Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Στα 100 κορυφαία αναδυόμενα οικοσυστήματα για startups παγκοσμίως παρέμεινε η Αθήνα, ωστόσο φέτος καταγράφει μια μικρή υποχώρηση, σύμφωνα με την έκθεση "Global Startup Ecosystem Report (GSER) 2025" των Startup Genome και Global Entrepreneurship Network (GEN).
Συγκεκριμένα, η Αθήνα κατατάσσεται πλέον στη δεκάδα 61-70, σε αντίθεση με την περσινή της θέση στη δεκάδα 51-60. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 2023 η Αθήνα δεν βρισκόταν στη λίστα με τα 100 κορυφαία αναδυόμενα οικοσυστήματα, ενώ το 2022 κατείχε θέση στη δεκάδα 91-100 και το 2021 στη δεκάδα 71-80.
Η περυσινή επάνοδος αποδόθηκε, σύμφωνα με την έκθεση, στην παρουσία της Viva Wallet, του ελληνικού "μονόκερου", που, με αποτίμηση 1,7 δισ. δολ., συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση της συνολικής αξίας του αθηναϊκού οικοσυστήματος στα 4,2 δισ. δολάρια, σημειώνοντας άνοδο 40% σε σχέση με το 2023.
Χαμηλές επιδόσεις στους δείκτες
Η φετινή αξιολόγηση, ωστόσο, αποτυπώνει τις συνεχιζόμενες προκλήσεις του εγχώριου startup περιβάλλοντος. Η Αθήνα βαθμολογείται με:
1 στη χρηματοδότηση (funding),
1 στη γνώση (knowledge),
2 στο ταλέντο και την εμπειρία (talent & experience),
5 στην απόδοση των νεοφυών επιχειρήσεων (performance),
και 6 στην προσβασιμότητα της αγοράς (market reach).
Σε σύγκριση με το 2023, οι επιδόσεις παραμένουν χαμηλές στους περισσότερους δείκτες, με εξαίρεση την προσβασιμότητα της αγοράς, όπου η Αθήνα διατηρεί σχετικά ικανοποιητική βαθμολογία. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι πέρυσι ο συγκεκριμένος δείκτης είχε βαθμολογηθεί με 9, γεγονός που υποδηλώνει πιθανή υποχώρηση και σε αυτό το πεδίο.
Στην ίδια δεκάδα (θέσεις 61-70) κατατάσσονται οι πόλεις Λάγος, Σαντιάγο-Βαλπαραΐσο, Ιντιανάπολις, Σεντ Λούις, Τσονγκτσίνγκ, Χαϊντεραμπάντ, Χο Τσι Μινχ, Μανίλα και Γκέτεμποργκ.
Στην κατηγορία Emerging Ecosystems, την πρώτη θέση καταλαμβάνει η κινεζική πόλη Wuxi, σημειώνοντας άνοδο 14 θέσεων, χάρη σε εντυπωσιακή αύξηση 67% στα exits άνω των 50 εκατ. δολαρίων. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Τζακάρτα, με άνοδο τεσσάρων θέσεων σε σχέση με πέρυσι. Ξεχωρίζει επίσης η Ριάντ, η οποία καταγράφει τη μεγαλύτερη πρόοδο μεταξύ των οικοσυστημάτων της περιοχής MENA, ανεβαίνοντας από τη ζώνη 51-60 το 2024 στη ζώνη 21-30 φέτος. Τέλος, το Λας Βέγκας παρουσίασε εντυπωσιακή άνοδο 53 θέσεων, εισερχόμενο για πρώτη φορά στα Top 30 των Emerging Ecosystems.
Στην κορυφή η Silicon Valley
Η έκθεση GSER 2025 κατατάσσει, παράλληλα, τα 40 κορυφαία οικοσυστήματα startup παγκοσμίως, επιβεβαιώνοντας για ακόμη μια χρονιά την κυριαρχία της Silicon Valley. Οι Νέα Υόρκη, Λονδίνο και Τελ Αβίβ διατηρούν σταθερά τις θέσεις τους ανάμεσα στα σημαντικότερα οικοσυστήματα καινοτομίας, επιβεβαιώνοντας τη σημασία της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, ταλέντο και διεθνείς αγορές.
Αξιοσημείωτη μεταβολή καταγράφεται για το Λονδίνο, το οποίο για πρώτη φορά από το 2019 υποχωρεί κατά μία θέση, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση παγκοσμίως. Από το 2020 έως το 2024, το Λονδίνο ήταν ισόβαθμο με τη Νέα Υόρκη στη δεύτερη θέση.
Το Παρίσι ανέβηκε δύο θέσεις, καταλαμβάνοντας πλέον τη 12η θέση, χάρη στην αύξηση των μονόκερων και των συμφωνιών σε αρχικό στάδιο. Το Χονγκ Κονγκ πραγματοποίησε τη θεαματικότερη άνοδο, περνώντας από την κατηγορία των "Emerging Ecosystems" το 2024 στην 27η θέση παγκοσμίως. Εντυπωσιακή άνοδο σημείωσε και η Φιλαδέλφεια, ανεβαίνοντας 12 θέσεις και φτάνοντας στη 13η, καταγράφοντας τη σημαντικότερη πρόοδο μεταξύ των βορειοαμερικανικών οικοσυστημάτων του Top 40.
Η έκθεση επισημαίνει ότι οι παγκόσμιες ανισότητες στην αξία των οικοσυστημάτων παραμένουν έντονες: Τα οικοσυστήματα της Ασίας και της Υποσαχάριας Αφρικής σημείωσαν πτώση 17%, η Λατινική Αμερική υποχώρησε κατά 45%, η Ευρώπη κατά 24%, η περιοχή MENA κατά 22%, η Ωκεανία κατά 19% και η Βόρεια Αμερική κατά 18%
Ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος υποτομέας είναι πλέον αυτός της Τεχνητής Νοημοσύνης και Big Data, με αύξηση 33% στη χρηματοδότηση από Venture Capital, συγκεντρώνοντας το 40% των παγκόσμιων VC επενδύσεων.
Ανησυχητική πτώση 31% παρουσίασε, εν τω μεταξύ, ο συνολικός αριθμός μεγάλων exits στα κορυφαία 40 οικοσυστήματα. Από την τάση αυτή εξαιρούνται έξι οικοσυστήματα: Σενζέν, Τόκιο, Σεούλ, Σαγκάη, Παρίσι και Φιλαδέλφεια, τα οποία παρουσίασαν αυξημένη δραστηριότητα εξαγορών.
