Της Ελένης Μπότα
Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει στον εργοληπτικό κόσμο της χώρας η στάση πληρωμών στα δημόσια έργα τους τελευταίους μήνες.
Με κοινή επιστολή τους οι τέσσερις εργοληπτικές οργανώσεις της χώρας (ΠΕΔΜΕΔΕ, ΠΕΣΕΔΕ, ΣΑΤΕ και ΣΤΕΑΤ) κάνουν λόγο για σοβαρές καθυστερήσεις στις πληρωμές από το Δημόσιο, ενώ την ίδια στιγμή μετέωρο παραμένει το θέμα των αναθεωρήσεων τιμών των υλικών, με την τελευταία απόφαση για το θέμα αυτό να αφορά το πρώτο τρίμηνο του 2022.
"Δεν αρκούν οι εξαγγελίες και οι συμβασιοποιήσεις νέων έργων" αναφέρουν στην κοινή δήλωση τους οι εργοληπτικές οργανώσεις "Είναι απολύτως βέβαιο ότι εάν η Πολιτεία και η Δημόσια Διοίκηση δεν λειτουργούν με όρους που αρμόζουν σε μία ευρωπαϊκή χώρα, το αναπτυξιακό αποτύπωμα, που θα αφήσει η διαχείριση κεφαλαίων, θα είναι για ακόμη μία φορά ισχνό και πρόσκαιρο".
Όπως τονίζουν "σταθερά και με συνέπεια έχουμε υπογραμμίσει τη συνεισφορά που έχει ο Κατασκευαστικός Κλάδος στην οικονομία και την κοινωνική συνοχή του τόπου. Εντούτοις, εδώ και δύο χρόνια, οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις του Κλάδου βιώνουμε μία άτυπη στάση πληρωμών των Δημοσίων Έργων".
"Πρόκειται για ένα πρόβλημα που τείνει να γίνει "κανονικότητα”, παρά τις συνεχείς παρεμβάσεις μας προς την κυβέρνηση. Στην παρούσα χρονική στιγμή, με την αιφνίδια και υπερβολική επιβάρυνση του κόστους εκτέλεσης των Δημόσιων Έργων, ο Εργοληπτικός Κόσμος έρχεται αντιμέτωπος και με μία νέα στάση πληρωμών από το Ελληνικό Δημόσιο" συνεχίζουν.
"Θέματα αυτονόητα, όπως η έγκαιρη εξόφληση του εργολαβικού τιμήματος και η αναθεώρηση των τιμών των εργασιών των Δημοσίων Συμβάσεων, παραμένουν άλυτα, δημιουργώντας συνθήκες οικονομικής ασφυξίας για έναν σημαντικό και παραγωγικό Κλάδο. Χιλιάδες ελληνικές Εργοληπτικές Επιχειρήσεις, κάθε μεγέθους παραμένουν απλήρωτες για πολύ μεγάλα χρονικά διαστήματα και είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν τηρεί την Οδηγία 2011/7/2011 της Ε.Ε περί έγκαιρης πληρωμής των υποχρεώσεων του Δημοσίου που απορρέουν από την εκτέλεση των έργων".
"Είναι αδύνατο να ολοκληρωθούν τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων χωρίς να υπάρχει τάξη και συνέπεια στις πληρωμές τους. Η Πολιτεία οφείλει πρώτη αυτή η ίδια να τηρεί τις συμβατικές οικονομικές υποχρεώσεις της απέναντι στις Εργοληπτικές Επιχειρήσεις. Εάν θέλουμε να μιλάμε για ένα σύγχρονο επιτελικό κράτος και εάν έχουμε την απαίτηση τα Δημόσια Έργα να εκτελούνται έγκαιρα, πρέπει επιτέλους το Ελληνικό Κράτος να μετατραπεί από έναν "κακοπληρωτή πελάτη” σε έναν "αξιόπιστο πελάτη”.
Λύση μετά την ΔΕΘ
Σύμφωνα με πληροφορίες οι καθυστερήσεις πληρωμών αφορούν έργα ενταγμένα στο ΠΔΕ αλλά και κάποια του ΕΣΠΑ. Οι εργολήπτες έχουν ενημερώσει τον Υπουργό Υποδομών και Μεταφπρων Χρ. Σταϊκούρα για το θέμα, ο οποίος δεσμέυτηκε για λύση μετά την Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, με τον εργοληπτικό κόσμο πάντως να είναι έτοιμος να κλιμακώσει τις αντιδράσεις του.
Επί τάπητος και η αναθεώρηση τιμών
Επί τάπητος έχουν θέσει οι εργολήπτες και το θέμα της αναθεώρησης τιμών. Η τελευταία αναθεώρηση τιμών, που έγινε, αφορούσε στο πρώτο τρίμηνο (Ιανουάριος - Μάρτιος 2022), ως απόρροια των συνεχιζόμενων σοβαρών οικονομικών επιπτώσεων στον τομέα της εκτέλεσης των δημοσίων έργων λόγω της παρατεταμένης αύξησης των τιμών των υλικών.
Έκτοτε, δεν υπήρξε άλλη απόφαση, με τιμές των υλικών να συνεχίζονται να αυξάνονται καθιστώντας δύσκολη και ασύμφορη την υλοποίηση τους.
Τα έργα άλλωστε που είτε υλοποιούνται, είτε βγήκαν προς δημοπράτηση έχουν προϋπολογιστεί με άλλες τιμές, σε ένα διαφορετικό οικονομικό περιβάλλον.
Η προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Υποδομών είχε προχωρήσει σε ρύθμιση καθορισμού συντελεστών αναθεώρησης για περίπου 500 εργασίες στα δημόσια έργα αλλά και σε συγκεκριμένα υλικά που είχαν παρουσιάσει μεγάλες αυξήσεις (χάλυβας, αλουμίνιο, χαλκός, άσφαλτος, ξυλεία, PVC, πολυαιθυλένιο). Η αναθεώρηση αφορούσε τα τέσσερα τρίμηνα του 2021 και το πρώτο τρίμηνο του 2022. Έκτοτε πολλές φορές οι εργολήπτες έχουν ζητήσει να να κατοχυρωθεί νομοθετικά για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μηχανισμός παραγωγής συντελεστών αναθεώρησης, από επικαιροποιημένο σύστημα αναλύσεων κόστους εργασιών περίπου 400 άρθρων τιμολογίων, με έμφαση σε εργασίες που επηρεάζονται από τις αυξήσεις υλικών καθώς και σε αναλύσεις τιμών εργασιών που δεν συμπεριελήφθησαν στην προηγούμενη υπουργική απόφαση.
Σύμφωνα με πληροφορίες ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρ. Σταϊκούρας έχει αναφέρει σε συναντήσεις με εκπροσώπους του κατασκευαστικού κλάδου ότι στο θέμα αυτό εμπλέκονται και άλλα Υπουργεία και ως εκ τούτου είναι ένα θέμα που δεν άπτεται αμιγώς στην δικαιοδοσία του.
