Του Alan Ohnsman
Το ξέσπασμα του Έλον Μασκ εναντίον του "μεγάλου, όμορφου νομοσχεδίου" του Τραμπ, που θα διογκώσει κατά τρισεκατομμύρια δολάρια το ομοσπονδιακό έλλειμμα, υποδηλώνει πως ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο βλέπει νέους κινδύνους για τις εταιρείες του και ιδίως για την Tesla. Η διαμάχη Μασκ-Τραμπ "άναψε" εν αναμονή των ανακοινώσεων της αυτοκινητοβιομηχανίας για τις πωλήσεις της (σ.σ.: "βουτιά" 13% παγκοσμίως το β' τρίμηνο του 2025). Στο μεταξύ, η Tesla σύντομα θα χάσει τα ομοσπονδιακά φορο-κίνητρα για τις πωλήσεις και τις υπηρεσίες φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ και τα ρομποταξί της εταιρείας εξαρτώνται από τους ομοσπονδιακούς κανονισμούς που θα θεσπίσει η διοίκηση Τραμπ.
"Η διοίκηση Τραμπ γνωρίζει πόσο σημαντικά είναι τα οχήματα αυτόνομης οδήγησης για το μέλλον του Μασκ και της Tesla, οπότε το να κάνει ό,τι μπορεί για να επιβραδύνει την εξάπλωση των ρομποταξί θα ήταν ιδιαίτερα επώδυνο", σχολίασε ο Loren McDonald, αναλυτής της Paren, μιας εταιρείας δεδομένων για τη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων. "Αντίκτυπος βέβαια θα υπάρχει και στα συμβόλαια της αμερικανικής κυβέρνησης με της SpaceX".
Δεδομένου τού πόσο εξαρτημένες ήταν η Tesla και η SpaceX από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση τα τελευταία 15 χρόνια, ο Μασκ έχει πολλά να χάσει. Το Forbes εκτιμά ότι οι εταιρείες του Μασκ έχουν απορροφήσει τουλάχιστον 30 δισ. δολάρια κρατικής στήριξης από το 2010, συμπεριλαμβανομένων των συμβάσεων για εκτοξεύσεις πυραύλων και δορυφόρων από τη SpaceX, ενός ομοσπονδιακού δανείου με χαμηλό επιτόκιο για την ανέγερση του πρώτου εργοστασίου της Tesla.
"Ο Έλον μπορεί να λαμβάνει μακράν τις περισσότερες επιδοτήσεις από οποιοδήποτε ανθρώπινο ον στην ιστορία, και χωρίς επιδοτήσεις, θα πρέπει πιθανόν να κλείσει το μαγαζί και να επιστρέψει σπίτι στη Νότια Αφρική", έγραψε ο Ντόναλντ Τραμπ στην πλατφόρμα Truth Social. "Όχι άλλες εκτοξεύσεις πυραύλων, δορυφόρων ή παραγωγή ηλεκτρικών αυτοκινήτων, και η χώρα μας θα εξοικονομούσε μια ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ".
Οι ΗΠΑ έχουν σχέση εξάρτησης με τη SpaceX, οπότε η εταιρεία αεροδιαστημικής μάλλον δεν θα υποφέρει βραχυπρόθεσμα. Η Tesla, όμως, θα πληγεί από τη σταδιακή κατάργηση (τον Σεπτέμβριο) των φορο-κινήτρων ύψους 7.500 δολαρίων για τους αγοραστές ηλεκτρικών οχημάτων και την κατάργηση του ομοσπονδιακού τέλους για ένα εθνικό δίκτυο φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων από το οποίο έχει επωφεληθεί η αυτοκινητοβιομηχανία. Επιπλέον πρόβλημα για την Tesla θα προκύψει αν το Υπουργείο Μεταφορών θεσπίσει αυστηρότερα πρότυπα ασφαλείας για τα αυτόνομα οχήματα και τα ρομποταξί, που ο Μασκ τα έχει προωθήσει ως μια σημαντική νέα πηγή εσόδων για την εταιρεία.
Μετά από μια δεκαετία σταθερής ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο, οι πωλήσεις της Tesla έχουν επιβραδύνει το τελευταίο έτος. Το α' τρίμηνο του 2025 οι παραδόσεις σημείωσαν "βουτιά" 13% το πρώτο τρίμηνο και στο β' τρίμηνο 13,5% (384.122 οχήματα) σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν.
"Οι παραδόσεις της Tesla το β' τρίμηνο του 2025 έχασαν τις προσδοκίες των αναλυτών, γεγονός που δεν θα πρέπει να εκπλήσσει", ανέφερε ο αναλυτής της Deutsche Bank, Edison Yu, σε ερευνητικό σημείωμά του. Ο ίδιος εκτιμά πως στο στος έτος η Tesla θα πουλήσει περίπου 1,6 εκατ. οχήματα, σημειώνοντας πτώση της τάξης του 10% σε σύγκριση με το 2024.
Η διολίσθηση της Tesla το τελευταίο έτος συνέπεσε με τη μέχρι πρόσφατα γενναιόδωρη υποστήριξη που παρείχε ο Έλον Μασκ στον Τραμπ. Αλλά μετά την παραίτησή του τον Μάιο από τη θέση του επικεφαλής στο DOGE, που έχει δεχθεί έντονη κριτική για τις περικοπές χιλιάδων ομοσπονδιακών θέσεων εργασίας, ο Μασκ συγκρούστηκε με τον Τραμπ για το φορολογικό "μεγάλο όμορφο νομοσχέδιο", με τον δισεκατομμυριούχο να διαμαρτύρεται για την αύξηση των ομοσπονδιακών δαπανών. Στη συνέχεια, άλλαξε στάση και προσπάθησε να εξομαλύνει τη σχέση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, διαγράφοντας μάλιστα και μια ανάρτηση που συνέδεε τον Τραμπ με το "σκάνδαλο Τζέφρι Επστάιν". Την περασμένη εβδομάδα, όμως, έσπασε ξανά τη σιωπή του αφού είδε το φως της δημοσιότητας η τελευταία εκδοχή του νομοσχεδίου που πήγε στη Γερουσία, που αυξάνει το ομοσπονδιακό έλλειμμα κατά 3,2 τρισ. δολάρια, δηλαδή περισσότερο και από την εκδοχή που υπερψήφισε η Βουλή των Αντιπροσώπων.
"Είναι προφανές με τις παράλογες δαπάνες αυτού του νομοσχεδίου, το οποίο αυξάνει το ανώτατο όριο του χρέους κατά το ποσό-ρεκόρ των ΠΕΝΤΕ ΤΡΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΔΟΛΑΡΙΩΝ, ότι ζούμε σε μια μονοκομματική χώρα - με το Κόμμα PORKY PIG!!! Ώρα για ένα νέο πολιτικό κόμμα που πραγματικά νοιάζεται για τους ανθρώπους" έγραψε στην πλατφόρμα X τη Δευτέρα ο Μασκ.
It is obvious with the insane spending of this bill, which increases the debt ceiling by a record FIVE TRILLION DOLLARS that we live in a one-party country – the PORKY PIG PARTY!!
— Elon Musk (@elonmusk) June 30, 2025
Time for a new political party that actually cares about the people.
Η κριτική του Μασκ επικεντρώθηκε μεν στις κυβερνητικές δαπάνες, αλλά διαμαρτυρήθηκε επίσης πως "το νομοσχέδιο του Τραμπ θα καταργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ και θα προκαλέσει τεράστια στρατηγική ζημιά στη χώρα μας". Το σχέδιο "κάνει παραχωρήσεις στις παλιές βιομηχανίες, αλλά θα καταστρέψει τις μελλοντικές".
Ο Τραμπ απάντησε ότι "ίσως χρειαστεί να βάλουμε DOGE στον Έλον. Ξέρετε τι είναι το DOGE. Το DOGE είναι το τέρας που ίσως χρειαστεί να επιστρέψει και να φάει τον Έλον. Δεν νομίζω ότι θα έπρεπε να παίζει αυτό το παιχνίδι μαζί μου".
Ο Τραμπ είπε ακόμη ότι θα "εξετάσει" το ενδεχόμενο να απελάσει τον πλουσιότερο άνθρωπο στον κόσμο, που κατάγεται από τη Νότια Αφρική, αλλά είναι πολιτογραφημένος Αμερικανός. Το σενάριο αυτό μοιάζει απίθανο, αλλά "ανεβάζει τη θερμοκρασία". Επιπλέον, θα μπορούσε ο Τραμπ να προβεί σε κάποιες άλλες κινήσεις: να πιέσει την Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Οδικής Κυκλοφορίας να εντείνει την πολύχρονη έρευνα για τις λειτουργίες Autopilot και Full Self-Driving της Tesla, οι οποίες συνδέονται με πολλά θανατηφόρα ατυχήματα. Ή να πιέσει την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να επανεξετάσει ορισμένα από τα δημόσια σχόλια του Μασκ για την Tesla και να ελέγξει τον βαθμό εξάρτησης της αυτοκινητοβιομηχανίας από την Κίνα.
"Είναι αναστατωμένος που χάνει την εντολή του για τα ηλεκτρικά οχήματα και... είναι πολύ αναστατωμένος για κάποια πράγματα, αλλά μπορεί να χάσει πολύ περισσότερα από αυτό", δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο την Τρίτη.
Σημειώνεται πως από την αρχή του έτους η μετοχή της Tesla έχει καταγράψει "βουτιά" της τάξης του 25%.
