ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 14:40
Επιτάχυνση της αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου, προανήγγειλε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης στη συζήτηση που είχε με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Dimand, Δημήτρη Ανδριόπουλο στο πλαίσιο του δεύτερου real estate conference που διοργανώνουν το Capital.gr και η ελληνική έκδοση του Forbes με τίτλο "Real Estate και Ελληνική Οικονομία, νέοι δρόμοι προοπτικές και ευκαιρίες".
Την ίδια στιγμή ανακοίνωσε ότι μέχρι το τέλος του έτους θα προχωρήσει ο πρώτος διαγωνισμός για κατασκευή κατοικιών με τη μέθοδο της κοινωνικής αντιπαροχής, ενώ επανέλαβε ότι οι παρεμβάσεις στο πλαίσιο που διέπει τις βραχυχρόνιες μισθώσεις θα γίνουν μετά την καλοκαιρινή περίοδο και μετά από διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς.
Ο υπουργός επιχείρησε και πάλι να αντιμετωπίσει την κριτική ότι η ανάπτυξη στην Ελλάδα είναι κυρίως ακίνητα, τον "μύθο" όπως χαρακτηριστικά ανέφερε. "Ακούω την απέχθεια, εντός και εκτός εισαγωγικών, για τις επενδύσεις στα ακίνητα, αλλά εδώ δεν είμαστε σοβιετικό κράτος και δεν μπορούμε να πούμε στους πολίτες που θα επενδύσουν τα χρήματα τους", ανέφερε ο υπουργός. "Αυτή η αντίληψη επίσης έρχεται σε σύγκρουση με τα στοιχεία", πρόσθεσε.
"Αν και δεν έχω πολλές ελπίδες ότι ο μύθος αυτός θα ανατραπεί, είναι ένας μύθος δεκαετιών θα παρουσιάσω μερικά στοιχεία: την περίοδο 2015-2018 το 42% των συνολικών επενδύσεων στη χώρα, ήταν σε ακίνητα, ενώ την περίοδο 2019-2023 το ποσοστό αυτό ήταν 35%. Άρα σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, το ποσοστό ήταν μικρότερο, ενώ και στην Ε.Ε. το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 51%. Μεμφόμαστε τους εαυτούς μας ότι επενδύουμε σε ακίνητα, ενώ είμαστε κάτω από τον μέσο όρο της Ε.Ε. Αυτά είναι στοιχεία που παρουσίασα και στη Βουλή. Το ποσοστό αυτό έπεσε επειδή αυξήθηκαν οι ευρύτερες επενδύσεις στην Ελλάδα και αντίστοιχα μειώθηκε το μερίδιο στα ακίνητα", εξήγησε.
Ο υπουργός αναφέρθηκε και στο εντυπωσιακό α' τρίμηνο (Ιανουαρίου – Μαρτίου) του 2024 υπογραμμίζοντας ότι "κάτι κινείται ασυνήθιστα πολύ" στα ακίνητα το τελευταίο διάστημα. Όπως επισήμανε, η συνολική οικοδομική δραστηριότητα εμφάνισε αύξηση 42% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 στις οικοδομικές άδειες, αύξηση 38,3% στην επιφάνεια και 25% στον όγκο. Άρα νομίζω ότι ορθώς κάνετε το συνέδριο, όχι μόνο γιατί τα ακίνητα είναι ένας σημαντικός κλάδος της οικονομίας, αλλά γιατί έχουμε και σημαντικές θετικές εξελίξεις στον κλάδο".
Ανέφερε ταυτόχρονα ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα από τις κυβερνήσεις τα τελευταία χρόνια για τον κλάδο, αναγνωρίζοντας ότι μπορούν να γίνουν περισσότερα, ενώ επισήμανε ότι και στην πλευρά της φορολόγησης έχουν υπάρξει ανάσες σε πολλά επίπεδα.
Είμαστε ανοιχτοί στον κατασκευαστικό κλάδο και σε όλους τους κλάδους της οικονομίας να κουβεντιάσουμε συγκεκριμένες προτάσεις, σημείωσε.
Αξιοποίηση ακινήτων του Δημοσίου
Ο υπουργός αναγνώρισε ότι η διαδικασία για την αξιοποίηση των ακινήτων του Δημοσίου προχωρά με αργούς ρυθμούς και προανήγγειλε αλλαγές στο μοντέλο αυτό. Ειδικότερα, για τα ακίνητα της ΕΤΑΔ, ο υπουργός σημείωσε ότι η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να πάει σε ένα διαφορετικό μοντέλο, με holding εταιρείες, τα ακίνητα θα ομαδοποιηθούν και θα βγαίνουν σε "πακέτα" για αξιοποίηση.
Στο ίδιο πλαίσιο θα υπάρξει συνεργασία της ΕΤΑΔ με το ΤΑΙΠΕΔ με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών, ανέφερε. Το πρώτο βήμα θα γίνει με το ακίνητο του Tae Kwon Do. Εκεί υπήρξε ένας διαγωνισμός που βγήκε άγονος... θα ξαναβγεί από την αρχή με όρους πιο εκλυστικούς. Στον ορίζοντα είναι επίσης η αξιοποίηση της Ακτής Βουλιαγμένης και τα Ξενία που υπάρχουν στη χώρα, πρόσθεσε.
Το πρόβλημα της στέγης
Για το πρόβλημα της στέγης ο κ. Χατζηδάκης σημείωσε ότι η Ελλάδα τα χρόνια των μνημονίων δεν είχε καμία στεγαστική πολιτική, τονίζοντας ότι ουσιαστικά η στεγαστική πολιτική ξεκίνησε πάλι το 2022 όταν ανακοινώσαμε διαφορετικές πρωτοβουλίες για το πρόβλημα αυτό, με πιο εμβληματική την πρωτοβουλία "Σπίτι Μου" με τα χαμηλότοκα δάνεια σε νέους ανθρώπους. Το σύνολο των πρωτοβουλιών αυτών είναι 2,250 δισ. ευρώ με ωφελούμενους περίπου 140.000 συμπολίτες μας.
Για το πρόγραμμα "Σπίτι Μου" ανέφερε ότι συνεχίζονται οι συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με στόχο να δούμε πώς μπορεί να υπάρξει μια διεύρυνση του προγράμματος από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Ταυτόχρονα, σημείωσε ότι η κυβέρνηση προχωρά το πρόγραμμα της κοινωνικής αντιπαροχής με σύμπραξη του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Αυτό το πρόγραμμα θα προχωρήσει με βραχίονα το ΤΑΙΠΕΔ, όπως εξήγησε.
Πιστεύω ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς θα βγει ο πρώτος διαγωνισμός για την κοινωνική αντιπαροχή που θα συνδυάζει την κατασκευή καταστημάτων παράλληλα με την κατασκευή κατοικιών πολύ υψηλού επιπέδου, ανέφερε.
Μετά την τουριστική σεζόν οι παρεμβάσεις
Απαντώντας σε παρέμβαση του προέδρου της ΠΟΜΙΔΑ Στράτο Παραδιά για την πρόταση που έχει καταθέσει η Ομοσπονδία – τριετή απαλλαγή από φόρο εισοδήματος για κατοικίες που θα διατεθούν προς ενοικίαση για τρία χρόνια – αλλά και για τα σχέδια της κυβέρνησης στις βραχυχρόνιες μισθώσεις ο υπουργός - αφού υπενθύμισε τις παρεμβάσεις έχουν ήδη γίνει για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, τις αφορολόγητες γονικές παροχές, την αύξηση της έκπτωσης φόρου για εργασίες ανακαίνισης και την αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές μέχρι το τέλος του 2025 - προειδοποίησε ότι "κάπου πρέπει να υπάρχει ισορροπία στα δημοσιονομικά μεγέθη και αν χαθεί αυτή η ισορροπία υπάρχει ο κίνδυνος να γυρίσουμε πίσω μια δεκαετία".
Διευκρίνισε ότι η κυβέρνηση εξετάζει μια σειρά από προτάσεις για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, αλλά δεν έχει ακόμα καταλήξει κάπου. "Έχουμε πει ότι θα περάσει η τουριστική σεζόν θα βγάλουμε τα συμπεράσματα μας και με συζήτηση με όλους τους ενδιαφερόμενους θα καταλήξουμε σε κάποιες παρεμβάσεις".
Αναφέρθηκε και στο πρόγραμμα Ανακαινίζω – Νοικιάζω, αναγνωρίζοντας ότι δεν λειτούργησε επαρκώς και επισημαίνοντας ότι το αρμόδιο υπουργείο θα έρθει να το τροποποιήσει και να ενισχύσει τα κίνητρα.
Για το θέμα της πρότασης της ΠΟΜΙΔΑ ανέφερε τέλος ότι η κυβέρνηση προβληματίζεται. Για τους μεγάλους φορολογικούς συντελεστές, εξήγησε "δεν αφορά σε ανθρώπους που θέλουμε να καλύψουμε με την κοινωνική στέγη. Δεν θα πάει κάποιος σε Βουλιαγμένη ή Εκάλη από τα νέα ζευγαρια για να πάρει ένα διαμέρισμα... τα νέα ζευγάρια θα πάρουν ένα διαμέρισμα σε Παγκράτι, σε Κυψέλη ή κάπου αλλού το οποίο πάντως δεν έχει φόρο 45%, έχει φόρο 15%".
Ο Πύργος που... γέρνει και το γήπεδο της ΑΕΚ
Από την πλευρά του ο Διευθύνων Σύμβουλος της Dimand, Δημήτρης Ανδριόπουλος απαντώντας σε ερώτηση του διευθυντή του Capital.gr Σπύρου Δημητρέλη για την πρόκληση της ανάπτυξης του γηπέδου της ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια – όπως ανέφερε, ίσως το πιο δύσκολο project ακινήτου που επιχειρήθηκε και τελικά έγινε στη χώρα – σημείωσε ότι "το έργο αυτό ήταν σίγουρα ότι πιο μπερδεμένο είχαμε ποτέ να αντιμετωπίσουμε. Αλλά τα μπερδέματα τα κάνουν οι άνθρωπο και οι άνθρωπο ξεμπερδεύουν και τους γόρδιους δεσμούς... ήταν ένα έργο που είχε πέσει και σε πολιτικές συγκυρίες που οι μισοί το ήθελαν και οι μισοί δεν το ήθελαν. Έπρεπε να γίνει με επιδέξιο τρόπο, ώστε να συμφωνούν αντίπαλες ομάδες σε αυτονόητα πράγματα και έφτασε στην ολοκλήρωση του καθώς η πολιτεία βοήθησε... η πολιτεία, αν πας με συγκροτημένο τρόπο και λογικές απαιτήσεις, είναι υποστηρικτική, γραφειοκρατία υπάρχει βέβαια παντού".
Ο CEO της Dimand σημείωσε εξάλλου ότι η ωρίμανση των ακινήτων δεν είναι πουθενά μια εύκολη υπόθεση.
Στρέφοντας εξάλλου την προσοχή του σε ένα άλλο εμβληματικό έργο, επισήμανε τον μύθο που είχε επικρατήσει ότι ο πύργος του Πειραιά... γέρνει. "Η αστική μυθολογία τροφοδοτείται είτε από σκοπούς διάφορους, είτε από την αναπαραγωγή... από το χαλασμένο τηλέφωνο. Όταν βγήκε ο διαγωνισμός και είπαμε ότι θα ασχοληθούμε με τον Πύργο κάναμε τα αυτονόητα. Ψάξαμε τις μελέτες που δεν τις βρήκαμε στον δήμο, αλλά τις βρήκαμε στο αρχείο του μελετητή και μετά βρήκαμε ότι αυτός ο υφιστάμενος σκελετός είχε απόκλιση 2 μοίρες στα 88 μέτρα ύψους. Δηλαδή του Ελληνικού ο πύργος θα έχει 4 μοίρες. Άρα η επιμονή, η επιμέλεια, η έρευνα σε βάθος και η πίστη σε αυτό θέλει να κάνει κανείς είναι η συνταγή".
Ερωτηθείς τι θα ζητούσε από τον υπουργό, ο επικεφαλής της Dimand ανέφερε: "Με ένα νόμο και μια γραμμή να φέρει 10 ακόμα κατασκευαστικές στην Ελλάδα να φτιάξουν αυτά που έχουμε ξεκινήσει... και αυτό το λέω για να αναδείξω το πρόβλημα που έχει προκύψει, που είναι ένα πρόβλημα της ίδιας της ανάπτυξης και της επιτυχίας της χώρας ότι τα επόμενα τρία με πέντε χρόνια η μεγαλύτερη πρόκληση του κλάδου θα είναι να υλοποιήσει - είτε είναι ο ιδιωτικός τομέας, είτε ο δημόσιος τομέας - τα έργα που έχουν αναληφθεί, μελετηθεί, έχουν χρηματοδότηση και θα ψάχνουμε όλοι να βρούμε το εργατικό δυναμικό: τους κατασκευαστές, τους τεχνίτες... και αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που δυστυχώς δεν λύνεται με μια διάταξη ή ένα νόμο".
"Το Δημόσιο δεν ξέρει τι έχει"
Ο CEO της Dimand σημείωσε εξάλλου ότι "υπάρχει στην κρατική περιουσία τέτοιος θησαυρός κρυμμένος που όταν συνεργαστούν Δημόσιο – Ιδιωτικός τομέας μπορούν να λυθούν και κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα".
"Από τις λίγες προσπάθειες που ήδη έχουν γίνει έχουν προκύψει πολύ ωραία αποτελέσματα. Σας θυμίζω ότι πριν το 2012 το Δημόσιο ήταν αλυσοδεμένο και δεν μπορούσε να κάνει τίποτα με την περιουσία του. Οτιδήποτε έγινε από τότε, από την αξιοποίηση του Ελληνικού, μέχρι τις Γούρνες, έγινε μετά το 2012, άρα νομίζω ότι πρέπει συντεταγμένα, με όσους από τους ιδιώτες θέλουν, να προσφέρουμε τεχνογνωσία και να ξεκινήσει από κάπου αυτή η προσπάθεια".
Πρότεινε τέλος η πολιτεία να δημιουργήσει μια ειδική ομάδα ανθρώπων "που δεν θα πειράζει κανείς και θα μεγαλώνει σταδιακά", η οποία θα ασχολείται "με τη δημόσια περιουσία, με τα προβλήματα που βρίσκονται εκεί, με τους διαγωνισμούς, θα παρακολουθεί την εξέλιξη των έργων και θα εμπλουτίζει το χαρτοφυλάκιο".