Του David Axe
Από τον Φεβρουάριο του 2022 και τη ρωσική εισβολή στα ουκρανικά εδάφη, δεν είναι λίγες οι φορές που Ουκρανοί και συμμαχικές δυνάμεις έχουν περάσει τα σύνορα με τη Ρωσία πραγματοποιώντας αιφνιδιαστικές επιδρομές.
Οι ριψοκίνδυνες αυτές επιθέσεις δεν είχαν σημαντικά αποτελέσματα, εκτός από το να φέρνουν σε δύσκολη θέση τους Ρώσους ηγέτες. Αυτό ίσχυε τουλάχιστον μέχρι χθες.
Την Τρίτη, μέλη από δύο ταξιαρχίες του ουκρανικού στρατού -προφανώς χωρίς να συμπεριλαμβάνονται φιλο-ουκρανοί Ρώσοι μαχητές, όπως αρχικά αναφέραμε- εκμεταλλεύτηκαν ένα κενό στη ρωσική άμυνα γύρω από το χωριό Σούτζα, στην περιφέρεια του Κουρσκ, στα βόρεια σύνορα της Ουκρανίας.
Την Τετάρτη, εκατοντάδες Ουκρανοί στρατιώτες από (τουλάχιστον) την 22η και την 88η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία, υποστηριζόμενοι από πυροβολικό, drones και αεράμυνα, προωθήθηκαν περίπου 10 μίλια εντός του ρωσικού εδάφους, με κατεύθυνση προς τον νότο, εκδιώκοντας τις τοπικές ρωσικές δυνάμεις και καταλαμβάνοντας την Σούτζα και άλλα χωριά.
Είναι ένα εντυπωσιακό επίτευγμα για έναν στρατό που βρίσκεται σε άμυνα εδώ και έναν χρόνο και ο οποίος προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες του σε ανθρώπινο δυναμικό προκειμένου να αποκρούει τις αλλεπάλληλες ρωσικές επιθέσεις στο ανατολικό μέτωπο.
Ο ουκρανικός στρατός δεν μπορεί να στελεχώσει πλήρως τις ταξιαρχίες που υπερασπίζονται τις πόλεις πρώτης γραμμής στα ανατολικά - με ολέθριες συνέπειες για την προσπάθεια του Κιέβου να υπερασπιστεί τις τελευταίες ελεύθερες εκτάσεις της περιφέρειας του Ντονέτσκ. Παρόλα αυτά, ο ουκρανικός διέθεσε δύο ή περισσότερες ταξιαρχίες για την επίθεση στη Σούτζα κρίνοντας ότι τα ενδεχόμενα οφέλη από αυτή την επίθεση άξιζαν το όποιο τίμημα.
"Ακόμα δεν μπορώ να πω με σιγουριά ποιος είναι ο στόχος αυτής της επίθεσης", σημείωσε ο John Helin, ειδικός σε θέματα Ουκρανίας και μέλος της φινλανδικής ομάδας ανάλυσης Black Bird Group. "Σύμφωνα με μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες, η Ουκρανία έχει συγκεντρώσει στρατιώτες από δύο έως τέσσερις ταξιαρχίες στην περιοχή. Δυνάμεις που θα ήταν απαραίτητες στο ανατολικό μέτωπο".
Πιθανόν το Γενικό Επιτελείο Στρατού στο Κίεβο να πιστεύει ότι μια ουκρανική επίθεση στον βορρά θα αναγκάσει το Κρεμλίνο να μετακινήσει στρατεύματα από το ανατολικό μέτωπο, επιβραδύνοντας έτσι τη ρωσική προώθηση στην περιοχή.
Για να αποδώσει η κίνηση αντιπερισπασμού που έχει αναλάβει το Κίεβο, το Κρεμλίνο θα πρέπει να μεταφέρει πολλά συντάγματα από τα ανατολικά - πιθανώς δώδεκα, σύμφωνα με τον Helin.
Εάν οι ρωσικές δυνάμεις σταματήσουν την ουκρανική προώθηση δίχως να τις συνδράμουν Συντάγματα από τα ανατολικά, το ουκρανικό τέχνασμα θα αποτύχει. Εφόσον ισχύει ότι το ζητούμενο είναι η εκτροπή των ρωσικών στρατευμάτων.
Μπορεί όμως η ουκρανική επίθεση να μην είναι αντιπερισπασμός. Και να είναι ακριβώς αυτό που φαίνεται: μια προσπάθεια να καταληφθεί ρωσικό έδαφος.
Σε αυτή την περίπτωση, ο απώτερος στόχος μπορεί να είναι διπλωματικός. Η κατάληψη έστω και ενός μικρού τμήματος της Ρωσίας θα έφερνε την Ουκρανία σε διαπραγματευτική θέση ανταλλαγής, στο πλαίσιο μελλοντικών ειρηνευτικών συνομιλιών, αυτού του εδάφους με τμήματα της Ουκρανίας που κατέχει η Ρωσία.
Από την άλλη, οι Ουκρανοί μπορεί να μην ενδιαφέρονται καθόλου για τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Ίσως ελπίζουν ότι θα συνεχίσουν -έστω με μεγάλο κίνδυνο- αυτή την επίθεση κατά της Ρωσίας.
"Η Ουκρανία προσπαθεί να αναλάβει την πρωτοβουλία στις βορειοανατολικές μεθοριακές περιοχές, ενδεχομένως πρόκειται για επιχειρήσεις παρακολούθησης", επισήμανε ο Emil Kastehelmi της Black Bird Group. "Αφού προκάλεσε σύγχυση στη Ρωσία και την ανάγκασε να αντιδράσει στο Κουρσκ, η Ουκρανία μπορεί να δοκιμάσει να επιτεθεί και σε άλλο σημείο - αν έχει και άλλες διαθέσιμες δυνάμεις".
Όποια και αν είναι η στρατηγική της Ουκρανίας στον βορρά, ο κίνδυνος είναι ο ίδιος. "Οι Ουκρανοί διοικητές έχουν περιορισμένες δυνάμεις για να ενισχύσουν μονάδες που βρίσκονται υπό πίεση ή για να σταματήσουν τις επιδρομές", εξήγησε ο Rob Lee αναλυτής του Ινστιτούτου Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής στη Φιλαδέλφεια.
Οι ουκρανικές δυνάμεις είχαν απλωθεί κατά μήκος της γραμμής του μετώπου των 700 μιλίων πριν εισβάλουν οι ταξιαρχίες του Κίεβου στη Ρωσία. Τώρα η ουκρανική άμυνα είναι πιο αδύναμη και ελλοχεύει ο κίνδυνος προέλασης των Ρώσων στα ανατολικά.
Οι Ουκρανοί διοικητές ρισκάρουν θεωρώντας ότι μπορούν να επιτεθούν στον στο βορρά χωρίς να υποστούν μεγάλες απώλειες. Μόνο που η επίθεση σε ανοιχτό πεδίο έχει σχεδόν πάντα μεγαλύτερο τίμημα από την άμυνα σε συγκεκριμένες θέσεις.
"Οι επιθετικές επιχειρήσεις έχουν το ρίσκο των μεγαλύτερων απωλειών σε σύγκριση με την άμυνα - σε μια εποχή που οι ουκρανικές δυνάμεις είναι διασκορπισμένες", σχολίασε ο Lee. "Η Ουκρανία πρέπει να διατηρήσει μια θετική για εκείνη αναλογία φθοράς, οπότε τυχόν μεγάλες απώλειες σε αυτή την επιχείρηση θα της είναι πρόβλημα".
Τα καλά νέα, για τις ουκρανικές ταξιαρχίες στο Κουρσκ, είναι προς το παρόν έχουν το momentum. Έχουν καταρρίψει δύο ρωσικά ελικόπτερα, το ένα από αυτά με τη χρήση τηλεκατευθυνόμενου drone. Έχουν εξουδετερώσει ρωσικά άρματα μάχης και έχουν αιχμαλωτίσει δεκάδες Ρώσους στρατιώτες. "Οι Ρώσοι φαίνεται να βρίσκονται σε κατάσταση αμηχανίας", σημείωσε ο Kastehelmi.
Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει καθώς οι Ρώσοι προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο και να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους. Σε σύγκριση με έναν χρόνο πριν, η Ρωσία "έχει ήδη περισσότερες δυνάμεις και συμβατικές δυνατότητες στην περιοχή, καλύτερη διοίκηση και έλεγχο - και διαθέτει μονάδες κληρωτών που μπορούν να αναπτυχθούν, οι οποίες δεν χρησιμοποιούνται στην Ουκρανία", επισήμανε ο Lee.
Το μόνο που μπορούν να κάνουν οι εξωτερικοί παρατηρητές αυτή τη στιγμή είναι να παρακολουθούν και να περιμένουν. Ίσως, με μια τολμηρή και ριψοκίνδυνη επίθεση, οι Ουκρανοί να εστιάσουν τον πόλεμο μόνο σε ένα μέτωπο. Ή ίσως ρίχνουν τους λίγους εφεδρικούς στρατιώτες που έχουν σε μια "χαμένη" επίθεση.
Ο χρόνος θα δείξει. "Ας ελπίσουμε ότι η Ουκρανία ξέρει ποιοι είναι οι στόχοι της επιχείρησής της, και ας ελπίσουμε ότι αυτοί οι στόχοι είναι εφικτοί τόσο πολιτικά όσο και στρατιωτικά", έγραψε ο Helin. "Αυτή τη στιγμή, διαισθάνομαι ότι η Ουκρανία τζογάρει ριψοκίνδυνα, ενώ έχει κακό χαρτί".