Του David Axe
Τα φορτωμένα με εκρηκτικά drones αποτελούν σοβαρή απειλή για τα άρματα μάχης και άλλα θωρακισμένα οχήματα.
Τα τετρακόπτερα που ρίχνουν χειροβομβίδες και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη πρώτου προσώπου -και τα δύο διαθέσιμα για λίγες χιλιάδες δολάρια- έχουν βγάλει εκτός μάχης εκατοντάδες άρματα πολλών εκατομμυρίων δολαρίων και στις δύο πλευρές του ευρύτερου πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Και τώρα, η τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς τα αναπτύσσει και εναντίον των αρμάτων μάχης του Ισραήλ. Αλλά το Merkava του Ισραήλ, που είναι εξοπλισμένο με σύνθετη θωράκιση, ένα λείο πυροβόλο των 120 χιλιοστών και οπτικά συστήματα ημέρας-νύχτας, είναι καλύτερα εξοπλισμένο από τα περισσότερα άρματα για να αντέξει τις επιθέσεις των μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Ή τουλάχιστον να προστατεύει το πλήρωμά του.
Στο πλαίσιο της διείσδυσής της στο νότιο Ισραήλ τις πρώτες πρωινές ώρες της 7ης Οκτωβρίου -και της επακόλουθης δολοφονίας και απαγωγής εκατοντάδων Ισραηλινών και αλλοδαπών- οι τρομοκράτες της Χαμάς έπληξαν ισραηλινά φυλάκια κατά μήκος του συνοριακού τείχους των 40 μιλίων που χωρίζει το Ισραήλ από την πυκνοκατοικημένη, φτωχή Λωρίδα της Γάζας, κύρια βάση της Χαμάς.
Τα τετραμελή άρματα Merkava βάρους εβδομήντα τόνων περιπολούν εδώ και καιρό τα σύνορα. Ορισμένα από αυτά δέχθηκαν επίθεση από μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Χαμάς που έριχναν χειροβομβίδες. Βίντεο της Χαμάς απεικονίζουν τουλάχιστον δύο επιτυχημένα πλήγματα σε βασικού τύπου Merkava Mark IV.
Και στις δύο περιπτώσεις, τα άρματα μάχης κάηκαν. Με μια πρώτη ματιά, μπορεί να φαίνεται ότι οι χειροβομβίδες των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, που δεν ζυγίζουν περισσότερο από δύο κιλά, διαπέρασαν τη λεπτή άνω θωράκιση στους πύργους των Merkava. Σε γενικές γραμμές, με αυτόν τον τρόπο τα ουκρανικά και ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη εξουδετερώνουν αντίστοιχα ρωσικά και ουκρανικά άρματα μάχης.
#BREAKING Hamas armed drone strike on Israeli Merkava 4 tank. pic.twitter.com/e8gph7tYVK
— Clash Report (@clashreport) October 7, 2023
Κοιτάξτε όμως προσεκτικά τα βίντεο της Χαμάς με τα χτυπήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών κατά των Merkava. Και στα δύο, φαίνεται ότι οι χειροβομβίδες των μη επανδρωμένων αεροσκαφών χτύπησαν είτε τον κινητήρα στο μπροστινό μέρος του άρματος είτε την αποθήκη πυρομαχικών στο πίσω μέρος του πύργου.
Αφού έμαθαν με τον δύσκολο τρόπο πόσο αποτελεσματικές μπορούν να είναι οι επιθέσεις από πάνω προς τα κάτω σε άρματα μάχης, οι Ισραηλινοί εφοδίασαν το Merkava με πρόσθετη θωράκιση στην κορυφή του πύργου του, ξεκινώντας με το μοντέλο Mark IIC στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Η κατασκευάστρια εταιρεία αρμάτων Mantak δημιούργησε την πρόσθετη θωράκιση για να προστατέψει το άρμα από πυραύλους και πυροβολικό των οποίων τα πυρά θα χτυπούσαν στο πάνω μέρος, αλλά πιθανότατα λειτουργεί και εναντίον των μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Το Mark IV είναι η καλύτερα προστατευμένη παραλλαγή του Merkava. Τετρακόσια Mark IV εξοπλίζουν ενεργές ταξιαρχίες του ισραηλινού στρατού και εκατοντάδες άλλα είναι σε εφεδρεία. Αρκετά σχεδιαστικά χαρακτηριστικά το προστατεύουν από επιθέσεις στο πάνω μέρος. Η Mantak δεν ασχολήθηκε με την καταπακτή του φορτωτή και πύκνωσε τη θωράκιση γύρω από την καταπακτή του διοικητή.
Η διαγραφή της εισόδου και εξόδου του πύργου δεν αποτελεί πρόβλημα: το Merkava είναι μοναδικό μεταξύ των αρμάτων δυτικού τύπου καθώς διαθέτει κινητήρα τοποθετημένο μπροστά και θάλαμο επιβατών στο πίσω μέρος που περιλαμβάνει καταπακτή πρόσβασης που βρίσκεται ανάμεσα στις ερπύστριες. Τα τέσσερα μέλη του πληρώματος, καθώς και μια ομάδα πεζικού, μπορούν να εισέλθουν και να εξέλθουν από ένα Merkava μέσω αυτής της καταπακτής.
Ο σχεδιασμός ενός άρματος αποτελεί έναν συμβιβασμό μεταξύ ισχύος πυρός, προστασίας και κινητικότητας. Οι Ισραηλινοί επέλεξαν να προσθέσουν θωράκιση στον πύργο και αποδέχθηκαν μια χαμηλότερη από τη συνηθισμένη αναλογία ισχύος προς βάρος από τον κινητήρα των 1.500 ίππων. Δεν μπορούσαν να προσθέσουν περισσότερη θωράκιση στην κορυφή του κύτους χωρίς να μειώσουν περαιτέρω την κινητικότητα του άρματος.
Ένα χτύπημα από πάνω προς τα κάτω στο μπροστινό μέρος στην καλύτερη περίπτωση θα καταστρέψει τον κινητήρα του άρματος και το ακινητοποιεί. Ένα χτύπημα στο πίσω μέρος του πυργίσκου, στην προτομή, τείνει να προκαλεί ανάφλεξη των πυρομαχικών που είναι αποθηκευμένα εκεί. Αλλά η επακόλουθη δευτερογενής έκρηξη συμβαίνει έξω από τον πύργο, όχι μέσα, όπου βρίσκεται το πλήρωμα.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι το Merkava προστατεύεται καλύτερα από τις επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών από πάνω προς τα κάτω από ό,τι άλλοι τύποι αρμάτων. Φυσικά, δεν είναι άτρωτο. Αλλά μια επίθεση από drone σε ένα Merkava είναι πολύ πιο πιθανό να ακινητοποιήσει το άρμα και να σώσει το πλήρωμα, παρά να εξουδετερώσει τόσο το άρμα όσο και το πλήρωμα.