Των Emily Baker-White και Richard Nieva
Δύο μήνες μετά την έναρξη λειτουργίας της, τον Φεβρουάριο του 2023, η πλατφόρμα Bluesky απέκτησε τον πρώτο διάσημο χρήστη της: τον dril. Ένας χαρακτήρας του Twitter που κάποτε περιγράφηκε από το New Yorker ως "ένα από τα αιχμηρά εν εξελίξει έργα κοινωνικής κριτικής της Αμερικής", ο dril είχε "πιάσει" τον σφυγμό της χαοτικής ενέργειας του Twitter εδώ και δεκαετίες, με την ενέργεια αυτή να κατευθύνεται στο Bluesky.
Παρά τους σχεδόν δύο εκατομμύρια ακολούθους του εκείνη την εποχή, το X του Μασκ δεν δούλευε πλέον γι' αυτόν, δήλωσε ο dril στο Forbes. "Ο αλγόριθμός τους έχει δώσει προτεραιότητα σε ηλίθιους πολιτικούς σχολιαστές και απατεώνες του χώρου των κρυπτονομισμάτων, ενώ παραμερίζει τους ανθρώπους που πραγματικά ακολουθείς", είπε.
"Αν το Bluesky μπορεί να προωθήσει τον εαυτό του ως ένα είδος τελευταίου προμαχώνα ενάντια στα ad bots, τις αηδίες της τεχνητής νοημοσύνης και τους κακόβουλους αλγόριθμους, νομίζω ότι θα είναι σε πολύ ισχυρή θέση", συνέχισε. Αλλά "πιθανότατα είναι μόνο θέμα χρόνου μέχρι κάποιος από τους "γκουρού” της τεχνολογίας να αποφασίσει να σπάσει το φράγμα".
Το Bluesky δεν προοριζόταν ποτέ να γίνει μια εφαρμογή - ή ακόμη και εταιρεία. Ξεκίνησε ως ένα ερευνητικό έργο ανοιχτού κώδικα στο Twitter, μια ομάδα skunkworks με επικεφαλής την υπέρμαχο του ανοιχτού διαδικτύου, Jay Graber. Αυτό που ήθελε ήταν να δημιουργήσει ένα πρωτόκολλο, μια κοινή γλώσσα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιούν οι υπολογιστές για να μιλούν μεταξύ τους, σχεδιασμένο ειδικά για τα social media. Μέσω του πρωτοκόλλου AT (ή Authentic Transfer, όπως επίσης, "where you at online?"), το Twitter και άλλες εταιρείες θα μπορούσαν να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα ανοιχτό δίκτυο όπου οι αναρτήσεις θα μπορούσαν να μοιράζονται ελεύθερα σε όλες τις κοινωνικές πλατφόρμες.
Αφότου όμως ο Elon Musk αγόρασε το Twitter, έγινε σαφές ότι η Bluesky δεν ήταν πλέον στον οδικό χάρτη του. Το Twitter άρχισε να μεταμορφώνεται, αντιμετωπίζοντας μποϊκοτάζ διαφημιστών, έξοδο χρηστών και τελικά αλλαγή ονόματος σε X. Έτσι, η ομάδα που έφτιαξε το πρωτόκολλο δημιούργησε μια γρήγορη εφαρμογή, μόνο και μόνο για να δείξει πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Το λάνσαραν ως κοινωνικό δίκτυο μόνο με προσκλήσεις το 2023.
Η Graber ξεκίνησε να ηγείται της Bluesky δύο χρόνια νωρίτερα, αφού ο Parag Agrawal, ο οποίος σύντομα θα γινόταν διευθύνων σύμβουλος του Twitter, της προσέφερε τη θέση.
Από την έναρξή του, το Bluesky σημείωσε ασυνήθιστη επιτυχία: τον Οκτώβριο, όταν είχε 13 εκατομμύρια χρήστες, άντλησε ένα μέτριο ποσό ύψους 15 εκατομμυρίων δολαρίων για τις μετοχές σειράς Α. Από τότε, η βάση των χρηστών του έχει σχεδόν διπλασιαστεί και ξεπερνά τα 25 εκατομμύρια. Όπως αναγνωρίζει ο dril, η Bluesky είναι μια εταιρεία με επενδυτές που θέλουν να βγάλουν χρήματα. Και αυτό θα μπορούσε κάποια στιγμή να συγκρουστεί με την προσέγγιση της Graber για τα social media που έχει ως προτεραιότητα τον χρήστη: να θέσει τους ανθρώπους που χρησιμοποιούν την πλατφόρμα υπό τον έλεγχο των κεντρικών χαρακτηριστικών του.
"Η επιλογή του open sourcing της εφαρμογής, ήταν να διασφαλίσουμε ότι όλοι θα μπορούσαν να δουν πώς το κάνουμε αυτό, ότι ήταν δυνατή η δημιουργία των social apps σε επίπεδο κλίμακας και ότι οι προγραμματιστές θα μπορούσαν απλά να έρθουν και να αρχίσουν να δημιουργούν", δήλωσε η Graber στο Forbes.
Αντί να αφήσετε το Bluesky να καθορίσει τι βλέπετε, με ποια σειρά και γιατί, η Graber και η ομάδα της σχεδίασαν την εφαρμογή για να επιτρέπουν στους χρήστες να δημιουργούν και να εγγράφονται σε οποιονδήποτε αριθμό feeds. Θέλετε να βλέπετε αναρτήσεις μόνο από τους κοινούς σας φίλους; Υπάρχει ροή γι' αυτό. Θέλετε να βλέπετε κάθε δημοσίευση για την κηπουρική, ή το τρέξιμο σε μονοπάτια, ή μια απύθμενη ροή από συνδέσμους δώρων σε ειδησεογραφικά άρθρα που συνήθως έχουν paywalls; Υπάρχουν feeds και γι' αυτά.
Το ήθος της Bluesky για την επιλογή των χρηστών επεκτείνεται πέρα από το ποια feeds επιλέγετε να ακολουθήσετε. Δεν σας αρέσει η έλλειψη επαλήθευσης της εταιρείας; Φτιάξτε το δικό σας σύστημα, όπως έκανε ο Hunter Walker, δημοσιογράφος του Talking Points Memo. Δεν σας αρέσουν οι ρυθμίσεις ελέγχου της εταιρείας; Δημιουργήστε τις δικές σας - αρκεί να παραμείνετε πάνω από το επιτρεπτό όριο της εταιρείας (παράνομο περιεχόμενο, παρενόχληση, ανάμειξη στις εκλογές και άλλα τέτοια σημεία είναι αδιαπραγμάτευτα).
Η ιδέα της επιλογής από τον χρήστη επεκτείνεται ακόμη και πέρα από τα χαρακτηριστικά της πλατφόρμας Bluesky στην ιδέα της ίδιας της εφαρμογής. Αν το πρωτόκολλο AT επικρατήσει και σε άλλα social media, τότε οι χρήστες θα μπορούν να μετακινούνται χωρίς προβλήματα μεταξύ των πλατφορμών σε αυτή που τους αρέσει περισσότερο - πράγμα που σημαίνει ότι η Bluesky θα πρέπει να ανταγωνιστεί πολλές άλλες εταιρείες για να προσφέρει την καλύτερη εμπειρία χρήστη.
Δίνοντας την εξουσία στους ανθρώπους, η Bluesky έχει αποφύγει μέχρι στιγμής τη στρατηγική που άλλες κοινωνικές πλατφόρμες έχουν χρησιμοποιήσει για να κερδίσουν δισεκατομμύρια δολάρια: να συλλέγουν σωρεία προσωπικών δεδομένων για τους χρήστες τους και στη συνέχεια να αφήνουν τους διαφημιστές να τους στοχεύουν με βάση αυτά τα δεδομένα. Τουλάχιστον σήμερα, η Bluesky είναι πλήρως δημόσια και τα δεδομένα των χρηστών της είναι διαθέσιμα σε άτομα εκτός της εταιρείας.
Αυτό που θα κρατήσει πραγματικά το πρωτόκολλο AT ανεξάρτητο, δήλωσε η Graber, είναι άνθρωποι εκτός από εκείνη και την ομάδα της που το διαχειρίζονται. Επιπλέον, δήλωσε ότι έχει ξεκινήσει να μιλά με φορείς προτύπων, διεθνείς οργανισμούς που καθορίζουν κάθε γλώσσα κώδικα, αλλά και ότι η πραγματική αποκέντρωση - ή "απόδειξη δισεκατομμυρίων", όπως την αποκάλεσε - βασίζεται σε ανθρώπους εκτός της Bluesky που υιοθετούν το πρωτόκολλο και το κάνουν δικό τους.
Η Bluesky διαθέτει ορισμένα χαρακτηριστικά ελέγχου που δεν διαθέτουν άλλες πλατφόρμες, όπως η δυνατότητα να αποσυνδέσετε ένα απόσπασμα από την αρχική σας δημοσίευση. Αλλά σε μεγάλο βαθμό, αυτό που την κάνει να διαφέρει από άλλες πλατφόρμες είναι το πόσο ελεύθερα οι νέοι χρήστες του έχουν χρησιμοποιήσει εργαλεία που υπάρχουν - ή τουλάχιστον υπήρχαν - και σε άλλες πλατφόρμες. Η Bluesky απέκτησε μισό εκατομμύριο χρήστες μέσα σε μια μέρα αφότου το X ανακοίνωσε ότι η λειτουργία "μπλοκαρίσματος" του δεν θα μπλοκάρει πλέον πλήρως τους ανθρώπους.
