Του Χάρη Φλουδόπουλου
Με βήµα ταχύ, η Παπαστράτος συνεχίζει να αναπτύσσει τη δραστηριότητά της προκειµένου να δηµιουργήσει έναν κόσµο χωρίς τσιγάρο, κάτι που αποτελεί στρατηγικό στόχο και της µητρικής Philip Morris International. Όπως λέει στη συνέντευξή του στο "Forbes" o Massimo Andolina, Πρόεδρος Ευρώπης της Philip Morris International, η Ελλάδα µαζί µε άλλα κέντρα παραγωγής στην Ευρώπη διαδραµατίζουν καίριο ρόλο στη µετάβαση σε αυτό το µοντέλο που προάγει ο όµιλος PMI τα τελευταία χρόνια σε παγκόσµιο επίπεδο.
- Οι επενδύσεις που έχουν ανακοινωθεί στο εργοστάσιο της Παπαστράτος µπορούν να θεωρηθούν ένα µεµονωµένο γεγονός, µια ειδική περίσταση, δεδοµένης της γενικότερης οικονοµικής κατάστασης που επικρατεί αυτή τη στιγµή στην Ευρώπη;
Συνεχίζουµε αδιάκοπα να προχωράµε µπροστά και να επιταχύνουµε την πρόοδό µας προς έναν smoke-free κόσµο – και, όπως σε κάθε ταξίδι που στοχεύει στη δηµιουργία µεγάλων αλλαγών και προχωρά µε υψηλούς ρυθµούς, χρειαστήκαµε µια ισχυρή βάση για να το ξεκινήσουµε και µεγάλη ευελιξία για να υποστηρίξουµε την ανάπτυξή του. Εδώ έχει παίξει και θα συνεχίσει να παίζει έναν κρίσιµο ρόλο η Παπαστράτος: στην Philip Morris International (PMI), θεωρούµε πάντα την Παπαστράτος και την Ελλάδα ως ηγέτες σε αυτό το ταξίδι και ένα εξαιρετικό παράδειγµα του τι επιδιώκει η PMI να αντιπροσωπεύει παγκοσµίως.
Η αρχική µας επένδυση των 300 εκατοµµυρίων ευρώ στην Ελλάδα το 2017 σηµατοδότησε µια ιστορική στιγµή: το εργοστάσιο της Παπαστράτος µετασχηµατίστηκε σε ένα από τα µόλις δύο στον κόσµο που σχεδιάστηκαν αποκλειστικά για να παράγουν θερµαινόµενες ράβδους καπνού για χρήση µε το IQOS της PMI. Ξεκίνησε µια νέα εποχή για όλους µας, που τοποθέτησε την Παπαστράτος στο µέλλον της βιοµηχανίας, και ήταν η στιγµή που γράψαµε ιστορία, µαζί.
Μέχρι το τέλος του 2022 είχαµε ήδη πραγµατοποιήσει δύο επιπλέον γύρους επενδύσεων στην Ελλάδα, που υπερέβησαν τα 200 εκατοµµύρια ευρώ συνολικά. Σήµερα η Παπαστράτος διαδραµατίζει έναν κρίσιµο διεθνή ρόλο στην επίτευξη του στόχου για έναν smoke-free κόσµο και έχει µετατρέψει την Ελλάδα σε ένα µεγάλο εξαγωγικό κέντρο για τη Philip Morris International. Σε συνέχεια αυτού, πρόσφατα ανακοινώσαµε µία ακόµη σηµαντική επένδυση ύψους 200 εκατοµµυρίων ευρώ στην ελληνική θυγατρική µας.
Η Ελλάδα µαζί µε άλλα κέντρα παραγωγής στην Ευρώπη διαδραµατίζουν εξαιρετικά καίριο ρόλο στο να µεταβούµε σε έναν κόσµο χωρίς τσιγάρο. Γι’ αυτό τα τελευταία χρόνια έχουµε επενδύσει στη Ρουµανία, στην Ιταλία, στη Λιθουανία και σε άλλες αγορές. Οι νέες µας εγκαταστάσεις παρουσιάζουν βελτιώσεις στα µετρήσιµα κριτήρια βιωσιµότητας, όπως η καλύτερη χρήση του νερού και η ενεργειακή απόδοση, και παρέχουν ευκαιρία για καινοτοµίες στον τοµέα της µηχανικής, οι οποίες µπορούν να εφαρµοστούν και σε άλλες βιοµηχανίες, καθώς επίσης και ευκαιρίες για τους επαγγελµατίες που τις σχεδιάζουν. Οι επενδύσεις που έχουν πραγµατοποιηθεί στην Ευρώπη, συµπεριλαµβανοµένων των επενδύσεων ύψους άνω των 10 δισεκατοµµυρίων ευρώ για τις προηγµένες ερευνητικές εγκαταστάσεις R&D και σε διεπιστηµονικές οµάδες από διάφορα επιστηµονικά πεδία, στοχεύουν στην αδιάκοπη αναζήτηση εναλλακτικών προϊόντων για το µέλλον.
- Ποια είναι η ανταπόκριση των θερµαινόµενων προϊόντων καπνού στην Ελλάδα και στην υπόλοιπη Ευρώπη; Ποιος είναι ο στόχος σας µεσοπρόθεσµα σε ό,τι αφορά τα µερίδια;
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το τελευταίο τρίµηνο του 2022 τα θερµαινόµενα προϊόντα καπνού (HTPs) της PMI αντιπροσώπευαν το 8,8% της αθροιστικής αγοράς αυτών των προϊόντων και των τσιγάρων. Εντός της Ε.Ε., η Ελλάδα αποτελεί ένα από τα καλύτερα παραδείγµατα του επιταχυνόµενου ταξιδιού µας προς έναν κόσµο χωρίς τσιγάρο, έχοντας ξεπεράσει σε µερίδιο το 20% το πρώτο τρίµηνο του 2023. Η επίτευξη αυτού του στόχου κατέστη δυνατή χάρη στο ρεαλιστικό ρυθµιστικό πλαίσιο της Ελλάδας απέναντι στις δυνητικά λιγότερο επιβλαβείς εναλλακτικές σε σχέση µε το τσιγάρο.
Στόχος µας είναι να αντικαταστήσουµε εντελώς το τσιγάρο µε δυνητικά λιγότερο επιβλαβή, smoke-free προϊόντα προς όφελος των ενήλικων καπνιστών, της δηµόσιας υγείας και της κοινωνίας γενικότερα. Επιδιώκουµε σθεναρά στο άµεσο µέλλον να γίνουµε µια κατά κανόνα smoke-free επιχείρηση µέχρι το 2025 και στην περιοχή της Ευρώπης βρισκόµαστε σε καλό δρόµο για να επιτύχουµε αυτόν τον µεσοπρόθεσµο στόχο.
- Ποιον θεωρείτε τον µεγαλύτερο ανταγωνιστή σας; Τις εταιρείες παραγωγής τσιγάρων ή τις εταιρείες των ηλεκτρονικών τσιγάρων και των άλλων εναλλακτικών προϊόντων;
Επιτρέψτε µου να ξεκινήσω επισηµαίνοντας ότι η PMI έχει υπάρξει πρωτοπόρος στη µεταµόρφωση της βιοµηχανίας µας και ότι παραµένουµε µέχρι και σήµερα η µοναδική καπνοβιοµηχανία που έχει δεσµευτεί δηµόσια να αντικαταστήσει το τσιγάρο µε καλύτερες εναλλακτικές. Σήµερα βλέπουµε µια ποικιλία από παραδοσιακούς ανταγωνιστές και νέους παίκτες που εισέρχονται στη smoke-free κατηγορία µε διαφορετικά προϊόντα, από θέρµανσης καπνού (παρόµοια µε το IQOS) µέχρι ηλεκτρονικά τσιγάρα, nicotine pouches (σακουλάκια νικοτίνης) και oral products (προϊόντα που λαµβάνονται από το στόµα). Εµείς συνεχίζουµε να επεκτείνουµε το προϊοντικό µας χαρτοφυλάκιο σε όλες αυτές τις κατηγορίες, πεπεισµένοι ότι όλες έχουν έναν ρόλο να παίξουν στο να προσφέρουν καλύτερες εναλλακτικές στους ενήλικους καπνιστές.
Εργαζόµαστε επίσης για να εφαρµόσουµε την επιστήµη και την τεχνολογία που έχουµε αναπτύξει σε προϊόντα εκτός του καπνού και της νικοτίνης, δηλαδή στον τοµέα της υγείας και της ευεξίας – εποµένως, ειλικρινά, ο χώρος ανταγωνισµού µας θα γίνει ακόµα πιο ευρύς από τον τρέχοντα και αισθανόµαστε παθιασµένοι, συγκεντρωµένοι και καλά προετοιµασµένοι για να προχωρήσουµε επιχειρηµατικά σε αυτόν.
- Ποιες είναι οι µεγαλύτερες προκλήσεις σας και προτεραιότητες στον νέο σας ρόλο ως Πρόεδρος Ευρώπης της PMI;
Η Ευρώπη είναι περιοχή πρωταρχικής σηµασίας στο ταξίδι µας για έναν smoke-free κόσµο. Τα τελευταία οκτώ χρόνια έχουµε λανσάρει ένα ή περισσότερα προϊόντα χωρίς καπνό –θερµαινόµενα προϊόντα καπνού, ηλεκτρονικά τσιγάρα και, πιο πρόσφατα, nicotine pouches– στο µεγαλύτερο µέρος της Ευρώπης, επιτρέποντας στους ενήλικους καπνιστές να κάνουν τη στροφή σε κάποιο από αυτά. Στην Ευρώπη τα καθαρά έσοδα από αυτά τα εναλλακτικά smoke-free προϊόντα έχουν ήδη ξεπεράσει το 40% των συνολικών καθαρών εσόδων µας για όλο το 2022. Ενθαρρυντικό στοιχείο αποτελεί επίσης η εξαγορά της Swedish Match, η οποία θα µας επιτρέψει, αξιοποιώντας µια πολυκατηγοριακή προσέγγιση, που περιλαµβάνει προϊόντα θέρµανσης καπνού, e-vapor προϊόντα και oral nicotine, να επιταχύνουµε περαιτέρω το τέλος του τσιγάρου. Χάρη σε αυτή την προσέγγιση µεγάλης διείσδυσης προϊόντων µειωµένης βλάβης, η Σουηδία έχει σήµερα το χαµηλότερο ποσοστό καπνιστών τσιγάρου στην Ευρώπη µε 5,6%, και χαµηλότερο από τον ευρωπαϊκό µέσο όρο όσον αφορά τα νοσήµατα που σχετίζονται µε το κάπνισµα. Παρόλο που αυτά τα αποτελέσµατα και τα δεδοµένα µάς επιβεβαιώνουν ότι κινούµαστε προς τη σωστή κατεύθυνση και είναι θετικά για τους ενήλικους καπνιστές που έχουν κάνει τη στροφή σε εναλλακτικά προϊόντα, υπάρχουν µερικές προκλήσεις που πρέπει να ξεπεράσουµε το 2023.
Η πρώτη είναι ο πληθωρισµός στην Ευρώπη και ο δυσανάλογος αντίκτυπός του στους πιο µειονεκτούντες – µεταξύ αυτών, στους καπνιστές που µπορεί να µην έχουν τα οικονοµικά µέσα να αλλάξουν και να πάνε σε µια καλύτερη εναλλακτική σε σχέση µε το τσιγάρο.
Σύµφωνα µε τα επίσηµα στοιχεία που είναι διαθέσιµα για αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, φαίνεται ότι µεταξύ των ανέργων, των λιγότερο ειδικευµένων ή εκείνων που ζουν µε χαµηλούς µισθούς υπάρχει υπερεκπροσώπηση των καπνιστών. Είναι ξεκάθαρο σε εµάς ότι αυτοί οι καπνιστές δεν πρέπει να µείνουν πίσω και ότι όλοι αυτοί που δεν έχουν καταφέρει να σταµατήσουν να καπνίζουν µε τα συµβατικά µέσα διακοπής θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να υιοθετήσουν καλύτερα προϊόντα αντί να συνεχίζουν το κάπνισµα τσιγάρων. Αναλαµβάνουµε ήδη ενέργειες, διευρύνοντας συνεχώς το χαρτοφυλάκιό µας για να αντιµετωπίσουµε αυτό το θέµα.
Η δεύτερη πρόκληση έχει να κάνει µε την έκρηξη της κατανάλωσης παράνοµων τσιγάρων στην Ευρώπη. Σύµφωνα µε την έρευνα της KPMG για το 2021, η συνολική κατανάλωση παράνοµων τσιγάρων στην περιφέρεια αυξήθηκε κατά ένα εκτιµώµενο 3,9%, που είναι ισοδύναµο σε 1,3 δισ. τσιγάρα, φθάνοντας συνολικά τα 35,5 δισ. τσιγάρα. Σε ορισµένες χώρες µε αυξηµένους ειδικούς φόρους κατανάλωσης για τα καπνικά, όπως η Γαλλία, η κατανάλωση παράνοµων τσιγάρων σχεδόν τριπλασιάστηκε µέσα σε 3 χρόνια. Τα παράνοµα τσιγάρα αποτελούν κίνδυνο για το κοινό και την Πολιτεία. Τροφοδοτούν το οργανωµένο έγκληµα, στερούν τα κράτη από κρίσιµα φορολογικά έσοδα, µειώνουν την αποτελεσµατικότητα των πολιτικών δηµόσιας υγείας για τον περιορισµό της χρήσης καπνού και υπονοµεύουν τις προσπάθειες να κινηθούν οι καπνιστές που δεν διακόπτουν το τσιγάρο στο να υιοθετήσουν smoke-free εναλλακτικές που έχουν τη δυνατότητα να είναι πολύ καλύτερες για αυτούς από ό,τι το να συνεχίσουν το κάπνισµα.
* Αναδημοσίευση από την ελληνική έκδοση του περιοδικού Forbes