Του Neil Winton
Οι απειλές του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για επιβολή δασμών σε εισαγόμενα προϊόντα είναι το νέο πρόβλημα για τους επενδυτές της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας, που έρχεται να προστεθεί στις απεργίες των συνδικάτων, στα "λουκέτα" εργοστασιακών μονάδων, στην επιβράδυνση της οικονομίας, στον ανταγωνισμό με την Κίνα και στους ρύπους.
Η Volkswagen θα βρεθεί αντιμέτωπη με μεγάλες απεργίες, καθώς θέλει να κλείσει εργοστάσια στη Γερμανία για να διατηρήσει υπό έλεγχο τις δαπάνες. Στον ίδιο κλοιό πίεσης βρίσκονται και άλλες μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες. Τα κέρδη συμπιέζονται καθώς η ευρωπαϊκή οικονομία επιβραδύνει και οι πωλήσεις αυτοκινήτων παραμένουν στάσιμες, ιδίων στην πιο σημαντική αγορά: τη Γερμανία.
Υπάρχει, άλλωστε, και το "αίνιγμα" των ηλεκτρικών οχημάτων. Με αμφιλεγόμενες πτυχές. Μπορεί να εφαρμοστεί από τώρα έως το 2035 το αυστηρό πρόγραμμα "net zero" της ΕΕ, και συγχρόνως ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας να διατηρήσει τα κέρδη του σε αξιοπρεπές επίπεδο. Φαίνεται δύσκολο, αλλά πώς θα αντιμετωπίσουν οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες τις εισαγωγές ηλεκτρικών οχημάτων από την Κίνα;
Ορισμένοι πολιτικοί και συνδικάτα βλέπουν το πρόγραμμα της ΕΕ για τις εκπομπές CO2 ως υπαρξιακή "απειλή" για την αυτοκινητοβιομηχανία, κλάδο όπου απασχολούνται εκατομμύρια εργαζόμενοι και μάλιστα καλά αμειβόμενοι. Η περιβαλλοντική πολιτική μπορεί να μετατοπίσει την κυρίαρχη τάση προς την ηλεκτροκίνηση. Πώς θα εμποδιστεί ο "αυτοτραυματισμός";
Αμερικανικοί δασμοί: Ο "νέος άγνωστος"
Πλέον υπάρχει ένας "νέος άγνωστος" - οι αμερικανικοί δασμοί. Ο εκλεγμένος πρόεδρος Τραμπ σκέφτεται φωναχτά τα κυβερνητικά του σχέδια και η λέξη "δασμοί" φέρνει αναστάτωση στους Ευρωπαίους επενδυτές που βλέπουν να απειλείται η πρόσβασή τους στην πλούσια αγορά των ΗΠΑ. Το ίδιο πρόβλημα ανέκυψε κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ. Οι εισαγωγές αυτοκινήτων από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη επιβαρύνονταν με 10%, ενώ η αντίθετη διαδρομή μόλις με 2,5%. Τότε δεν έγινε τίποτα, παρόλο που η αποκατάσταση αυτής της ανισορροπίας δεν θα προκαλούσε μεγάλη αναστάτωση.
Ενόψει της δεύτερης θητείας Τραμπ, όμως, το θέμα των δασμών έχουν λάβει πιο απειλητική διάσταση. Θα χτίσει ο Τραμπ ένα "δασμολογικό τείχος" γύρω από τις ΗΠΑ επιβάλλοντας στους Ευρωπαίους δασμούς της τάξης του 20 ή 25%, όπως συμβαίνει σήμερα με τις εισαγωγές φορτηγών; Ο "δασμολογικός φράχτης" προς το Μεξικό θα υψωθεί... ως ποιο ποσοστό μεταξύ του 25% και 100%; Σύμφωνα με την επενδυτική Bernstein, το 40% των αυτοκινήτων που πουλά η Volkswagen στις ΗΠΑ το περνά μέσω Μεξικό, και η Stellantis, αντίστοιχα, το 21%.
Η Berenberg Bank επισημαίνει ότι η BMW, με 66%, έχει το υψηλότερο μερίδιο στην αμερικανική αγορά ως προς τις πωλήσεις αυτοκινήτων που παράγονται στις ΗΠΑ και ακολουθεί η Mercedes με 32%, με το 57% των εισαγωγών της από την ΕΕ και το 11% από το Μεξικό. Η VW παράγει το 23% των αυτοκινήτων της στις ΗΠΑ. Τα Audi, οι Porsche, οι Bentley και οι Lamborghini είναι 100% εισαγόμενα.
Οι επενδυτές μπορεί να "ηρεμήσουν" στη σκέψη ότι οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να υψώσουν "δασμολογικό τείχος" αν αυτό θέσει σε κίνδυνο τα τεράστια κέρδη των Google, Apple, Microsoft και Amazon.
Λείπουν 4 εκατ. πωλήσεις τον χρόνο
Οι πωλήσεις στη Δυτική Ευρώπη το 2024 αναμένεται να μειωθούν λίγο πάνω από 1% στα 11,43 εκατομμύρια σεντάν και SUV, σύμφωνα με την GlobalData. Δεν ακούγεται και καταστροφικό, αλλά από την κρίση της πανδημίας πριν 4 χρόνια η αγορά έχει χάση 4 εκατ. πωλήσεις ετησίως. Γι' αυτό και δυσκολεύονται με τα οικονομικά τους μεγέθη πολλές εταιρείες του κλάδου. Τα εργοστάσιά τους είναι δομημένα για πολύ μεγαλύτερη παραγωγή και αυτό υπονομεύει την κερδοφορία όλων - εκτός των Κινέζων.
Για το 2025, η GlobalData αναμένει αύξηση των πωλήσεων στη Δυτική Ευρώπη κατά 2,4%.
"Οι συνεχιζόμενες οικονομικές και πολιτικές προκλήσεις στην περιοχή υπονομεύουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη και οι πωλήσεις νέων οχημάτων επιβραδύνουν. Ενώ η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και η παραγωγή νέων μοντέλων θα προσδώσει κάποια τόνωση στην αγορά το 2025, οι κόντρα άνεμοι θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως τροχοπέδη στις πωλήσεις οχημάτων", σημειώνει σε έκθεσή της η GlobalData.
Η επενδυτική τράπεζα UBS αναμένει ότι οι πωλήσεις σε όλη την Ευρώπη θα αυξηθούν κατά 2% στα 13,7 εκατομμύρια. Η Δυτική Ευρώπη περιλαμβάνει όλες τις μεγάλες αγορές όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Βρετανία, η Ιταλία και η Ισπανία.
"Η δυναμική των κερδών του κλάδου πιθανόν να παραμείνει αρνητική τα επόμενα τρίμηνα. Με τις τιμές των μετοχών να έχουν υποχωρήσει κατά περίπου 20% το τελευταίο τρίμηνο, οι επενδυτές είναι σαφώς επιφυλακτικοί και πιστεύουμε ότι είναι πολύ νωρίς για να έχουμε πιο ξεκάθαρα σήματα για την πορεία της αγοράς", τονίζει η UBS σε ανάλυσή της.
Δεν έχουν όλοι αρνητική στάση, όμως. Η Morgan Stanley βλέπει κάποιες δυνατότητες για καλές επιδόσεις, τουλάχιστον για τους επενδυτές.
"Αναθεωρούμε την προοπτική μας για τον κλάδο από 'Cautious' σε 'In-Line' και θα παρακολουθούμε στενά τα περιθώρια κέρδους των κατασκευαστριών εταιρειών. Η πίεση από την κινεζική αυτοβιομηχανία θα ενταθεί, αλλά η υποαπόδοση του κλάδου θέτει χαμηλότερα τον πήχη της αποτίμησης και οι μετοχές γίνονται πιο φτηνές", τονίζει η Morgan Stanley, η οποία αναβάθμισε την BMW σε "overweight" και "της αρέσει" η Mercedes.
Η UBS εκτίμησε πως το 2025 μπορεί να είναι το πιο αβέβαιο έτος για τις αυτοκινητοβιομηχανίες, ειδικά στην Ευρώπη. Οι περιβαλλοντικοί κανόνες της ΕΕ δέχονται επικρίσεις, οι κίνδυνοι από τους αμερικανικούς δασμούς ελλοχεύουν, και επιπλέον η Volkswagen θα βρεθεί αντιμέτωπη με απεργίες τον Δεκέμβριο, ενώ οι υπόλοιποι κατασκευαστές φημολογείται πως σχεδιάζουν μεγάλες αναδιαρθρώσεις.
Απόδοση - επειμέλεια: Μιχάλης Παπαπαντωνόπουλος