"Ο σύγχρονος CEO, πρέπει να διαθέτει αξιόπιστες πηγές ενημέρωσης και κανάλια επικοινωνίας με την ευρύτερη αγορά ώστε να λαμβάνει έγκαιρα τις πληροφορίες που χρειάζεται για να καθοδηγήσει αποτελεσματικά τον οργανισμό του” εκτιμά ο Αριστοτέλης Χαντάβας, Επικεφαλής Ευρώπης της Enel Green Power και Πρόεδρος του SolarPower Europe. Σύμφωνα με τον ίδιο, "o CEO είναι ο βασικός υπεύθυνος για την πορεία της επιχείρησης και θα πρέπει να ισορροπεί διαρκώς ανάμεσα σε διαφορετικές απαιτήσεις και πιέσεις, προσπαθώντας να επιτύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, σε ένα πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον”.
- Πώς επηρεάζει η ενεργειακή κρίση την ενεργειακή μετάβαση στις καθαρές μορφές ενέργειας; Πώς μπορούν οι ΑΠΕ να συμβάλουν στους δύο βασικούς στόχους: την ασφάλεια προμήθειας αλλά και τον περιορισμό του ενεργειακού κόστους;
Αναμφίβολα, η πρωτοφανής ενεργειακή κρίση των τελευταίων μηνών επιταχύνει την αναγκαία μετάβαση στην πράσινη ενέργεια. Στο περιβαλλοντικό κίνητρο που στοχεύει στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, προστίθεται πλέον και το οικονομικό. Σήμερα οι ΑΠΕ δεν είναι μόνο οι πιο φιλικές προς το περιβάλλον πηγές ενέργειας, είναι και οι πιο φθηνές. Επιπλέον, είναι εγχώριες πηγές – η χώρα μας διαθέτει άφθονο ήλιο και άνεμο που δεν επηρεάζονται από γεωπολιτικές κρίσεις ή κερδοσκοπικά παιχνίδια. Αυτό σημαίνει ότι για την Ελλάδα υπάρχει μόνο ένας δρόμος για να εξασφαλίσει επαρκή, αξιόπιστη και οικονομικά προσιτή ενέργεια για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της: περισσότερες ΑΠΕ και ταχύτερη απεξάρτηση από τα εισαγόμενα και δαπανηρά ορυκτά καύσιμα.
- Ποιες τεχνολογικές καινοτομίες θα δούμε τα επόμενα χρόνια στον τομέα της ενέργειας; Τι θα αλλάξει για την αγορά και για τους καταναλωτές; Πώς συμμετέχει η Enel σε αυτές τις διεργασίες;
Για να πετύχουμε την ταχύτερη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα θα πρέπει, όχι μόνο να αυξήσουμε τις επενδύσεις σε ΑΠΕ, αλλά και την τεχνολογική καινοτομία στα ενεργειακά μας συστήματα. Αυτό θα επιταχυνθεί από παρεμβάσεις σε τρεις κατευθύνσεις στις οποίες η Enel πρωτοπορεί διεθνώς: την αποθήκευση ενέργειας που εξισορροπεί τις διακυμάνσεις στην παραγωγή των ΑΠΕ, την υβριδοποίηση, τη συνεγκατάσταση δηλαδή τεχνολογιών ΑΠΕ που βελτιώνουν σημαντικά το προφίλ παραγωγής, και το repowering, την αναβάθμιση του εξοπλισμού των υφιστάμενων ΑΠΕ ώστε να αυξηθεί η δυναμικότητά τους.
Όσον αφορά στους καταναλωτές, είναι γεγονός ότι τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί ραγδαία η ηλεκτροκίνηση και η αυτοπαραγωγή ενέργειας, στη λογική του prosumer, μέσω οικιακών φωτοβολταϊκών που συνδέονται με το δίκτυο (netmetering) –μια τεχνολογία στην οποία επίσης πρωταγωνιστεί η εταιρεία μας.
- Τι συναισθήματα προκαλεί η ίδια η θέση του/της CEO και πώς τα διαχειρίζεστε;
Πρωτίστως ευθύνης. O CEO είναι ο βασικός υπεύθυνος για την πορεία της επιχείρησης και θα πρέπει να ισορροπεί διαρκώς ανάμεσα σε διαφορετικές απαιτήσεις και πιέσεις, προσπαθώντας να επιτύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, σε ένα πολύ ανταγωνιστικό περιβάλλον. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για μια ενεργειακή εταιρεία, όπως η Enel, σε μια ιδιαιτέρως κρίσιμη συγκυρία, στην οποία η ενέργεια έχει εκτοξευτεί στο επίκεντρο του δημοσίου ενδιαφέροντος και ο κλάδος μας βρίσκεται στο μικροσκόπιο όλης της κοινωνίας.
Έχω όμως την ευτυχία να ηγούμαι μιας εξαιρετικής ομάδας ανθρώπων, με υψηλή κατάρτιση, που μοιράζονται το όραμα της εταιρείας, κατανοούν τις τεράστιες προκλήσεις της εποχής και εργάζονται με αφοσίωση για την επίτευξη των στόχων μας.
- Πώς εκπαιδεύεται, ενημερώνεται και ανταλλάσσει απόψεις και καλές πρακτικές ένας/μία CEO σήμερα;
O CEO οφείλει να παρακολουθεί συστηματικά τις εξελίξεις στον κλάδο του και την οικονομία, έχοντας ταυτόχρονα πλήρη εποπτεία του οργανισμού του κάθε στιγμή. Ο σύγχρονος CEO πρέπει να ακούει. Η αποτελεσματική διοίκηση απαιτεί καλή πρακτική γνώση που αποκτάται μέσα από την καθημερινή τριβή στην πραγματική λειτουργία της εταιρείας– ως μηχανικός το γνωρίζω καλά αυτό – αλλά και ευρύτερη ενημέρωση και θεωρητική κατάρτιση, καθώς η επιχείρηση δεν είναι μια απομονωμένη νησίδα, αλλά ζει και αναπνέει μέσα στην κοινωνία. Πρέπει επίσης να διαθέτει αξιόπιστες πηγές ενημέρωσης και κανάλια επικοινωνίας με την ευρύτερη αγορά ώστε να λαμβάνει έγκαιρα τις πληροφορίες που χρειάζεται για να καθοδηγήσει αποτελεσματικά τον οργανισμό του. Το δύσκολο σήμερα δεν είναι να βρεις πληροφορία, αλλά να την αξιολογήσεις και να την ιεραρχήσεις σωστά, να διαχωρίσεις την ουσία από τα περιττά αποφεύγοντας το information burnout.
- Η προσωπική ενασχόληση ενός CEO με τα θέματα που απασχολούν την κοινωνία είναι μέρος του ρόλου του/της;
Σαφέστατα. Η πανδημία και η κλιματική κρίση μας δείχνουν πόσο πολύ εξαρτώμαστε ο ένας από τον άλλο και πώς μόνο μέσα από τη συλλογική προσπάθεια, αλλά και την προσωπική εμπλοκή, μπορούμε να εξασφαλίσουμε το μέλλον των κοινωνιών μας. Σήμερα, η προστιθέμενη αξία μιας εταιρείας δεν αποτιμάται με όρους στενά οικονομικούς. Η κοινωνία απαιτεί από τις εταιρείες να επιδεικνύουν κοινωνική ευθύνη, να μεριμνούν για την προστασία του περιβάλλοντος, για ίσες ευκαιρίες και συμπερίληψη. Και όχι μόνο η κοινωνία αλλά και η αγορά, μέσω της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως ενσωματώνεται στα κριτήρια ESG, τα οποία κάθε επιχείρηση χρειάζεται να ακολουθεί πλέον αν θέλει να έχει πρόσβαση σε επενδυτικά κεφάλαια.
- Ποιες ικανότητες και δεξιότητες εκτιμάτε ότι στο μέλλον θα απαιτηθούν να κατέχουν τα νέα και πολλά υποσχόμενα στελέχη;
Σε μια εποχή που χαρακτηρίζεται από έντονη ρευστότητα, ραγδαίες τεχνολογικές αλλαγές και συνεχείς κρίσεις, τα νέα στελέχη οφείλουν να επιδεικνύουν προσαρμοστικότητα, ταχύτητα και ευελιξία στη λήψη αποφάσεων, καθώς και πρωτοβουλία κινήσεων. Συγχρόνως, αυτό που παρατηρούμε αρκετά συχνά πλέον, είναι ότι δεν είναι εύκολο να βρεις στελέχη με όρεξη και πάθος για δημιουργία. Θα πρέπει επίσης να έχουν ευρύτητα πνεύματος για να μπορούν να προσανατολιστούν σωστά σε έναν διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο, στον οποίο τα μακροπρόθεσμα πλάνα πλέον τις περισσότερες φορές διαψεύδονται. Η στενή ειδίκευση σε έναν και μόνο τομέα σήμερα κατά την άποψή μου δεν είναι αρκετή.
- Ένα νέο στέλεχος που έχει τη φιλοδοξία να γίνει CEO, τι θα το συμβουλεύατε;
Καταρχάς, θα πρέπει να επενδύσει από νωρίς στη γνώση και στις δεξιότητές του, αλλά και να έχει υπομονή και ανοιχτό μυαλό. Παράλληλα, να έχει όραμα και σχέδιο, να ξέρει δηλαδή πού θέλει να πάει την εταιρεία και πώς θα το πετύχει στην λεπτομέρειά του. Δεν νοείται καπετάνιος χωρίς ξεκάθαρο προσανατολισμό, ιδίως στις σημερινές "φουρτουνιασμένες" θάλασσες. Αλλά και να μη φοβάται να ρωτά και να μαθαίνει, κανείς δεν τα ξέρει όλα και δεν θα τα μάθει ποτέ. Απαιτούνται όμως και ηγετικές ικανότητες και κοινωνικές δεξιότητες, η διοίκηση μιας εταιρείας δεν είναι πρωτίστως τεχνικό θέμα. Ο CEO πρέπει να λειτουργεί ως ηγέτης, να εμπνέει και να κινητοποιεί τους ανθρώπους της επιχείρησης και να τους αξιοποιεί αποτελεσματικά ώστε να αποδίδουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους, σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και προοπτικής. Τέλος, θα πρέπει να μη φοβάται την αλλαγή και να αναλαμβάνει τολμηρές πρωτοβουλίες, καθώς η στασιμότητα στο σημερινό εξαιρετικά ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον, ισοδυναμεί με επαγγελματική στασιμότητα.
