Του Alan Ohnsman
Η Tesla δεν θα πρέπει να θεωρείται πλέον κατασκευαστής ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Είναι μια εταιρεία Τεχνητής Νοημοσύνης -αν πιστεύετε τον διευθύνοντα σύμβουλο, Έλον Μασκ. Η σιγουριά του συνδέεται με ένα μοναδικό σύνολο δεδομένων: πολλά βίντεο, τα οποία συλλέγονται από τα αυτοκίνητα της εταιρείας, καθώς οι πελάτες της Tesla καταγράφουν εκατομμύρια χιλιόμετρα οδήγησης παγκοσμίως.
Θεωρητικά, όλα αυτά τα δεδομένα του πραγματικού κόσμου είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η Tesla για να εκπαιδεύσει τα αυτοκίνητά της, ώστε να λειτουργούν χωρίς ανθρώπινη βοήθεια, ένας στόχος που αποτελεί τον πυρήνα του οράματος του Μασκ για το μέλλον της Tesla. Αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα: Αυτά τα δεδομένα δεν είναι απαραίτητα τόσο χρήσιμα, όσο ισχυρίζεται ο Μασκ. Ορισμένα από αυτά δεν είναι καθόλου χρήσιμα.
Η ανάπτυξη Τεχνητής Νοημοσύνης που μπορεί να καθοδήγησει ένα αυτοκίνητο, όπως και ένας άνθρωπος, είναι μια πρόκληση που διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από την ανάπτυξη ενός chatbot επεξεργασίας φυσικής γλώσσας όπως το ChatGPT, το οποίο εκπαιδεύτηκε με βάση δισεκατομμύρια λέξεις που συλλέχθηκαν από το διαδίκτυο. Ενώ ο στόχος με το ChatGPT και τα ανταγωνιστικά συστήματα, όπως το Grok της xAI, είναι η χρήση της αναγνώρισης προτύπων για την παροχή αξιόπιστων πληροφοριών και απαντήσεων σε ερωτήσεις, τα αποτελέσματα συχνά υστερούν με ντροπιαστικούς τρόπους. Αλλά αν η Τεχνητή Νοημοσύνη που ελέγχει ένα όχημα τα κάνει θάλασσα, άνθρωποι μπορεί να πεθάνουν.
Η οδήγηση ενός αυτοκινήτου είναι μια πολύ διαφορετική υπόθεση με περισσότερες μεταβλητές -συνθήκες οδήγησης, καιρικές συνθήκες, κατασκευές, μεταβαλλόμενα κυκλοφοριακά πρότυπα, τρόπος κίνησης άλλων οχημάτων. Η επιτυχής διαχείριση όλων αυτών των μεταβλητών και η ετοιμότητα αντίδρασης σε απροσδόκητες εξελίξεις είναι το επίκεντρο της Τεχνητής Νοημοσύνης για την αυτόνομη οδήγηση. Η εκπαίδευσή της σε ατελείωτα βίντεο με ανθρώπους να οδηγούν σε αυτοκινητόδρομους δεν βοηθάει πολύ την ΤΝ να μάθει πώς να διαχειρίζεται αυτό που χρειάζεται περισσότερο: τις ακραίες περιπτώσεις που προκαλούν συγκρούσεις ή άλλα επικίνδυνα σενάρια.
"Μπορεί να σας κάνει να οδηγείτε πολύ ομαλά σε κανονικές καταστάσεις, αλλά όταν τα πράγματα γίνονται λίγο περίεργα, δεν έχετε τίποτα", δήλωσε ένας πληροφορικάριος και στέλεχος μιας εταιρείας αυτόνομης τεχνολογίας, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί επειδή δεν ήθελε να επικρίνει ανοιχτά την Tesla. "Και έχεις μάθει μόνο κακές συνήθειες. Εννέα στους δέκα ανθρώπους περνούν από ένα στοπ. Αν το μόνο που κάνεις είναι να μαθαίνεις τι κάνουν οι άνθρωποι, θα περάσεις μέσα από τις πινακίδες στοπ".
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι ανταγωνιστές του ρομποτικού ταξί της Tesla χρησιμοποιούν lidar λέιζερ, για τρισδιάστατες εικόνες, και ραντάρ για τον εντοπισμό στερεών αντικειμένων στη διαδρομή του οχήματος -για να αποκτήσουν πιο λεπτομερείς εικόνες του κόσμου.
Ο Yann LeCun, επικεφαλής επιστήμονας Τεχνητής Νοημοσύνης της Meta και καθηγητής πληροφορικής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, δεν είναι επίσης πεπεισμένος ότι τα δεδομένα της Tesla της δίνουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
"Ο αντίκτυπος των δεδομένων είναι γενικά υπερτιμημένος: καθώς αποκτάς περισσότερα δεδομένα, οι επιδόσεις βελτιώνονται, αλλά υπάρχουν φθίνουσες αποδόσεις", δήλωσε. "Ο διπλασιασμός του όγκου δεδομένων επιφέρει οριακές βελτιώσεις που απέχουν ακόμη πολύ από την ανθρώπινη αξιοπιστία". Ακόμη και με τεράστιο όγκο δεδομένων, καμία εταιρεία δεν έχει αναπτύξει τη λεγόμενη αυτονομία επιπέδου 5, το σημείο στο οποίο ένα όχημα μπορεί να οδηγήσει μόνο του τον εαυτό του σε όλες τις συνθήκες που μπορεί να οδηγήσει ένας άνθρωπος.
Τίποτα από όλα αυτά δεν εμπόδισε τους ταύρους της Tesla να ποντάρουν στο όραμα AI του Μασκ, ακόμη και όταν οι πωλήσεις EV - και η μετοχή της εταιρείας - συνεχίζουν να καταρρέουν και οι διαδηλωτές διαδηλώνουν έξω από τα καταστήματα Tesla για το ρόλο του Μασκ ως επικεφαλής του κόφτη του προϋπολογισμού για την αμφιλεγόμενη πρωτοβουλία DOGE του προέδρου Τραμπ. Ορισμένοι αναλυτές μετοχών παραμένουν πεπεισμένοι ότι ο Μασκ ξέρει κάτι που οι άλλοι δεν ξέρουν. "Πιστεύουμε ότι το αυτόνομο αξίζει μόνο 1 τρισ. δολάρια και αυτό θα αποδειχθεί τα επόμενα χρόνια", δήλωσε στο Forbes ο Dan Ives της Wedbush Securities.
"Σκουπίδια μέσα, σκουπίδια έξω"
Ο Μασκ έχει αποθέσει το μέλλον της Tesla σε εφαρμογές ΤΝ, συμπεριλαμβανομένων ανθρωποειδών ρομπότ και έξυπνων εργοστασίων, εγκαταλείποντας έναν μακροχρόνιο στόχο για την εταιρεία να πουλάει 20 εκατομμύρια ηλεκτρικά αυτοκίνητα ετησίως μέχρι το 2030. Ένας λόγος είναι πιθανότατα ο εντεινόμενος ανταγωνισμός των EV, ειδικά από εταιρείες όπως η κινεζική BYD.
Ένας άλλος είναι ότι αν η Tesla μπορεί να λύσει την αυτοματοποιημένη οδήγηση, είναι φθηνότερο και πιο προσοδοφόρο να αναπτύξει εκατοντάδες χιλιάδες ηλεκτροκίνητα ρομποτάξι που θα λειτουργούν με κόμιστρο σε όλο τον κόσμο, παρά να προσθέσει περισσότερα εργοστάσια για την κατασκευή και πώληση εκατομμυρίων προσωπικών οχημάτων.
Αποτελεί τόσο βασικός πυρήνας για την εταιρεία, που ο Μασκ δεν θέλει οι δύσπιστοι να αγοράζουν τις μετοχές. "Αν κάποιος δεν πιστεύει ότι η Tesla θα λύσει την αυτονομία, νομίζω ότι δεν θα πρέπει να είναι επενδυτής στην εταιρεία", δήλωσε χαρακτηριστικά σε κλήση για τα κέρδη του 2024.
Τον Ιανουάριο, ανακοίνωσε ότι η τεράστια δεξαμενή δεδομένων της Tesla αξιοποιείται στο νέο κέντρο δεδομένων 'Cortex' στο Όστιν για τη βελτίωση του λογισμικού της Πλήρους Αυτοκίνησης - το οποίο, παρά την ονομασία του, απαιτεί ανά πάσα στιγμή ανθρώπινη επίβλεψη. Αυτό το χαρακτηριστικό με την υποστήριξη ΤΝ, μαζί με το αρχικό σύστημα Autopilot της Tesla, χρειάζεται σίγουρα βελτίωση: με την πάροδο των ετών, το FSD και το Autopilot έχουν συνδεθεί με 52 θανατηφόρα ατυχήματα παγκοσμίως.
Οι τεράστιες ποσότητες δεδομένων από κάμερες είναι χρήσιμες, αλλά δεν καθιστούν αμέσως την Tesla ηγέτη στην αγορά AI.
Οι εταιρείες που έχουν περάσει χρόνια τελειοποιώντας την ΤΝ για την ασφαλή οδήγηση αυτοκινήτων και φορτηγών, συμπεριλαμβανομένων των Waymo, Zoox, Aurora και Waabi, έχουν επικεντρωθεί στη δημιουργία αξιόπιστων δεδομένων που εστιάζουν σε αρκετές ακραίες περιπτώσεις, ελέγχοντας ακραίους ή επικίνδυνους τύπους οδικών καταστάσεων, χρησιμοποιώντας προηγμένη προσομοίωση σε υπολογιστή και δομημένες δοκιμές στον πραγματικό κόσμο. Τα δεδομένα της Tesla δεν είναι απαραίτητα αντιπροσωπευτικά αυτών των πολύ σπανιότερων συμβάντων.
Το ιστορικό
Τα επιτεύγματα της Tesla στην αυτόνομη οδήγηση έχουν μείνει πίσω από τους στόχους του Μασκ ξανά και ξανά. Η υπόσχεσή του το 2016 ότι ένα Tesla θα ήταν σε θέση να διασχίσει τις ΗΠΑ χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση δεν έχει συμβεί ακόμα. Ο στόχος του 2019 να έχει ένα εκατομμύριο ρομποταξί σε λειτουργία μέχρι το 2020; Ούτε κατά διάνοια.
"Ο Έλον υπερθεμάτιζε και υποαποδομούσε την "πλήρη αυτοκίνηση" με συνέπεια εδώ και σχεδόν μια δεκαετία", δήλωσε ο LeCun. "Ήταν προφανές για πολλούς από εμάς ότι όλοι αυτοί οι ισχυρισμοί ήταν είτε ψέματα, είτε σημάδια αυταπάτης. Δεν καταλαβαίνω πώς μπορεί κάποιος να εξακολουθεί να πιστεύει οτιδήποτε ισχυρίζεται σχετικά με το θέμα".
Αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον Μασκ να δίνει όλο και περισσότερες υποσχέσεις - ή τους πιο ένθερμους θαυμαστές του να συνεχίσουν να επενδύουν σε αυτόν. Τα πρωτότυπα που έχει επιδείξει μέχρι στιγμής, όμως, φαίνονται αρκετά μακριά. Τον περασμένο Οκτώβριο, φιλοξένησε μια σκηνοθετημένη επίδειξη του CyberCab, της εταιρείας που μετέφερε τους συμμετέχοντες σε εκδηλώσεις γύρω από το χώρο κινηματογραφικών ταινιών των Universal Studios του Λος Άντζελες. Αλλά ακόμη και σε ένα κλειστό χώρο του στούντιο, οι τεχνικοί της Tesla μπορούσαν να δουν, να παρακολουθούν, αν όχι να ελέγχουν εξ αποστάσεως, τα πρωτότυπα χαμηλής ταχύτητας. Ομοίως, οι εκδόσεις του ανθρωποειδούς ρομπότ "Optimus" της Tesla που ήταν διαθέσιμο για να σερβίρει ποτά στους συμμετέχοντες ελέγχονταν εξ αποστάσεως.
"Νομίζω ότι μακροπρόθεσμα, η Optimus έχει τη δυνατότητα να αποφέρει έσοδα άνω των 10 τρισ. δολαρίων", δήλωσε ο Μασκ.
Η πραγματική δοκιμασία έρχεται τον Ιούνιο με την πιλοτική υπηρεσία ρομποταξί της Tesla στο Όστιν - αν υποθέσουμε ότι κάνει εγκαίρως το ντεμπούτο της. "Θα το εξετάσουμε πολύ προσεκτικά για να βεβαιωθούμε ότι δεν υπάρχει κάτι που μας ξέφυγε", δήλωσε ο Μασκ σε κλήση για τα αποτελέσματα."Θα είναι αυτόνομη διαδρομή έναντι αμοιβής στο Όστιν τον Ιούνιο και στη συνέχεια το συντομότερο δυνατό και σε άλλες πόλεις της Αμερικής". (Η Tesla έχει επίσης υποβάλει αίτηση για άδεια λειτουργίας μιας υπηρεσίας που μοιάζει με ταξί στην Καλιφόρνια, με οχήματα που της ανήκουν και τα διαχειρίζεται, όχι όμως για ρομποτάξι, όπως δήλωσε στο Forbes η Επιτροπή Δημόσιων Υπηρεσιών της Καλιφόρνιας).
Ο Μασκ έχει να καλύψει κάποια διαφορά με τη Waymo της Alphabet, που είναι μακράν ο ηγέτης της χώρας στα ρομποτάξι. Λειτουργεί την υπηρεσία αυτοματοποιημένων διαδρομών της στο Φοίνιξ, το Σαν Φρανσίσκο, το Λος Άντζελες και το Όστιν, από την περασμένη εβδομάδα. Τον περασμένο μήνα δήλωσε ότι η εταιρεία κλείνει περισσότερες από 200.000 πληρωμένες διαδρομές την εβδομάδα με έναν στόλο μόλις 700 περίπου οχημάτων. Αργότερα φέτος, επεκτείνεται στην Ατλάντα και σχεδιάζει να ξεκινήσει στο Μαϊάμι το επόμενο έτος. Η Alphabet δεν έχει αποκαλύψει τα έσοδα της Waymo, αν και το Forbes εκτιμά ότι ξεπέρασαν τα 100 εκατ. δολάρια από 4 εκατ. κλεισμένες διαδρομές το 2024.
Η Waymo είχε μικροατυχήματα, αν και μέχρι στιγμής ο ρομποτικός στόλος της δεν έχει συνδεθεί με θανατηφόρα ατυχήματα. Εν τω μεταξύ, οι ιδιοκτήτες της Tesla ανεβάζουν τακτικά βίντεο με τα οχήματά τους να κάνουν επικίνδυνους ελιγμούς, ενώ λειτουργούν στη λειτουργία FSD, όπως σχεδόν να συγκρούονται με άλλα οχήματα σε μια ράμπα εξόδου αυτοκινητόδρομου στο Νιου Τζέρσεϊ ή να παραβιάζουν κόκκινα φανάρια στην Κίνα.
Σε τελική ανάλυση, η πρόταση του Μασκ για την ΤΝ στην Tesla καταλήγει στο πόσο οικονομικά πολύτιμη θα είναι για την εταιρεία του, βλέποντας τρισεκατομμύρια δολάρια νέων εσόδων τα επόμενα χρόνια.