Του Matt Craig
Για σχεδόν οποιονδήποτε άλλο καλλιτέχνη, η Renaissance World Tour θα αποτελούσε το απόλυτο αποκορύφωμα μιας καριέρας. Το τρίωρο ταξίδι που κάλυπτε ολόκληρη τη δισκογραφία της Beyoncé ήταν ένα από τα μεγαλύτερα συναυλιακά φαινόμενα του 2023, με έσοδα που άγγιξαν τα 600 εκατ. δολάρια, εδραιώνοντάς την —μαζί με την Taylor Swift— ως ένα από τα ισχυρότερα σύμβολα της παγκόσμιας ποπ κουλτούρας.
Όμως η 44χρονη ποπ υπερσταρ επανεφηύρε τον εαυτό της για ακόμη μία φορά το 2024, κυκλοφορώντας το country άλμπουμ Cowboy Carter, το οποίο δημιούργησε νέες εμπορικές ευκαιρίες, μια χριστουγεννιάτικη εμφάνιση στο ημίχρονο ενός αγώνα αμερικανικού ποδοσφαίρου (NFL) και την περιοδεία με τα υψηλότερα έσοδα παγκοσμίως το 2025. Το αποτέλεσμα; Ακόμη ένας τίτλος διάκρισης για τη Queen Bey - η οποία πλέον είναι δισεκατομμυριούχος.
Έτσι, εντάσσεται πια σε ένα εξαιρετικά κλειστό κλαμπ διασημοτήτων που ξεπέρασαν πρόσφατα το όριο του 1 δισ. δολ. σε αξία περιουσίας. Από τους 22 δισεκατομμυριούχους στον χώρο της ψυχαγωγίας που έχει εντοπίσει το Forbes, σχεδόν οι μισοί προστέθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια. Παράλληλα, η Beyoncé γίνεται μόλις η πέμπτη μουσικός που φτάνει σε αυτό το επίπεδο, μαζί με τον σύζυγό της, Jay-Z, την Taylor Swift, τον Bruce Springsteen και τη Rihanna.
Η Beyoncé άρχισε να χτίζει συστηματικά την επιχειρηματική της αυτοκρατορία το 2010, όταν ίδρυσε την Parkwood Entertainment και έφερε σχεδόν κάθε πτυχή της καριέρας της υπό τον άμεσο έλεγχό της. Η εταιρεία διαχειρίζεται την καριέρα της και παράγει όλη τη μουσική, τα ντοκιμαντέρ και τις συναυλίες της, αναλαμβάνοντας το μεγαλύτερο μέρος του κόστους παραγωγής, ώστε να καρπώνεται και μεγαλύτερο μερίδιο από τα τελικά κέρδη.
"Όταν αποφάσισα να διαχειριστώ μόνη μου την καριέρα μου, ήταν σημαντικό να μη στραφώ σε κάποια μεγάλη εταιρεία management", είχε δηλώσει σε συνέντευξή της το 2013, με αφορμή το ομώνυμο άλμπουμ Beyoncé. "Ένιωθα ότι ήθελα να ακολουθήσω τα βήματα της Madonna, να είμαι μια ισχυρή προσωπικότητα με τη δική μου αυτοκρατορία και να δείξω σε άλλες γυναίκες ότι, όταν φτάνεις σε αυτό το σημείο της καριέρας σου, δεν χρειάζεται να υπογράψεις με κάποιον άλλο και να μοιραστείς τα χρήματα και την επιτυχία σου - το κάνεις μόνη σου".
Παρότι η Queen Bey έχει επεκτείνει την επιχειρηματική της δραστηριότητα σε αρκετούς "φιλικούς προς διασημότητες" κλάδους —μεταξύ άλλων σε brand περιποίησης μαλλιών (Cécred), ετικέτα ουίσκι (SirDavis) και σειρά ρούχων (Ivy Park, που σταμάτησε το 2024)— το μεγαλύτερο μέρος της προσωπικής της περιουσίας προέρχεται από τη μουσική της, χάρη στον έλεγχο των δικαιωμάτων του εξαιρετικά πολύτιμου καταλόγου της και στα τεράστια έσοδα από τις παγκόσμιες περιοδείες της.
Σε οποιονδήποτε τομέα της βιομηχανίας της ψυχαγωγίας, ελάχιστες δραστηριότητες είναι τόσο προσοδοφόρες όσο ένας μουσικός που μπορεί να γεμίζει στάδια. Στη δε μεταπανδημική εποχή, οι καλλιτέχνες έχουν υιοθετήσει τη λογική του "όσο πιο μεγάλη, τόσο καλύτερα" στις ζωντανές εμφανίσεις, διογκώνοντας το θέαμα και συχνά προσθέτοντας στο τέλος της περιοδείας και μια κινηματογραφική ταινία-ντοκιμαντέρ. Ένα εισιτήριο για το Cowboy Carter Tour το περασμένο καλοκαίρι δεν εξασφάλιζε μόνο σχεδόν τρεις ώρες Beyoncé επί σκηνής, αλλά και ένα ιπτάμενο αυτοκίνητο, ρομποτικούς βραχίονες (που σέρβιραν SirDavis, φυσικά), έναν χρυσό μηχανικό ταύρο και εμφανίσεις-έκπληξη από τον σύζυγό της, τα παιδιά της και πρώην μέλη των Destiny’s Child.
Η υλοποίηση μιας τέτοιας παγκόσμιας παραγωγής είναι, βέβαια, ένα τεράστιο - και ιδιαίτερα δαπανηρό - εγχείρημα. Για το Cowboy Carter Tour, αυτό σήμαινε περισσότερα από 350 μέλη συνεργείου, εξοπλισμό που γέμιζε 100 νταλίκες και οκτώ φορτηγά αεροσκάφη 747 για τη μεταφορά του από πόλη σε πόλη. Σε ένα παραδοσιακό μοντέλο περιοδείας, μια παραγωγή τέτοιας κλίμακας δεν θα ήταν οικονομικά βιώσιμη. Η Beyoncé, όμως, είναι από τους πρωτοπόρους ενός νέου μοντέλου "mini-residency", στήνοντας τη σκηνή της σε μόλις εννέα στάδια σε Αμερική και Ευρώπη για πολλαπλές ημέρες, δίνοντας συνολικά 32 συναυλίες. Και, όπως και στην περίπτωση της Eras Tour της Taylor Swift, οι θαυμαστές αποδείχθηκαν πρόθυμοι να ταξιδέψουν μεγάλες αποστάσεις και να πληρώσουν υπέρογκα ποσά για να ζήσουν το υπερθέαμα.
Συνολικά, η Cowboy Carter Tour ξεπέρασε τα 400 εκατ. δολάρια σε έσοδα από εισιτήρια, σύμφωνα με το Pollstar, ενώ οι πωλήσεις merchandise στις συναυλίες ανήλθαν σε επιπλέον 50 εκατ. δολάρια, βάσει εκτιμήσεων του Forbes. Και επειδή η Parkwood παρήγαγε τα πάντα εσωτερικά, η Beyoncé εξασφάλισε υψηλότερα περιθώρια κέρδους. Συνδυάζοντας τα έσοδα από τις περιοδείες με τα κέρδη από τον μουσικό της κατάλογο και τις συμφωνίες χορηγιών μέσα στη χρονιά, το Forbes εκτιμά ότι το 2025 εισέπραξε 148 εκατ. δολάρια προ φόρων, καθιστώντας την την τρίτη πιο ακριβοπληρωμένη μουσικό στον κόσμο.
Αυτό το επίπεδο οικονομικής επιτυχίας χτίστηκε σταδιακά με τα χρόνια, ιδίως μετά την αποχώρησή της από τις Destiny’s Child στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και τη διακοπή της επαγγελματικής συνεργασίας με τον πατέρα της το 2010. Παράλληλα, βρήκε καινοτόμους τρόπους να μετατρέπει κάθε κυκλοφορία σε "γεγονός": από το αιφνιδιαστικό άλμπουμ Beyoncé το 2013, μέχρι το "οπτικό άλμπουμ" Lemonade που προβλήθηκε από το HBO το 2016 και την εμφάνισή της ως headliner στο Coachella το 2018 για το Homecoming. Η τελευταία συγκέντρωσε 458.000 ταυτόχρονους θεατές στο YouTube και κατέληξε σε ντοκιμαντέρ στο Netflix, για το οποίο η Beyoncé φέρεται να έλαβε περίπου 60 εκατ. δολάρια.
Για το Cowboy Carter, πραγματοποίησε ένα ειδικό show στο ημίχρονο του πρώτου χριστουγεννιάτικου αγώνα του NFL που μετέδωσε το Netflix, αποκομίζοντας εκτιμώμενο ποσό κοντά στα 50 εκατ. δολάρια -συμπεριλαμβανομένου του κόστους παραγωγής- και "επένδυσε" στη νέα της western αισθητική μέσα από σειρά διαφημίσεων της Levi’s, αποκομίζοντας περίπου 10 εκατ. δολάρια.
Ωστόσο, παρά τις επιτυχίες όπως το "Texas Hold ’Em", οι πωλήσεις άλμπουμ της δισκογραφίας της Beyoncé για το 2025 (μετρώντας streaming, ψηφιακές και φυσικές πωλήσεις) ήταν λιγότερες από τις μισές σε σύγκριση με άλλους ποπ καλλιτέχνες όπως η Sabrina Carpenter, ο Bad Bunny ή ο The Weeknd, σύμφωνα με στοιχεία της Luminate.
Παρόλα αυτά, σε ένα περιβάλλον όπου οι περιοδείες αντιστοιχούν σε πάνω από τα τρία τέταρτα του ετήσιου εισοδήματος ενός καλλιτέχνη - με στελέχη της μουσικής βιομηχανίας να εκτιμούν ότι σε πολλές περιπτώσεις το ποσοστό φτάνει έως και το 90% - οι κορυφαία αμειβόμενοι είναι εκείνοι που μπορούν να γεμίσουν τα μεγαλύτερα στάδια, όπως οι Coldplay, η Shakira και ο Ed Sheeran.
Και αυτό ακριβώς κάνει η Beyoncé την τελευταία δεκαετία. Ήταν η πρώτη γυναίκα καλλιτέχνις που ηγήθηκε περιοδείας αποκλειστικά σε στάδια το 2016 και απογείωσε το θέαμα με την Renaissance World Tour το 2023. Όπως και η Swift, παρήγαγε μια κινηματογραφική ταινία της συναυλίας και τη διένειμε απευθείας μέσω της αλυσίδας κινηματογράφων AMC, αποκομίζοντας σχεδόν τα μισά από τα 44 εκατ. δολάρια του παγκόσμιου box office.
Στις σπάνιες συνεντεύξεις που έχει δώσει τα τελευταία χρόνια - πάντα μέσω γραπτών ερωτήσεων - η Beyoncé έχει αναφέρει ότι τα Renaissance και Cowboy Carter αποτελούν τα δύο πρώτα μέρη μιας τριλογίας άλμπουμ διαφορετικών μουσικών ειδών. Οι θαυμαστές μπορούν μόνο να εικάζουν πώς θα επανεφεύρει τον εαυτό της στη συνέχεια και πότε θα επιστρέψει στη σκηνή, αν και νωρίτερα φέτος δήλωσε στο GQ ότι στο εξής θέλει να περιοδεύει μόνο όταν τα παιδιά της δεν έχουν σχολείο, ώστε να διατηρούν μια όσο το δυνατόν πιο φυσιολογική παιδική ηλικία.
"Έχω καταβάλει τεράστια προσπάθεια για να μείνω πιστή στα όριά μου και να προστατεύσω τον εαυτό μου και την οικογένειά μου", εξήγησε. "Καμία ποσότητα χρημάτων δεν αξίζει την εσωτερική μου γαλήνη".
