Του David Axe
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν μπορούν απλώς να θέσουν εκτός λειτουργίας τα μαχητικά F-16 της Lockheed Martin που συνδράμουν την ουκρανική Πολεμική Αεροπορία. Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει διακόψει την αποστολή αμερικανικής βοήθειας προς την Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένων των παρεμβολέων ραντάρ.
Έτσι, η ουκρανική Πολεμική Αεροπορία θα χάσει ένα από τα σημαντικότερα αμυντικά της όπλα σε ένα σημείο καμπής για τον 3ετή πόλεμο κατά της Ρωσίας. Οι Ουκρανοί, όμως, δεν είναι ανίσχυροι και έχουν ακόμη συμμάχους. Τις παρεμβολές συχνοτήτων θα μπορούσαν να τις αναλάβουν πλέον τα Mirage 2000 που παίρνει το Κίεβο από το Παρίσι.
Μια συμμαχία ευρωπαϊκών κρατών -Δανία, Ολλανδία, Νορβηγία και Βέλγιο- δεσμεύθηκε το 2023 να παραχωρήσει 85 F-16 στην Ουκρανία: τα πρώτα 18 έχουν φτάσει, ενώ ένα έχει συντριβεί αφού στοχοθετήθηκε κατά λάθος από ουκρανικό πύραυλο.
Τα υπερηχητικά μαχητικά είχαν την αμέριστη υποστήριξη των ΗΠΑ υπό την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν. Οι Αμερικανοί βοήθησαν στην εκπαίδευση των Ουκρανών πιλότων, παρείχαν ανταλλακτικά και πυρομαχικά και ανέθεσαν σε μια ομάδα της αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας τον προγραμματισμό των ηλεκτρονικών αντιμέτρων AN/ALQ-131.
Το AN/ALQ-131 είναι ένα πλεονέκτημα για την ουκρανική Πολεμική Αεροπορία, η οποία όταν μπήκε στον πόλεμο τον Φεβρουάριο του 2022 δεν διέθετε αξιόλογους παρεμβολείς ραντάρ. Τα ουκρανικά αεροσκάφη ήταν εκτεθειμένα στα ρωσικά πυρά, με αποτέλεσμα να "γράψουν" βαριές απώλειες στα πρώτα στάδια του πολέμου. Οι Ουκρανοί έχουν χάσει συνολικά περίπου 100 αεροσκάφη, τα περισσότερα από αυτά στις πρώτες εβδομάδες "χάους" της ένοπλης σύρραξης.
Τα ουκρανικά F-16 είναι πολύ καλύτερα εξοπλισμένα από τα πρώην σοβιετικά MiG και Sukhoi - και πολύ πιο ικανά στο να προστατεύσουν τον εαυτό τους και αεροσκάφη που πετούν κοντά τους από τη ρωσική αεράμυνα. Εκτός από το AN/ALQ-131, τα F-16 έχουν τη δυνατότητα να φέρουν τα συστήματα Pylon Integrated Dispensing System και Electronic Combat Integrated Pylon Systems: PIDS και ECIPS.
Το PIDS εκτοξεύει μεταλλικά chaff και φωτοβολίδες θερμής καύσης για να παραπλανήσει τους εισερχόμενους αντιαεροπορικούς πυραύλους που κατευθύνονται από ραντάρ και υπέρυθρες. Το ECIPS, εκτός από chaff και φωτοβολίδες, διαθέτει τον παρεμβολέα AN/ALQ-162 για να εξουδετερώσει επίγεια ραντάρ, καθώς και ένα σύστημα προειδοποίησης AN/AAR-60 για την ενεργοποίηση αμυντικών συστημάτων κατά αντιαεροπορικών πυραύλων.
Ειδικά το AN/ALQ-131 μπορεί "να προσδώσει -έστω προσωρινά- υπεροχή στους αιθέρες ώστε να πλήξεις έναν στόχο με στρατηγική σημασία και αντίκτυπο", εξήγησε αξιωματούχος της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας (USAF).
Η ουκρανική πολεμική αεροπορία αξιοποιεί πλήρως την ικανότητα των εξοπλισμένων με AN/ALQ-131 F-16 να αποσυντονίζουν τα ρωσικά ραντάρ με παρεμβολές. "Λειτουργούν ως 'ιπτάμενη αεράμυνα' με προηγμένη τεχνολογία προειδοποίησης για εμφάνιση πυραύλων", επισημαίνει η φιλο-ουκρανική ομάδα ανάλυσης Conflict Intelligence Team.
Αλλά η ρωσική αεροπορία θα μπορούσε να παρακάμψει τις παρεμβολές με τον επαναπρογραμματισμό των ραντάρ της ώστε να λειτουργούν σε ελαφρώς διαφορετικές συχνότητες. Υπό τη διοίκηση Μπάιντεν, η αμερικανική Πολεμική Αεροπορία θα μπορούσε να "ακολουθεί" τις ρωσικές "αλλαγές" προσαρμόζοντας διαρκώς τις συχνότητες των δικών της AN/ALQ-131. Υπό τη διοίκηση Τραμπ, οι Ουκρανοί πιλότοι φαίνεται να μένουν πίσω σε σχέση με τις ρωσικές κινήσεις.
Ευτυχώς για την ουκρανική πολεμική αεροπορία, τα πλεονάζοντα Mirage 2000 που δωρίζει η Γαλλία στο Κίεβο έρχονται με τους δικούς τους ισχυρούς παρεμβολείς - και κανένας Αμερικανός δεν εμπλέκεται στον προγραμματισμό τους. Η Γαλλία μπορεί τελικά να μεταφέρει δεκάδες από τα υπερηχητικά Mirage 2000 - τα πρώτα εκτελούν ήδη αποστολές στην Ουκρανία.
Στην υπηρεσία της γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας, το Mirage 2000-5F διαθέτει ραντάρ προειδοποίησης Serval, παρεμβολέα Sabre, εκτοξεύει chaff και φωτοβολίδες Eclair. Αυτή η σουίτα ηλεκτρονικών αντιμέτρων ήταν στην πρωτοπορία του εναέριου πολέμου τη δεκαετία του 1980, αλλά πλέον βρίσκεται μια γενιά πίσω.
Αναγνωρίζοντας αυτή την αδυναμία και εκτιμώντας τη σοβαρότητα της ρωσικής πυραυλικής απειλής πάνω από την Ουκρανία, το γαλλικό Υπουργείο Άμυνας υποσχέθηκε να εγκαταστήσει νέα ηλεκτρονικά αντίμετρα στα Mirage 2000 πριν τα στείλει στην Ουκρανία. Πιθανόν το Υπουργείο να αναφερόταν στην κυρίως αναλογική ολοκληρωμένη σουίτα αντιμέτρων Mark 2 ή στην πλήρως ψηφιακή ολοκληρωμένη σουίτα αντιμέτρων Mark 3.
Όποια και από τις δύο σουίτες εγκαταστήσουν οι Γάλλοι στα Mirage είναι αναβάθμιση σε σύγκριση με τον συνδυασμό Serval-Sabre-Eclair και πιθανώς η διάδοχη κατάσταση των AN/ALQ-131. Οι Αμερικανοί ευθυγραμμίζονται όλο και περισσότερο με τα ρωσικά συμφέροντα, ενώ οι Γάλλοι παραμένουν σταθεροί σύμμαχοι της ελεύθερης και δημοκρατικής Ουκρανίας - και θα πρέπει να είναι έτοιμοι για τον επαναπρογραμματισμό των συστημάτων παρεμβολής, όπως απαιτείται.
Μακροπρόθεσμα, οι Ουκρανοί θα μπορούσαν να επανεξοπλίσουν τα F-16 τους με μη αμερικανικά ηλεκτρονικά αντίμετρα. Οι Βέλγοι έκαναν κάτι αντίστοιχο τη δεκαετία του 1990, οπότε δεν είναι αδύνατον. Αλλά χρειάζεται χρόνο και χρήμα που η Ουκρανία αυτή την περίοδο δεν μπορεί να διαθέσει.
