Των Jena McGregor και Diane Brady
Όταν οι ιστορικοί του μέλλοντος εξετάσουν την περίοδο που διανύουμε ίσως εκπλαγούν από το πόσα πολλά ανεχτήκαμε: ανειλικρινείς πολιτικούς, celebrities που προάγουν το μίσος, τραμπούκους δισεκατομμυριούχους και απατεώνες. Κάποιοι θα δουν το 2022 ως ένα σημείο καμπής που η υπομονή των πολιτών εξαντλήθηκε.
Ήταν η χρονιά που ένας άνθρωπος που έβγαλε δισεκατομμύρια από το εμπνευσμένο του όραμα να ταξιδέψει στο διάστημα και να μειώσει τις εκπομπές ρύπων του διοξειδίου του άνθρακα στη Γη, ήρθε αντιμέτωπος με τις αμφιλεγόμενες αποφάσεις του και ύβρεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μια γυναίκα που διέσπειρε fake news για την τεχνολογία που είχε αναπτύξει και είχε ως πρότυπο τον ιδρυτή της Apple, Steve Jobs, καταδικάστηκε σε φυλάκιση για απάτη. Ένας άνδρας που έπεισε μερικούς από τους πιο έξυπνους επενδυτές του κόσμου να ποντάρουν στο ανταλλακτήριο του, κατηγορήθηκε ότι ουσιαστικά έφτιαξε "ένα παλάτι στην άμμο".
Ακραία παραδείγματα μεν, ενδεικτικά δε για τους κινδύνους που προκαλούν άνθρωποι οι οποίοi κυνηγούν το εύκολο χρήμα ή δεν δίνουν πειστικές απαντήσεις σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο πολύπλοκος. H λίστα του Forbes με τις καριέρες που κατέρρευσαν θεαματικά το 2022 επικεντρώνεται σε περιπτώσεις ανθρώπων που αποτυπώνουν γλαφυρά το κλίμα της εποχής όπου ζούμε.
Σε όλες αυτές τις ιστορίες υπάρχει ένας πρωταγωνιστής. Κάποιοι δεν θα αποκαταστήσουν ποτέ την αξιοπιστία τους και θα έχουν χάσει δια παντός την εμπιστοσύνη του κόσμου - άλλοι μπορεί να ανακαλύψουν εκ νέου τον εαυτό τους ή να επανέλθουν δριμύτεροι. Εκτός από μια ιστορική περίπτωση στο Ηνωμένο Βασίλειο, επιλέξαμε να αφήσουμε τις πολιτικές προσωπικότητες εκτός λίστας, καθώς η άνοδος και η πτώση είναι συνυφασμένες με το επάγγελμα. Πιστεύουμε επίσης ότι είναι πολύ νωρίς για να κρίνουμε άτομα από τον κλάδο της τεχνολογίας, όπως ο διευθύνων σύμβουλος της Meta, Mark Zuckerberg, ο οποίος επενδύει δισεκατομμύρια στην ανάπτυξη του metaverse παρά τη μείωση των εσόδων και τις επικριτικές φωνές. Δεν συμπεριλάβαμε αθλητές, celebrities, δημοσιογράφους ή δημόσια πρόσωπά που έχασαν την εργασία τους εξαιτίας κακής συμπεριφοράς.
Ας δούμε, λοιπόν, τις επιλογές μας για τις καριέρες που απέτυχαν με τον πιο θεαματικό τρόπο εντός του 2022.
Sam Bankman-Fried, ιδρυτής και πρώην CEO της FTX
Η κατάρρευση του ανταλλακτηρίου κρυπτονομισμάτων FTX μπορεί να ορίσει το τέλος μιας εποχής: όπως έγινε με την Enron και τη Lehman Brothers. Το κουβάρι ακόμα ξετυλίγεται και ο αντίκτυπος της υπόθεσης μόλις έχει αρχίσει. Ο Bankman-Fried είναι ο φερόμενος απατεώνας. Το παιδί-θαύμα των κρυπτονομισμάτων -που άξιζε 26,5 δισ. δολάρια πριν από περίπου έναν χρόνο- σήμερα υποστηρίζει ότι διαθέτει μόλις 100.000 δολάρια σε μετρητά και είναι αντιμέτωπο με ένα βαρύ κατηγορητήριο για απάτες. Η κατάρρευση του ανταλλακτηρίου αποκάλυψε ότι επενδυτές, συνταξιοδοτικά ταμεία και διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων έριξαν δισεκατομμύρια σε μια εταιρεία που δεν είχε οικονομικό διευθυντή, διοικητικό συμβούλιο και διαφάνεια όσον αφορά το επιχειρηματικό της μοντέλο. Το αν οι ενέργειες του Bankman-Fried ήταν επιλήψιμες θα το κρίνει το δικαστήριο. Το βέβαιο είναι πως η καταστροφή της καριέρας του ανάγκασε νομοθέτες και επενδυτές να επανεκτιμήσουν τους κινδύνους που απορρέουν από τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία.
Bob Chapek, πρώην CEO της Walt Disney
Για να είμαστε δίκαιοι, θα ήταν δύσκολο για τον οποιονδήποτε να διαδεχθεί τον εμβληματικό Bob Iger, πόσο μάλλον να αναλάβει τη θέση του CEO της Disney μόλις λίγες εβδομάδες προτού κλείσουν θεματικά πάρκα και κινηματογράφοι και διακοπούν οι κρουαζιέρες λόγω της πανδημίας. Όμως ο Chapek φρόντισε να κάνει χειρότερα τα πράγματα για την Disney με τις αποφάσεις του. Στην περίπτωση του αμφιλεγόμενου νομοσχεδίου για την ομοφυλοφιλία στην πολιτεία της Φλόριντα, ο Chapek πρώτα εξόργισε τους υπαλλήλους του, ιδίως όσους ανήκουν στην LGBT κοινότητα, τηρώντας σιγήν ιχθύος και έπειτα θύμωσε τον κυβερνήτη Ron DeSantis αφού υποσχέθηκε να βοηθήσει για την κατάργησή της νομοθεσίας. Ακολούθησε μια νομική αγωγή από την ηθοποιό Scarlet Johannsson κατά της εταιρείας κάνοντας λόγο για παραβίαση στο συμβόλαιό της που αφορούσε την ταινία "Μαύρη Χήρα". Τον Νοέμβριο, το Διοικητικό Συμβούλιο της Disney απέπεμψε τον Chapek για να επιστρέψει ο Bob Iger. Ακόμα, όμως, οι επενδυτές δεν έχουν πειστεί ότι αυτό το παραμύθι της Walt Disney θα έχει αίσιο τέλος.
Amber Heard, ηθοποιός
Το τι έχει γίνει πραγματικά στην υπόθεση της Amber Heard και του πρώην συζύγου της, Johnny Depp, δεν είναι σαφές. Αυτό που ξέρουμε είναι ότι, όταν ο Depp μήνυσε την ηθοποιό για συκοφαντική δυσφήμιση σε άρθρο της που τον κατηγορούσε για σωματική και ψυχολογική κακοποίηση, κατά τη διάρκεια του 15μηνου γάμου τους, οι ένορκοι (και "οι δικαστές του διαδικτύου") τάχθηκαν -με συντριπτική πλειοψηφία- υπέρ του Johnny Depp καλώντας τη Heard να καταβάλει αποζημίωση ύψους 8,35 εκατ. δολαρίων. Στις 19 Δεκεμβρίου, η Heard έκανε γνωστό μέσω ανάρτησής της στο Instagram ότι η δικαστική διαμάχη του πρώην ζευγαριού κατέληξε με συμβιβασμό ύψους 1 εκατ. δολαρίων, και πως η ίδια είχε χάσει την πίστη της στο αμερικανικό νομικό σύστημα. Αν και ο Depp έχασε κάποιες συμφωνίες εξαιτίας του δυσφημιστικού δημοσιεύματος εναντίον του, μετά την ετυμηγορία των ενόρκων... έχει επιστρέψει: ανακοίνωσε ένα άλμπουμ σε συνεργασία με τον Jeff Beck, πρωταγωνίστησε ως Λουδοβίκος o 15ος στην ταινία "Jeanne Du Barry", εμφανίστηκε στην επίδειξη μόδας της Rihanna, ανανέωσε το συμβόλαιό του για τη διαφημιστική καμπάνιας του αρώματος Sauvage και σκηνοθέτησε μια βιογραφία του ζωγράφου Modigliani με συμπαραγωγό τον Al Pacino. Το μέλλον της Heard είναι πιο "θαμπό". Οι funs του "Aquaman" περιμένουν να δουν αν θα κοπούν σκηνές της στο επερχόμενο sequel ενώ η ταινία In the Fire, όπου πρωταγωνίστησε και βρίσκεται τώρα σε διαδικασία post-production, γυρίστηκε πριν από την ετυμηγορία.
Elizabeth Holmes, ιδρύτρια και πρώην CEO της Theranos
Στις αρχές του 2022, οι ένορκοι βρήκαν ένοχη τη Holmes σε τέσσερις κατηγορίες για εξαπάτηση επενδυτών και συνωμοσία με σκοπό τη διάπραξη απάτης, βάζοντας τον επίλογο στην υπόθεση της start-up Theranos. Η αποτίμησή της εταιρείας έφτασε κάποτε στα 9 δισ. δολάρια, προτού αποκαλυφθεί από τη Wall Street Journal η απάτη σχετικά με ένα διαγνωστικό μηχάνημα που παρουσιαζόταν ως ταχύτερο και φθηνότερο από αυτά των παραδοσιακών εταιρειών του κλάδου ως προς τις εξετάσεις αίματος. Γνωστή για την μπάσα φωνή της, την "αντιγραφή" του Steve Jobs και την εξαπάτηση προσωπικοτήτων όπως ο πρώην υπουργός Άμυνας James Mattis, η Holmes καταδικάστηκε τελικά τον Νοέμβριο σε 11 χρόνια φυλάκισης. Όπως έγραψαν οι New York Times μετά την καταδίκη της τον Ιανουάριο, "η ετυμηγορία σηματοδότησε το τέλος μιας εποχής. Στη Silicon Valley, όπου η γραμμή ανάμεσα στα λόγια και τα επιτεύγματα είναι συχνά ασαφής, υπάρχει επιτέλους ένα όριο στο ψέμα".
Alex Jones, παρουσιαστής ραδιοφωνικής εκπομπής και ιδρυτής του InfoWars
Παρόλο που ο Jones αναφέρεται στους Larry King και Johnny Carson ως πηγές έμπνευσης για τον ραδιοτηλεοπτικό οργανισμό του, ο ίδιος εκμεταλλεύθηκε μια αποτυχημένη επιδρομή του FBI στο συγκρότημα των Branch Davidian στο Waco του Τέξας το 1993, που άφησε 76 νεκρούς. Εκεί που οι περισσότεροι έβλεπαν μια τραγωδία, ο Jones είδε μια κυβερνητική συνωμοσία και το φάσμα του στρατιωτικού νόμου. Συνέχισε να χτίζει την καριέρα του προβάλλοντας γελοίους ισχυρισμούς, όπως ότι η 11η Σεπτεμβρίου ήταν μια δουλειά "που έγινε από μέσα" και πως η Ουάσιγκτον χρηματοδοτούσε ένα βιοχημικό πρόγραμμα για να κάνει τους ανθρώπους ομοφυλόφιλους. Το 2022 ο ραδιοφωνικός παρουσιαστής και συνωμοσιολόγος της άκρας δεξιάς πλήρωσε το τίμημα για τους επαναλαμβανόμενους ισχυρισμούς του ότι το φονικό επεισόδιο με πυροβολισμούς που σημειώθηκε το 2012 στο δημοτικό σχολείο Sandy Hook ήταν σκηνοθετημένο και πως σε αυτό συμμετείχαν ηθοποιοί. Ο Jones καταδικάστηκε και κλήθηκε να καταβάλει αποζημιώσεις ύψους 1,5 δισ. δολαρίων. Ο ίδιος έχει καταθέσει αίτηση πτώχευσης, υποστηρίζοντας ότι διαθέτει αμελητέα περιουσιακά στοιχεία, ενώ κάποιοι εκτιμούν ότι η καθαρή του αξία φτάνει τα 270 εκατ. δολάρια. Το βέβαιο είναι πως δεν θα συνεχίσει να πλουτίζει από την προώθηση fake news. Ας ελπίσουμε ότι αυτή η δικαστική απόφαση θα βάλει σε δεύτερες σκέψεις τους μιμητές της "επιτυχίας" του.
Trevor Milton, ιδρυτής και πρώην CEO της Nikola
Η Nikola, η εταιρεία που είχε ως στόχο να γίνει η Tesla της βιομηχανίας φορτηγών, ιδρύθηκε από τον Milton, έναν φοιτητή που εγκατέλειψε το πανεπιστήμιο και έγινε πλούσιος μετά την IPO της Nikola το 2020, με την αποτίμηση της εταιρείας να ξεπερνά για λίγο τις μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Ford. Ο Milton παραιτήθηκε το 2020 μετά την έκθεση ενός ακτιβιστή-επενδυτή και του απαγγέλθηκαν κατηγορίες το 2021, για να καταδικαστεί τον περαμένο Οκτώβριο για απάτη. Οι εισαγγελείς υποστήριξαν ότι ήταν ένας "απατεώνας" που γοήτευσε τους επενδυτές με ψευδείς ισχυρισμούς ότι η εταιρεία είχε προχωρήσει σημαντικά στην παραγωγή "πράσινου" υδρογόνου και ότι οι συμβάσεις με τους πελάτες ήταν απλώς 'κρατήσεις" που μπορούσαν να ακυρωθούν. Ένας δικηγόρος του Milton, υποσχέθηκε να "συνεχίσει τον δικαστικό αγώνα" και δήλωσε ότι οι εισαγγελείς διαστρέβλωσαν τις δηλώσεις του Μίλτον.
Elon Musk, ιδρυτής και CEO των Twitter, Tesla, SpaceX
Ο Musk θέλησε να απεμπλακεί από την εξαγορά του Twitter. Μετά από δημοσκόπηση που έκανε στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι χρήστες δεν ήθελαν να το διευθύνει ο ίδιος. Ο Musk ανακοίνωσε στις 20 Δεκεμβρίου ότι θα παραιτηθεί από CEO μόλις βρεθεί νέος επικεφαλής. Από τις 28 Οκτωβρίου όταν και έκλεισε η συμφωνία ύψους 44 δισ. δολαρίων για την εξαγορά του Twitter, η θητεία του Musk ήταν μια σπουδή στην "κακοδιαχείριση". Έχει κάνει λάθος απολύσεις, έχει κοροϊδέψει τους χρήστες, έχει αλλάξει πολιτικές και έχει αναγορεύσει εαυτόν ως υπερασπιστή της ελευθερίας του λόγου, την ίδια ώρα που έχει μπλοκάρει accounts δημοσιογράφων και έχει απειλήσει να "κόψει" προφίλ ή αναρτήσεις που προωθούν ανταγωνιστικές ιστοσελίδες. Καθώς οι γκάφες συσσωρεύονταν, τα έσοδα του Twitter μειώνονταν, μαζί με την καθαρή αξία του Musk και την τιμή της Tesla, καθώς οι επενδυτές ανησυχούσαν όλο και περισσότερο για την ικανότητα του Musk να διευθύνει την εταιρεία κατασκευής ηλεκτρικών οχημάτων παράλληλα με τις άλλες εταιρείες του. Όπως και να ανταποκριθεί τελικά ο Musk στο αποτέλεσμα της δημοσκόπησης που τον καλεί να παραιτηθεί από τη θέση του CEO του Twitter, η φήμη του θα μπορούσε να πληγεί ανεπανόρθωτα από την αλλοπρόσαλη θητεία του στο τιμόνι της πλατφόρμας.
Will Smith, ηθοποιός, μουσικός, παραγωγός
Ήταν "το χαστούκι" που ακούστηκε σε όλο τον κόσμο - ή τουλάχιστον σε όλο το Χόλιγουντ και τη βιομηχανία του θεάματος. Αφού ανέβηκε στη σκηνή της τελετής απονομής των βραβείων Όσκαρ τον Μάρτιο και χαστούκισε τον παρουσιαστή και κωμικό Chris Rock -ο οποίος είχε κάνει ένα αστείο για τη σύζυγο του Smith, την ηθοποιό Jada Pinkett Smith-, ο Smith ζήτησε συγγνώμη και παραιτήθηκε από μέλος της Ακαδημίας. Το περιστατικό θα μπορούσε να επισκιάσει τις προοπτικές της τελευταίας του ταινίας, "Emancipation". Αν η ταινία του Smith -ένα φιλμ που έχει φτιαχτεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να είναι υποψήφιο για τα βραβεία Όσκαρ- o Smith δεν θα είναι παρών στην τελετή. Η Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών απαγόρευσε στον Σμιθ να παρευρίσκεται στο ετήσιο γκαλά, καθώς και σε άλλες εκδηλώσεις της Ακαδημίας, για 10 χρόνια.
Daniel Snyder, ιδιοκτήτης των Washington Commanders
Ο Snyder και η ομάδα του έχουν εμπλακεί σε διάφορες υποθέσεις και διαμάχες εδώ και χρόνια: καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας, πρόστιμο 10 εκατ. δολαρίων από το NFL και τοποθέτηση της συζύγου του ως επικεφαλής των καθημερινών δραστηριοτήτων της ομάδας. Το 2022 έφερε και άλλα "βάσανα" για τον Snyder, ο οποίος δήλωσε τον Νοέβριο πως μαζί με τη σύζυγό του είχαν αναθέσει σε μια μεγάλη επενδυτική τράπεζα να "εξετάσει πιθανές συναλλαγές", χωρίς να διευκρινίσει αν αυτό σήμαινε πώληση του 100% ή μειοψηφικού πακέτου στην ομάδα του αμερικανικού ποδοσφαίρου. Τον Φεβρουάριο, μια πρώην μαζορέτα και υπεύθυνη μάρκετινγκ κατηγόρησε τον Snyder -σε κατάθεσή της στο Καπιτώλιο- για σεξουαλική παρενόχληση, ενώ υπήρξαν και άλλες μαρτυρίες στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων, που είχε ξεκινήσει έρευνα για την εργασιακή κουλτούρα που επικρατεί στις τάξεις της ομάδας το 2021. (Ο Snyder χαρακτήρισε ως ψευδείς τις νέες μαρτυρίες.) Μετά από αυτά τα στοιχεία, το NFL προσέλαβε την πρώην εισαγγελέα Mary Jo White για να συντάξει μια έκθεση - η έρευνα αυτή είναι εν εξελίξει. Στο μεταξύ, η αρμόδια Επιτροπή της Βουλής των Αντιπροσώπων δημοσίευσε τον Δεκέμβριο την δική της έκθεση, στην οποία υποστηρίζει ότι ο Snyder "παρεμπόδισε" την έρευνα. Η ομάδα ή ο Snyder αντιμετωπίζουν επίσης αρκετές αστικές αγωγές, έρευνες ή πρόστιμα από τοπικούς αξιωματούχους στην Ουάσινγκτον, στο Μέριλαντ και στη Βιρτζίνια.
Mark Tritton, πρώην CEO της Bed Bath & Beyond
Υπάρχουν πολλοί λόγοι που οδήγησαν τις πωλήσεις και τη μετοχή της εταιρείας λιανικής πώλησης ειδών σπιτιού σε υποχώρηση κατά τη θητεία του Tritton. Όταν μπήκε στην εταιρεία τον Νοέμβριο του 2019, η Bed Bath ερχόταν από δέκα τρίμηνα με πτώση των πωλήσεων. Ο πρώην "σούπερ σταρ" του merchandising -από τον καιρό της Target- λάνσαρε μια σειρά εμπορικών σημάτων ιδιωτικής ετικέτας, εκτοπίζοντας πολλά από τα γνωστά ονόματα που οι καταναλωτές είχαν συνδέσει με την Bed, Bath & Beyond. Ο Tritton παραδέχτηκε ότι οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα κόστισαν στην εταιρεία 100 εκατ. δολάρια. Δεν βοήθησε ούτε το γεγονός πως τον Μάρτιο ο δισεκατομμυριούχος επενδυτής Ryan Cohen ανακοίνωσε πως έχει μερίδιο 9,8%, γεγονός που μετέτρεψε την BBB σε μετοχή meme. Εντέλει, ο Tritton μπορεί απλώς να έμαθε μια παμπάλαια αλήθεια: αυτό που λειτουργεί σε ένα πεδίο δεν λειτουργεί πάντα σε ένα άλλο.
Liz Truss, πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου
Η Truss μάλλον είναι ο/η μόνος/η πολιτικός -στο Ηνωμένο Βασίλειο ή αλλού στον κόσμο- που έχει χάσει μια μονομαχία από ένα μαρούλι. Τον Οκτώβριο, μια βρετανική εφημερίδα άνοιξε ένα live straming όπου φαινόταν μια κορνιζαρισμένη φωτογραφία της Βρετανίδας πρώην υπουργού Εξωτερικών και δίπλα της ένα μαρούλι. Η απορία ήταν αν η θητεία της Τρας θα ξεπερνούσε το προσδόκιμο ζωής του μαρουλιού, αφού το πείραμά της με τη χαμηλή φορολόγηση για την αναζωογόνηση της βρετανικής οικονομίας κατέρρευσε και τρόμαξε τις αγορές, στέλνοντας την αξία της λίρας στα τάρταρα και αναγκάζοντας την Τράπεζα της Αγγλίας να παρέμβει με ένα πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Η ανάκληση των φοροελαφρύνσεων για τους πολύ πλούσιους και η απομάκρυνση του υπουργού Οικονομικών της δεν τη διατήρησαν στην πρωθυπουργία. Χωρίς δύναμη και κοινοβουλευτική υποστήριξη, επήλθε χάος και η ίδια παραιτήθηκε στις 20 Οκτωβρίου. Η πτώση της Truss ήταν η πιο χαρακτηριστική κατάρρευση πολιτικής σταδιοδρομίας στο Ην. Βασίλειο, που δεν ήταν και λίγες τα τελευταία χρόνια. Ο προκάτοχος της Truss, Boris Johnson, παραιτήθηκε το καλοκαίρι του 2022 μετά από μια σειρά σκανδάλων, και ο πρώην υπουργός Υγείας Matt Hancock απομακρύνθηκε μετά την δημοσιοποίηση φωτογραφιών που τον έδειχναν να φιλάει τη στενή του βοηθό στο Υπουργείο κατά τη διάρκεια του αυστηρού lockdown για τον κορονοϊό.
Kanye West ("Ye"), καλλιτέχνης και επιχειρηματίας
Το 2022 ο Ye, ο καλλιτέχνης και επιχειρηματίας που ήταν γνωστός ως Kanye West, τίναξε στον αέρα τη φήμη του, την καθαρή του αξία και τις επιχειρήσεις του σε μια εντυπωσιακή επίδειξη μίσους και αμφιθυμίας. Όλα ξεκίνησαν τον Οκτώβριο, όταν φόρεσε ένα μπλουζάκι White Lives Matter σε μια επίδειξη μόδας και στη συνέχεια δήλωσε ότι το Black Lives Matter ήταν "απάτη". Κατηγόρησε επίσης τον CEO της LVMH, Bernard Arnault, ότι σκότωσε τον σχεδιαστή Virgil Abloh, ο οποίος πέθανε από καρκίνο, και προσέβαλε τους πάντες, από την τραγουδίστρια Lizzo μέχρι τον Pete Davidson, ο οποίος έβγαινε με την πρώην σύζυγό του Kim Kardashian. Αλλά οι αντισημιτικές ατάκες του West αποδείχθηκαν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι: από την έκφραση "αγάπης" για τον Χίτλερ μέχρι την απειλή ότι θα κάνει "death con 3 στους Εβραίους" (προφανώς θέλοντας να γράψει defcon). Αφού ειρωνεύτηκε ότι η Adidas δεν θα τον εγκατέλειπε ποτέ, η γερμανική εταιρεία... έκανε ακριβώς το αντίθετο: ο West έχασε το brand name Yeezy και την ιδιότητα του δισεκατομμυριούχου.
