Της Diane Brady
Ο Carlos Ghosn έγινε διάσημος ως ο ηγέτης που έσωσε στο παρά πέντε τη Renault από την πτώχευση και έπειτα έκανε το ίδιο στη Nissan, αφού ενορχήστρωσε μια ισχυρή συμμαχία στην οποία τελικά συμμετείχε και η Mitsubishi Motors. Αυτή η συμμαχία ήταν έτοιμη να διευρυνθεί ενδεχομένως και με τη συμμετοχή της Fiat Chrysler, αλλά ο Ghosn συνελήφθη αιφνιδίως στο Τόκιο –στις 19 Νοεμβρίου 2018– κατηγορούμενος για απόκρυψη εισοδημάτων.
Ο πρώην τιτάνας της αυτοκινητοβιομηχανίας πέρασε περισσότερες από 100 ημέρες σε ένα μικρό, μη θερμαινόμενο κελί – η κράτησή του χαρακτηρίστηκε από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ως "αυθαίρετη και παράνομη". Αφέθηκε ελεύθερος καταβάλλοντας εγγύηση ύψους 8,9 εκατ. δολαρίων και τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό. Δραπέτευσε εντυπωσιακά από την Ιαπωνία, κρυμμένος σε ένα κιβώτιο που υποτίθεται πως περιείχε εξοπλισμό ήχου, υποστηρίζοντας ότι οι κατηγορίες εναντίον του είχαν πολιτικά κίνητρα και ότι δεν υπήρχε καμία πιθανότητα να έχει μια δίκαιη δίκη στη "χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου".
Ο Ghosn βρήκε καταφύγιο στον Λίβανο, όπου και ζει έως σήμερα, ενώ πρόσφατα κατέθεσε μήνυση εναντίον της Nissan και 12 στελεχών της ζητώντας αποζημίωση ύψους 1,1 δισ. δολαρίων. Συναντηθήκαμε στον Λίβανο για να μιλήσουμε για την αγωγή που κατέθεσε, για τη συμμαχία Renault-Nissan-Mitsubishi, για τον Elon Musk, τα ηλεκτρικά οχήματα και πολλά ακόμη.
Φυγάς
Η αγωγή, με την οποία o Ghosn απαιτεί 588 εκατ. δολάρια ως απώλειες αποζημίωσης και κόστους, καθώς και 500 εκατ. δολάρια σε τιμωρητικά μέτρα, κατατέθηκε στοn Λίβανο, καθώς εκεί διαπράχθηκαν ορισμένα από τα φερόμενα εγκλήματα εναντίον του. Η χρονική στιγμή της αγωγής αντανακλά το πόσος χρόνος χρειάστηκε στον Ghosn για να ανακτήσει και συγκεντρώσει στοιχεία, αφού μετά τη σύλληψή του δεν είχε πρόσβαση στο τηλέφωνό του, στον φορητό του υπολογιστή, στο e-mail του και άλλα αρχεία.
"Νομίζω ότι σήμερα έχω μάλλον το 30% των στοιχείων που είχα τότε", λέει ο Ghosn. "Αλλά αυτό το 30% είναι τόσο πειστικό, τόσο ενοχοποιητικό, που αποφασίσαμε να προχωρήσουμε τη νομική διαδικασία".
Ο Ghosn σημειώνει ότι αρχικά συνελήφθη για μία κατηγορία: "απόκρυψη εισοδημάτων που δεν είχαν αποφασιστεί να καταβληθούν ούτε είχαν καταβληθεί". Παρόλο που ο Ghosn έγινε το πιο ακριβοπληρωμένο στέλεχος στην Ιαπωνία, η αμοιβή του ήταν σημαντικά μικρότερη από τους ανταγωνιστές στον κλάδο, όπως η CEO της GM, Mary Barra – ρόλος που, όπως λέει ο ίδιος, του πρότεινε ο πρώην τσάρος της αυτοκινητοβιομηχανίας Steve Rattner το 2009.
"Η παράξενη σύγκρουση στη Nissan"
"Σήμερα, έχουμε μια συμμαχία-βιτρίνα. Το τελευταίο κεφάλαιο σε αυτή την υπόθεση ήταν η περίεργη σύγκρουση μεταξύ του CEO και του COO, με τον COO να εκπαραθυρώνεται", σημειώνει ο Ghosn. Στη συνέλευση των μετόχων της Τρίτης, προσθέτει ο Ghosn, "δεν έγινε ούτε μία ερώτηση για τον λόγο που έφυγε ο COO, ούτε μία ερώτηση για τη μήνυση που υπέβαλα εναντίον της εταιρείας".
Το πιο αξιοσημείωτο για τον Ghosn, όμως, ήταν ο αριθμός των μετόχων που παρευρέθηκαν: 243. "Όταν ήμουν CEO της εταιρείας, επί 19 χρόνια, είχαμε κατά μέσο όρο 2.000 μετόχους στις συνεδριάσεις μας", τόνισε, κάνοντας λόγο για μια "οργανωμένη παράσταση" με "μηδέν διαφάνεια" όσον αφορά το τι πραγματικά συμβαίνει στην εταιρεία.
"Όλη αυτή η ιστορία ξεκίνησε επειδή οι Ιάπωνες δεν εμπιστεύονταν πλέον τους Γάλλους", λέει. "Το διαζύγιο είναι προδιαγεγραμμένο".
Ηλεκτρικά αυτοκίνητα και Elon Musk
Ο Ghosn προβληματίστηκε όσον αφορά το πού βλέπει ευκαιρίες στην αυτοκινητοβιομηχανία. Ο ίδιος συμβουλεύει αρκετούς επιχειρηματίες και συναδέλφους να στραφούν στα ηλεκτρικά οχήματα. Το 2009, ο ίδιος και ο Elon Musk ήταν πρωτοπόροι με το Nissan Leaf και την Tesla αντίστοιχα. "Ο Musk δημιούργησε τη δική του εταιρεία. Εγώ δεν το έκανα. Αυτό ήταν το λάθος μου", λέει ο Ghosn. "Αν είχα δημιουργήσει μια startup για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ή τις μπαταρίες, θα ήμουν σε εντελώς διαφορετική θέση".
Δείτε το βίντεο με τη συνέντευξη του Ghosn: