Του John Hyatt
Η Hindenburg Research δημοσίευσε την τελευταία της έκθεση την Τρίτη, κατηγορώντας την Freedom Holding Corp., μια εταιρεία χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών με έδρα το Καζακστάν και εισηγμένη στον Nasdaq, για μια σειρά από παράνομες δραστηριότητες.
Ένα πράγμα που δεν ανέφερε η Hindenburg: ο 35χρονος ιδρυτής της Freedom Holding, Timur Turlov, βρίσκεται στη λίστα των δισεκατομμυριούχων του Forbes από το 2021, με εκτιμώμενη περιουσία 3,2 δισ. δολαρίων στο κλείσιμο της αγοράς της Τρίτης, μειωμένη κατά περισσότερο από 100 εκατ. δολάρια σε μια ημέρα. Το 2021, το Forbes ανέδειξε τη φαινομενικά ανεξήγητη άνοδο της τιμής της μετοχής της Freedom Holding και ορισμένα ανησυχητικά ζητήματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο στήθηκε μέρος της εταιρείας.
Σύμφωνα με τη Hindenburg Research, η θυγατρική Freedom Finance, φέρεται να έχει αποφύγει τις αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, συνεχίζοντας να προσφέρει τις υπηρεσίες της σε πελάτες με έδρα τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένων πελατών εταιρειών που έχουν στοχοποιηθεί ειδικά για μέτρα επιβολής κυρώσεων. (Η εταιρεία παραδέχθηκε ότι παρείχε "χρηματιστηριακές υπηρεσίες σε ορισμένα φυσικά και νομικά πρόσωπα που υπόκεινται σε κυρώσεις" στην ετήσια έκθεσή της νωρίτερα αυτό το μήνα).
Επιπλέον, η Hindenburg Research κατηγορεί μεταξύ άλλων την Freedom Holding Corp. για "κατασκευή εσόδων" και χειραγώγηση της τιμής της μετοχής της. "Η Freedom Holding εμφανίζει "κόκκινο καμπανάκι" σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες οικονομικών ατασθαλιών που χρήζουν διερεύνησης", γράφει η Hindenburg Research, η οποία σορτάρει τη μετοχή της εταιρείας.
Η μετοχή της εταιρείας έκλεισε την Τρίτη με πτώση 3,2% και κεφαλαιοποίηση σχεδόν 4,4 δισ. δολαρίων. Ο Turlov κατέχει πάνω από το 70% των μετοχών, γεγονός που σημαίνει ότι η τιμή της μετοχής της εταιρείας είναι λιγότερο ευαίσθητες σε διακυμάνσεις που οφείλονται στο γενικότερο επενδυτικό κλίμα.
"Οι ισχυρισμοί της έκθεσης Hindenburg είναι αβάσιμοι", δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας στο Forbes σε ανακοίνωση που έστειλε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. "Η Freedom Holding και οι θυγατρικές της συνεχίζουν να παρέχουν όλες τις απαιτούμενες γνωστοποιήσεις στις ρυθμιστικές αρχές και τους επενδυτές, οι οποίοι μπορούν να εξετάσουν τις ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις στην ιστοσελίδα μας".
Η Freedom Holding Corp., όπως γνωρίζουν καλά όσοι την έχουν παρακολουθήσει, αντιμετώπισε αρκετά προβλήματα το τελευταίο έτος. Οι προηγούμενοι ελεγκτές της εταιρείας, μια μικρή εταιρεία με έδρα τη Γιούτα, η WSRP LLC, τιμωρήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο από το Συμβούλιο Λογιστικής Εποπτείας Δημόσιων Εταιρειών για την παράλειψη να "διερευνήσει τον επιχειρηματικό σκοπό των... συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη". Η Freedom έπρεπε επίσης να επαναδιατυπώσει τα κέρδη του 2022 και τρεις διαφορετικές τριμηνιαίες εκθέσεις (το τέταρτο τρίμηνο του 2021, καθώς και το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο του περασμένου έτους). Ο Nasdaq απειλεί να διαγράψει την εταιρεία από τις 15 Ιουνίου του 2023.
Όταν το Forbes αναφέρθηκε για πρώτη φορά στην Freedom πριν από δύο και πλέον χρόνια, τα αλματώδη κέρδη της εταιρείας είχαν εντάξει τον ιδρυτή και CEO της, έναν ρωσικής καταγωγής millennial που αρέσκεται να φοράει μαύρα ζιβάγκο και να μιλάει στον αμερικανικό Τύπο, στο "κλαμπ των δισεκατομμυριούχων". Η εταιρεία εισήχθη στον Nasdaq τον Οκτώβριο του 2019. Όπως δήλωσε ο Turlov στο Forbes σε μια δίωρη συνέντευξη από το σπίτι του στο Αλμάτι του Καζακστάν: "Ήμουν αποφασισμένος η Freedom Holding να γίνει μια δημόσια εταιρεία που θα ήταν αρκετά καλή ώστε να διαπραγματεύεται στα [αμερικανικά χρηματιστήρια.] Επειδή αυτή είναι η κορυφή στις χρηματαγορές".
Τις τελευταίες εβδομάδες, πρώην εργαζόμενοι και αναλυτές της Freedom Finance μίλησαν στο Forbes για τις εντυπώσεις και τις εμπειρίες τους από την εργασία τους στην εταιρεία. Ορισμένοι επιβεβαίωσαν τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν πρόσφατα από την Hindenburg Research, ενώ άλλοι έφεραν νέες αποκαλύψεις σχετικά με την εργασιακή κουλτούρα και το τοξικό περιβάλλον της εταιρείας.
"Ήρθαν σαν καουμπόηδες, σαν άγριοι καουμπόηδες", δήλωσε στο Forbes πριν από λίγες εβδομάδες ένα πρώην στέλεχος της Freedom που εργαζόταν στο Ντουμπάι. "Έψαχναν κυρίως για μαύρα κεφάλαια, σκοτεινά κεφάλαια, μη δηλωμένα κεφάλαια, για να τα απομυζήσουν στα χρηματιστήρια, όπως είχαν κάνει προηγουμένως με μεγάλη επιτυχία στη Ρωσία" πρόσθεσε το ίδιο άτομο, το οποίο ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. "Από τη στιγμή που μπαίνεις σε μη δηλωμένα κεφάλαια, αυτά θα μπορούσαν να είναι οτιδήποτε, ειδικά σε μια αγορά όπως το Ντουμπάι. Θα μπορούσαν να είναι χρήματα τρομοκρατών, θα μπορούσαν να είναι χρήματα εγκληματικών οργανώσεων. Είναι όλα μπερδεμένα".
Ο ίδιος υπάλληλος λέει επίσης ότι η Freedom τού χρωστάει ακόμη χρήματα. "Έλεγαν: Μόλις βγει η άδεια, θα μπορέσουμε να ανοίξουμε τους τραπεζικούς μας λογαριασμούς στο Ντουμπάι και θα πάρετε αυτά που σας οφείλονται", θυμάται ο εργαζόμενος. "Με κατέβαλαν περίπου 5.000 δολάρια μέσα σε έξι μήνες, ενώ υποτίθεται ότι αυτός θα ήταν περίπου ο μηνιαίος μου μισθός", πρόσθεσε ο εργαζόμενος, τη σύμβαση εργασίας του οποίου εξέτασε το Forbes. "Μου χρωστάνε ακόμα μισθούς οκτώ μηνών".
Ένας δεύτερος πρώην υπάλληλος της Freedom Finance, ο οποίος εργαζόταν στο γραφείο της εταιρείας στην Κύπρο, η οποία απασχολεί περίπου 300 άτομα, δεν είχε καμία εικόνα ή γνώση για τα "αμφιλεγόμενα" οικονομικά στοιχεία της εταιρείας, αλλά είχε πολλά να πει για ένα τοξικό εργασιακό περιβάλλον.
"Με κακομεταχειρίστηκαν πολλές φορές, μου έκαναν gaslighting και ήταν πολύ, πολύ δύσκολο για μένα να συνεχίσω", λέει ο πρώην υπάλληλος, ο οποίος υποστηρίζει ότι αναλάμβανε διπλάσιο όγκο εργασίας από ό,τι οι συνάδελφοί του, αλλά οι διευθυντές του τον υποτιμούσαν. "Ήθελαν να μου αποδείξουν ότι είμαι ο χειρότερος - ότι δεν αξίζω να δουλεύω εκεί", θυμάται ο ίδιος, ο οποίος έφυγε από την εταιρεία μετά από έξι μήνες. "Ήταν μια τρομακτική εμπειρία".
Άλλοι εργαζόμενοι πέρασαν καλύτερα στην εταιρεία. "Θα σας πω ότι ήταν ένα από τα ωραιότερα μέρη που έχω δουλέψει", λέει πρώην ανώτερο στέλεχος που εργαζόταν στο κυπριακό γραφείο. "Οι ωραιότεροι άνθρωποι". Μήπως αισθάνθηκαν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με την εταιρεία; Απολύτως όχι: "Ήταν ξεκάθαρηοι. Δεν είδα τίποτα περίεργο", πρόσθεσε το άτομο. "Είμαι αρκετά επιφυλακτικός άνθρωπος, αλλά όχι, όλα ήταν καλά. Όλα ήταν καλά".
Ωστόσο, μια δόση καχυποψίας ίσως να είναι δικαιολογημένη. Μετά την αποχώρησή του από την Freedom Finance, το άτομο αυτό (που ζήτησε από το Forbes να μην χρησιμοποιήσει το όνομά του) εργάζεται για τον επενδυτικό βραχίονα της Alfa Bank, της μεγαλύτερης ιδιωτικής τράπεζας της Ρωσίας, στην οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την ΕΕ και τις ΗΠΑ. Στην έκθεση της Hindenburg γίνεται εκτενής αναφορά στην Alfa Bank - η Freedom "συνεχίζει να προσφέρει δημοσίως στους πελάτες της τρόπους παράκαμψης των κυρώσεων μέσω της Alfa Bank", αναφέρει η Hindenburg.
"Ποτέ δεν σχολιάζουμε θέματα που αφορούν εργαζόμενους ή θέματα εργασίας", δήλωσε εκπρόσωπος της Freedom Holding.
Ο Turlov ξεκίνησε τη δραστηριότητά του στα χρηματοοικονομικά πριν από περίπου δύο δεκαετίες. Το 2003, σε ηλικία 16 ετών, έκανε αίτηση σε μια εταιρεία συναλλαγών της Μόσχας ως junior trader μερικής απασχόλησης, προτού μετακινηθεί σε μια άλλη τράπεζα δύο χρόνια αργότερα με στόχο να επενδύσει στις αγορές των ΗΠΑ, δήλωσε στο Forbes το 2021. Όταν έφτασε η οικονομική κρίση και ο Turlov έχασε τη δουλειά του, αυτός και μερικοί ακόμα από τους συναδέλφους του ξεκίνησαν μια νέα εταιρεία, η οποία στη συνέχεια θα γινόταν η Freedom, δήλωσε ο Turlov στο Forbes.
Η ομάδα έστησε την επιχείρηση στο Αλμάτι του Καζακστάν και από εκεί επέκτειναν τις δραστηριότητές της σε άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Η είσοδος του Turlov στην αγορά των ΗΠΑ ήρθε το 2015, όταν η εταιρεία ολοκλήρωσε μια συγχώνευση με την Bmb Munai, με έδρα τη Νεβάδα, η οποία δραστηριοποιούνταν στον τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου στο Καζακστάν. Ο πρόεδρος της Bmb Askar Tashtitov παρέμεινε πρόεδρος της Freedom.
Για τον Turlov, η δημόσια εγγραφή της Freedom το 2019 ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. "Ποτέ στις πρώτες ημέρες της καριέρας μου δεν περίμενα ότι θα γινόμασταν μια μετοχή που θα διαπραγματευόταν ένα εκατομμύριο μετοχές σε μια ημέρα", δήλωσε στο Forbes.
Όμως, το γεγονός ότι η Freedom Finance είναι μια δημόσια εταιρεία εξέθεσε στους επενδυτές τον περίεργο σχεδιασμό της. Ένα από τα πιο περίεργα χαρακτηριστικά της: η χρηματιστηριακή εταιρεία με έδρα το Μπελίζ, FFIN Belize, μια τρίτη οντότητα που δρομολογεί όλες τις συναλλαγές μετοχών στις ΗΠΑ από τους πελάτες της Freedom και η οποία ανήκει εξ ολοκλήρου στον ίδιο τον Timur Turlov. Το 2021, ο Turlov εξήγησε την off-shore σύνδεση ως προερχόμενη από μια ρυθμιστική εμπλοκή στο Καζακστάν. Στην πραγματικότητα, ισχυρίζεται η Hindenburg, επικαλούμενη πρώην στελέχη της εταιρείας, η FFIN Belize χρησιμοποιήθηκε για "τη διοχέτευση χρημάτων από τη Ρωσία, συχνά σε μετρητά, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα πρωτόκολλα KYC και AML [κατά του ξεπλύματος χρήματος]".
Ένα άλλο αξιοπερίεργο στοιχείο της Freedom αφορά ένα από τα κύρια σημεία πώλησής της στους διεθνείς πελάτες -την υποτιθέμενη πρόσβαση της εταιρείας σε μετοχές των ΗΠΑ. Το μυστικό, είπε η Freedom στο Bloomberg, ήταν ένα αγνώστου ταυτότητας hedge fund που αγόραζε μετοχές απευθείας από τους αναδόχους των IPO και στη συνέχεια περνούσε τις μετοχές στη Freedom -μέσω της θυγατρικής της στο Μπελίζ- στους πελάτες της εταιρείας.
Αλλά αυτό το hedge fund μπορεί να είναι ανύπαρκτο, αναφέρει η Hindenburg, επικαλούμενη πηγές από την εταιρεία. Ο Jay Ritter, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον, είναι επίσης επιφυλακτικός για την ύπαρξη αυτού του επενδυτικού οχήματος. "Οι κατανομές σε αμοιβαία κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου δεν κρύβονται. Δεν υπάρχουν επενδύσεις πριν από τη δημόσια εγγραφή. Όλα γίνονται με διαφάνεια, είναι πάνω από το τραπέζι", δήλωσε ο Ritter, ο οποίος ερευνά τις δημόσιες εγγραφές, στο Forbes πριν από μερικές εβδομάδες. "Το βρίσκω πολύ ύποπτο".
Με επιπλέον ρεπορτάζ της Lisette Voytko.