Οι τρεις μεγάλες δυνάμεις της Μέσης Ανατολής που αναπτύσσουν τεχνολογία για drones -Ιράν, Ισραήλ και Τουρκία- έχουν αναπτύξει τα τελευταία χρόνια μια γκάμα από μη επανδρωμένα αεροσκάφη που μπορούν να εκτοξευθούν από πολεμικά πλοία και άλλα πλωτά μέσα.
Ιράν
Σε αντίθεση με τα ισραηλινά και τουρκικά drones, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που έχει εκτοξεύσει το Ιράν από πλοία δεν έχουν τροποποιηθεί ειδικά για στρατιωτικές επιχειρήσεις στη θάλασσα. Εντούτοις, μπορούν να σπείρουν τον όλεθρο στην ανοιχτή θάλασσα.
Τον Ιούλιο, το Ιράν επέδειξε τη δυνατότητά του να εκτοξεύει drones από αποβατικά και υποστηρικτικά πλοία καθώς και από τα ρωσικής κατασκευής υποβρύχια κλάσης Kilo. Τα ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Ababil-2 και Arash εκτοξεύθηκαν από ράγες -που ήταν τοποθετημένες στα σκάφη- με τη χρήση πυραυλοκινητήρων. Και τα δύο μοντέλα ανήκουν στην κατηγορία των drones-καμικάζι, που φέρουν κεφαλή με εκρηκτικό φορτίο και χτυπούν τον στόχο τους πέφτοντας επάνω του.
(Σύμφωνα με το Janes.com, ένα ακόμη μη επανδρωμένο αεροσκάφος που μοιάζει με το προηγμένο Ababil-3 παρουσιάστηκε στην ίδια επίδειξη, το οποίο "μάλλον ήταν εφοδιασμένο με αλεξίπτωτο και συσκευή επίπλευσης ώστε να μπορεί να ανασυρθεί από τη θάλασσα, αν και αυτή η ιδιότητα του δεν δημοσιοποιήθηκε").
"Τα πλοία και τα υποβρύχια του Ιρανικού Πολεμικού Ναυτικού μπορούν να μεταφέρουν όλους τους τύπους drones για σκοπούς ανίχνευσης και πολεμικής επιχειρήσεις", υπερηφανευόταν τότε η κρατική τηλεόραση της Ισλαμικής Δημοκρατίας. "Όλοι οι τύποι των τελευταίων προηγμένων μη επανδρωμένων αεροσκαφών που παράγονται από τον στρατό και το υπουργείο Άμυνας πέταξαν πάνω από τα νερά του Ινδικού Ωκεανού για να επιδείξουν τις δυνατότητές τους", σημείωνε.
Σε μια παρόμοια εξέλιξη, τον Νοέμβριο του 2020 οι Φρουροί της Επανάστασης παρουσίασαν το Shahid Roudaki, το οποίο η κρατική τηλεόραση περιέγραψε τότε ως ένα "βαρύ, πολλαπλών χρήσεων και μεγάλου βεληνεκούς πολεμικό πλοίο που μπορεί να μεταφέρει όλους τους τύπους αεροσκαφών, drones, πυραύλων και ραντάρ".
"Το πολεμικό πλοίο Shahid Rudaki είναι μια κινητή πλωτη πόλη ικανή να πραγματοποιήσει αποστολές στον Ωκεανό", υποστήριξε.
Στην πραγματικότητα, το Shahid Rudaki ήταν ένα φορτηγό πλοίο roll-on/roll-off που τροποποιήθηκε για να το χρησιμοποιήσουν οι Φρουροί της Επανάστασης. Μοιάζει περισσότερο με το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων SS Atlantic Conveyer, το οποίο επιτάχθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο για τον πόλεμο των Φόκλαντς το 1982, προκειμένου να μεταφέρει ελικοπτερα και πηδαλιούχα αεροσκάφη Harrier, παρά με αεροπλανοφόρο ή ελικοπτεροφόρο.
Παρόλα αυτά, η αποδεδειγμένη ικανότητα του Ιράν να εκτοξεύει μη επανδρωμένα αεροσκάφη από τέτοια πλοία δεν είναι να την προσπερνά κανείς. Εξάλλου, δίνει τη δυνατότητα στην Τεχεράνη να πλήττει στόχους στην ξηρά ή στη θάλασσα σε απόσταση εκατοντάδων -αν όχι χιλιάδων- μιλίων από τις ακτές του Ιράν.
Τον Ιούλιο του 2021, Ισραηλινοί αξιωματούχοι υποστήρικαν ότι μη επανδρωμένα αεροσκάφη ιρανικής κατασκευής χρησιμοποιήθηκαν σε επίθεση εναντίον πετρελαιοφόρου που ανήκε σε εταιρεία ισραηλινών συμφερόντων σκοτώνοντας δύο μέλη του πληρώματος, ενώ το πλοίο βρισκόταν στην Αραβική Θάλασσα στα ανοικτά των ακτών του Ομάν. Χρησιμοποιώντας τροποποιημένα πλοία, συμπεριλαμβανομένων των "αθώων" πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, το Ιράν θα μπορούσε να απειλήσει δεξαμενόπλοια και άλλου τύπου πλοία που ανήκουν σε αντίπαλα κράτη, ενώ πλέουν στην ανοιχτή θάλασσα και είναι πιο ευάλωτα σε επιθέσεις.
Ισραήλ
Τον Φεβρουάριο του 2021, η Israel Aerospace Industries (IAI) αποκάλυψε ότι προμήθευσε με τη "ναυτική" έκδοση του drone Harop το Πολεμικό Ναυτικό ενός κράτους στην Ασία, χωρίς να το κατονομάζει.
Το Harop για επιχειρήσεις στη θάλασσα, που παρουσιάστηκε το 2017, όπως και η αρχική έκδοση για επιχειρήσεις εδάφους, εκτοξεύεται από ένα δοχείο και αναζητά τον στόχο. Διαθέτει αυτόνομο σύστημα εντοπισμού των εχθρικών ραντάρ στα οποία μπορεί να επιτεθεί ή να πλοηγηθεί χειροκίνητα και να κατευθυνθεί προς άλλους στόχους στο πεδίο της μάχης. Δεδομένου ότι το Harop είναι μη επανδρωμένο αεροσκάφος επιτήρησης και επίθεσης, μπορεί να χτυπήσει ακαριαία έναν εχθρικό στόχο με το πού θα τον εντοπίσει. Αυτή του η ιδιότητα το καθιστά πιο εύχρηστο από ό,τι να εντόπιζε τον στόχο και στη συνέχεια να εκτόξευε έναν πύραυλο ή να έδινε σήμα ενεργοποίησης σε ένα μαχητικό αεροσκάφος από μακριά. Μπορεί επίσης να χτυπήσει πιο εύκολα στόχους που θα εντοπίσει συγκυριακά κατά την πλοήγησή του.
Μόλις το Harop εντοπίσει τον στόχο του, τον "λοκάρει", κάνει μια γρήγορη "βύθιση" και επιτίθεται με την ενσωματωμένη κεφαλή του που φέρει εκρηκτικά να πυροδοτείται κατά την πρόσκρουση.
Η IAI έχει δηλώσει ότι το Harop για θαλάσσεις επιχειρήσει "αποτελεί μια εναλλακτική λύση ή συμπληρωματικό εφόδιο στη χρήση πυραύλων θαλάσσης, με ευρύ φάσμα ενεργειών και με τη βέλτιστη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας". Υπερθεματίζει επίσης στην "ικανότητα του Harop να αναζητά, να εντοπίζει και να επιτίθεται με τη μέγιστη ακρίβεια τόσο σε στατικούς όσο και σε κινούμενους στόχους, στην ξηρά ή στη θάλασσα και σε μεγάλη απόσταση". Ειδικά στο πεδίο της θάλασσας, η ιδιότητα αυτή είναι πολύτιμη αμυντικά κατά ταχύπλοων σκαφών επίθεσης, κατά μικρών σκαφών-"καμικάζι" και παρόμοιων ασύμμετρων απειλών που χρησιμοποιούνται από τους Φρουρούς της Επανάστασης, αλλά και τους αντάρτες Χούθι στην Υεμένη.
Στο πεδίο της θάλασσας, τα ισραηλινά drones μπορούν να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά στα εχθρικά σκάφη, "τυφλώνοντας" τα ραντάρ τους και αποδυναμώνοντάς τα σε τέτοιο βαθμό που να είναι ευάλωτα σε περαιτέρω επιθέσεις.
Η "ναυτική" έκδοση του Harop μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για επιθέσεις κατά στόχων στην ξηρά. Για ένα πολεμικό ναυτικό, αυτή η δυνατότητα είναι χρήσιμη για να πλήξει χερσαία συστημάτα αεράμυνας.
Τουρκία
Αφού το μη επανδρωμένο αεροσκάφος Bayraktar TB2 απέδειξε την αξία του σε αρκετές συγκρούσεις τα τελευταία χρόνια, η Baykar Defense αναπτύσσει τώρα το TB3. Το TB3 είναι πανομοιότυπο με το TB2, εκτός από τα πτυσσόμενα πτερύγιά του. Θα διαθέτει επίσης τη δυνατότητα λειτουργίας πέρα από την οπτική γραμμή επαφής (BVLOS).
Το TB3 αναπτύσσεται για την ναυαρχίδα του Τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού, το αμφίβιο επιθετικό πλοίο TCG Anadolu, καθώς και για εξαγωγή σε άλλες χώρες. H Baykar υποστηρίζει ότι θα ήταν επίσης "μια εξαιρετική λύση" για τα πολεμικά πλοία της Ιαπωνίας κλάσης Izumo. Χάρη στα πτυσσόμενα πτερύγια των TB3, το Anadolu θα μπορούσε να μεταφέρει 30 με 50.
Το TB3 μπορεί να χρησιμοποιήσει τα ίδια πυρομαχικά με το TB2 και να απειλήσει εχθρικά πλοία μακριά από τις ακτές της Τουρκίας ή να λειτουργήσει υποστηρικτικά σε χερσαίες στρατιωτικές επιχειρήσεις σε άλλες χώρες.
Το γεγονός ότι έχει σχεδιαστεί για να απογειώνεται και προσγειώνεται σε πολύ μικρό διάδρομο καθιστά το TB3 πιο ευκολα επαναχρησιμοποιήσιμο για διάφορες αποστολές σε σύγκριση με τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που προαναφέρθηκαν. Εξάλλου, το να προσγειωθεί ένα drone στο κατάστρωμα ενός πλοίου είναι πολύ πιο εύκολο από το ανασυρθεί από τη θάλασσα.
Το TB3 θα μπορούσε να σημειώσει εξαγωγική επιτυχία, δεδομένου ότι είναι το πρώτο "ναυτικό" drone που έχει σχεδιαστεί για επαναλαμβανόμενη χρήση και όχι για τις λεγόμενες επιθέσεις-"καμικάζι". Παράλληλα, είναι αρκετά φθηνό ώστε ο χειριστής του να μπορεί να "σηκώσει" τα οικονομικά υψηλά ποσοστά φθοράς.
Καθώς όλο και περισσότερα κράτη αναζητούν οπλισμένα drones για το Πολεμικό Ναυτικό τους, το τουρκικό TB3 θα μπορούσε να γίνει μια δημοφιλής επιλογή χάρη στις δυνατότητές του.
Διαβάστε ακόμα:
* Αντίπαλες δυνάμεις στη Μέση Ανατολή εξοπλίζουν με drones Κίεβο και Μόσχα
* Τα ουκρανικά drones επέστρεψαν και πλήττουν το ρωσικό πυροβολικό στο Νότο
