Του David Axe
Τρία φορτηγά πλοία -ένα ισραηλινών συμφερόντων, ένα ελληνικών και ένα που ανήκει σε τουρκο-γεωργιανή εταιρεία- έσπασαν το ρωσικό μπλόκο στη Μαύρη Θάλασσα την Κυριακή και αγκυροβόλησαν σε ένα από τα ουκρανικά λιμάνια στο Δέλτα του Δούναβη από όπου εξάγονται σιτηρά.
Είκοσι δύο ημέρες αφότου η Μόσχα ακύρωσε τη συμφωνία με το Κίεβο -η οποία επέτρεπε στην Ουκρανία να εξάγει με ασφάλεια δεκάδες εκατομμύρια τόνους σιτηρών- και στη συνέχεια απείλησε να σταματήσει τη θαλάσσια κυκλοφορία προς τα ουκρανικά λιμάνια, αποκαλύπτεται η μπλόφα των Ρώσων.
"Οι αναφορές για τρία φορτηγά πλοία που πλέουν ανεμπόδιστα προς την Ουκρανία υποδηλώνουν ότι η Ρωσία είναι είτε απρόθυμη είτε ανίκανη να επιβάλει ναυτικό αποκλεισμό στην περιοχή", επισημαίνει το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (Institute for the Study of War) στην Ουάσινγκτον.
Όπως αναφέρει ο Markus Jonsson, ένα σμήνος ΝΑΤΟϊκών αεροσκαφών παρακολουθούσε την πορεία των πλοίων καθώς έπλεαν προς το Izmail, ένα μικρό ουκρανικό λιμάνι ακριβώς απέναντι από τη Ρουμανία στον ποταμό Δούναβη. Τα πλοία εκτιμάται πως θα φορτώσουν σιτηρά στο Izmail και έπειτα θα διασχίσουν τη Μαύρη Θάλασσα για να κατευθυνθούν στα λιμάνια προορισμού τους.
Το ισραηλινό πλοίο Ams1 και το ελληνικό Sahin 2 έπλεαν βόρεια από τα στενά του Βοσπόρου, ενώ το τουρκο-γεωργιανό Yilmaz Kaptan έπλεε δυτικά του βορείου τμήματος της Τουρκίας.
Στον αέρα περιπολούσαν τουλάχιστον τέσσερα πολεμικά αεροσκάφη του ΝΑΤΟ: ένα περιπολικό αεροσκάφος P-8 του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, ένα Challenger του αμερικανικού στρατού με ραντάρ ανίχνευσης επιφανείας, ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος RQ-4 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ και ένα αεροσκάφος έγκαιρης προειδοποίησης E-3 του ΝΑΤΟ. Κανονικά κανένα από αυτά τα αεροπλάνα δεν φέρει οπλισμό, ωστόσο σε κοντινή απόσταση στη Ρουμανία βρίσκονταν αλλά μαχητικά του ΝΑΤΟ, όπως ιταλικά Eurofighter και ρουμανικά F-16.
Τα τρία φορτηγά πλοία δεν προσπάθησαν να κρυφτούν. Είχαν ενεργοποιημένους τους αναμεταδότες τους, καθιστώντας τη θέση και την πορεία τους ορατές σε οποιονδήποτε έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο και σε ιστοσελίδες εντοπισμού πλοίων.
Ο ταλαιπωρημένος ρωσικός Στόλος της Μαύρης Θάλασσας, ο οποίος έχει χάσει αρκετά πλοία από ουκρανικούς πυραύλους και έχει εγκλωβιστεί στη Μαύρη Θάλασσα από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, είχε απειλήσει ότι θα μπλοκάρει -ή και θα επιτεθεί- σε πλοία που θα επιχειρήσουν να πλεύσουν προς την Ουκρανία.
Αφότου η Μόσχα ακύρωσε μονομερώς τη Συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για τα σιτηρά, η οποία είχε διευκολύνει την εξαγωγή 32 εκατομμυρίων τόνων ουκρανικών σιτηρών, ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας ανέπτυξε την κορβέτα Sergey Kotov στη νότια Μαύρη Θάλασσα, σε απόσταση βολής από τις κύριες θαλάσσιες οδούς από τα Στενά του Βοσπόρου προς την Οδησσό, το στρατηγικό λιμάνι της Ουκρανίας.
Ούτε η κορβέτα Sergey Kotov, ούτε κανένα άλλο ρωσικό πλοίο επενέβη καθώς τα τρία φορτηγά πλοία κατευθύνονταν όχι προς την Οδησσό, αλλά προς το Izmail. Το Κίεβο έχει ανακατασκευάσει τα λιμάνια του Δούναβη ως εναλλακτική λύση εν καιρώ πολέμου.
Οι ρωσικοί πύραυλοι πλήττουν τακτικά την Οδησσό, αλλά οι επιθέσεις στα λιμάνια του Δούναβη δεν είναι συχνές, πιθανότατα λόγω της εγγύτητας των λιμανιών αυτών με τα ΝΑΤΟϊκά εδάφη. Το λιμάνι του Izmail απέχει μερικές εκατοντάδες μέτρα από τα ρουμανικά σύνορα. Μια ρωσική επίθεση με drone στις 24 Ιουλίου κατά αποθήκης σιτηρών στο Reni, ένα άλλο ουκρανικό λιμάνι του Δούναβη, οριακά δεν έπληξε ρουμανικό έδαφος.
Το επιτυχές σπάσιμο του ρωσικού "μπλόκου" θα έστελνε το σήμα διεθνώς ότι είναι ασφαλές να συνεχιστούν οι εξαγωγές σιτηρών από τα ουκρανικά λιμάνια. "Οι ρωσικές δυνάμεις φαίνεται να μην θέλουν ή να μην μπορούν να σταματήσουν δια της βίας και να ερευνήσουν ουδέτερα πλοία που κατευθύνονται προς την Ουκρανία μέσω της Μαύρης Θάλασσας, παρόλο που φαινομενικά έχουν θέσει τις προϋποθέσεις για να το κάνουν", σημείωσε το ISW.
Το αν κάποιες φορτωτικές εταιρείες θα ρισκάρουν το μεγαλύτερο ταξίδι προς την Οδησσό, 100 μίλια βόρεια του Δέλτα του Δούναβη, παραμένει ανοιχτό ερώτημα. Τα λιμάνια του Δούναβη δεν μπορούν να αντικαταστήσουν πλήρως την Οδησσό ως βασικό λιμάνι εξαγωγής σιτηρών.