Του Peter Suciu
Από την έναρξη της λεγόμενης "ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης" (σ.σ. έτσι αποκαλεί το Κρμελίνο τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία) στα τέλη του Φεβρουαρίου του 2022, οι φιλοκρεμλινικοί υπέρ του πολέμου bloggers (milbloggers) που μιλάνε τακτικά για τον πόλεμο μέσω της εφαρμογής Telegram έχουν υποστηρίξει δίχως αμφιβολία τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν Οι διαδικτυακές τους αναρτήσεις - οι οποίες συχνά προσέδιδαν μια θετική χροιά στην πολεμική προσπάθεια για να ενισχύσουν την υποστήριξη εντός Ρωσίας - σπάνια ήταν επικριτικές για τη Μόσχα.
Ωστόσο, μετά την πολύ σύντομη και αποτυχημένη ανταρσία της μισθοφορικής οργάνωσης Wagner νωρίτερα φέτος, υπήρξαν ρωγμές στην υποστήριξη που προσέφεραν οι προπαγανδιστές.
Καθώς η ουκρανική αντεπίθεση έχει σημειώσει επιτυχίες τις τελευταίες εβδομάδες, οι milbloggers έχουν γίνει όλο και πιο επικριτικοί απέναντι στη ρωσική πολεμική προσπάθεια, αν όχι απευθείας απέναντι στον Πούτιν. Τώρα φαίνεται ότι η Μόσχα μπορεί να αναγκαστεί να αναλάβει δράση και να περιορίσει κάθε φωνή που ασκεί τέτοια κριτική.
"Το Κρεμλίνο ανησυχούσε ήδη για την εξωτερική αντίληψη του πολέμου του στην Ουκρανία. Μπλόκαραν το Facebook καθώς και μεγάλα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία που μετέδιδαν την αλήθεια για την εισβολή", δήλωσε ο Jason Mollica, καθηγητής στη Σχολή Επικοινωνίας του Αμερικανικού Πανεπιστημίου.
Οι milbloggers ενδέχεται να είναι οι επόμενοι που θα φιμωθούν, τουλάχιστον αν λένε αλήθειες ή είναι πολύ επικριτικοί απέναντι στο Κρεμλίνο και ειδικότερα απέναντι στον Πούτιν.
"Η δημοσιογραφική ελευθερία δεν είναι η ίδια όπως στις ΗΠΑ", πρόσθεσε ο Mollica. "Θα υπάρξουν δημοσιογράφοι/bloggers που θα φοβούνται να πουν την αλήθεια λόγω έλλειψης προστασίας. Ωστόσο, ο κόσμος εκτός Ρωσίας καταλαβαίνει τι συμβαίνει. Είναι δυνατόν να περιοριστούν κάποια ρεαλιστικά ρεπορτάζ για τον πόλεμο, αλλά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι δύσκολο να σταματήσει ολόκληρη η ροή των πληροφοριών. Το Telegram είναι διαθέσιμο σε όλους όσους αναζητούν ειδήσεις χωρίς την παρέμβαση του Κρεμλίνου".
Ενάντια στην πολεμική προσπάθεια
Είναι επίσης πιθανό ότι το Κρεμλίνο θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τα σχόλια των milbloggers, τουλάχιστον εκείνων που δεν έχουν επικρίνει τον Πούτιν. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένας έξυπνος τρόπος για το καθεστώς να προωθήσει μια αφήγηση ότι μερικοί στρατηγοί ή άλλοι ηγέτες είναι υπεύθυνοι για τις αποτυχίες.
"Υπάρχει μια αλλαγή στο σκεπτικό της ρωσικής κοινότητας των milbloggers ενάντια στον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται ο πόλεμος στην Ουκρανία. Σημειώνεται ότι αυτοί οι προπαγανδιστές δεν είναι απαραίτητα εναντίον του πολέμου, αλλά περισσότερο με το ότι η Ρωσία δεν πετυχαίνει τους στόχους της εναντίον της Ουκρανίας", δήλωσε ο Δρ Κρεγκ Άλμπερτ, καθηγητής πολιτικών επιστημών και διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος Master of Arts in Intelligence and Security Studies στο Πανεπιστήμιο Augusta.
Ωστόσο, ακόμη και οι φωνές εκείνων που ασκούν κριτική στον Πούτιν σχετικά με τον πόλεμο ακούγονται στα κοινωνικά δίκτυα.
"Σε αυτό το κλίμα, ήρθε περισσότερη λογοκρισία, περισσότερος έλεγχος από το καθεστώς και εξαφανίσεις ακόμη και των πιο φιλορώσων προπαγανδιστών", πρόσθεσε ο Δρ Άλμπερτ. "Η Ρωσία έχει τη δυνατότητα να αυξήσει τη λογοκρισία στο εσωτερικό της και πιθανότατα να το κάνει αν συνεχίσει η αμφισβήτηση προς το πρόσωπο του Πούτιν και όσο περισσότερα εδάφη ανακτά η Ουκρανία".
Πρόκειται σε μεγάλο βαθμό για μια συνηθισμένη κατάσταση, καθώς η Ρωσία έχει ιστορικό στην πρόσληψη σχολιαστών, ιδίως σε κρατικά κανάλια, και η διεθνής κοινότητα και ο εγχώριος πληθυσμός της Ρωσίας θα πρέπει να αναμένουν ότι αυτό θα συνεχιστεί.
"Η Ρωσία έχει φτάσει στο σημείο να προσπαθεί να βάλει ψεύτικους εμπειρογνώμονες ακόμη και μέσα σε μεγάλα αμερικανικά ειδησεογραφικά πρακτορεία, αν και αυτό δεν ε΄χιε γενικά επιτυχία", πρόσθεσε ο Δρ. Άλμπερτ. "Είναι λογικό να περιμένουμε περισσότερες τέτοιου είδους συμπεριφορές, καθώς η Ρωσία συνεχίζει να χάνει εδάφη που κατέλαβε".
Ένα ερώτημα είναι αν το Κρεμλίνο θα μπορούσε να αντιμετωπίσει αυτή τη "στιγμή του Κρόνκαϊτ" με αυτόν τον πόλεμο. Αυτό φυσικά δεν συνέβη ποτέ κατά τη διάρκεια του δεκαετούς πολέμου της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν, αλλά εκείνη η σύγκρουση έλαβε χώρα πριν από την εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
"Αυτές οι στιγμές δεν μπορούν να συγκριθούν με το ρεπορτάζ του Κρόνκαϊτ για τον πόλεμο του Βιετνάμ και την υποτιθέμενη δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ Λίντον Τζόνσον ότι αν "χάσω τον Κρόνκαϊτ, θα χάσω τη μεσαία τάξη της Αμερικής"", δήλωσε ο Mollica.
"Ενώ οι προπαγανδιστές μπορεί να στρέφονται εναντίον του Κρεμλίνου, μένει να δούμε αν ο Πούτιν επηρεάζεται πραγματικά", πρόσθεσε ο Mollica. "Ο Πούτιν εξακολουθεί να έχει τη δύναμη να διαμορφώνει το μήνυμα με τον τρόπο που θεωρεί κατάλληλο μέσω του ρωσικού υπουργείου Άμυνας. Τον Ιούλιο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, το Υπουργείο Άμυνας προσπαθούσε να φιμώσει στρατιωτικούς bloggers που δεν παρουσίαζαν μια ιστορία που να έδειχνε ουκρανική ήττα και ενώ στην πραγματικότητα, η μάχη βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη".
Η πρώτη απώλεια του πολέμου είναι η αλήθεια, αλλά σε αυτή τη σύγκρουση, η αλήθεια μπορεί να πληγωθεί, αλλά απέχει πολύ από τον "θάνατό" της.
