Του Ian Palmer
Η Cheniere Energy είναι ένας μεγάλος εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Λουιζιάνα. Πρόσφατα η εταιρεία ανακοίνωσε ότι θα επεκτείνει τις εγκαταστάσεις της στο Sabine Pass. Σχεδιάζει να αυξήσει το LNG που διοχετεύει στην αγορά κατά 20 εκατ. τόνους ετησίως, φτάνοντας στους 50 εκατ. τόνους, προσθέτοντας στο δυναμικό της τρεις αμαξοστοιχίες στην περιοχή, οι οποίες θα τεθούν σε λειτουργία στα τέλη του 2028.
Το Freeport LNG είναι ένας από τους πέντε τερματικούς σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου στον Κόλπο που μετέτρεψαν τις ΗΠΑ από μεγάλο εισαγωγέα φυσικού αερίου στον κορυφαίο εξαγωγέα παγκοσμίως. Το Freeport επίλυσε τα προβλήματα που οδήγησαν σε μια έκρηξη πριν από 8 μήνες και σύντομα θα επανέλθει στην αγορά.
Πριν από λίγα χρόνια οι επενδυτές ηταν διστακτικοί με το LNG. Ανησυχούσαν για το δυναμικό "μπάσιμο" των ΑΠΕ και για τα νέα προϊόντα πετρέλαίου και φυσικού αερίου που θα μπορούσαν να κάνουν μια εντυπωσιακή είσοδο στην αγορά και μετά να μείνουν στάσιμα.
Αντιθέτως, η παρέμβαση της Ρωσίας ήταν πιο "δυναμική". Εισέβαλε στην Ουκρανία "βαθαίνοντας" την αποσταθεροποίηση της αγοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου που είχε πυροδοτήσει η πανδημία του κορονοϊού.
Μεγάλο μέρος των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου στην Ευρώπη διακόπηκε το 2022. Φυσικό ήταν το LNG να αναπληρώσει τις χαμένες ποσότητες και χώρες όπως οι ΗΠΑ, το Κατάρ και η Αυστραλία να πρωτοστατήσουν στην κάλυψη του κενού. Η αγορά του υγροποιημένου φυσικού αερίου άρχισε να εκτοξεύεται, ιδίως στις ΗΠΑ.
Πώς ορίζεται η "χρυσή εποχή";
Μια εικόνα χίλιες λέξεις. Ας ξεκινήσουμε με την επανάσταση του σχιστόλιθου. Η εικόνα 1 δείχνει τη "χρυσή εποχή" του σχιστολιθικού φυσικού αερίου στις ΗΠΑ, που αρχίζει περίπου το 2010.
Το κοίτασμα Marcellus είναι "ο βασιλιάς του σχιστολιθικού αερίου" παράγοντας περίπου 80 δισ. κυβικά πόδια ημερησίως.
Στην 2η θέση ακολουθεί το κοίτασμα Permian που παρήγαγε 7,2 εκατ. βαρέλια σχιστολιθικού πετρελαίου ημερησίως το 2021. Η ραγδαία αύξηση παραγωγής πετρελαίου ξεκίνησε το 2011. Καταλαμβάνοντας το δυτικό Τέξας και το νοτιοανατολικό Νέο Μεξικό, το Permian αποκαλείται ο "βασιλιάς του σχιστολιθικού πετρελαίου".
Η εκτόξευση των εισαγωγών LNG στην Ευρώπη
Το σχιστολιθικό αέριο λειτούγησε ως ντόμινο για το LNG. Όπως ο σχιστόλιθος έσωσε τις ΗΠΑ διαμορφώνοντας ένα πλαίσιο αυτάρκειας σε ενεργειακούς πόρους, έτσι και το LNG έσωσε την Ευρώπη από μια ακόμα βαθύτερη ενεργειακή κρίση λόγω της περικοπής των εισαγωγών αερίου από τη Ρωσία.
Οι ΗΠΑ έστειλαν 39 δισ. κυβικά μέτρα LNG στην Ευρώπη μέσα στο α' 6μηνο του 2022, σε σύγκριση με 34 δισ. κυβικά μέτρα το 2021. Αυτό το αμερικανικό φυσικό αέριο αναπλήρωσε μέρος του ρωσικού φυσικού αερίου που απώλεσε η Ευρώπη.
Το επιβεβαιώνουν και οι αριθμοί. Τον Ιανουάριο του 2021, η Ευρώπη έλαβε το 45% των συνολικών προμηθειών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία και μόλις 14% σε LNG. Έως τον Φεβρουάριο του 2022, το μερίδιο της Ρωσίας είχε υποχωρήσει στο 20%, ενώ το LNG είχε αυξηθεί στο 40%. Τον Δεκέμβριο του 2022, το ρωσικό αέριο συρρικνώθηκε στο 5% και το LNG ενισχύθηκε στο 53%.
Μέσα σε δύο χρόνια, το υγροποιημένο φυσικό αέριο έχει αναπληρώσει όλο το αέριο που χάθηκε από τη Ρωσία, με τη "δραματική" αλλαγή να συμβαίνει κατά το πρώτο έτος του πολέμου στην Ουκρανία.
Τα φορτία LNG προς την Ευρώπη εκτινάχθηκαν από περίπου 380 το 2021 σε περίπου 850 το 2022.
Η θέση της Νοτιοανατολικής Ασίας στην αγορά του LNG
Αλλά όλο το LNG που εξάγουν οι ΗΠΑ διοχετεύεται στην Ευρώπη;
Πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η Ασία λάμβανε τη μερίδα του λέοντος από τις αμερικανικές εξαγωγές (Διάγραμμα 2). Έκτοτε τα πράγματα άλλαξαν άρδην με την Ευρώπη να αγοράζει το 75% των αμερικανικών φορτίων - Γαλλία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται στις 3 πρώτες θέσεις.
Στο μεταξύ, Νότια Κορέα, Ιαπωνία, Ινδία και Κίνα ήταν οι κορυφαίοι εισαγωγείς στην Ασία. Η Κίνα προπορευόταν της Νότιας Κορέας για αρκετούς μήνες πριν από το 2022, αλλά στη συνέχεια υποχώρησε λόγω της πανδημίας και των συνεπειών από τον περιορισμό της οικονομικής και βιομηχανικής δραστηριότητας στην Κίνα.
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται, οι Ευρωπαίοι θα συνεχίσουν να καταναλώνουν LNG σε τιμές spot. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, έχουν δεσμευτεί για τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια και οι μεγάλες μπαταρίες, για να επιτύχουν τον στόχο τους για μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050. Οι Ευρωπαίοι θα είναι επιφυλακτικοί στην υπογραφή 20ετών συμβάσεων με τις ΗΠΑ. Αυτό όμως θα μπορούσε να τους γυρίσει μπούμερανγκ αν όλα τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια τα κλείσουν οι Ασιάτες, και μπορεί να οδηγήσει σε έναν βαρύ ευρωπαϊκό χειμώνα με έλλειψη φυσικού αερίου στα τέλη του 2023.
Η τιμή spot του LNG έχει διολισθήσει τους τελευταίους μήνες στα 19,50 δολάρια/MMBtu (τον Αύγουστο έφτασε στην τιμή-ρεκόρ των 70 δολαρίων/MMBtu). Η τιμή αυτή παραμένει υψηλότερη σε σύγκριση με τις αρχές του 2021, όταν κυμαινόταν σε επίπεδα κάτω των 10 δολ./MMBtu.
Σε τιμή κάτω από τα 20 δολ./MMBtu, το LNG γίνεται ανταγωνιστικό του άνθρακα και μη ανεπτυγμένες χώρες -όπως η Ινδία και το Μπαγκλαντές- θα στραφούν προς το υγροποιημένο φυσικό αέριο. Οι αγοραστές είναι βέβαιο ότι θα δουν με ακόμα καλύτερο μάτι την αγορά LNG εάν η τιμή spot υποχωρήσει στα 15 δολ./MMBtu.
Συγχρόνως, άλλοι αγοραστές θα πρέπει να παρακολουθούν με προσοχή την Κίνα, η οποία μπορεί να υποτιμήσει οποιαδήποτε νέα συμφωνία με τους προμηθευτές. Η οικονομία της Κίνας θα ανακάμψει σύντομα. Κινεζικές εταιρείες έχουν υπογράψει συμφωνίες με το Ομάν και το Κατάρ τους τελευταίους μήνες. Η Sinopec έκλεισε 27ετή συμφωνία με την Qatar Energy τον Νοέμβριο του 2022 στο μεγαλύτερο μεμονωμένο deal στην ιστορία του LNG. Η "χρυσή εποχή" συνεχίζεται.
Σε αυτό το κλίμα, οι ΗΠΑ κοιτάζουν στο μέλλον, ενεργοποιούν και πάλι εγκαταλελειμμένες εγκαταστάσεις φυσικού αερίου και επανεπενδύουν στο LNG. Το 2022, οι εξαγωγείς υγροποιημένου φυσικού αερίου ολοκλήρωσαν 45 μακροπρόθεσμες συμβάσεις για την πώληση LNG στο εξωτερικό, από 14 το 2021 και 3 το 2020.
Εντούτοις, η εξαγωγική ικανότητα των ΗΠΑ δεν θα ενισχυθεί έως το 2024.Η αύξηση της προσφοράς θα φτάσει στην αγορά το 2026-2027, με κύριες πηγές τις ΗΠΑ και το Κατάρ.
Πηγή πλούτου το LNG για τις ΗΠΑ
Το Διάγραμμα 3 δείχνει την ποσότητα LNG που εξάγεται από τις ΗΠΑ διαχρονικά. Πριν από το 2016 απαγορευόταν η εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου. Τότε οι ΗΠΑ άνοιξαν τις πύλες τους για εξαγωγές και η επανάσταση του σχιστόλιθου έφερε τη "χρυσή εποχή" του LNG.
Μετά το 2016, οι ποσότητες LNG που εξάγουν οι ΗΠΑ αυξάνονται σταθερά, με την τιμή να μένει σε χαμηλά επίπεδα, στα 4-6 δολ./Mcf.
Τον Ιούλιο του 2021, οι τιμές εξαγωγής του LNG εκτοξεύτηκαν, σκαρφαλώνοντας στα 17 δολ./Mcf μέχρι τον Ιούλιο του 2022. Ως εκ τούτου τα έσοδα των ΗΠΑ από τις εξαγωγές LNG σημείωσαν εντυπωσιακή αύξηση (δεξιά πλευρά του Διαγράμματος 3), από τα 8,3 δισ. δολάρια την περίοδο Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2021 στα 35 δισ. δολάρια το αντίστοιχο 9μηνο του 2022.
Νέα έργα LNG
Η κατασκευή τερματικών σταθμών LNG δεν είναι φθηνό σπορ - το κόστος ανέρχεται σε περίπου 10 δισ. δολάρια για έκαστο. Στη Βόρεια Αμερική, η Cheniere Energy ενέκρινε την επέκταση ενός τερματικού στο Τέξας. Στο Κατάρ, η Exxon Mobil και η Shell συμμετέχουν σε έργα για την αύξηση των εξαγωγών LNG που αθροιστικά στοιχίζουν 29 δισ. δολάρια.
Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, έχει δρομολογηθεί η κατασκευή περίπου 20 τερματικών σταθμών για την αποθήκευση υγροποιημένου φυσικού αερίου. Η Γερμανία έχει επενδύσει 3 δισ. δολάρια για την κατασκευή 4 πλωτών τερματικών σταθμών. Στην Κίνα, η οποία το 2022 αγόρασε τις μεγαλύτερες ποσότητες LNG, 10 νέοι τερματικοί σταθμοί θα τεθούν σε λειτουργία το 2023. Το 2025 η δυναμικότητα της Κίνας θα έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2020.
Ο όγκος των εξαγωγών και τα έσοδα από το LNG θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε νέα project αξίας 100 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τη Wood Mackenzie.
Προβλέπει ότι έως το 2027, οι ΗΠΑ θα παράγουν διπλάσια ποσότητα LNG σε σύγκριση με το Κατάρ και την Αυστραλία, οι οποίες έχουν παραμείνει σχετικά στάσιμες. Έως το 2030, μέσα σε 7 χρόνια δηλαδή, οι ΗΠΑ θα έχουν διπλασιάσει την παραγωγή τους σε σύγκριση με την αυξημένη παραγωγή του Κατάρ και θα έχουν τριπλασιάσει την παραγωγή τους σε σύγκριση με την Αυστραλία, που θα έχει παραμείνει στα ίδια επίπεδα.
Αυτή η πρόβλεψη περιλαμβάνει και την πιθανότητα ανάπτυξης νέων έργων για LNG, αν και ορισμένα εξ αυτών ενδέχεται να καθυστερήσουν ή να ματαιωθούν.
Ο Giles Farrar, επικεφαλής της έρευνας που διεγήγαγε η Wood Mackenzie για το φυσικό αέριο και το LNG, σημείωσε: "Οι υψηλές τιμές-ρεκόρ και η ανάγκη για ενεργειακή ασφάλεια ώθησαν τους αγοραστές, στους οποίους περιλαμβάνονται 'παίκτες' με χαρτοφυλάκια, Αμερικανοί παραγωγοί και εταιρείες υποδομών, να αναζητήσουν μακροπρόθεσμες συμφωνίες για LNG στις ΗΠΑ το 2022, δημιουργώντας τεράστια δυναμική όσον αφορά τη σύναψη νέων συμβάσεων. Το 2022 στις ΗΠΑ, υπογράφηκαν συμφωνίες για 65 εκατ. τόνους ετησίως, ξεπερνώντας κατά πολύ τις συμφωνίες για 18,5 εκατ. τόνους ετησίως που συνάφθηκαν το 2021".
