Της Ελευθερίας Κούρταλη
Για μία εξαιρετικά δύσκολη περίοδο για τους επενδυτές κάνει λόγο η Goldman Sachs σε νέα της ανάλυση, προβλέποντας πως θα βρεθούν σύντομα μπροστά σε… γκρεμό. Όπως προβλέπει μάλιστα, ορισμένοι από τους "αμοιβαίους" δασμούς που έχουν "παγώσει" θα ισχύσουν τελικά.
Αν και η παγκόσμια οικονομία έχει αντέξει λίγο καλύτερα από το αναμενόμενο μέχρι στιγμής, είναι πολύ νωρίς ακόμη για να δούμε τον αντίκτυπο της αβεβαιότητας που έχει δημιουργηθεί από την πολιτική της κυβέρνησης των ΗΠΑ και οι αγορές μετοχών έχουν ήδη τρέξει πολύ, ανατρέποντας τις ισχυρές απώλειες που είχαν υποστεί έπειτα από την Ημέρα Απελευθέρωσης.
Αν και είναι πιθανό να δούμε εμπορικές συμφωνίες τις επόμενες εβδομάδες, κάτι που θα βοηθήσει στο να… ηρεμήσει περαιτέρω το επενδυτικό κλίμα, ωστόσο οι στρατηγικοί αναλυτές της Goldman είναι επιφυλακτικοί στο να κυνηγήσουν το οποιοδήποτε ράλι στη συνέχεια καθώς οι κίνδυνοι και οι απειλές θα αυξηθούν: Έρχονται σημαντικές αυξήσεις τιμών, διαταραχές στην αλυσίδα εφοδιασμού και απώλειες θέσεων εργασίας, τη στιγμή που οι πιθανότητες ύφεσης παραμένουν πολύ υψηλές.
Ποιο αναλυτικά, όπως επισημαίνει η αμερικάνικη τράπεζα, η κυβέρνηση Τραμπ συνέχισε να χαλαρώνει ορισμένες από τις πιο επιθετικές δασμολογικές πολιτικές της. Μετά την 90ήμερη παύση των συμπληρωματικών "αμοιβαίων" δασμών και την εξαίρεση των κάποιων προϊόντων από τους δασμούς της Κίνας, ο Λευκός Οίκος τροποποίησε πρόσφατα τον δασμό στα ανταλλακτικά αυτοκινήτων για να αποτρέψει τη συσσώρευση χάλυβα/αλουμινίου και να αποζημιώσει εν μέρει τις αυτοκινητοβιομηχανίες για το αυξημένο κόστος τους. Σύντομα θα μπορούσαν να ακολουθήσουν προκαταρκτικές εμπορικές συμφωνίες με μερικές χώρες. Η ατμόσφαιρα με την Κίνα έχει βελτιωθεί και η Goldman αναμένει ότι ο δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ στην Κίνα θα μειωθεί από περίπου 160% σε περίπου 60% σχετικά σύντομα, ενώ η Κίνα είναι πιθανό να μειώσει τους δασμούς στις ΗΠΑ κατά παρόμοιο ποσό.
Η ανθεκτικότητα αρκετών οικονομικών δεδομένων έχει επίσης καθησυχάσει τους επενδυτές. Ενώ οι πληροφορίες στην έκθεση για την απασχόληση των ΗΠΑ της περασμένης Παρασκευής, η οποία ήταν καλύτερη από την αναμενόμενη, συλλέχθηκαν από τις 6 Απριλίου έως τις 12 Απριλίου και ως εκ τούτου είναι αρκετά παρωχημένες, τα πιο πρόσφατα στοιχεία για τις αιτήσεις επιδόματος ανεργίας υποδηλώνουν συνεχιζόμενη ανθεκτικότητα. Η Goldman σημειώνει πως δίνει μικρή βαρύτητα στο ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου, το οποίο όχι μόνο είναι πολύ παρωχημένο αλλά και πολύ παραμορφωμένο από τις εμπροσθοβαρείς κινήσεις εταιρειών και καταναλωτών εν αναμονή των δασμών. Όλα αυτά έχουν βοηθήσει τις χρηματοοικονομικές συνθήκες να χαλαρώσουν απότομα.
Παρ 'όλα αυτά, η εκτίμηση της Goldman Sachs για τον κίνδυνο ύφεσης σε 12 μήνες παραμένει στο 45%, όπως προειδοποιεί. Πέρα από τις ΗΠΑ-Κίνα, εξακολουθεί να αναμένει περαιτέρω αυξήσεις δασμών σε άλλους τομείς - π.χ. φαρμακευτικά προϊόντα, ημιαγωγούς και ενδεχομένως ταινίες - και βλέπει έναν σημαντικό κίνδυνο ορισμένοι από τους "αμοιβαίους" δασμούς που έχουν παύσει να ισχύσουν τελικά.
Επιπλέον, όπως τονίζει, δεν είναι ασυνήθιστο τα οικονομικά δεδομένα να παρουσιάζουν σημαντική υστέρηση σε περιόδους ύφεσης, με λίγα λόγια ακόμη δεν έχουμε δει τίποτα από τις απτές επιπτώσεις της πολιτικής Τραμπ.
Την ίδια στιγμή, οι προοπτικές για την πολιτική της Fed παραμένουν πολύ αβέβαιες, αν και η Goldman εκτιμά πως η επόμενη μείωση, κατά 25 μ.β, θα έρθει τον Ιούλιο και θα ακολουθήσουν άλλες δύο. Η κριτική από τον Τραμπ δεν θα πυροδοτήσει μια αντίδραση της Fed - ούτε μια πρόωρη μείωση επιτοκίων χωρίς ενδείξεις επιδείνωσης της αγοράς εργασίας, υπό την προϋπόθεση ότι οι μακροπρόθεσμες προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν σταθερές. Ωστόσο, η αμερικάνικη τράπεζα ανησυχεί για πιο θεμελιώδεις απειλές στην ανεξαρτησία της νομισματικής πολιτικής της Fed. Εάν ο Λευκός Οίκος αποκτήσει τη δυνατότητα να απομακρύνει τον πρόεδρο και άλλα μέλη της FOMC χωρίς "αιτία" - που ορίζεται ως αναποτελεσματικότητα, παραμέληση καθήκοντος ή κακή λειτουργία - αυτό θα καθιστούσε την Fed μια αρνητική εξαίρεση μεταξύ των κεντρικών τραπεζών διεθνώς όσον αφορά τις προστασίες απομάκρυνσης. Ακαδημαϊκές μελέτες δείχνουν ότι η μειωμένη ανεξαρτησία προβλέπει χειρότερα αποτελέσματα πληθωρισμού με την πάροδο του χρόνου, όπως σημειώνει.
Από την άλλη πλευρά, οι απόψεις της G.S. για τη νομισματική πολιτική στην Ευρώπη παραμένουν ήπιες. Παρά τη μέτρια βελτίωση των δεικτών PMI στον τομέα της μεταποίησης και μια ανοδική έκπληξη στον δομικό πληθωρισμό τον Απρίλιο, παραμένει βέβαιη ότι η τάση του πληθωρισμού εξακολουθεί να είναι καθοδική, εν μέρει λόγω της ανακατεύθυνσης της προσφοράς αγαθών από την Κίνα. Έτσι, αναμένει τρεις ακόμη διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων ύψους 25 μονάδων βάσης η κάθε μία από την ΕΚΤ, με το τελικό επιτόκιο να διαμορφώνεται στο 1,5% φέτος, με τους κινδύνους να τείνουν προς μεγαλύτερες ή/και βαθύτερες μειώσεις.
Όπως καταλήγει η Goldman, οι επενδυτές δεν θα πρέπει να κυνηγήσουν το όποιο ράλι των αγορών στη συνέχεια. Οι ελπίδες για περαιτέρω μειώσεις δασμών είναι μεγάλες, αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι, μέχρι στιγμής, η Κίνα και οι ΗΠΑ, οι οποίες μαζί αντιπροσωπεύουν περίπου το ήμισυ του παγκόσμιου ΑΕΠ, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ένα εμπορικό εμπάργκο, τονίζει η αμερικάνικη τράπεζα. Ενώ ενδέχεται να ανακοινωθούν νέες εμπορικές συμφωνίες, οι λεπτομέρειες είναι πιθανό να είναι περίπλοκες και θα μπορούσαν κάλλιστα να παραταθούν και είναι απίθανο οι δασμοί να μειωθούν στα προηγούμενα χαμηλά.
Εντωμεταξύ, μπορεί κάλλιστα να έχει ήδη γίνει επαρκής ζημιά για να πυροδοτήσει ανανεωμένους φόβους για ύφεση καθώς τα οικονομικά δεδομένα εξασθενούν. Η πρόσφατη άνοδος των μετοχών και η υπεραπόδοση των κυκλικών έναντι των αμυντικών κλάδων, καθώς και η μείωση του ασφαλίστρου κινδύνου μετοχών, φαίνονται ασύμβατες με τους σημαντικούς οικονομικούς κινδύνους που υπάρχουν και, ακόμη και αν αποφευχθεί μια ύφεση, οι αποτιμήσεις παραμένουν ακριβές, ιδίως για την αγορά των ΗΠΑ.
