Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Στην "καρδιά” της Αθήνας, η ιστορική Στοά Αρσακείου αποκτά νέα πνοή μέσα από ένα έργο ανάπλασης ύψους 20 εκατ. ευρώ της Legendary Food. Η παρέμβαση φιλοδοξεί να μετατρέψει τον χώρο σε έναν σύγχρονο πολυχώρο εμπορίου, πολιτισμού και γαστρονομίας, επαναφέροντας την Στοά Αρσακείου στο κέντρο της αθηναϊκής ζωής.
Το Αρσάκειο αποτελεί ένα εμβληματικό αρχιτεκτονικό σύμπλεγμα υψηλής ιστορικής αξίας, που καταλαμβάνει το οικοδομικό τετράγωνο που περιβάλλεται από τις οδούς Πανεπιστημίου, Αρσάκη, Σταδίου και Πεσμαζόγλου. Περιλαμβάνει το Καυταντζόγλειο Μέγαρο, τα Νέα Κτίρια και τη Στοά Αρσακείου – έναν από τους πρώτους κλειστούς εμπορικούς χώρους της Αθήνας.
Το Καυταντζόγλειο Μέγαρο (1846–1852), σχεδιασμένο από τον Λύσανδρο Καυταντζόγλου, αποτελεί υπόδειγμα αθηναϊκού νεοκλασικισμού, με πρόπυλο δωρικού ρυθμού, επιχρισμένους τοίχους με ψευδο-λιθοδομή, προτομή της θεάς Αθηνάς και επιβλητικό κεντρικό προαύλιο. Τα Νέα Κτίρια (1901–1911) φέρουν την υπογραφή του Ερνστ Τσίλλερ και ξεχωρίζουν για τον εκλεκτικισμό τους: μπαρόκ θόλοι, ανάγλυφα μοτίβα και γιρλάντες, μαρμάρινα μπαλκόνια με Ιωνικούς ημικίονες και στοά με μεταλλικό στέγαστρο στην οδό Σταδίου. Η Στοά Αρσακείου, που χρονολογείται από το 1907, φιλοξενούσε βιβλιοπωλεία και κοσμηματοπωλεία της εποχής, με υαλοσκεπή κάλυψη, μαρμάρινα δάπεδα, μεταλλικές κιονοστοιχίες και εντυπωσιακές εισόδους από Πανεπιστημίου και Σταδίου.
Σήμερα, το ακίνητο ανήκει στη Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία και λειτουργεί μέσω τριών διακριτών μισθώσεων: του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν και της Legendary Food. Η τελευταία έχει συνάψει μακροχρόνια μίσθωση διάρκειας 35 ετών.
Όπως αναφέρει στο Capital.gr η Legendary Food, η απόφαση για τη μίσθωση της Στοάς Αρσακείου δεν ήταν απλώς ζήτημα αναζήτησης στέγης, αλλά αποτέλεσμα ενός ευρύτερου προβληματισμού: γιατί τα ποιοτικά ελληνικά προϊόντα, αν και καλύπτουν τις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή, παραμένουν δύσκολα προσβάσιμα στο ευρύ κοινό; Η απάντηση ήρθε μέσα από τη δημιουργία ενός χώρου-γέφυρας που θα ενώνει δημιουργούς, παραγωγούς, επιχειρηματίες και επισκέπτες – ρόλο που ιστορικά ενσάρκωνε η Στοά Αρσακείου. Η επιλογή του κτιρίου είχε έντονο συμβολικό αλλά και λειτουργικό χαρακτήρα, καθώς προσφέρει τον ιδανικό "καμβά” για τη διαμόρφωση μιας σύγχρονης, βιωματικής εμπειρίας με γαστρονομικό, εμπορικό και πολιτιστικό περιεχόμενο, στο κέντρο της πρωτεύουσας.
Η ανάπλαση
Η Legendary Food τονίζει ότι προσεγγίζει την ανάπλαση του Αρσακείου όχι ως ένα ακόμη εμπορικό εγχείρημα, αλλά ως αποστολή: την επιστροφή ενός εμβληματικού τμήματος της πολιτιστικής κληρονομιάς στην πόλη, με τρόπο που σέβεται το παρελθόν και ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σήμερα.
Αντί να δημιουργήσει κάτι νέο από την αρχή, επέλεξε να εντάξει το όραμά της στο ίδιο το ιστορικό σύμβολο. Με απόλυτο σεβασμό στο αρχικό κτιριακό αποτύπωμα, αφαιρέθηκαν οι νεότερες επεμβάσεις των μισθωτών, ενώ μέσω λεπτομερούς μελέτης και τεχνικής ακρίβειας αποκαταστάθηκαν τα αυθεντικά χρώματα και υλικά. Κουφώματα, δάπεδα και στέγαστρα συντηρήθηκαν με εξειδικευμένη τεχνογνωσία, διατηρώντας αναλλοίωτη την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία του συγκροτήματος.
Η αναστήλωση συνοδεύτηκε από ειδική μελέτη φωτισμού – εξωτερικού και εσωτερικού – που αναδεικνύει την αρχιτεκτονική αξία του συγκροτήματος καθ’ όλη τη διάρκεια του 24ώρου. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκαν διακριτικές αλλά ουσιαστικές λειτουργικές παρεμβάσεις: νέα κουφώματα που αναβαθμίζουν ενεργειακά το κτίριο, πάντα σε αρμονία με την ιστορική παλέτα, και εγκατάσταση ανελκυστήρα που εξασφαλίζει πλήρη προσβασιμότητα από την πρώην Στοά του Βιβλίου έως την ταράτσα.
Η βιωσιμότητα αποτελεί βασικό άξονα του έργου, με τη δημιουργία πρότυπου χώρου διαχείρισης απορριμμάτων και εφαρμογή σύγχρονων διαδικασιών διαλογής, ενισχύοντας την περιβαλλοντική υπευθυνότητα της παρέμβασης.
Στο εσωτερικό, η λογική αλλάζει ριζικά: η Στοά δεν περιορίζεται σε μια παραδοσιακή εμπορική ζώνη, αλλά μετατρέπεται σε ενιαίο πολυχώρο αλληλεπίδρασης. Η διάταξη ενθαρρύνει τη διασύνδεση των χρήσεων: τα καταστήματα "ανοίγονται” προς τη στοά, καταργώντας την έννοια του "εσωτερικού” και ενισχύοντας την αίσθηση ενότητας και αλληλεπίδρασης. Κοινόχρηστα τραπέζια και πάγκοι υπηρετούν μια πιο άμεση, self-service κατανάλωση, προσαρμοσμένη στις διαφορετικές ανάγκες των επισκεπτών.
Στην καρδιά του νέου σχεδιασμού βρίσκεται και η ενσωμάτωση του φυσικού στοιχείου: Η Στοά και το αίθριο μετατρέπονται σε ζωντανές οάσεις πρασίνου, προσφέροντας στιγμές απόδρασης στον πυκνό αστικό ιστό. Το πράσινο δεν λειτουργεί απλώς ως διακόσμηση, αλλά ως οργανικό μέρος της εμπειρίας, συνδέοντας τον επισκέπτη με τη φύση χωρίς να απομακρύνεται από τον πολιτισμό.
Επένδυση 20 εκατ. ευρώ
Η συνολική επένδυση της Legendary Food ανέρχεται σε 20 εκατομμύρια ευρώ, με επιπλέον επενδύσεις να προέρχονται από τους επιμέρους μισθωτές. Το σχέδιο αξιοποίησης χωρίζεται σε τρεις βασικές πτέρυγες:
- Εμπορική Πτέρυγα (Σταδίου): Η έναρξη έγινε με τα καταστήματα Lacoste και The Bostonians, υπό τη διαχείριση της Notos Com. Ακολούθησαν το κατάστημα της BSB του ομίλου B&F και το κατάστημα της Nike, με τη διαχείριση του ιταλικού ομίλου Percassi.
- Πολιτιστική Πτέρυγα (Πεσμαζόγλου): Από την αναβαθμισμένη είσοδο, οι επισκέπτες αποκτούν πρόσβαση στο Θέατρο Τέχνης "Καρόλου Κουν” και στην Εμπειρία Ευρώπη – Europa Experience, που ήδη λειτουργεί, προσφέροντας μια διαδραστική γνωριμία με τους θεσμούς της Ε.Ε. Στο μέλλον, προβλέπεται η επαναλειτουργία του Ελεύθερου Πανεπιστημίου της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας.
- Γαστρονομική Πτέρυγα (Στοά Αρσακείου): Στην καρδιά του εγχειρήματος βρίσκεται το "ΣΤΟΑ AGORA”, το οποίο προχωρά με γοργούς ρυθμούς και φιλοδοξεί να προσφέρει την πιο πλήρη, πολυσυλλεκτική και βιωματική εκπροσώπηση των προϊόντων της ελληνικής γης και των μικρομεσαίων παραγωγών. Εντός της Στοάς Αρσακείου, η γαστρονομική πτέρυγα θα περιλαμβάνει και το ευρύτερο concept "ΣΤΟΑ”, όπου οι επισκέπτες θα απολαμβάνουν μια ολοκληρωμένη εμπειρία, από την παραδοσιακή εστιατορική εστίαση μέχρι μια νέα φιλοσοφία για τα ελληνικά δεδομένα, μια δημιουργική και ατμοσφαιρική "συνεστίαση”.
Επόμενα βήματα
Η εμπορική πτέρυγα της Σταδίου έχει ήδη ανοίξει τις πόρτες της στο κοινό, φιλοξενώντας τα καταστήματα Lacoste, The Bostonians, BSB και Nike.
Στην πολιτιστική πτέρυγα, το Europa Experience υποδέχεται ήδη τους πρώτους επισκέπτες, ενώ οι εργασίες στην ταράτσα και την είσοδο του Θεάτρου Τέχνης βρίσκονται στην τελική ευθεία, προσφέροντας ορατά δείγματα αισθητικής και λειτουργικής αναβάθμισης.
Το εμβληματικό Θέατρο Τέχνης συνεχίζει τη λειτουργία του, με τη Legendary Food να επενδύει στην αναβάθμιση της εισόδου από την οδό Πεσμαζόγλου και να διατηρεί στενή συνεργασία με την καλλιτεχνική του ομάδα. Το προσεχές διάστημα προγραμματίζονται συνέργειες που θα συνδέουν το θέατρο με θεματικές δράσεις σε ολόκληρο το κτιριακό συγκρότημα.
Στη γαστρονομική πτέρυγα, οι υποδομές βρίσκονται στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης, με στόχο να ξεκινήσει συλλογικά η λειτουργία των εστιατορίων και των καταστημάτων μετά το φθινόπωρο.
