Του Paul Weinstein Jr
Δεν είναι μυστικό ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν συμπαθεί τον τρόπο με τον οποίο διοικεί τη Federal Reserve ο Τζερόμ Πάουελ και διαφωνεί με τη νομισματική πολιτική που ακολουθεί. Παρόλο που ο ίδιος τον διόρισε στην κεφαλή της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ το 2017, ο Τραμπ επιτίθεται στον Πάουελ κάθε φορά που η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτών Αγορών της Fed δεν μειώνει τα επιτόκια.
Αν ο Τραμπ πιστεύει ότι η απομάκρυνση του Πάουελ από τη διοίκηση της Fed θα του δώσει αυτό που θέλει... θα πρέπει να το ξανασκεφτεί. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει απεγνωσμένα να προχωρήσει σε περικοπές των επιτοκίων η Fed. Μα η απόλυση του Πάουελ -κι ενώ λήγει η θητεία του σε 8 μήνες- δεν εγγυάται πως θα μειωθούν τα επιτόκια, ενώ δεν αποκλείεται να προκαλέσει και κλυδωνισμούς στις χρηματιστηριακές αγορές.
Ο Τραμπ έχει πέντε λόγους για να αφήσει τον Πάουελ να ολοκληρώσει τη θητεία του στη Fed.
1. Ο Τραμπ μάλλον θα χάσει στο δικαστήριο
Το άρθρο 10 του νόμου περί της Ομοσπονδιακής Τράπεζας αναφέρει ότι ο πρόεδρος μπορεί να απομακρύνει οποιοδήποτε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Fed "για λόγους" όπως αμέλεια καθήκοντος, διαφθορά ή αναποτελεσματικότητα. Αλλά ο επικεφαλής της Fed δεν μπορεί να απομακρυνθεί λόγω διαφορετικής πολιτικής, π.χ. για το πότε θα μειωθούν τα επιτόκια. Γι' αυτό και το Υπουργείο Δικαιοσύνης προωθεί την έρευνα σχετικά με την ανακαίνιση που έγινε στην έδρα της κεντρικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας και κατά πόσον υπήρξε κακοδιαχείριση. Ο Πάουελ θα αντισταθεί σθεναρά σε οποιαδήποτε προσπάθεια απομάκρυνσής του και χωρίς ισχυρές αποδείξεις ότι διέπραξε απάτη, το δικαστήριο είτε θα απορρίψει τις κατηγορίες είτε θα εκδώσει ασφαλιστικά μέτρα υπέρ του διοικητή της Fed. Μια τέτοια απόφαση θα δώσει τη δυνατότητα στον Πάουελ να παραμείνει στη θέση του μέχρι τον Μάιο του 2026, όταν και λήγει η θητεία του.
2. Αν απολυθεί ο Πάουελ, θα αναλάβει προσωρινά ένας "εκλεκτός" του Μπάιντεν
Αν τα δικαστήρια δεν εμποδίσουν τον πρόεδρο Τραμπ να απολύσει τον Πάουελ, τότε ο αντιπρόεδρος της Fed Φίλιπ Τζέφερσον θα αναλάβει τη διοίκηση της κεντρικής τράπεζας έως ότου η Γερουσία επικυρώσει τον διορισμό ενός νέου επικεφαλής.
Ο Τζέφερσον διορίστηκε από τον πρώην πρόεδρο Τζο Μπάιντεν το 2022 και ως εκτελών χρέη προέδρου της Fed λογικά θα διατηρήσει την ίδια πολιτική αναφορικά με τα επιτόκια, εφόσον δεν υπάρξουν σημαντικές αλλαγές στις οικονομικές συνθήκες. Ο Τζέφερσον θα αναλάμβανε τη διαχείριση και άλλων θεμάτων νομισματικής πολιτικής, ρύθμισης των τραπεζών, αλλά και του προσωπικού της Fed.
3. Οι αγορές θα αντιδράσουν αρνητικά
Η χρηματιστηριακή αγορά κινείται σαν σε "τρενάκι τρόμου" από τον Ιανουάριο που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ. Μετά τη "βουτιά" του α' τριμήνου, η Wall Street ανέκαμψε ως απάντηση στην υποχώρηση του προέδρου όσον αφορά την επιβολή δασμών σε εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ. Η απόλυση του Πάουελ πολύ πιθανόν να προκαλούσε νέους κλυδωνισμούς στις αγορές.
Μια σειρά από δημοσκοπήσεις δείχνει ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας δεν θέλει ο Τραμπ να διώξει τον Πάουελ. Και κορυφαίοι τραπεζίτες υποστηρίζουν στον Πάουελ και προειδοποιούν ότι η αγορά θα αντιδράσει αν ο επικεφαλής της Fed απολυθεί. Ο Τραμπ αρέσκεται στο να επικαλείται την "bullish" αγορά ως ένδειξη ότι διαχειρίζεται καλά την οικονομία. Πιθανότατα θα χάσει αυτό το "αφήγημα" αν απολύσει τον Πάουελ.
4. Η Ιστορία δείχνει πως ο Πάουελ είναι καλός στη δουλειά του
Από το 1954, η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) Fed, που καθορίζει την πολιτική της κεντρικής Τράπεζας, έχει αυξήσει τα επιτόκια τα επιτόκια της σε 13 κύκλους. Σε πέντε από αυτούς, χωρίς να βάλει την αμερικανική οικονομία σε ύφεση (ήπια προσγείωση), ενώ δύο κύκλοι υπό την ηγεσία του Πάουελ. Κανείς άλλος πρόεδρος της Fed δεν έχει πετύχει αυτό το κατόρθωμα πάνω από μία φορά. Επιπλέον, ο Πάουελ και η Fed έχουν αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις ανησυχίες της αγοράς που πυροδότησε η επιθετική εμπορική πολιτική του Τραμπ.
5. Ο Τραμπ θα χάσει τον αγαπημένο του "αποδιοπομπαίο τράγο"
Πολλοί οικονομολόγοι προβλέπουν ότι η αμερικανική οικονομία θα επιβραδυνθεί αφού συνεχίσουν οι κόντρα άνεμοι:
- Η πίεση του Τραμπ για υψηλότερους δασμούς.
- Απολύσεις ομοσπονδιακών υπαλλήλων και εργολάβων - 135.000 απολύσεις και πρόωρες συνταξιοδοτήσεις ομοσπονδιακών υπαλλήλων και δεκάδες χιλιάδες εργολάβων μέχρι σήμερα.
- Η διόγκωση του ομοσπονδιακού χρέους από το "μεγάλο, όμορφο νομοσχέδιο".
Η οικονομική ανάπτυξη και η δημιουργία θέσεων εργασίας έχουν επιβραδυνθεί από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ, με το αμερικανικό ΑΕΠ να συρρικνώνεται κατά 0,5% το α' τρίμηνο του 2025. Και υπάρχουν ενδείξεις ότι ο πληθωρισμός αρχίζει να αυξάνεται. Η απόλυση του Πάουελ θα στερούσε από τον Τραμπ "τον αποδιοπομπαίο τράγο" που χρειάζεται σε περίπτωση που η αμερικανική οικονομία δεν τα πάει καλά.
Απόδοση - επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος