Του David Axe
Έχοντας χάσει τουλάχιστον 2.000 τανκ στους 14 μήνες πολέμου κατά της Ουκρανίας και αντιμετωπίζοντας δυσκολίες ως προς την προμήθεια εξαρτημάτων υψηλής τεχνολογίας που χρειάζονται για την κατασκευή νέων τανκ, η Ρωσία έχει βγάλει από τις αποθήκες εκατοντάδες παλαιά Τ-62 και Τ-55 που είναι 60 και 70 ετών αντίστοιχα. Τανκ τα οποία είναι απαρχαιωμένα εδώ και δεκαετίες.
Ένα Τ-62 βάρους 41 τόνων με πυροβόλο των 115 χιλιοστών ή ένα Τ-55 βάρους 40 τόνων με πυροβόλο των 100 χιλιοστών είναι ευκολότερα για τη ρωσική βιομηχανία να τα αποκαταστήσει από ό,τι ένα νεότερο Τ-90 ή Τ-72. Επίσης, τα παλαιότερα τανκ είναι ευκολότερα προς τον χειρισμό για τα πληρώματα.
Το γεγονός αυτό έχει αντίκτυπο στην εκπαίδευση. "Τα πληρώματα προετοιμάζονται για αυτά (τα Τ-55 και Τ-62) σε μικρότερο χρονικό διάστημα", δήλωσε ο Ουκρανός σχολιαστής Oleksandr Kovalenko.
Τα T-55 και T-62 ανήκουν σε μια γενιά σοβιετικών τανκ πριν από την εισαγωγή των αυτόματων γεμιστήρων όπλων, των εξελιγμένων συστημάτων ελέγχου πυρός και των διατάξεων του πληρώματος που επιτρέπουν στον πυροβολητή και τον κυβερνήτη να ψάχνουν ανεξάρτητα τους στόχους.
Το πλεονέκτημα είναι πως ένα πλήρωμα τεσσάρων ατόμων μπορεί να μάθει να χειρίζεται ένα παλαιό τανκ αρκετά γρήγορα, δηλαδή μετά από λίγες εβδομάδες εκπαίδευσης. Το μειονέκτημα όμως, είναι ότι το πλήρωμα εξακολουθεί να χειρίζεται ένα παλαιό τανκ. Ένα Τ-55 ή ένα Τ-62 είναι ευκολότερο στη χρήση επειδή είναι παλαιάς τεχνολογίας.
Παρ' όλα αυτά, οι Ρώσοι φαίνεται να εκτιμούν τα λιγότερα απαιτητικά επίπεδα εκπαίδευσης των παλαιών τανκ. Εξάλλου, μαζί με τα πολλά από τα 2.000 ρωσικά τανκ που χάθηκαν στην Ουκρανία, σκοτώθηκαν και τα πληρώματά τους. Είναι πιθανό χιλιάδες έμπειροι Ρώσοι χειριστές των τανκ να έχουν σκοτωθεί στον πόλεμο και η αντικατάστασή τους ενδέχεται να είναι τόσο δύσκολη όσο και η αντικατάσταση των ίδιων των τανκ.
Ο Kovalenko αντιλήφθηκε την αυξανόμενη έλλειψη καλών πληρωμάτων τανκ στη Ρωσία όταν παρακολούθησε μια παρτίδα μερικών αποκαταστημένων Τ-72, Τ-80 και Τ-90 που έφτασαν σε μια μονάδα του ρωσικού στρατού κοντά στο Σβατόβε στην ανατολική Ουκρανία. "Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι δεν υπάρχουν πληρώματα στη μονάδα που να μπορούν να χειριστούν αυτά τα τανκ", είπε ο Kovalenko.
Η ανάθεση νέων πληρωμάτων σε παλιά τανκ μπορεί να φαίνεται ως λύση σε αυτό το πρόβλημα. Στην πραγματικότητα όμως, πρόκειται για μια βραχυπρόθεσμη λύση και μάλιστα αυτοκαταστροφική.
Είναι εφικτή η αναβάθμιση των οπτικών συστημάτων σε ένα Τ-55 ή ένα Τ-62 με την αντικατάσταση του 70 ετών σκοπευτικού συστήματος TSh 2-22 με ένα αναλογικό σκοπευτικό 1PN96MT-02, το οποίο, αν και δεν είναι τόσο εξελιγμένο όσο το σύγχρονο ψηφιακό σκοπευτικό σύστημα Sosna-U, είναι τουλάχιστον καινούργιο και αξιόπιστο. Είναι επίσης εφικτό να ενισχυθεί η προστασία ενός παλαιότερου τανκ στο κύτος.
Αλλά η ρωσική βιομηχανία μπορεί να κάνει ελάχιστα πράγματα ως προς το να βελτιώσει για παράδειγμα το κύριο πυροβόλο ή την εσωτερική διάταξη. Και όλα αυτά είναι προβληματικά.
"Η σημαντικότερη αδυναμία του Τ-62 είναι ο αργός ρυθμός πυρός του", ανέφερε ο αμερικανικός στρατός σε έκθεσή του το 1979. Ενώ το πλήρωμα ενός ουκρανικού Τ-64, Leopard 2 ή Μ-1 μπορεί να ρίξει 10 ή και 12 βολές το λεπτό, το πλήρωμα ενός ρωσικού Τ-55 ή Τ-62 μπορεί να ρίξει 3 ή 4 βολές το λεπτό.
Οι λόγοι είναι πολλοί. "Τα πυρομαχικά είναι αποθηκευμένα με μη βολικό τρόπο για ταχεία φόρτωση", σύμφωνα με τον αμερικανικό στρατό. "Υπό ορισμένες συνθήκες, το όπλο πρέπει να ανυψωθεί πριν ένα μέλος του πληρώματος μπορέσει να φορτώσει τα νέα πυρομαχικά. Το σύστημα αυτόματης εκτόξευσης απαιτεί έξι δευτερόλεπτα για την ολοκλήρωση ενός γύρου".
Ενώ τα T-55 και T-62 υποφέρουν και από άλλα προβλήματα, ο αργός ρυθμός πυρός είναι ένα πρόβλημα που είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει στον θάνατο πολλά ρωσικά πληρώματα σε άμεσες συγκρούσεις με τα ουκρανικά πληρώματα.
Κατά τη διάρκεια της κρίσιμης μάχης γύρω από το Τσερνίχιβ στη βόρειο - κεντρική Ουκρανία την άνοιξη του 2022, η ουκρανική 1η Ταξιαρχία Τεθωρακισμένων έκρυψε τα T-64 της στα δάση γύρω από την πόλη. Όταν τα ρωσικά τανκ περνούσαν από εκεί, τα πληρώματα των T-64 άνοιξαν πυρ.
"Η καλύτερη εκπαίδευση των πληρωμάτων σε συνδυασμό με τις μάχες μικρής εμβέλειας όπου ο οπλισμός τους ήταν ανταγωνιστικός, καθώς και ο ταχύτερος αυτόματος γεμιστήρας των T-64, επέτρεψαν στα ουκρανικά πληρώματα να καταφέρουν σημαντικές ζημιές κατά των αιφνιδιασμένων ρωσικών μονάδων", ανέφεραν οι αναλυτές Mykhaylo Zabrodskyi, Jack Watling, Oleksandr Danylyuk και Nick Reynolds σε μελέτη του Royal United Services Institute στο Λονδίνο.
Καθώς τα T-55 και T-62 αντικαθιστούν τα T-72 στις ρωσικές δυνάμεις, το πλεονέκτημα των ουκρανικών δυνάμεων θα αυξάνεται.
Αλλά η σύγκριση των παλαιών ρωσικών τανκ με τα νεότερα ουκρανικά τανκ χάνει το πραγματικό νόημα της συζήτησης. Η κρίση στον ρωσικό στρατό όσον αφορά το ζήτημα της έλλειψης πληρωμάτων αποτελεί μια υπενθύμιση ότι σε έναν πόλεμο, το ανθρώπινο δυναμικό έχει μεγαλύτερη σημασία από τις μηχανές. Το να περάσει ένα νέο πλήρωμα βιαστικά ένα σύντομο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ώστε να χρησιμοποιήσει τα παλαιά Τ-55 και Τ-62 στο μέτωπο, μπορεί να δημιουργήσει την εντύπωση μιας ρωσικής ισχύος, αλλά δεν πρόκειται να κερδηθούν έτσι μάχες.
Αυτό γιατί τα πληρώματα αυτά δεν θα έχουν εμπειρία. Είναι σημαντικό τα πληρώματα να έχουν την απαραίτητη εμπειρία που θα τους επιτρέπει να αντιδρούν στα ταχέως μεταβαλλόμενα μελλοντικά πεδία μάχης, ανέφερε ο Billy Burnside σε μελέτη του 1979 για τον αμερικανικό στρατό.
Με το να λύνει η Ρωσία αυτό το πρόβλημα παρέχοντας παλαιά τανκ στα πληρώματα, η Μόσχα ενδέχεται να καταλήξει να δημιουργήσει ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα, καθώς θα σκοτώνονται ένα σωρό τετραμελή πληρώματα των Τ-55 και Τ-62 σε μάχες ενάντια σε καλύτερα εξοπλισμένες και καλύτερα εκπαιδευμένες ουκρανικές δυνάμεις.
