Του Melik Kaylan
Με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα για φαινόμενα διαφθοράς και "σκληρές ενέργειες" που συνδέονται με τον Πούτιν, "χάνουμε" τον ίδιο τον άνθρωπο, το πρόσωπο πίσω από τις πράξεις. Δεν είναι περίεργο, ίσως γιατί οι πληροφορίες για την ιδιωτική του Ρώσου προέδρου ελέγχονται αυστηρά. Επιπλέον, είναι "προϊόν" ενός συστήματος ή μιας διαδικασίας, του περίφημου "σχολείου της KGB", που επί τόσα χρόνια μοιάζει να λειτουργεί σαν μια "μηχανή" με ελάχιστες διακυμάνσεις. Τα χαρακτηριστικά του είναι όλα εξουσιαστικά και... προγραμματισμένα, σε αντίθεση, για παράδειγμα, με τον Γκορμπατσόφ που άφηνε να φανερωθεί η ανθρώπινη πλευρά του. Δεν έχει λείψει και η συναρπαστική θεωρία συνωμοσίας ότι υπάρχει σωσίας του Πούτιν, ο οποίος εμφανίζεται δημοσίως. Συναρπαστική θεωρία, γιατί μερικές φορές ο Ρώσος πρόεδρος φαίνεται να πράττει διαφορετικά ανά περιπτώσεις και επιπλέον επειδή το αδιαφανές ρωσικό σύστημα είναι ικανό για τέτοιες παραδοξότητες. Και όχι μόνο γιατί αυτή η θεωρία συνωμοσίας δίνει τη δυνατότητα σε έναν Πούτιν να πεθάνει και ο άλλος να επιβιώσει χωρίς να ανατραπεί το οικοδόμημα που διαμόρφωσε ο "αρχικός" Πούτιν.
Δεδομένου ότι λίγα πράγματα μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα, ας παραθέσουμε τα πρότυπα συμπεριφοράς που, στις μέρες μας, μπορούν να μας επηρεάσουν όλους. Ο πρώην πρόεδρος της Γεωργίας, Μιχαήλ Σαακασβίλι μού είπε προσωπικά πως όταν συνάντησε τον Πούτιν στη Μόσχα, ο Ρώσος ηγέτης τον πήγε στο Κρεμλίνο, και τον προσκάλεσε στο ιδιωτικό γραφείο του Στάλιν, με ένα μπουκάλι βότκα στο χέρι, σε απλή ανθρώπινη συνάντηση - μεγάλο προνόμιο. Ο Πούτιν έβγαλε το σακάκι του, έβαλε δυο ποτήρια βότκα, και άρχισε να μιλά με τον Γεωργιανό καλεσμένο του. Αναφέρθηκε στα μεγάλα οφέλη από τη φιλία του, στα οφέλη για κάθε ηγέτη και τη χώρα του, για την "ευκολία" που προκύπτει για όλους τους εμπλεκόμενους από μια "συμμαχία".
Στη συνέχεια, ο Πούτιν μίλησε για τους "πραγματικούς χαμένους" - ανέφερε κάνα δύο πρώην ηγέτες στην περιοχή, οι οποίοι "περηφανεύονταν" που ήταν μπελάδες για τον Ρώσο πρόεδρο και ορίστε τι τους συνέβη. Η εκφορά του λόγου του ήταν έντονα προσποιητή και φιλική καθ' όλη τη συζήτηση. Μόλις αρχίσουν να δημιουργούν προβλήματα, παύουν να έχουν πραγματική ιδιωτική ζωή, είπε ο Πούτιν, και σίγουρα δεν έχουν δημόσια ζωή για πολύ καιρό. Ο Πούτιν το παρουσίασε ως φυσικό νόμο, δεν ανέφερε ότι το Κρεμλίνο επιβάλλει τέτοιες συνθήκες. Και, φυσικά, η Δύση ποτέ δεν τους βοηθά πραγματικά, όπως γρήγορα διαπιστώνουν, πρόσθεσε. Στη συνέχεια, παρουσίασε στον Σαακασβίλι απομαγνητοφωνήσεις και ηχογραφήσεις δυτικών ηγετών, υποτιθέμενων φίλων και συμμάχων του, που μιλούσαν εναντίον του ηγέτη της Γεωργίας. Εν ολίγοις, του έδινε να καταλάβει ότι η Γεωργία δεν είχε πιο αξιόπιστο σύμμαχο από τη Ρωσία, αφού η μία χώρα καταλάβαινε την άλλη επί αιώνες. Ο Σαακασβίλι, αφού συμμάχησε με την Ουκρανία, βρίσκεται πλέον πολιτικός κρατούμενος στην ίδια του τη χώρα, με τη Δύση να αγνοεί το δράμα του.
Έτσι, όποιος δεν καταλαβαίνει πώς μπορεί να υποκύψει οποιαδήποτε εξέχουσα πολιτική ή επιχειρηματική ή δημοσιογραφική προσωπικότητα στην επιρροή της Μόσχας, ας σκεφτεί: και γιατί να μην υποκύψει, αν λάβει υπόψη τις οικονομικές και πολιτικές "οδούς παραπληροφόρησης" που είναι ανοικτές στη Μόσχα - ένα σύστημα που απομονώνει και καταπιέζει οποιοδήποτε άτομο με μεγάλη δημόσια προβολή. Σκεφτείτε τους διασήμους στη Δύση. Όλοι είναι διαρκώς ευάλωτοι στο να καταρρεύσει το κύρος τους. (Στη Ρωσία, η "διασημότητα" είναι ιδιότητα υπό αυστηρό έλεγχο και αποδίδεται με φειδώ). Ποιος θα προστατεύσει αυτές τις προσωπικότητες και για πόσο καιρό; Μπορεί, μάλιστα, να μην αισθάνονται ότι η απειλή προέρχεται από τη Μόσχα - η απειλή μπορεί να είναι έμμεση μέσω πληροφοριών που διαρρέουν από τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
Σε ποιον απευθύνονται τότε για προστασία - ή για να επιβιώσουν; Σε κάποια επαφή κοντά στη Μόσχα. Αν έχουν διαπράξει παραπτώματα, ή και εγκλήματα, οι ρωσικές αρχές τα έχουν καταγεγραμμένα στα αρχεία τους. Τα ΜΜΕ σηκώνουν "θόρυβο" για αυτά τα θέματα. Ο "ενδιαφερόμενος" μπορεί να χάσει τα πάντα. Κάπου εκεί θα βρεθεί ένας φίλος, θετικά διακείμενος με την εξουσία στη Μόσχα, και θα εκφράσει αηδιασμένος τη δυσαρέσκειά του για την απαράδεκτη συμπεριφορά της Δύσης. Πάνω από ένα μπουκάλι βότκα, με φιλικό τόνο, θα προτείνει ότι ίσως μπορεί να σκεφτεί κάτι.
Συχνά, οι άνθρωποι που μπαίνουν στο στόχαστρο απευθύνονται από μόνοι τους στις υπηρεσίες πληροφοριών και τα λένε όλα - με την πάροδο των χρόνων γίνονται οι ίδιοι μια συνεπή ροή πληροφοριών. Το πρόβλημα είναι ότι οι υπηρεσίες πληροφοριών δεν μπορούν να τους προστατέψουν από τις κουτσομπολίστικες στήλες, την οικονομική κατάρρευση, τα πολιτικά σκάνδαλα ή τις περιπέτειες του ιδιωτικού βίου που είναι πολύ διαδεδομένες στη Δύση. Έτσι, ο συμπαθής φίλος, ο θετικά διακείμενος απέναντι στην εξουσία στη Μόσχα, αυτός με το "βαρύ" μπλοκ επιταγών, θα είναι η λύση για την αποκατάσταση της φήμης του ενδιαφερόμενου.
Αυτό που ξέρουμε για τον Πούτιν και τον μηχανισμό του είναι το εξής: η συνείδηση είναι αδίστακτη. Πράξεις που θα μπορούσαν να φαίνονται αποτρόπαιες και που ένα δυτικό μυαλό δεν θα τις αποδεχόταν, οι "σκοτεινοί" πράκτορες των Ρώσων και θα τις σκεφτούν και θα τις εκτελέσουν. Από την αποστολή τραυματισμένων στρατιωτών με ένα πόδι στη γραμμή κρούσης μέχρι την παραβίαση των εκεχειριών - είναι η συνήθης συμπεριφορά. Το μαρτυρά ο βομβαρδισμός των ουκρανικών νοσοκομείων. Πολύ συχνά, η δυτική σκέψη αρνείται να αποδεχθεί ή να πιστέψει ότι υπάρχει τέτοια χυδαιότητα. Είναι πιο εύκολο να πιστέψουμε τη ρωσική προπαγάνδα και να πούμε ότι μια κακόβουλη πράξη του Πούτιν δεν συνέβη ποτέ πραγματικά. Ή ότι αυτά που κάνουν οι Ρώσοι είναι μια φυσιολογική διαδικασία, ότι δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Έτσι οι δηλητηριάσεις και οι δολοφονίες "θολώνουν" στο ηθικό μέρος του μυαλού. Κάθε θύμα ξεχνιέται γιατί το να θυμάσαι -τους βιασμούς και τις απαγωγές παιδιών στην Ουκρανία- σημαίνει ότι αναλαμβάνεις την ευθύνη και επομένως ότι αρχίζεις να ανησυχείς. Ένα βαρύ φορτίο που πρέπει να σηκώσεις πάνω από τα αναρίθμητα βάρη του βίου.
Με το να αγνοείς τη φρίκη, να ζεις ενώ αυτή συνεχίζει να υπάρχει και να την απομονώνεις στο μυαλό σου, ξεκινάει ένα είδος ψυχολογικής μεταμόρφωσης, σύγχυσης και απάθειας, που οι μηχανισμοί του Πούτιν προκαλούν σε μεγάλους πληθυσμούς. Και σε μεμονωμένους ανθρώπους. Όλοι έχουμε αρκετά προβλήματα για να ξεσηκωθούμε απέναντι στο κακό με παγκόσμια διάσταση. Δείτε τι δέχεται η Ρωσική Ομοσπονδία στη συνείδησή της μέρα με τη μέρα. Αυτή η νοοτροπία, η ηθική αναβολή, ο κατακερματισμός της συνείδησης και τελικά της πραγματικότητας, εξάγεται από τη Ρωσία σε ολόκληρα κράτη. Έρχεται η στιγμή που συνειδητοποιείτε ότι ο Πούτιν είναι εδώ, είναι ανάμεσά σας. Δεν γνωρίζουμε πολλά γι' αυτόν προσωπικά, αλλά η διείσδυσή του, η παρουσία του στον κοινωνικό ιστό είναι αισθητή, αναμφισβήτητη. Το χάος της παραπληροφόρησης, ο συνεχής "θόρυβος" στη δημόσια ζωή, το κράτος δικαίου που χάνεται, ο φόβος, η ανησυχία για το απόρρητο των επικοινωνιών και πολλά άλλα είναι τα σημάδια.