Των Sarah Emerson και Richard Nieva
Ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Google, Eric Schmidt, σχεδιάζει αθόρυβα ένα νέο project αμυντικής τεχνολογίας: ένα "αόρατο" στρατιωτικό drone. Αυτή είναι η πρώτη αναφορά στο συγκεκριμένο project, από τέσσερις πηγές που μίλησαν στο Forbes, ενώ επισήμως δεν έχει ανακοινωθεί κάτι δημόσια.
Το απόρρητο project έχει στόχο να προσφέρει μια αμερικανική εναλλακτική λύση απέναντι στα κινεζικά drones και να αναπτύξει μη επανδρωμένα αεροσκάφη για χρήση σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στο πεδίο της μάχης, σύμφωνα με δύο πηγές. Η τρίτη πηγή σημείωσε ότι το project είναι εμπνευσμένο από τις επισκέψεις του δισεκατομμυριούχου στην Ουκρανία, όπου ο Schmidt ήρθε σε επαφή με κυβερνητικούς αξιωματούχους και στρατιωτικούς ηγέτες. Δύο από τις ίδιες πηγές ανέφεραν ότι ο Sebastian Thrun, συνιδρυτής του moonshot lab της Google, συμμετέχει στο εγχείρημα.
Το Forbes δεν μπόρεσε να εξακριβώσει ποιος άλλος εμπλέκεται στο μυστικό project, πότε ξεκίνησε και αν ο Schmidt είναι ο μοναδικός χρηματοδότης του. Σύμφωνα με δύο πηγές, ελάχιστοι άνθρωποι εργάζονται πάνω σε αυτό το εγχείρημα, με τον Schmidt να έχει καταφέρει να το κρατήσει σε στεγανα λόγω ιδιαίτερης γεωπολιτικής του φύσης. Δεν είναι ξεκάθαρο ούτε εάν έχει συσταθεί κάποια εταιρεία που έχει αναλάβει το έργο. Schmidt και Thrun αρνήθηκαν να σχολιάσουν τις πληροφορίες.
Ο Schmidt έχει σχολιάσει εκτεταμένα το πώς αλλάζουν τον πόλεμο στην Ουκρανία τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη. "Το μέλλον του πολέμου θα υπαγορεύεται και θα διαμορφώνεται από τα drones", έγραψε ο Schmidt σε άρθρο του τον Ιούλιο στη Wall Street Journal, επιστρέφοντας από το Κίεβο. Νωρίτερα φέτος, η Washington Post ανέφερε ότι ο Schmidt μαζί με άλλους επενδυτές είχε δεσμεύσει 10 εκατ. δολάρια στο ουκρανικό fund για start ups D3, ο οποίος επικεντρώνεται στη στρατιωτική τεχνολογία. Το D3, το οποίο σημαίνει Dare to Defend Democracy (Τολμήστε να υπερασπιστείτε τη δημοκρατία), θα παρέχει αρχική χρηματοδότηση ύψους 125.000 δολαρίων σε startups, καθώς και ευκαιρίες καθοδήγησης.
Μετά την αποχώρησή του από τη θέση του προέδρου της Google το 2017, ο Schmidt αφιέρωσε χρόνο και χρήμα στη "γεφύρωση" των συμφερόντων της Silicon Valley και του Πενταγώνου μέσω συμβουλευτικών επιτροπών, think tanks και αλλά και του μεγάλου χαρτοφυλακίου start ups που διαθέτει. O Schmidt έχει παροτρύνει τις στρατιωτικές υπηρεσίες να επισπεύσουν τις επενδύσεις τους στην τεχνολογία, ιδίως στην τεχνητή νοημοσύνη, η οποία -όπως πιστεύει ο ίδιος- θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εθνική ασφάλεια και στις σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας. Στο παρελθόν ο Schmidt διετέλεσε πρόεδρος του Συμβουλίου Καινοτομίας του Υπουργείου Άμυνας και μέλος της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας για την Τεχνητή Νοημοσύνη, όπου κατέθεσα επίσημα προτάσεις για τη στρατηγική της Ουάσιγκτον όσον αφορά την Τεχνητή Νοημοσύνη.
Αυτές οι κυβερνητικές διασυνδέσεις έχουν διαμορφώσει την εικόνα ενός "ανθρώπου του κράτους" για τον Schmidt - τόσο εντός ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό. Και ο Schmidt έχει αξιοποιήσει αυτή την εικόνα για να έχει επαφές με ισχυρούς παίχτες στον τομέα της άμυνας. Πρόσφατα πραγματοποίησε επισκέψεις στην Ουκρανία ώστε να αποκτήσει χρήσιμες γνώσεις για το νέο του σχέδιο με τα drones, επισήμαναν στο Forbes τρεις πηγές. Συγκεκριμένα, όπως είπαν δύο εξ αυτών, τον ενδιαφέρει η αξιοποίηση των drones από την Ουκρανία στην αντεπίθεσή της κατά των Ρώσων. Τον Σεπτέμβριο του 2022, ο Andriy Yermak, επικεφαλής του προεδρικού γραφείου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ανακοίνωσε ότι ο ίδιος και ο Schmidt συζήτησαν "τεχνολογικές λύσεις" για την εκδίωξη των ρωσικών δυνάμεων από την Ουκρανία.
Ο Thrun, βετεράνος της αεροναυπηγικής και πρώην συνεργάτης του Schmidt στην Google, είναι κατάλληλος για συνεργάτης στο εγχείρημα. Ειδικός στη ρομποτική, δημιούργησε τους πρώτους του δεσμούς με τη Google το 2010, αφού ο συνιδρυτής Larry Page τον προσέλαβε για την κατασκευή οχημάτων αυτόνομης οδήγησης, project πάνω στα οποίo ο Thrun είχε εργαστεί από την εποχή που βρισκόταν στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Από την πρωτοβουλία αυτή προέκυψε η Waymo, θυγατρική της Alphabet (μητρική της Google) και το εργαστήριο μετατράπηκε στην Google X. Το 2010, ο Thrun ίδρυσε τη start up αεροταξί, Kittyhawk, με την υποστήριξη του Page (η εταιρεία έκλεισε πέρυσι). Το 2011 δημιούργησε την εταιρεία διαδικτυακής εκπαίδευσης Udacity, και το 2014 αποχώρησε από τη θέση του αντιπροέδρου -αλλά και ως συνεργάτης- της Google. Πρόσφατα ανακοίνωσε την ίδρυση μιας εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης, της Sage Labs.
Στο παρελθόν, τα projects με drone έχουν προκαλέσει αντιδράσεις στην Google. Το 2018, και ενώ ο Schmidt ήταν ακόμη τεχνικός σύμβουλος στην Alphabet, χιλιάδες εργαζόμενοι της Google διαμαρτυρήθηκαν για τη σύμβαση του Project Maven, μιας πρωτοβουλίας του Υπουργείου Άμυνας, όπου ο στρατός χρησιμοποιούσε την τεχνολογία AI της εταιρείας για την ανάλυση εικόνων που τραβούσαν μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Η αντιπαράθεση οδήγησε σε παραιτήσεις εργαζομένων και στη δημιουργία των κατευθυντήριων γραμμών της Google για την τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με τις οποίες η εταιρεία δεν θα ανέπτυσσε όπλα τεχνητής νοημοσύνης και δεν θα ανανέωνε τη σύμβαση με το αμερικανικό Υπουργείο Άμυνας.
Δεν είναι σαφές πότε ο Schmidt θα ανακοινώσει το project για τα drones ή πώς σκοπεύει να λειτουργήσει απέναντι στους βασικούς ανταγωνιστές, όπως η κινεζική DJI, η οποία σήμερα έχει το 70% της παγκόσμιας αγοράς drone, αλλά και την Anduril καθώς και άλλες αμερικανικές startups. Ο Schmidt ελπίζει πως ίσως να επωφεληθεί από το πρόγραμμα "Replicator" που ανακοίνωσε πρόσφατα το Πεντάγωνο, με στόχο να υποσκελίσει την κυριαρχία της Κίνας στον χώρο των drones, αξιοποιώντας τους αμερικανούς κατασκευαστές για τη δημιουργία χιλιάδων μη επανδρωμένων αεροσκαφών εντός του 2025.
Η Ουκρανία έχει λάβει και άλλες προτάσεις για μη επανδρωμένα αεροσκάφη από το εξωτερικό. Τον Δεκέμβριο, το Υπουργείο Ψηφιακού Μετασχηματισμού της ανακοίνωσε ότι η γερμανική Quantum Systems θα ανοίξει ένα κέντρο έρευνας και ανάπτυξης drones στη χώρα. Η εταιρεία θα ενταχθεί στο Diia City της Ουκρανίας, μια "εικονική οικονομική ζώνη" που προορίζεται να προσελκύσει ξένες και εγχώριες εταιρείες τεχνολογίας με φορολογικά πλεονεκτήματα και άλλα οφέλη.
Απόδοση - επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
