Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Αισιόδοξοι για την ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος startups το 2025 εμφανίζονται οι fund managers, μετά από μια περίοδο προκλήσεων λόγω της πανδημίας, της γεωπολιτικής αστάθειας και της οικονομικής αβεβαιότητας. Σύμφωνα με το ετήσιο report "Startups in Greece 2023/2024”, που παρουσίασε, για όγδοη συνεχή χρονιά, το Found.ation, σε συνεργασία με το EIT Digital (τμήμα του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Καινοτομίας και Τεχνολογίας) και την ΕΑΤΕ (Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων), στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης, οι θετικές προοπτικές για την ελληνική οικονομία, η αναβαθμισμένη εικόνα της χώρας στις διεθνείς αγορές και η αυξημένη διαθεσιμότητα επενδυτικών κεφαλαίων αναμένεται να αποτελέσουν καταλυτικούς παράγοντες για τη δημιουργία νέων ευκαιριών και την περαιτέρω ανάπτυξη του ελληνικού οικοσυστήματος. Παράλληλα, η βελτιωμένη επιχειρηματική κουλτούρα σε πολλούς τομείς της τεχνολογίας και της επιστήμης, η ωρίμανση των ελληνικών startups και το αυξημένο ενδιαφέρον τόσο από εγχώριους όσο και από διεθνείς επενδυτές, αναμένεται να προσφέρουν περαιτέρω τόνωση στο ελληνικό οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας.
Η έρευνα δείχνει ότι το 60% των fund managers πιστεύουν πως το 2025 θα είναι καλύτερη χρονιά σε σχέση με το 2024. Ειδικότερα, το 27% εκτιμούν ότι θα είναι καλύτερη, ενώ το 33% θεωρούν πως θα είναι ελαφρώς καλύτερη. Το 33% αναμένουν ότι θα παραμείνει στα ίδια επίπεδα, ενώ μόνο το 7% εκτιμούν ότι θα είναι ελαφρώς χειρότερη.
"Το 2025 αναμένεται να είναι σαφώς καλύτερο, καθώς θα έχουμε περισσότερα funds”, δήλωσε η Αντιγόνη Λυμπεροπούλου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΕΑΤΕ, κατά τη διάρκεια της σχετικής εκδήλωσης. Ο Δημήτρης Καλαβρός-Γουσίου, συνιδρυτής του Found.ation και Founding Partner του Apeiron Ventures, πρόσθεσε: "Τα τελευταία χρόνια είδαμε μια τάση εξορθολογισμού μετά τα υψηλά ρεκόρ του 2021. Οι χρηματοδοτήσεις μειώθηκαν το 2022 και το 2023, αλλά τώρα φαίνεται να ανεβαίνουν ξανά.”
Η κ. Λυμπεροπούλου αναφέρθηκε επίσης στη θετική εικόνα του ελληνικού οικοσυστήματος στις διεθνείς αγορές: "Υπάρχει πλέον ένα πολύ ζωντανό οικοσύστημα, το οποίο έχει αναγνωριστεί από την Ευρώπη και την Αμερική. Οι προοπτικές είναι ενθαρρυντικές. Η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα στο σημείο που βρισκόταν η Γαλλία πριν από περίπου δέκα χρόνια, κάτι που είναι πολύ σημαντικό και ενθαρρυντικό. Παρά τις προκλήσεις, η πορεία μας δείχνει ότι είμαστε σε καλό δρόμο”.
Τι περιμένουν τα funds για το 2025
Από την έρευνα που πραγματοποίησε το Found.ation μεταξύ εγχώριων VCs προκύπτουν αισιόδοξες προβλέψεις για το μέλλον του ελληνικού οικοσυστήματος startups.
Το Apeiron Ventures υπογραμμίζει: "Μετά από τα δύσκολα για το ευρύτερο οικοσύστημα VC και startup έτη 2020-2023 που έφεραν ο Covid, η γεωπολιτική αστάθεια, τα αυξανόμενα επιτόκια και η συνολική οικονομική αβεβαιότητα, αναμένουμε ότι το 2025 και μετά θα χαρακτηριστεί από μεγάλη ανάκαμψη και ανάπτυξη”.
Το ελληνικό οικοσύστημα startups παρουσιάζει σταθερή ανάπτυξη και αυξανόμενες προοπτικές, σύμφωνα με το Big Pi: "Είμαστε αισιόδοξοι για την ανάπτυξη και τις δυνατότητες του ελληνικού οικοσυστήματος startup για το 2025 και μετά. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε παρατηρήσει μια συνεχή αύξηση του αριθμού των νέων startups, που υποστηρίζεται από μια βελτιωμένη επιχειρηματική κουλτούρα σε πολλούς τομείς της τεχνολογίας και της επιστήμης. Οι ελληνικές startups αρχίζουν να ωριμάζουν και έχουν ξεπεράσει τα πρώτα στάδια ανάπτυξης, εστιάζοντας στην ανάπτυξη και τη διεθνή επέκταση.
Στο επενδυτικό μέτωπο, το αυξημένο ενδιαφέρον τόσο από εγχώριους όσο και από διεθνείς επενδυτές, σε συνδυασμό με τη συνεχή υποστήριξη της ΕΑΤΕ, είχε ως αποτέλεσμα τη διάθεση περισσότερων funds. Οι πρώτες επιτυχίες των ελληνικών startups λειτούργησαν ως καταλύτης για περαιτέρω επέκταση του οικοσυστήματος”.
Σύμφωνα με το Venture Friends, "η συνεχής εξέλιξη του οικοσυστήματος θα οδηγήσει σε περισσότερες επιτυχίες και exits, δημιουργώντας νέες συναρπαστικές ευκαιρίες στα επόμενα χρόνια.”
Αισιόδοξο εμφανίζεται και το Metavallon, σημειώνοντας: "Είμαστε μάλλον αισιόδοξοι για το 2025, καθώς το ελληνικό οικοσύστημα startup αναπτύσσεται σταθερά με ισχυρή διαθεσιμότητα επενδυτικών funds και η συνολική προοπτική για την ελληνική οικονομία παραμένει θετική”.
Σηκώθηκαν πάνω από 550 εκατ. το 2024
Σύμφωνα με την έρευνα "Startups in Greece 2023/2024” που παρουσιάστηκε χθες, το 2024 έλαβαν χρηματοδότηση περισσότερες από 90 ελληνικές startups, αντλώντας συνολικά 555 εκατ. ευρώ.
Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, καθώς σε σχέση με το 2023 καταγράφηκε αύξηση 15% στη χρηματοδότηση των ελληνικών νεοφυών επιχειρήσεων, ενώ αυξήθηκε και ο αριθμός των startups που επωφελήθηκαν, από τις περίπου 70 πέρυσι.
Εντυπωσιακή είναι και η σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη. Ενώ συνολικά η χρηματοδότηση στην Ευρώπη σημείωσε πτώση 5% το 2024, το ελληνικό οικοσύστημα startups κατέγραψε σημαντική ανάπτυξη, ενισχύοντας τη θέση του στον χάρτη της καινοτομίας.
Το προφίλ των startups
Ως προς το προφίλ των εταιρειών που χρηματοδοτήθηκαν φέτος, 8 στις 10 startups ξεκίνησαν λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ το 75% είναι B2B. Όπως εξήγησε ο κ. Καλαβρός-Γουσίου, μικρές αγορές όπως η ελληνική δεν ευνοούν τόσο τις B2C εταιρείες.
Μικρή αύξηση, αν και ακόμη βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα, καταγράφει η γυναικεία εκπροσώπηση, καθώς μόνο το 24% των ιδρυτών startups ήταν γυναίκες, από 20% το 2023, σε μια απόδειξη ότι το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων παραμένει ισχυρό.
"Προσπαθούμε να έχουμε γυναίκες σε όλη την αλυσίδα χρηματοδότησης, ενώ προσπαθούμε να ενθαρρύνουμε τη γυναικεία συμμετοχή και στα επενδυτικά σχήματα”, δήλωσε από την πλευρά της η κ. Λυμπεροπούλου.
Ως προς τη βάση των startups, 4 στις 10 έχουν έδρα στην Ελλάδα, ενώ οι υπόλοιπες έχουν βάση στο εξωτερικό, συνήθως κοντά στην αγορά-στόχο.
Οι τρεις κλάδοι που κατέγραψαν φέτος τα υψηλότερα επίπεδα χρηματοδότησης ήταν η Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), η βιοτεχνολογία και η υγεία, με την Ελλάδα να βρίσκεται σε γενικές γραμμές σε ευθυγράμμιση με τις ευρωπαϊκές τάσεις. Ωστόσο, κατηγορίες όπως η Άμυνα και το Fintech, που κυριαρχούν στην υπόλοιπη Ευρώπη, δεν περιλαμβάνονται στο ελληνικό Top 3.
Διασπορά σε πολλά στάδια
Σημαντική πρόοδος καταγράφεται στη διασπορά των επενδυτικών κεφαλαίων στα διάφορα στάδια ανάπτυξης των startups, σε αντίθεση με προηγούμενα χρόνια όπου απουσίαζαν χρηματοδοτήσεις σε επίπεδα Series C και D. Τα στάδια Series A, B και C συγκέντρωσαν τη μερίδα του λέοντος, ενώ 5 στις 10 χρηματοδοτήσεις αφορούσαν seed rounds και 2 στις 10 ήταν σε επίπεδο Series A και άνω. Ιδιαίτερα αξιοσημείωτο είναι ότι, με τη χρηματοδότηση της Blueground, "ξεκλείδωσε” και το επίπεδο Series D, ενώ οι γύροι Series C και D ξεπέρασαν συνολικά τα 190 εκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με την κ. Λυμπεροπούλου, το μεσαίο κομμάτι της αγοράς έχει πλέον χρηματοδοτηθεί και είναι ιδιαίτερα ενεργό, ενώ εξακολουθούν να υπάρχουν κενά στο αρχικό και στα μεγάλα στάδια.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι 10 ελληνικές startups με τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση του 2024 ήταν: η D-Orbit (150 εκατ. ευρώ), η Axelera AI (60,82 εκατ. ευρώ), η Blueground (40,25 εκατ. ευρώ), η Hellas Direct (30 εκατ. ευρώ), η Numa (28,98 εκατ. ευρώ), η Deepcure (22 εκατ. ευρώ), η iCOMAT (20,13 εκατ. ευρώ), η Plum (19 εκατ. ευρώ), η Connectly.ai (17,89 εκατ. ευρώ) και η Kinvent (15,5 εκατ. ευρώ).
Η Viva Wallet εξακολουθεί να διατηρεί τον τίτλο της εταιρείας - "μονόκερου", ενώ η Blueground πλησιάζει σε αυτό το επίπεδο. Οι κορυφαίες και πιο καλά χρηματοδοτούμενες επιχειρήσεις του 2024 υπολογίζεται ότι έχουν συνολική αξία μεταξύ 4,9 και 6,5 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 60% της συνολικής αξίας του ελληνικού οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων. Συνολικά, το οικοσύστημα περιλαμβάνει πλέον πάνω από 3.000 startups, με τη συνολική αποτίμησή τους να ανέρχεται στο εντυπωσιακό ποσό των 12 δισ. δολαρίων.
Το προφίλ των επενδυτών
Το 2024, περισσότεροι από 156 διαφορετικοί επενδυτές συμμετείχαν σε γύρους χρηματοδότησης ελληνικών startups, με τα ξένα funds να εξακολουθούν να επενδύουν σε ελληνικές startups με έντονους ρυθμούς. Αξιοσημείωτο είναι ότι μόλις το 25% των επενδυτών σε ελληνικές startups ήταν από την Ελλάδα, ενώ από το υπόλοιπο 75%, το 36% προήλθε από τις ΗΠΑ, το 24% από την ΕΕ, το 6% από το Ηνωμένο Βασίλειο και το 9% από τον υπόλοιπο κόσμο (κυρίως Μέση Ανατολή).
Σύμφωνα με τον κ. Καλαβρό-Γουσίου, με πολλά ενεργά funds στη διάθεση των startups, δεν μπορούμε πλέον να μιλάμε για πρόβλημα χρηματοδότησης. H ΕΑΤΕ υποστηρίζει πλέον περισσότερα 30 funds, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί το επόμενο διάστημα και μέχρι το τέλος του έτους.
Αυτή τη στιγμή, 16 VC funds αμιγώς τεχνολογικής φύσης επενδύουν ενεργά σε startups, έχοντας υπό διαχείριση περίπου 620 εκατ. ευρώ.
Exits
Παραδόξως, μετά από μια εκπληκτική –από άποψη αριθμού exits– χρονιά το 2023, φέτος ήταν πιο υποτονική. Καταγράφηκαν μόνο δύο exits, αν και οι δύο ήταν ιδιαίτερης σημασίας: η εξαγορά της BETA CAE Systems από την Cadence, έναντι 1,24 δισ. δολ., και η εξαγορά της Uizard Technologies από τη Miro.
