Της Ελευθερίας Πιπεροπούλου
Ανοδική πορεία κατέγραψε η Ελλάδα στον παγκόσμιο δείκτη Startup Ecosystem Index 2025 της StartupBlink, ανεβαίνοντας δύο θέσεις και φτάνοντας στην 47η θέση παγκοσμίως (από την 49η το 2024). Η ετήσια ανάπτυξη του οικοσυστήματος εκτιμάται στο 12,1%, ποσοστό που αποδείχθηκε καθοριστικό σε ένα τμήμα της κατάταξης όπου η κινητικότητα ήταν περιορισμένη.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα επανήλθε στο "Top 20" μεταξύ των 27 κρατών-μελών, ανεβαίνοντας τρεις θέσεις. Στο σύνολο της Ευρώπης, κατέλαβε για το 2025 την 27η θέση (από την 30ή πέρυσι).
Στην κορυφή η Αθήνα
Η Αθήνα διατήρησε την πρωτοκαθεδρία της στο ελληνικό οικοσύστημα νεοφυών επιχειρήσεων, καταγράφοντας ανάπτυξη 19% και αποσπώντας συνολική βαθμολογία 7.348 – σχεδόν δεκαπλάσια από εκείνη της Θεσσαλονίκης (0.736), γεγονός που αποτυπώνει τη συγκέντρωση δραστηριότητας στην πρωτεύουσα. Η Αθήνα επανέκτησε μάλιστα τη 2η θέση στα Βαλκάνια, την οποία είχε χάσει από τη Σόφια το 2024, ενώ ανέβηκε τρεις θέσεις παγκοσμίως, φτάνοντας στη 177η θέση, ανακάμπτοντας από την περσινή πτώση.
Η Θεσσαλονίκη κατέγραψε τη μεγαλύτερη ανάπτυξη μεταξύ των ελληνικών πόλεων, με άνοδο άνω του 32%. Ανέβηκε 31 θέσεις στον παγκόσμιο δείκτη, καταλαμβάνοντας την 439η θέση και επιστρέφοντας στο "Top 450". Παράλληλα, επέστρεψε στο "Top 10" των Βαλκανίων, φτάνοντας στην 8η θέση.
Συνολικά, τέσσερις ελληνικές πόλεις καταγράφονται στον φετινό δείκτη: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο και Πάτρα. Από αυτές, οι τρεις πρώτες βρίσκονται εντός του Top 1000 παγκοσμίως. Ωστόσο, τόσο το Ηράκλειο όσο και η Πάτρα σημείωσαν πτώση στην παγκόσμια κατάταξη: το Ηράκλειο έχασε 101 θέσεις και βρέθηκε στη 860ή, ενώ η Πάτρα υποχώρησε κατά 87 θέσεις, στην 1.268η.
Κορυφαίος κλάδος το Travel
Ο ταξιδιωτικός κλάδος (Travel) αναδεικνύεται στην κορυφαία βιομηχανία του ελληνικού startup οικοσυστήματος. Η Αθήνα κατατάσσεται 15η παγκοσμίως στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα των Βαλκανίων που εμφανίζεται στην παγκόσμια κατάταξη για τον κλάδο, αντικατοπτρίζοντας την ισχύ του οικοσυστήματος στον τουρισμό. Συνολικά, η χώρα βρίσκεται στην 33η θέση παγκοσμίως στον τομέα "Social & Leisure".
Ανάκαμψη και μεταρρυθμίσεις
Η StartupBlink αναγνωρίζει ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης από την παρατεταμένη οικονομική κρίση του 2008. Η πρόοδος αυτή επιβεβαιώθηκε και με την ανακήρυξή της ως "Χώρα της Χρονιάς" από τον Economist το 2023, χάρη στις οικονομικές μεταρρυθμίσεις και την αυξημένη πολιτική σταθερότητα. Παράλληλα, η ελληνική κυβέρνηση έχει υιοθετήσει μια πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις στρατηγική, ενισχύοντας την ανάπτυξη των τοπικών startup οικοσυστημάτων.
Το βελτιωμένο επιχειρηματικό περιβάλλον έχει ήδη οδηγήσει σε εντυπωσιακά success stories: οι Viva Wallet και PeopleCert ξεπέρασαν το όριο αποτίμησης του 1 δισ. δολαρίων το 2022, αποκτώντας τον τίτλο των "μονόκερων" και αποδεικνύοντας ότι η ελληνική καινοτομία μπορεί να ανταγωνιστεί σε διεθνές επίπεδο.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση, η Ελλάδα επωφελείται από ένα υψηλά καταρτισμένο και αγγλόφωνο εργατικό δυναμικό, καθώς και έναν αναπτυσσόμενο τομέα τεχνολογίας και πληροφορικής. Σε αυτό προστίθεται και το στρατηγικό γεωγραφικό της πλεονέκτημα, με εγγύτητα σε αγορές της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής – χαρακτηριστικά που την καθιστούν ιδανική για την εξέλιξή της σε περιφερειακό τεχνολογικό κόμβο.
Οι προκλήσεις που παραμένουν
Παρά την πρόοδο, το ελληνικό οικοσύστημα συνεχίζει να αντιμετωπίζει κρίσιμες προκλήσεις, όπως σημειώνει η StartupBlink. Ανάμεσά τους, η διατήρηση του ταλέντου και η καλλιέργεια επιχειρηματικής νοοτροπίας μέσω της εκπαίδευσης και κατάρτισης. Επίσης, η περίπλοκη γραφειοκρατία και ο κατακερματισμένος συντονισμός των εμπλεκόμενων φορέων παραμένουν εμπόδια στην ομαλή λειτουργία του οικοσυστήματος.
Στο πλαίσιο αυτό, ο δημόσιος τομέας στην Ελλάδα έχει αρχίσει να διαδραματίζει πιο ενεργό ρόλο στην ενίσχυση του οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση της StartupBlink, η διατήρηση αυτής της δυναμικής απαιτεί τη συνέχιση μεταρρυθμίσεων που βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον και μειώνουν τα εμπόδια για τους επιχειρηματίες.
Η μείωση της γραφειοκρατίας και του υψηλού κόστους κοινωνικής ασφάλισης συγκαταλέγονται μεταξύ των κρίσιμων προκλήσεων. Αντιμετωπίζοντας αυτά τα ζητήματα, η χώρα μπορεί να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της, να διευκολύνει τη δημιουργία και ανάπτυξη επιχειρήσεων και να βελτιώσει περαιτέρω τη διεθνή της εικόνα.
Ήδη, έχουν υλοποιηθεί ενθαρρυντικά μέτρα: η εισαγωγή της Βίζας για Ψηφιακούς Νομάδες, τα φορολογικά κίνητρα για startups και η επέκταση του προγράμματος Golden Visa ώστε να περιλαμβάνει επενδύσεις σε ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις, στοχεύουν στην προσέλκυση ξένου κεφαλαίου και ταλέντου.
"Συνολικά, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της Ελλάδας στέλνει ισχυρά μηνύματα για το μέλλον. Με συνεχή υποστήριξη από τον δημόσιο τομέα και στενότερη συνεργασία σε όλο το οικοσύστημα, η χώρα έχει μια πραγματική ευκαιρία να εδραιώσει τη θέση της ως κυρίαρχος περιφερειακός κόμβος για startups" καταλήγει η έκθεση της StartupBlink.
