Του Daniel Markind
Την περασμένη εβδομάδα ακούστηκαν εκρήξεις στον Nord Stream 1 και ακολούθως εντοπίστηκαν ζημιές στον υποθαλάσσιο αγωγό. Ρωσικές πηγές ανέφεραν ότι η φθορές αυτές θα καθυστερήσουν περαιτέρω την παράδοση φυσικού αερίου από τη Ρωσία στη Γερμανία, κάτι που -ενόψει χειμώνα- σημαίνει ότι άλλη μια πηγή ενέργειας για την Ευρώπη δεν θα είναι διαθέσιμη.
Από την πλευρά τους δυτικές πηγές κατηγόρησαν τη Ρωσία ότι σαμποτάρισε τον δικό της αγωγό, προσφέροντας στον Πούτιν μια βολική δικαιολογία για να κόψει τις προμήθειες φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Η αντιπαράθεση για το ποιος βρίσκεται πίσω από τη δολιοφθορά είναι έντονη. Πολλοί πιστεύουν ότι ο ίδιος ο Πούτιν έδωσε την εντολή για το σαμποτάζ. Εάν ισχύει αυτή η εκδοχή, τότε δύο πράγματα είναι προφανή:
Πρώτον, ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι τόσο αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει την ενέργεια ως όπλο κατά της Ευρώπης, επιχειρώντας να "σπάσει" την αλληλεγγύη προς την Ουκρανία,που δεν διστάζει να καταστρέψει ακόμη και τις δικές του υποδομές.
Δεύτερον, ο Πούτιν είναι αρκετά σίγουρος για τις διείσδυσή του σε άλλες αγορές φυσικού αερίου και πετρελαίου -Κίνα και Ινδία- ώστε να προβαίνει σε ακραίες ενέργειες, παρόλο που μακροπρόθεσμα χάνει την αξιοπιστία του απέναντι στους Δυτικούς που εξαρτώνται από το ρωσικό φυσικό αέριο και επηρεάζονται από τις ζημιές στο δίκτυο των αγωγών.
Βρισκόμαστε σε ένα σημείο καμπής. Εάν ο Πούτιν προκάλεσε τη δολιοφθορά στον Nord Stream, τότε είναι πεπεισμένος πως η "αχίλλειος πτέρνας" της Δύσης είναι η αδυναμία της να απεξαρτηθεί από τη ρωσική ενέργεια. Εάν κρίνουμε με βάση το παρελθόν, ο Ρώσος πρόεδρος μάλλον έχει δίκιο στην εκτίμησή του. Σε κάθε περίπτωση, θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι του για να αξιοποιήσει στον μέγιστο βαθμό αυτό το πλεονέκτημα.
Μπορεί να μην προκαλεί έκπληξη, μα πάντως είναι παράλογο, το γεγονός ότι πόλεις στη βορειοανατολική επικράτεια των ΗΠΑ, όπως η Βοστώνη και η Νέα Υόρκη, βλέποντας το ακραίο παιχνίδι του Πούτιν, αντέδρασαν ενισχύοντας την ευάλωτη θέση στην οποία βρίσκονται απέναντι του. Αντί να υιοθετήσουν -επιτέλους- την προφανή και ορθολογική προσέγγιση τού να σπεύσουν να ολοκληρώσουν το υφιστάμενο δίκτυο αγωγών για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη βορειοανατολική Πενσυλβάνια προς την ανατολική ακτή (εξασφαλίζοντας πως οι βορειοανατολικές ΗΠΑ θα είχαν εφοδιαστική επάρκεια και δεν θα επηρεάζονταν από οποιοδήποτε μελλοντικό τέχνασμα του Πούτινο), έπραξαν ακριβώς το αντίθετο.
Πέφτοντας με τα μούτρα στην "πράσινη" ενέργεια, χωρίς να σκεφτούν ουσιαστικά τι πραγματικά σημαίνει αυτή η κίνηση υπό τις τρέχουσες τεχνολογικές και πολιτικές συνθήκες, οι κυβερνήτες των βορειοανατολικών πολιτειών δεν έκαναν τίποτα για να βελτιώσουν την ενεργειακή τους κατάσταση, δίνοντας τη δυνατότητα στον Πούτιν να τους κρατάει δέσμιους στην περιπτωση ενός βαρύ επερχόμενου χειμώνα.
Στο μεταξύ, το ρωσικό φυσικό αέριο -όπως συνέβη και στο παρελθόν- ίσως αποδειχθεί η καλύτερη -αν όχι, η μόνη- εναλλακτική λύση για τη θέρμανση και την ηλεκτροδότηση των βορειοανατολικών πολιτειών, δεδομένης της μόνιμης έλλειψης ενός δικτύου αγωγών που θα συνδέει τις περιοχές αυτές με το σχιστολιθικό κοίτασμα του Marcellus. Ακόμη και το σενάριο να σαμποτάρισε ο Πούτιν τον δικό του αγωγό δεν φαίνεται να έχει αλλάξει αυτό το παράλογο σκεπτικό.
Τον χειμώνα του 2018, οι τιμές spot του φυσικού αερίου εκτοξεύτηκαν, όταν η θερμοκρασία έπεσε κατακόρυφα. Οι προμήθειες εξαντλήθηκαν, και Βοστώνη και Νέα Υόρκη αναγκάστηκαν να στραφούν στο LNG που έφερναν τα ρωσικά πλοία για να μην πεθάνουν οι πολίτες τους από το κρύο. Φανταστείτε τι θα συμβεί, όταν προσεχώς δεν θα υπάρχει ούτε το φυσικό αέριο του Πούτιν.
Οι ιδεολογίες και η πολιτική συνεχίζουν να θριαμβεύουν σε βάρος των πολιτών και ενάντια στις πρακτικές λύσεις όσον αφορά την ενεργειακή στρατηγική των ΗΠΑ. Η πραγματικότητα είναι ότι τεράστιες ποσότητες σχετικά καθαρού φυσικού αερίου παραμένουν παγιδευμένες στη βορειοανατολική Πενσυλβάνια και στο Southern Tier της Πολιτείας της Νέας Υόρκης. Η έλλειψη λειτουργικών αγωγών για την μεταφορά αυτού του φυσικού αερίου εκεί όπου υπάρχει ανάγκη, ίσως στείλει το φυσικό αέριο στις "εύκολες" εγχώριες αγορές, αν δεν μπορεί να διοχετευθεί στην παγκόσμια αγορά, την ώρα που περιοχές, όπως η Ευρώπη, είναι πιθανό να βρεθούν χωρίς καμία πηγή ενέργειας τους χειμερινούς μήνες λόγω των επιθετικών ενεργειών του Βλαντίμιρ Πούτιν.
Σε αντίθεση με ό,τι πολλοί στην περιβαλλοντική κοινότητα θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε, και ως ενδιάμεσο βήμα προτού η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας γίνει βιώσιμη, η καύση του φυσικού αερίου θα βοηθούσε στην πραγματικότητα στον καθαρισμό του περιβάλλοντος και θα συνέβαλε σημαντικά στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Θα μείωνε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (καθώς θα μεταβαίναμε από τον άνθρακα στο φυσικό αέριο), θα πρόσφερε οικονομικούς πόρους στον αγροτικό πληθυσμό των περιοχών αυτών και θα ενίσχυε την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
Παρά τη στέρεη λογική και οικονομική πραγματικότητα των παραπάνω, οι πολιτικοί μας δεν δείχνουν πρόθυμοι να αποκτήσουμε πρόσβαση σε αυτό το φυσικό αέριο. Δέσμιοι των μη ρεαλιστικών ιδεών ορισμένων μελών του "Πράσινου" κινήματος που εστιάζει επιλεκτικά μόνο στο περιβαλλοντικό κόστος των πηγών ενέργειας από ορυκτά καύσιμα, ενώ αγνοεί το συνακόλουθο κόστος από την πρόωρη εξάρτηση από πηγές που θεωρεί επίσης "ανανεώσιμες", οι πολιτικοί μας ηγέτες θα ακολουθήσουν τον παράλογο δρόμο της Ευρώπης αυξάνοντας την πολιτική μας ευαλωτότητα, ενώ συγχρόνως θα βλάψουν το περιβάλλον σε όλο τον κόσμο.
Αναρωτιέται κανείς πώς θα κρίνουν οι ιστορικοί -50 χρόνια μετά- το σημερινό πολιτικό προσωπικό. Αυτούς που αρνούνται να κάνουν ενδιάμεσα βήματα που και το περιβάλλον θα καθαρίσουν και την εθνική ασφάλεια θα ενισχύσουν: μια κατάσταση win-win δηλαδή. Και αντιθέτως, επιλέγουν μια μαξιμαλιστική προσέγγιση που μας στερεί τα προφανή περιβαλλοντικά οφέλη και που πολιτικά μάς αφήνει στα χέρια ενός ανθρώπου εξαιρετικά αδίστακτου και χειριστικού, ώστε ενδεχομένως να έφτανε ακόμα και στο σημείο να καταστρέψει τον δικό του αγωγό.
Ας ελπίσουμε ότι τα παιδιά μας δεν θα χρειαστεί να "θυσιαστούν", εξαιτίας εκείνων των πολιτικών που ισχυρίζονται ότι είναι υπέρ του περιβάλλοντος, αλλά που θα έκαναν τα πάντα για να εκθέσουν τόσο το περιβάλλον όσο και τα παιδιά μας σε μεγαλύτερο κίνδυνο χωρίς να σκεφτούν τις συνέπειες ορθολογικά και ηθικά.
Η κλιματική αλλαγή είναι, αναμφισβήτητα, ένας υπαρξιακός κίνδυνος για το μέλλον μας και το μέλλον των παιδιών μας. Φαίνεται όμως ότι κάποιοι έχουν ξεχάσει ότι ζούμε σε έναν κόσμο με πολλούς άλλους υπαρξιακούς κινδύνους που, με τον δικό τους τρόπο, είναι εξίσου επικίνδυνοι για τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη επιβίωσή μας όσο και η κλιματική αλλαγή.