Του David Axe
Περίπου μια εβδομάδα μετά την πολυαναμενόμενη αντεπίθεσή τους, οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις προελαύνουν κατά μήκος τεσσάρων αξόνων στις περιοχές Ζαπορίζια και Ντονέτσκ της νότιας Ουκρανίας.
"Σε ορισμένες περιοχές, οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν προωθηθεί σημαντικά και πιθανόν έχουν σπάσει την πρώτη γραμμή της ρωσικής άμυνας", σημειώνει το βρετανικό Υπουργείο Άμυνας. "Σε άλλες, η προώθηση των Ουκρανών ήταν πιο αργή".
Ο πιο δύσκολος άξονας για τους Ουκρανούς –από το Όριχιβ και τη Μάλα Τοκμάτσκα κατά μήκος της γραμμής του μετώπου μέσω του Τόκμακ, 20 μίλια με κατεύθυνση προς τον νότο– θα μπορούσε να τους προσφέρει τα μεγαλύτερα κέρδη.
Εάν οι Ουκρανοί μπορέσουν να διασπάσουν τα χαρακώματα και τα χωματουργικά έργα γύρω από το Τόκμακ και να διασχίσουν τον ομώνυμο ποταμό, ίσως μπορέσουν να προωθηθούν μέχρι τη Μελιτόπολη, μια πόλη στρατηγικής σημασίας κοντά στην Αζοφική Θάλασσα. Η απελευθέρωση της Μελιτόπολης θα απέκοπτε τις χερσαίες γραμμές ανεφοδιασμού προς την Κριμαία, αποδυναμώνοντας τη χερσόνησο πριν από μια ενδεχόμενη προσπάθεια των Ουκρανών να εκδιώξει τους Ρώσους κατακτητές.
Η αξία του Τόκμακ εξηγεί γιατί οι Ουκρανοί έχουν δεσμεύσει μερικές από τις πιο βαριά οπλισμένες ταξιαρχίες τους και τον προηγμένο εξοπλισμό τους σε αυτό τον άξονα – και γιατί οι Ρώσοι μάχονται να κρατήσουν αλώβητη αυτή τη γραμμή άμυνας.
"Το Τόκμακ είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός σιδηροδρομικός κόμβος και κόμβος εφοδιασμού για τους Ρώσους", εξηγεί ο Mike Martin, συνεργάτης στο Τμήμα Πολεμικών Σπουδών του King's College στο Λονδίνο. Οι Ρώσοι μηχανικοί έχουν κατασκευάσει μεγάλες οχυρώσεις μέσα και γύρω από το Τόκμακ. Νότια της πόλης, ωστόσο, τα χαρακώματα και τα χωματουργικά έργα –και τα ναρκοπέδια, κατά πάσα πιθανότητα– είναι πολύ πιο αραιά.
Μια μεγάλη, καλά εξοπλισμένη ρωσική δύναμη φρουρεί αυτές τις οχυρώσεις. Από βορρά προς νότο κατά σειρά: το 503ο, το 291ο, το 70ο και το 429ο Σύνταγμα Μηχανοκίνητων Τυφεκιοφόρων, ορισμένοι εφεδρικοί σχηματισμοί και πέντε τάγματα μισθοφόρων. Τουλάχιστον 10.000 στρατιώτες πρώτης γραμμής και εκατοντάδες τεθωρακισμένα οχήματα.
Videos showing combat from where that pile of Bradley's were lost. pic.twitter.com/pu1hVSR4Mv
— Def Mon (@DefMon3) June 10, 2023
Αυτά τα στρατεύματα περιμένουν πίσω από ναρκοπέδια και ζώνες θανάτου που έχει διαμορφώσει το ρωσικό πυροβολικό. Drones, επιθετικά ελικόπτερα και μαχητικά-βομβαρδιστικά περιπολούν από αέρος. Δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι, όταν δύο ταξιαρχίες του ουκρανικού στρατού –η 33η Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία και η 47η Ταξιαρχία Εφόδου– κινήθηκαν νότια κατά μήκος του άξονα Τόκμακ στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, δέχθηκαν σφοδρή επίθεση.
Η 33η και η 47η Ταξιαρχία –εξοπλισμένες με τα γερμανικά άρματα μάχης Leopard 2 και τα αμερικανικά οχήματα μάχης M-2, αντιστοίχως– σταμάτησαν σε ένα ναρκοπέδιο έξω από τη Μάλα Τοκμάτσκα, στο βόρειο όριο του άξονα Τόκμακ, το πρωί της περασμένης Πέμπτης.
Με το που έπεσαν σε νάρκη ένα Leopard 2A6, ένα όχημα ναρκοθέτησης IMR-2 και πολλά M-2, έσπευσε στο σημείο ομάδα διάσωσης που επέβαινε σε M-2. Ένα δραματικό βίντεο από την ενέδρα δείχνει πως τα Leopard και τα M-2 έδρασαν βάσει σχεδίου. Οι δύο ταξιαρχίες μπορεί να έχασαν τουλάχιστον ένα άρμα μάχης και έως και 12 οχήματα μάχης εκείνο το πρωινό, φαίνεται όμως ότι υπέστησαν μικρές απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό.
Οι Ουκρανοί ανασυντάχθηκαν και επιτέθηκαν ξανά. Την Παρασκευή, ρωσικά drones παρενόχλησαν τις ουκρανικές ταξιαρχίες νότια της Μάλα Τοκμάτσα – από την περιοχή φαίνεται ότι οι Ουκρανοί είχαν βρει τρόπο να διασπάσουν ή να παρακάμψουν την πρώτη γραμμή άμυνας των Ρώσων.
Ο ουκρανικός στρατός συγκρότησε τουλάχιστον 9 νέες ταξιαρχίες των 2.000 στρατιωτών έκαστη για να εξαπολύσει την αντεπίθεσή του 2023 και ως επί το πλείστον τις εφοδίασε με ευρωπαϊκό και αμερικανικό οπλισμό. Η 33η και η 47η Ταξιαρχία είναι δύο από αυτούς τους σχηματισμούς. Τα Leopard 2 και τα M-2 που έχασαν αποτελούν περίπου το 10% της αρχικής τους δύναμης και ακόμα πιο μικρό ποσοστό της συνολικής δύναμης που διαθέτουν οι 9 ταξιαρχίες.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι οι Ουκρανοί εξακολουθούν να συγκρατούν μεγάλη δύναμη πυρός. Ίσως περιμένουν να εκμεταλλευτούν τυχόν "ρήγματα" που θα προκαλέσουν η 33η και η 47η Ταξιαρχία στο βόρειο όριο του δρόμου Τ0408 προς το Τόκμακ. "Σε αυτό τον άξονα στρέφεται η μεγάλη προσπάθεια των ουκρανικών δυνάμεων – αλλά ακόμη δεν έχουμε δει να αναπτύσσονται εκτεταμένα – οπότε ας περιμένουμε", σχολίασε ο Μάρτιν.