Του David Axe
Ένα χρόνο μετά τη δέσμευση της Δανίας και της Ολλανδίας —έπειτα ακολούθησαν η Νορβηγία και το Βέλγιο— να παραχωρήσουν πλεονάζοντα F-16 στο Κίεβο, τα πρώτα μαχητικά είναι επιτέλους στην πρώτη γραμμή του πολέμου στην Ουκρανία.
Πρόκειται για πρώην δανέζικα μοντέλα F-16AM/BM με όλες τις αναβαθμίσεις που θα ανέμενε κανείς συν επιπλέον εξοπλισμό που θα μπορούσε να αποδειχθεί πολύ χρήσιμος για την ταλαιπωρημένη ουκρανική αεροπορία, καθώς η σύρραξη συνεχίζεται για 29ο μήνα.
Οι πρώτες επίσημες φωτογραφίες και βίντεο των F-16 με τα ουκρανικά χρώματα, που δημοσιεύθηκαν από το προεδρικό γραφείο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι την Κυριακή, δείχνουν ένα F-16 εξοπλισμένο με πυραύλους AIM-9 με υπέρυθρη καθοδήγηση για αερομαχίες και AIM-120 με ραντάρ, δείχνοντας πόσο σημαντικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσουν τα F-16 στην αεράμυνα της Ουκρανίας.
Μια πιο προσεκτική ματιά σε αυτές τις φωτογραφίες, αποκαλύπτει ότι οι πυλώνες στη μέση του φτερού περιλαμβάνουν ενσωματωμένα συστήματα αυτοπροστασίας — ζωτικής σημασίας για μαχητικά που επιχειρούν σε επικίνδυνο εναέριο χώρο. Για να είμαστε σαφείς, κανένας εναέριος χώρος στον κόσμο δεν είναι πιο επικίνδυνος από αυτόν της Ουκρανία τη δεδομένη στιγμή.
Τα συστήματα άμυνας είναι το Σύστημα Διανομής Ενσωματωμένου Πυλώνα και το Σύστημα Ενσωματωμένης Ηλεκτρονικής Μάχης: PIDS και ECIPS. Και τα δύο είναι συμπαραγωγές της ισραηλινής εταιρείας Elbit και της δανέζικης Terma. Οι Ευρωπαίοι χειριστές του F-16 άρχισαν να εγκαθιστούν τους αναβαθμισμένους πυλώνες πριν από μερικά χρόνια.
Το PIDS εκτοξεύει μεταλλικές "αμπούλες" και αναμμένες φωτοβολίδες για να αποσυντονίσει τους πυραύλους αντιαεροπορικής άμυνας που καθοδηγούνται με ραντάρ ή υπέρυθρες. Το ECIPS περιλαμβάνει πιο "παθητικές" άμυνες, συμπληρωματικές στο PIDS, όπως τον παρεμβολέα AN/ALQ-162 για την εξουδετέρωση των ραντάρ εδάφους, καθώς και ενός συστήματος προειδοποίησης πυραύλων AN/AAR-60 για την ενεργοποίηση των "παθητικών" αμυνών.
Τα συστήματα PIDS και ECIPS προσφέρουν στο F-16 ολοκληρωμένη προστασία ενάντια σε μια ευρεία γκάμα εχθρικών πυραύλων. Για την ουκρανική αεροπορία, η οποία έχει χάσει ήδη περισσότερα από 90 από τα συνολικά 125 αεροσκάφη που είχε πριν τον πόλεμο, αυτές οι αυτοπροστασίες καλύπτουν μια κατεπείγουσα ανάγκη.
Οι Ουκρανοί έχουν καλύψει τις απώλειες των αεροσκαφών τους επαναφέροντας στη δράση αεροπλάνα που είχα αποσυρθεί και αποκτώντας επιπλέον αεροσκάφη από τους συμμάχους τους. Βέβαιο είναι πως θέλουν να διατηρήσουν -όσο γίνεται- άθικτα τα 85 F-16 που παίρνουν από τους Ευρωπαίους συμμάχους τους, καθώς δεν υπάρχουν πολλές εφεδρείες F-16 στα αποθέματα των Ευρωπαίων.
Για την Ουκρανία, είναι καλύτερο να προστατεύσει τα F-16 που έχει παρά να ψάχνει πώς θα αντικαταστήσει τα F-16 που θα χάσει. Αναπόφευκτα οι Ρώσοι θα καταρρίψουν κάποια, ίσως και πολλά, F-16. Αλλά τα PIDS και ECIPS θα μπορούσαν να καθυστερήσουν αυτές τις απώλειες και να σώσουν τις ζωές των πιλότων.
Το πόσο αποτελεσματικά θα είναι τα συστήματα PIDS και ECIPS εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πώς θα αναπτύξουν οι Ουκρανοί τα F-16 τους. Αν τα μαχητικά εκτελούν κυρίως αποστολές αεράμυνας βαθιά μέσα στην ουκρανική επικράτεια, ίσως να πρέπει να αντιμετωπίσουν μόνο τους πυραύλους μεγαλύτερης εμβέλειας των Ρώσων. Αλλά αν τα F-16 εκτελούν πολλές αποστολές απευθείας πάνω από το μέτωπο, θα αντιμετωπίσουν πολύ περισσότερα εχθρικά πυρά.
Ακόμη και στο χειρότερο σενάριο τα F-16 θα είναι καλύτερα προστατευμένα από τα παλιά σοβιετικά αεροσκάφη της Ουκρανίας, τα περισσότερα από τα οποία δεν έχουν καν παρεμβολείς.