Της Ξανθής Γούναρη
Το υψηλό περιθώριο καθαρού κέρδους που παρουσίαζε για χρόνια η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Γαλαξίας (ΠΕΝΤΕ Α.Ε.), καθώς και ο μηδενικός δανεισμός της ήταν τα χαρακτηριστικά που την έκαναν να μοιάζει σαν ένα... ανυπόταχτο γαλατικό χωριό στον κλάδο της οργανωμένης λιανικής.
Οι περσινές επιδόσεις της όμως αποδεικνύουν ότι τίποτα δεν διαρκεί για πάντα. Αν και ο χαρακτηρισμός "αδάνειστη" συνεχίζει να συνοδεύει την αλυσίδα, που ξεκίνησε με ένα μικρό κατάστημα στα Πατήσια, το καθαρό περιθώριο κέρδους της συρρικνώθηκε στο 1,16% από 2,58% το 2023, με το αποτέλεσμα μετά φόρων να σημειώνει πτώση 57% στα 5,95 εκατ. ευρώ έναντι 13,82 εκατ. ευρώ την προηγούμενη χρήση.
Τα προ φόρων κέρδη της εταιρείας κατρακύλησαν κατά 53,64% στα 7,91 εκατ. ευρώ από 17,06 εκατ. ευρώ το 2023, ενώ τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) υποχώρησαν κατά 37,47% στα 16,66 εκατ. ευρώ, αντιστοιχώντας σε περιθώριο 3,24% επί του κύκλου εργασιών έναντι 4,97% το 2023.
"Τα παραπάνω κέρδη - παρόλο της μείωσης αυτών σε σχέση με την προηγούμενη χρήση - αποδεικνύουν μία σταθερότητα στα χρηματοοικονομικά στοιχεία της εταιρείας μας σε ένα ομολογουμένως πολύ έντονο οικονομικό περιβάλλον", επισημαίνει η διοίκηση υπό τη Νικολίτσα Χειμωνίδου (πρόεδρος) και τον Χρήστο Χειμωνίδη (διευθύνοντα σύμβουλο).
Ένας από τους κύριους παράγοντες που επηρέασαν αρνητικά το καθαρό περιθώριο κέρδους ήταν η αύξηση του μισθολογικού κόστους κατά 5,91%, φτάνοντας τα 87,55 εκατ. ευρώ. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην αύξηση του κατώτατου μισθού στα 830 ευρώ από 1/4/2024, καθώς και στη γενικότερη αύξηση των αμοιβών κατά μέσο όρο 6% το 2024.
Το προσωπικό της εταιρείας στο τέλος του 2024 αριθμούσε 5.292 εργαζομένους (υπάλληλοι και εργατοτεχνίτες) και ήταν μειωμένο κατά 0,6% σε σχέση με το 2023 (5.326 εργαζόμενοι).
Μειωμένος ήταν πέρσι και ο τζίρος της αλυσίδας Γαλαξίας παρότι στο σύνολό της η αγορά κινήθηκε ανοδικά (+3,6%) αγγίζοντας τα 15 δισ. ευρώ. Συγκεκριμένα, ο κύκλος εργασιών της Γαλαξίας διαμορφώθηκε πέρσι στα 514,29 εκατ. ευρώ έναντι 535,65 εκατ. ευρώ το 2023, σημειώνοντας πτώση 3,99%.
Μηδενικός δανεισμός και ισχυρό ταμείο
Το σύνολο των υποχρεώσεων της εταιρείας ανήλθε σε 143,8 εκατ. ευρώ έναντι 147,7 εκατ. ευρώ το 2023, μειωμένο κατά 2,6%, με τις εμπορικές υποχρεώσεις να αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος (116 εκατ. ευρώ). Σημαντικό είναι ότι η εταιρεία δεν έχει καμία μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση από τράπεζες, σπάνιο γεγονός στον κλάδο της οργανωμένης λιανικής.
Τα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα της εταιρείας ενισχύθηκαν ελαφρά στα 64,31 εκατ. ευρώ από 63,75 εκατ. ευρώ το 2023, αντιστοιχώντας σε ποσοστό 18,4% του συνολικού ενεργητικού.
Η κεφαλαιακή διάρθρωση χαρακτηρίζεται από μετοχικό κεφάλαιο 117,76 εκατ. ευρώ και συσσωρευμένα κέρδη 62,19 εκατ. ευρώ, ενώ τα αποθεματικά νόμων και καταστατικού ανέρχονται σε 21,02 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία διατηρεί και αφορολόγητα αποθεματικά ύψους 3,53 εκατ. ευρώ.
Το πλεονέκτημα των ακινήτων
Ένα από τα σημαντικότερα περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας αποτελεί το χαρτοφυλάκιο ακινήτων, με λογιστική αξία 163,08 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί σε ποσοστό 46,8% του συνολικού ενεργητικού. Ας σημειωθεί ότι από τα 166 καταστήματα που λειτουργεί η εταιρεία τα περισσότερα είναι ιδιόκτητα.
Το συνολικό ενεργητικό της εταιρείας διαμορφώθηκε στα 348,5 εκατ. ευρώ έναντι 352,8 εκατ. ευρώ το 2023, με τα κυκλοφορούντα στοιχεία να αντιστοιχούν σε ποσοστό 45,8% και τα πάγια σε 54,2%.
Τα ανοιχτά μέτωπα και το ακίνητο στο Λαύριο
Ταυτόχρονα πάντως η εταιρεία βρίσκεται αντιμέτωπη με ενδεχόμενες υποχρεώσεις που αθροίζονται συνολικά στα 7 εκατ. ευρώ.
Πιο αναλυτικά, από το 2017 εκκρεμεί προσφυγή της εταιρείας κατά καταλογισθεισών διαφορών φορολογικού ελέγχου για τα έτη 2008-2010 συνολικού ύψους 3 εκατ. ευρώ (κεφάλαιο και προσαυξήσεις). Ενώ το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών έχει δεχθεί την προσφυγή της εταιρείας και έχει ακυρώσει την πράξη καταλογισμού, το Δημόσιο έχει ασκήσει αναίρεση στο ΣτΕ, η οποία παραμένει σε εκκρεμοδικία.
Η εταιρεία δεν έχει σχηματιστεί πρόβλεψη για το μεγαλύτερο μέρος αυτών των ποσών (2,8 εκατ. ευρώ), καθώς η διοίκηση εκτιμά ότι η προσφυγή θα ευδοκιμήσει. Μόνο για το έτος 2010 διατηρείται πρόβλεψη 220.000 ευρώ.
Παράλληλα, εκκρεμεί και η υπόθεση του ακινήτου στο Λαύριο. Το Ελληνικό Δημόσιο έχει ασκήσει αγωγή το 2024 ζητώντας να αναγνωριστεί η κυριότητά του επί ακινήτου έκτασης 1.712,90 τ.μ., το οποίο η εταιρεία απέκτησε μετά από πλειστηριασμό. Σε περίπτωση που η αγωγή γίνει δεκτή, η ζημία για την αλυσίδα Γαλαξίας θα φτάσει τα 3 εκατ. ευρώ, καλύπτοντας τόσο την αξία του οικοπέδου όσο και το κόστος ανέγερσης του κτιρίου και των βελτιώσεων. Η δικάσιμος έχει ολοκληρωθεί τον Μάιο και αναμένεται η δικαστική απόφαση.
Ας σημειωθεί ωστόσο ότι οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις αντιπροσωπεύουν περίπου το 3,4% της καθαρής θέσης της εταιρείας (204,5 εκατ. ευρώ το 2024 έναντι 204,9 εκατ. ευρώ το 2023).
Επιπλέον, ένα ιδιαίτερο στοιχείο που αξίζει προσοχής είναι η μη σχηματισμένη πρόβλεψη για αποζημίωση προσωπικού. Σύμφωνα με τους ορκωτούς, η εταιρεία θα έπρεπε να σχηματίσει πρόβλεψη 7 εκατ. ευρώ, με συνέπεια οι προβλέψεις για παροχές σε εργαζομένους να εμφανίζονται μειωμένες κατά 7 εκατ. ευρώ, η καθαρή θέση να εμφανίζεται αυξημένη κατά 7 εκατ. ευρώ και τα αποτελέσματα της κλειόμενης και προηγούμενης χρήσης αυξημένα κατά 1,2 εκατ. ευρώ και 5,8 εκατ. ευρώ περίπου αντίστοιχα.
Μέρισμα παρά τη μείωση κερδών
Από την άλλη, η υγιής κεφαλαιακή θέση επέτρεψε στην εταιρεία να προτείνει τη διανομή μερίσματος 4,61 εκατ. ευρώ (3,92% επί του καταβεβλημένου κεφαλαίου), επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή της στην επιστροφή αξίας στους μετόχους παρά τη μείωση της κερδοφορίας.
Την ίδια ώρα συνέχισε το επενδυτικό της πρόγραμμα, με επενδύσεις 5,14 εκατ. ευρώ το 2024 κυρίως για νέα καταστήματα.
Αισιοδοξία
Η διοίκηση της αλυσίδας εμφανίζεται αισιόδοξη για το μέλλον, στοχεύοντας στη διατήρηση των πωλήσεων σε σταθερά επίπεδα, ενώ ο στρατηγικός σχεδιασμός περιλαμβάνει ανάπτυξη logistics και περαιτέρω επέκταση.
Στην κατεύθυνση της ισχυροποίησης του εμπορικού αποτυπώματος της Γαλαξίας, πληροφορίες αναφέρουν ότι η διοίκηση βρίσκεται σε συζητήσεις με τους ιδιοκτήτες της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Παπαγεωργίου στα Ιωάννινα.
Αν και εφόσον ολοκληρωθεί το deal θα πρόκειται για τη δεύτερη εξαγορά της Γαλαξίας σε διάστημα πέντε ετών, καθώς και στο κομμάτι των εξαγορών η αλυσίδα κινείται με διαφορετικούς ρυθμούς συγκριτικά με τους ανταγωνιστές της.
Υπενθυμίζεται ότι τον Νοέμβριο του 2020 η αλυσίδα Γαλαξίας είχε προχωρήσει στην εξαγορά της μικρομεσαίας αλυσίδας OLLA, η οποία είχε παρουσία κυρίως στη Θεσσαλονίκη, ενώ διέθετε και ένα κατάστημα στα Ιωάννινα.
Με μετόχους τους υπαλλήλους της
Η αλυσίδα Γαλαξίας εφέτος κλείνει αισίως 54 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας. Ξεκίνησε το επιχειρηματικό της ταξίδι το 1971, όταν πέντε φίλοι, εργαζόμενοι ως υπάλληλοι σε διάφορους χώρους, αποφάσισαν να συγκεντρώσουν τις οικονομίες τους και να ασχοληθούν με τον χώρο των καταναλωτικών αγαθών.
Το αρχικό εκείνο κεφάλαιο ήταν 300.000 δραχμές και η εταιρεία ονομάστηκε ΠΕΝΤΕ Ε.Π.Ε. -από τους πέντε αρχικούς μετόχους- και διαχειριστή τον αείμνηστο Βασίλειο Χειμωνίδη.
Το πρώτο κατάστημα λιανικής με καλλυντικά και απορρυπαντικά ξεκίνησε να λειτουργεί στα Κάτω Πατήσια και κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα εξελισσόταν στην έβδομη κατά σειρά μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ της Ελλάδας.
Ωστόσο, οι πέντε αυτοί αρχικοί μέτοχοι εργάστηκαν εντατικά και αμισθί, και στο πέρασμα του χρόνου πλαισιώθηκαν και από άλλους αξιόλογους συνεργάτες.
Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής της, η εταιρεία πρωτοστάτησε για τα ελληνικά τουλάχιστον δεδομένα και έκανε μετόχους τους υπαλλήλους της. Όσοι υπέδειξαν ζήλο και εργατικότητα βρέθηκαν, από το 1981 και μετά, στο μετοχικό σχήμα της ΠΕΝΤΕ Α.Ε., βλέποντας τα εισοδήματά τους από τα κέρδη, να αυξάνουν.
Στο τέλος της περσινής χρήσης, οι μέτοχοι της αλυσίδας Γαλαξίας έφτασαν τους 210, με τους περισσότερους να εργάζονται στην εταιρεία.
