Του Vikram Mittal
Τους τελευταίους μήνες, βρίσκονται στο επίκεντρο οι ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Παράλληλα, ο πόλεμος μαίνεται, με τη Μόσχα να εξαπολύει μαζικές επιθέσεις κατά μήκος των 600 μιλίων του μετώπου. Πρόσφατα, από τις πιο σφοδρές μάχες σημειώθηκαν στην πόλη Τσάσιβ Γιαρ στο Ντονμπάς. Οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές συγκρούονται για την κατάληψη της πόλης εδώ και πάνω από έναν χρόνο και οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν μεγάλο μέρος. Πλέον η Ρωσία έχει κλιμακώσει τις επιθέσεις της για να καταλάβει όλο το Τσάσιβ Γιαρ.
Τι συμβαίνει ακριβώς δεν το γνωρίζουμε, καθώς Ρωσία και Ουκρανία διαρρέουν αντικρουόμενες πληροφορίες. Η Ρωσία ξεκίνησε την στρατιωτική της επιχείρηση στο Τσάσιβ Γιαρ τον Απρίλιο του 2024 και οι Moscow Times ανέφεραν στις 29 Ιανουαρίου 2025 ότι οι Ρώσοι είχαν καταλάβει πλήρως την πόλη. Ωστόσο, το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου, επικαλούμενο βίντεο με γεωγραφικό εντοπισμό, δήλωσε ότι η Ουκρανία εξακολουθεί να μάχεται για να διατηρήσει τον έλεγχο του νότιου τμήματος της πόλης. Οι μάχες αυτές είναι σφοδρές, καθώς λαμβάνουν χώρα στον αστικό ιστό μιας μικρής, πρακτικά εγκαταλελειμμένης πόλης. Τα κτίρια δημιουργούν ένα τρισδιάστατο πεδίο μάχης, προσφέροντας κάλυψη και καταφύγια, ενώ οι δρόμοι έχουν μετατραπεί σε οδοφράγματα. Οι συγκρούσεις έχουν αποκτήσει πιο περίπλοκο χαρακτήρα από τη στιγμή που μπήκαν στο παιχνίδι και τα drones, ιδίως από τους Ουκρανούς για να απωθήσουν τις ρωσικές επιθέσεις.
Η Ρωσία εντείνει την προσπάθειά της για να καταλάβει το Τσάσιβ Γιαρ
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι Ρώσοι έχουν κλιμακώσεις τις επιθέσεις τους στο Τσάσιβ Γιαρ. Στο πλαίσιο αυτής της στρατιωτικής επιχείρηση, η Ρωσία έχει ενισχύσει τις δυνάμεις της με στρατιώτες από το Προεδρικό Σύνταγμα της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB). Αυτή η μονάδα, στο "μέγεθος" μιας μηχανοκίνητης ταξιαρχίας, συνήθως συμμετέχει σε τελετές και επίσημες εκδηλώσεις στο Κρεμλίνο. Αν και δεν θεωρείται ελίτ, η παρουσία της υποδηλώνει ότι η Ρωσία προσπαθεί να καλύψει τις απώλειες σε ανθρώπινο δυναμικό, επιστρατεύοντας ακόμη και μια μονάδα... παρελάσεων για να διατηρήσει τη δυναμική της στην επιχείρηση κατάληψης της πόλης.
Ουκρανοί αξιωματούχοι ανέφεραν επίσης ότι έχουν αυξηθεί οι επιθέσεις με τεθωρακισμένα οχήματα. Από 3-5 ημερησίως έχουν κλιμακωθεί σε 7-9. Αξιοσημείωτη αύξηση, δεδομένου ότι η Ρωσία συνεχίζει να χάνει τεθωρακισμένα οχήματα και υπάρχει ανάγκη για αποστολή τους και σε άλλες περιοχές του μετώπου. Η απόφαση της Ρωσίας να αναπτύξει τεθωρακισμένα στο Τσάσιβ Γιαρ είναι εντυπωσιακή, καθώς η αποτελεσματικότητά τους σε αστικό περιβάλλον είναι περιορισμένη. Στις πόλεις, οι τεθωρακισμένες μονάδες κινούνται συχνά σε στενούς δρόμους όπου είναι ευάλωτες σε επιθέσεις από ψηλά. Η Ρωσία πρέπει να λάβει υπόψη ότι θα χάσει σημαντικό αριθμό τεθωρακισμένων. Εντούτοις, χρειάστηκε να τα μεταφέρει στο Τσάσιβ Γιαρ, καθώς τα ουκρανικά drones καταστρέφουν με γρήγορο ρυθμό τα ελαφρύτερα οχήματα.
Επιπλέον, η Ρωσία αναπτύσσει νέες τεχνολογίες στο πεδίο της μάχης ελπίζοντας να αποκτήσει επιχειρησιακό πλεονέκτημα. Aναρτήσεις Ουκρανών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν πλάνα με τα δικά τους drones να καταστρέφουν ρωσικά. Αυτά τα ρωσικά drones φαίνεται πως είναι αναβαθμισμένα μοντέλα που μπορούν να "αποφεύγουν" τις παρεμβολές των αντιπάλων. Ουκρανικές πηγές έχουν δημοσιεύσει πλάνα με ρωσικά μη επανδρωμένα οχήματα μάχης εδάφους. Αυτές οι μονάδες, που ανεφοδιάζουν τις ρωσικές δυνάμεις στην πόλη, μπαίνουν στο στόχαστρο των ουκρανικών drones.
Οι επιπτώσεις της μάχης του Τσάσιβ Γιαρ για τον πόλεμο και την ειρήνη
Αν και η κατάληψη του Τσάσιβ Γιαρ είναι κρίσιμη για τη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση, μακροπρόθεσμα έχει μικρή στρατηγική αξία. Δεν πρόκεται για πόλη-σύμβολο ούτε με ισχυρό οικονομικό αντίκτυπο, όπως η Μαριούπολη, το Μπαχμούτ ή η Χερσώνα, πόλεις που αποτελούν στόχους της ρωσικής εισβολής. Το Τσάσιβ Γιαρ είναι μια οχυρωμένη θέση που εμποδίζει τις ρωσικές δυνάμεις να προελάσουν βαθύτερα στο Ντονέτσκ προς την Κοστιαντίνιβκα, το Κραματόρσκ και το Σλοβιάνσκ.
Η "θυσία" στρατιωτών, εξοπλισμού και προηγμένης τεχνολογίας για την κατάληψη του Τσάσιβ Γιαρ δείχνει ότι ο ρωσικός στρατός δεν αναμένει σύντομα μια ειρηνευτική διαδικασία. Αντιθέτως, φαίνεται πως βάζει τις βάσεις για τις επίθεσή του το καλοκαίρι. Ο ρωσικός στρατός αναμένει πως θα συνεχιστούν οι μάχες τουλάχιστον και το καλοκαίρι.
Οι μακροπρόθεσμοι στόχοι της Ρωσίας παραμένουν ασαφείς, αλλά ότι έχει κλιμακώσει τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις στο Τσάσιβ Γιαρ είναι βέβαιο. Από την άλλη, οι στόχοι της Ουκρανίας είναι ξεκάθαροι: να εμποδίσει τη Ρωσία να αναλάβει τον πλήρη έλεγχο της πόλης και να καθηλώσει τα ρωσικά στρατεύματα σε μια παρατεταμένη, αιματηρή μάχη σε αστικό περιβάλλον. Αυτή η προσέγγιση αναγκάζει τη Ρωσία να "θυσιάσει" στρατιώτες και πολεμικό εξοπλισμό, ενώ υπονομεύει τη ρωσική αποφασιστικότητα και ενδεχομένως ενισχύει τη θέση της Ουκρανίας ενόψει μελλοντικών διαπραγματεύσεων. Ως εκ τούτου, η έκβαση της μάχης του Τσάσιβ Γιαρ μπορεί όχι μόνο να διαμορφώσει την επόμενη φάση του πολέμου, αλλά και να θέσει τους όρους μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας.