιχείρηση στην Textron, το 2010, ο Penmetsa αποφάσισε να φτιάξει τη δική του εταιρεία. Μαζί με τον συνάδελφό του στη MillenWorks, Omohundro, κάτοχο Ph.D. στη ρομποτική από το Carnegie Mellon, ίδρυσαν τη Motivo.
Στη Motivo ασχολήθηκαν με τα ηλεκτρικά οχήματα. Μεταξύ άλλων, ανέπτυξαν έναν τρόπο να χρησιμοποιήσουν ένα Τoyota Prius ως γεννήτρια έκτακτης ανάγκης. Το 2012, κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στην οικογένειά του στην Ινδία, ο Penmetsa διαπίστωσε ότι αντιμετώπιζαν συχνά διακοπές στην ηλεκτροδότηση. Τότε σκέφτηκε για πρώτη φορά πώς θα μπορούσε να μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια σε αγροτικές περιοχές.
Όταν ο Omohundro ανακάλυψε το πρόγραμμα επιχορηγήσεων του αμερικανικού οργανισμού USAID για την ενίσχυση της γεωργίας σε αναπτυσσόμενες χώρες, το 2013, δέχτηκαν την πρόκληση. Και κατασκεύασαν το πρώτο τους ηλεκτρικό τρακτέρ, το Harvest, ένα μικρό μηχάνημα που τροφοδοτούνταν κυρίως με ηλιακή ενέργεια. Τελικά η Motivo κατασκεύασε τρία τρακτέρ, τα δύο εκ των οποίων δοκίμασε στην Ινδία.
Μιλώντας αρχικά με αγρότες στην Ινδία και αργότερα στις ΗΠΑ, άκουγαν πάντα την ίδια δυσοίωνη άποψη: η γεωργία δεν έχει μέλλον. "Παγκοσμίως, υπάρχει έλλειψη εργατικού δυναμικού, τα περιθώρια κέρδους είναι στενά και εντείνονται οι πιέσεις για βιωσιμότητα", λέει ο Penmetsa.
Πίσω στις ΗΠΑ, κατασκεύασαν διάφορα πειραματικά γεωργικά ρομπότ, όπως ένα για μεταφύτευση πατάτας και ένα για τη συγκομιδή μαρουλιών. Αλλά ήταν πανάκριβα (κόστιζαν πάνω από $500.000). Έτσι, στράφηκαν σε τεχνολογίες με περισσότερες πιθανότητες εμπορικής χρήσης, όπως η αυτόνομη οδήγηση. Με έναυσμα τη συνεργασία τους με την DriveAI (που εξαγόρασε η Apple το 2019) και τη Faraday Future, αποφάσισαν να κατασκευάσουν ένα αυτόνομο ηλεκτρικό τρακτέρ σε τιμή προσιτή για τους αγρότες. "Δεν αρκούσε η αντιστάθμιση του κόστους του ντίζελ, αλλά μαζί με την εξάλειψη του εργατικού κόστους είναι ελκυστικό, και βιώσιμο", λέει ο Omohundro, επικεφαλής τεχνολογίας της Monarch.
Σύντομα το δίδυμο βρήκε δύο "συνοδοιπόρους", τον πρώτο στο πρόσωπο του 39χρονου Schwager, πρώην επικεφαλής του Gigafactory της Tesla στη Νεβάδα, και τον δεύτερο στο πρόσωπο του 43χρονου Mondavi –εγγονού του γνωστού οινοποιού Robert Mondavi και ιδιοκτήτη αμπελώνων στην Καλιφόρνια και την Ιταλία–, που διατελεί σήμερα επικεφαλής αγροτικής ανάπτυξης της Mοnarch. Ίδρυσαν τη Monarch τον Δεκέμβριο του 2018, δίνοντας στην εταιρεία το όνομα την πεταλούδας "Μονάρχης", που απειλείται με εξαφάνιση λόγω των φυτοφαρμάκων.
Αξιοποιώντας την εμπειρία του Mondavi, εστίασαν στους αμπελώνες, που απαιτούν μικρότερα μηχανήματα, έχουν υψηλό εργατικό κόστος, αλλά και πελάτες πρόθυμους να πληρώνουν ακριβότερα για ένα "πράσινο" προϊόν. Ο Mondavi ελπίζει ότι με την καλλιέργεια ακριβείας που παρέχει το ρομποτικό τρακτέρ της Monarch οι καλλιεργητές θα μπορέσουν να μειώσουν τη χρήση χημικών χωρίς να μειωθεί η απόδοση ή η κερδοφορία τους. "Έχουμε αλλάξει το αφήγημα ότι το να κάνεις κάτι που ωφελεί τον πλανήτη κοστίζει περισσότερο", λέει.
Η κατασκευή ενός αυτόνομου ηλεκτρικού τρακτέρ, βέβαια, είναι δύσκολη υπόθεση, και ακόμα δυσκολότερη αν πρέπει να είναι οικονομικά προσιτό για τους αγρότες. Αρχικά οι μηχανικοί της Monarch έστησαν ένα πρόχειρο εργαστήριο στους αμπελώνες Wente για την επί τόπου ανάπτυξη και δοκιμή του μηχανήματος. Η Monarch κατασκεύασε μόλις δύο μηχανήματα, κόστους $500.000 έκαστο. Το 2021 παρουσίασε μια δεύτερη έκδοση, με κόστος $250.000, και ξεκίνησε τις δοκιμές με αμπελουργούς και γαλακτοπαραγωγούς. Σε πρώτη φάση, εστίασαν στην αυτοματοποίηση μιας από τις πλέον βασικές εργασίες: τη συγκομιδή.
Ο Tom Chi, εκ των ιδρυτών της Google X και πρώιμος επενδυτής στη Monarch μέσω της At One Ventures, θυμάται ότι αρχικά οι αγρότες έλεγαν ότι η συγκομιδή θα φέρει επανάσταση, με τον ίδιο να θεωρεί αυτό το στάδιο το ευκολότερο. "Ήμουν τόσο ανυπόμονος για αυτά που θα ακολουθούσαν, που υποτιμούσα τη διαδικασία της συγκομιδής, την ώρα που αυτοί τη θεωρούσαν σπατάλη χρημάτων όταν έπρεπε να γίνουν τόσες άλλες δουλειές".
Ο Domenick Buck, διευθυντής υπηρεσιών υποστήριξης στην εταιρεία διαχείρισης αμπελώνων Coastal Vineyards, είδε για πρώτη φορά το αυτόνομο τρακτέρ σε μια παρουσίαση στις αρχές του 2021. Με την τιμή του ντίζελ να αυξάνεται με ταχείς ρυθμούς, και με τα κίνητρα που προσφέρει η Καλιφόρνια για την αγορά ηλεκτρικών τρακτέρ να καλύπτουν το 75% του κόστους, ήταν από τους πρώτους πελάτες της εταιρείας. Σήμερα η εταιρεία του διαθέτει 18 τρακτέρ της Monarch για ίδια χρήση και για τους πελάτες της. "Υπάρχουν πολλοί που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους στην Καλιφόρνια", λέει. "Ψάχνουμε τρόπους να διατηρήσουμε το προβάδισμα".
Τα κίνητρα που παρέχει η Καλιφόρνια, μετά και τις πιέσεις της Monarch, είναι ζωτικής σημασίας, αφού καθιστούν οικονομικά προσιτά τα μηχανήματά της. Ο Penmetsa ελπίζει ότι τελικά θα κατασκευάσει μια φθηνότερη έκδοση που θα μπορούσε να πωλείται κάτω από $15.000 στην Ασία και την Αφρική. Για να το επιτύχει, ετοιμάζεται να συνεργαστεί με έναν κατασκευαστή τρακτέρ στην Ινδία και εστιάζει στην ενοικίαση των μηχανημάτων αντί στην αγορά. Ταυτόχρονα, η συμφωνία αδειοδότησης με τη CNH (επίσης επενδυτή στη Monarch) θα επιτρέψει στην τεχνολογία της να εφαρμοστεί και σε κάπως μεγαλύτερα τρακτέρ, τα οποία αναμένεται να πιάσουν δουλειά αργότερα φέτος ή στις αρχές του επόμενου έτους.
"Η Monarch αναπτύσσει προϊόντα αιχμής", λέει ο Michele Lombardi, ανώτερος αντιπρόεδρος εταιρικής ανάπτυξης και επιχειρηματικών κεφαλαίων στη CNH. "Προβλέπω ότι σε 10-15 χρόνια θα έχουμε αυτόνομα μηχανήματα συλλογής φρούτων, συγκομιδής και άροσης".
Υπάρχει, όμως, ένα μεγάλο πρόβλημα: η φόρτιση. Τα μηχανήματα της Monarch πρέπει να δουλεύουν επί ώρες στα χωράφια, μακριά από πηγές φόρτισης ή ακόμα και δρόμους. Μια πιθανή λύση είναι η ηλιακή φόρτιση, αλλά επί του παρόντος τα περισσότερα ρομπότ απαιτούν κάποιον σταθμό φόρτισης, η εγκατάσταση του οποίου μπορεί να κοστίσει ακριβά. Ένα άλλο πιθανό εμπόδιο είναι η νομοθεσία της Καλιφόρνια, που δεν επιτρέπει ακόμη την πλήρως αυτόνομη λειτουργία των τρακτέρ – απαιτώντας την παρουσία ενός χειριστή. Η Monarch έχει υποβάλει αίτηση για πλήρη αυτόνομη λειτουργία των μηχανημάτων της, κάτι που η Πολιτεία συμφώνησε να επανεξετάσει όταν θα έχει περισσότερα δεδομένα για την ασφαλή λειτουργία τους.
Μακροπρόθεσμα, πάντως, η έλευση των ρομπότ είναι αναπόφευκτη, δεδομένων των έντονων ελλείψεων σε εργατικό δυναμικό. "Είναι μύθος ότι οι αγρότες δεν υιοθετούν νέες τεχνολογίες. Είναι έξυπνοι, και θα το κάνουν εάν έχουν όφελος", λέει ο Penmetsa.
Φωτογράφηση από τον Chris Crisman για το Forbes
