ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: 12.37
Η εικόνα της αγοράς είναι τόσο καλή, που δεν θέλουμε τα πράγματα να πάνε ούτε καλύτερα, ούτε χειρότερα, τόνισε ο κ. Ερρίκος Αρώνες, CEO της Hellenic Properties, στο πλαίσιο του 2oυ Panel με θέμα "Η εικόνα της αγοράς. Γιατί ανεβαίνουν οι τιμές πώλησης και ενοικίασης των ακινήτων. Έχει η χώρα καλύψει τις απώλειες των προηγούμενων ετών; Πού μπορεί να φτάσουν οι τιμές και ποιοι είναι οι παράγοντες εκείνοι που θα καθορίσουν τη ζήτηση. Ποιες είναι μέχρι τώρα οι τάσεις του έτους και ποιοι είναι οι κίνδυνοι που καλούμαστε να διαχειριστούμε", στο πλαίσιο του 2ου Real Estate Conference που διοργανώνουν το Capital.gr και η ελληνική έκδοση του Forbes magazine με τίτλο "Real Estate και Ελληνική Οικονομία, νέοι δρόμοι προοπτικές και ευκαιρίες" στο Μέγαρο Μουσικής, σημειώνοντας ότι η αύξηση των επιτοκίων έχει περιορίσει σε ένα βαθμό τη ζήτηση.
Οι τιμές σε όλες τις κατηγορίες ακινήτων έχουν αυξηθεί "επιθετικά", συμπλήρωσε ο κ. Αρώνες. "Υπολειπόμαστε λίγο από τα υψηλά του 2007 και πλησιάζουμε στο σημείο που θα πρέπει να εκτιμήσουμε εάν είμαστε πιο ακριβοί απ' ό,τι πρέπει".
"Υπάρχει μια ποιοτική διαφορά σε σχέση με το 2007. Οι τιμές σήμερα δεν υποστηρίζονται από δανεισμό και από ζήτηση χωρίς λόγο. Η ζήτηση σήμερα είναι ουσιώδης και αδάνειστη. Η ζήτηση από το εξωτερικό είναι αυξανόμενη - και βλέπουμε σημάδια επενδυτών που ήρθαν για να μείνουν", υπογράμμισε ο CEO της Hellenic Properties.
Η χώρα φτάνει σε ένα ταβάνι ανάπτυξης του 2,5% - 2,7%, καθώς δεν υπάρχει το απαραίτητο ανθρώπινο δυναμικό, είτε για απασχόληση στις κατασκευές, είτε το δυναμικό για την προπαρασκευή που πρέπει να προηγηθεί για να γίνουν με τον ορθό τρόποι οι επενδύσεις, εκτίμησε ο Δημήτρης Μανουσάκης, Managing Partner της Savills Hellas.
Η οικιστική αγορά, που είναι βασική αγορά με απεύθυνση στο ευρύτερο κοινό, έχει αναπτυχθεί πολύ τα τελευταία χρόνια. Το ΑΕΠ της χώρας, ωστόσο, δεν έχει ακολουθήσει την επιστροφή στο 2007 από πλευράς των ακινήτων. Οι τιμές, λοιπόν, ανέφερε ο κ. Μανουσάκης, είναι υψηλές, έτσι που κάνουν δύσκολο να ανταποκριθούν σε αυτές Έλληνες αγοραστές.
Αυτό που πρέπει να συμβεί είναι ένα βάθεμα της ελληνικής οικονομίας, υπογράμμισε ο κ. Μανουσάκης. "Πρέπει να μπορέσουμε να εισαγάγουμε ανθρώπους με γνώση. Δεν πρέπει να χάσουμε το ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα. Η αγορά αρχίζει και γίνεται ακριβή, πράγμα που μπορεί να πλήξει την ανταγωνιστικότητά μας. Αρχίζει η ελληνική αγορά λόγω της υπερδεκαετούς κρίσης, είναι counter-cyclical σε σχέση με τις ώριμες ευρωπαϊκές αγορές".
Μέσα στα χρόνια της δραστηριοποίησης της Ellington στην ελληνική αγορά, η εταιρεία συμμετέχει σε όλη την αλυσίδα αξίας των distressed ακινήτων, σημείωσε η Ειρήνη Μαραγκουδάκη, Chair της Ellington Solutions. "Ένας από τους μεγαλύτερους στόχους της εταιρείας είναι η ευθυγράμμιση της αγοράς και της ζήτησης στην αγορά ακινήτων".
"Αρχίζει να μας αγγίζει η χαλάρωση της ζήτησης που εμφανίζεται στις ώριμες ευρωπαϊκές αγορές", ανέφερε στη δεύτερη τοποθέτησή του ο κ. Αρώνες.
"Σε γενικές γραμμές, όμως, έχουμε στην Ελλάδα μια αναπτυσσόμενη οικονομία, μια κυβέρνηση που πατάει τα σωστά "κουμπιά", ενώ υπάρχει και μια λογική βιώσιμης ανάπτυξης", πρόσθεσε.
"Στο πεδίο των γραφείων, έχουμε μια σταθερή ζήτηση, λίγο χαμηλότερη από πέρσι", είπε ακόμη.
"Στον τομέα των οικιστικών ακινήτων, βιώνουμε μια κρίση, καθώς είναι δύσκολο να βρει κανείς σπίτι στην τιμή την οποία θεωρεί αναμενόμενη", σημείωσε ο κ. Αρώνες, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει παρέμβαση μεγάλης κλίμακας, με οικιστικά έργα που θα έρθουν στην αγορά είτε από κρατικά ακίνητα είτε από μεγάλα χαρτοφυλάκια που είναι στους servicers.
Το σημαντικότερο σημείο, σημείωσε από την πλευρά του ο κ. Μανουσάκης, είναι το βάθεμα της ελληνικής οικονομίας, ώστε να αυξηθούν οι μισθοί και να μπορούν οι εργαζόμενοι να ανταποκριθούν στα υψηλά επίπεδα ενοικίων. Τοποθετήθηκε κατά μέτρων τύπου πλαφόν στα ενοίκια, σημειώνοντας ότι κάτι τέτοιο απλώς θα γιγάντωνε φαινόμενα παραοικονομίας.
"Έχουμε την εικόνα ενός "κουρασμένου" οικιακού κελύφους, το οποίο καλείται κανείς να το υπερπληρώσει για να το ενοικιάσει", συμπλήρωσε ο κ. Μανουσάκης, τονίζοντας την ανάγκη εκσυχρονισμού του κτιριακού ιστού των ελληνικών πόλεων.
Η κ. Μαραγκουδάκη συμπλήρωσε ότι στο commercial real estate υπάρχει ακόμη μια υστέρηση 10% σε σχέση με το 2007. Αναφέρθηκε δε στο γεγονός ότι υπολειπόμαστε κατά 40 μονάδες σε σχέση με τον μέσο όρο των ευρωπαϊκών τιμών, ενώ το 2007 δεν υπήρχε ουσιαστικά απόκλιση.
Η στρατηγική της Hellenic Properties, σύμφωνα με τον κ. Αρώνες, δίνει ιδιαίτερη έμφαση σε υφιστάμενα κτίρια και έχει άξονες τα affordable green buildings, κτίρια γραφείων, στα οποία το κόστος για τις επιχειρήσεις έχει "ξεφύγει", την κατοικία, με έμφαση στη μίσθωση και όχι στην πώληση, μεγάλων units 80-100 κατοικιών, εξοπλισμένων και με παροχή υπηρεσιών στους ενοίκους και τα ξενοδοχεία σε όχι established προορισμούς.
Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη έχουν πολύ δρόμο ακόμα στον τομέα της τουριστικής ανάπτυξης, σημείωσε από την πλευρά του ο κ. Μανουσάκης.
Έκανε τέλος λόγο για generation rent, συμπληρώνοντας ότι η νέα γενιά είτε δεν μπορεί είτε πια δεν ενδιαφέρεται για την αγορά κατοικίας, όπως ήταν το παλαιότερο πρότυπο.
Τη συζήτηση συντόνισε η Ελένη Μπότα, δημοσιογράφος Capital.gr και Forbes Greece.