Του Sergei Klebnikov
Την Τρίτη ο Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε απαγόρευση εισαγωγής ρωσικού πετρελαίου στις ΗΠΑ, στον τελευταίο γύρο κυρώσεων που επιβλήθηκαν σε βάρος της Μόσχας για την εισβολή της στην Ουκρανία. Καθώς, όμως, οι ενεργειακές τιμές συνεχίζουν να εκτοξεύονται και η πολεμική σύγκρουση μαίνεται στην Ουκρανία, ειδικοί προειδοποιούν ότι το ιστορικό εμπάργκο του Αμερικανού προέδρου μπορεί αφενός να οδηγήσει σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα τον πληθωρισμό και αφετέρου να επιβραδύνει τον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης.
Μετά την εν πολλοίς αναμενόμενη κίνηση του Τζο Μπάιντεν κατά του καθεστώτος Πούτιν, οι τιμές του πετρελαίου συνέχισαν να σκαρφαλώνουν σε πολυετή υψηλά: το αργό τύπου West Texas Intermediate ενισχύθηκε κατά 4,30 δολ. ή 3,6% στα 123,70 δολ. το βαρέλι, ενώ ενδοσυνεδριακά έφτασε έως τα 129,44 δολ. Το πετρέλαιο τύπου Brent πρόσθεσε 4,77 δολ. ή 3,9% στα 127,98 δολ. το βαρέλι.
"Παρόλο που οι άμεσες εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου αποτελούν μικρό μέρος του συνόλου των αμερικανικών εισαγωγών, το απαγορευτικό θα συνεχίσει να ασκεί πιέσεις στην τιμή του πετρελαίου δυσχεραίνοντας την κατάσταση για τους καταναλωτές", εξηγεί η Lindsey Bell, επικεφαλής στρατηγικής αγορών στην Ally.
Αρκετοί σημαντικοί οικονομολόγοι προβλέπουν ότι το αμερικανικό εμπάργκο στο ρωσικό αργό –παρόλο που τυγχάνει ευρείας υποστήριξης από την κοινή γνώμη στις ΗΠΑ– πιθανόν να επιδεινώσει τον πληθωρισμό, ο οποίος κυμαίνεται ήδη σε υψηλά δεκαετιών, και να επιβραδύνει την οικονομική ανάπτυξη.
Αναλυτές της Goldman Sachs και της Bank of America εκτιμούν ότι ο αντίκτυπος στους καταναλωτές από την εκτίναξη των τιμών του πετρελαίου θα επιφέρει μείωση του αμερικανικού ΑΕΠ κατά 0,3% σε ετήσια βάση το 2022.
Οι εμπειρογνώμονες εκτιμούν πως –στο χειρότερο σενάριο, όπου θα επιβληθούν πρόσθετοι περιορισμοί στη ρωσική αγορά ενέργειας απομονώνοντάς την ουσιαστικά από τις παγκόσμιες αγορές– οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 150 δολάρια το βαρέλι ή και να εκτοξευθούν στα 200 δολάρια το βαρέλι για μεγάλη χρονική περίοδο.
Την Τρίτη, η τιμή της βενζίνης στις ΗΠΑ σκαρφάλωσε σε νέο ιστορικό υψηλό ξεπερνώντας τα 4,17 δολ. το γαλόνι (σημ.: το συμβόλαιο παραδόσεως Απριλίου ολοκλήρωσε τις συναλλαγές με άνοδο 3,1% στα 3,683 δολ. το γαλόνι). Εάν το κλίμα αβεβαιότητας διατηρηθεί, με την πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία να μην αποκλιμακώνεται, και το πετρέλαιο υπερβεί τα 150 δολάρια το βαρέλι, τότε οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η τιμή της βενζίνης θα μπορούσε να σπάσει το φράγμα των 5 δολ. το γαλόνι.
"Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία –και η αντίδραση της Δύσης– θα βαθύνει το χάσμα μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, το οποίο και βρίσκεται στον πυρήνα του πληθωριστικού ράλι παγκοσμίως", σημειώνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, Jan Hatzius. "Η άνοδος των τιμών του πετρελαίου πλήττει την αμερικανική οικονομία που ήδη έχει υπερθερμανθεί", προσθέτει ο ίδιος.
"Ένα συντονισμένο απαγορευτικό [στη ρωσική αγορά ενέργειας] από πλευράς Δύσης θα ήταν πιο αποτελεσματικό", υποστηρίζει σε πρόσφατο σημείωμά του ο αναλυτής της Bank of America, Ethan S. Harris. Οι ΗΠΑ έδρασαν μονομερώς την Τρίτη, αφού ένα εμπάργκο από την ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο –και, κυρίως, στο φυσικό αέριο– θα είχε τεράστιο αντίκτυπο στους Ευρωπαίους συμμάχους της Ουάσιγκτον, που ακόμα δεν έχουν προχωρήσει στην επιβολή ανάλογης κύρωσης. Η Ευρώπη εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ρωσικές εισαγωγές ενεργειακών πόρων. Συγκεκριμένα, οι ρωσικές εισαγωγές πετρελαίου αντιπροσωπεύουν το 30% των συνολικών στην Ευρώπη και οι ρωσικές εισαγωγές φυσικού αερίου το 40%. Πέραν τούτου, η Ευρώπη δεν μπορεί να βρει εύκολα εναλλακτικές πηγές προμήθειας, εφόσον κλονιστούν θεμελιωδώς οι συναλλαγές με τη Ρωσία.
Αντιμετωπίζοντας ήδη βαριές οικονομικές κυρώσεις από τη Δύση –και πλέον την προοπτική του εμπάργκο στην ενεργειακή αγορά της–, η Ρωσία προειδοποίησε ότι οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να εκτοξευθούν στα 300 δολάρια το βαρέλι, εάν της επιβληθούν πρόσθετοι περιορισμοί. "Η απόρριψη του ρωσικού πετρελαίου θα είχε καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια αγορά", επισήμανε τη Δευτέρα ο αναπληρωτής πρωθυπουργός Αλεξάντερ Νόβακ, προσθέτοντας ότι η Μόσχα μπορεί να κλείσει τις στρόφιγγες φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, εάν η Δύση προχωρήσει στην απαγόρευση του ρωσικού αργού.
Οικονομολόγοι της Goldman και της Bank of America προβλέπουν "ήπιες" οικονομικές επιπτώσεις από την εκτίναξη των ενεργειακών τιμών. Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για ύφεση της οικονομίας στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον. "Οι προοπτικές της οικονομικής ανάπτυξης θα δεχθούν μεγάλο πλήγμα, όσο παραμένει η αβεβαιότητα για την κατάσταση στην Ουκρανία", εκτιμά ο Edward Moya, αναλυτής της Oanda. Και προσθέτει: "Οι πληθωριστικές πιέσεις θα είναι έντονες για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από ό,τι αναμενόταν. Εντέλει η οικονομία θα βρεθεί σε ύφεση μέσα στους επόμενους 24 μήνες".
Διαβάστε ακόμη:
* REPowerEU: Το σχέδιο της Κομισιόν για την απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα
* Κομισιόν: Ψαλίδι 100 δισ. κ.μ. στο ρωσικό αέριο μέχρι το τέλος του έτους
* Βρετανία: Θα τερματίσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου μέχρι τα τέλη του 2022
