Της Ana Faguy
Από "βραχίονας" του Κρεμλίνου που επιχειρούσε στο μέτωπο της Ουκρανίας, οι μισθοφόροι της Ομάδας Wagner μετατράπηκαν σε "εξεγερμένους" κατά του Βλαντίμιρ Πούτιν για λιγότερο από ένα 24ωρο, υπό τις εντολές του επικεφαλής τους Γεβγκένι Πριγκόζιν, ο οποίος φέρεται να έχει κερδίσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια μέσω συμβάσεων που έχει συνάψει με τη ρωσική κυβέρνηση, αλλά και αξιοποιώντας τους φυσικούς πόρους άλλων κρατών παρέχοντας υποστήριξη σε ασταθή καθεστώτα.
Ειδικότερα, η Ομάδα Wagner προσέφερε υπηρεσίες ασφαλείας σε δεκάδες αδύναμες και εμπόλεμες χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, ενώ εταιρείες που φέρονται να συνδέονται με τον Πριγκόζιν κέρδισαν 250 εκατ. δολάρια από την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων των εν λόγω κρατών κατά την τετραετία που προηγήθηκε της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σύμφωνα με έρευνα των Financial Times.
Συρία
Η Wagner φέρεται να βοήθησε τον σύμμαχο των Ρώσων πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ στην εμφύλια σύρραξη με ομάδες ανταρτών αλλά και στη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους, με τις πετρελαϊκές εταιρείες που συνδέονται με τον Πριγκόζιν, όπως η Evro Polis, να αποκτούν το 25% των δυνητικών κερδών από τα κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου που οι Ρώσοι μισθοφόροι απέσπασαν από το Ισλαμικό Κράτος, σύμφωνα με αναφορές του Associated Press και του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ το 2018.
Η Evro Polis εισέπραξε 134 εκατ. δολάρια και είχε κέρδη 90 εκατ. δολαρίων -μόνο το 2020- από την ανακατάληψη πετρελαιοπηγών που είχαν περάσει υπό τον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους κατά τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία, όπως ανέφερε δημοσίευμα των Financial Times, παρά το γεγονός ότι σε βάρος της εταιρείας είχε επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ πολλά χρόνια πριν.
Κεντροαφρικανική Δημοκρατία
Σε αντάλλαγμα για την αποστολή μισθοφόρων που θα στήριζαν την κυβέρνηση αποτρέποντας ένα πραξικόπημα κατά του αυταρχικού ηγέτη της χώρας, οι εταιρείες που συνδέονται με τη Wagner φέρονται να έχουν υπό τον έλεγχό τους τις δραστηριότητες εξόρυξης χρυσού και διαμαντιών στη χώρα, και να τους έχουν εκχωρηθεί δικαιώματα εκμετάλλευσης των δασών της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας.
Αν και οι εκτιμήσεις διαφέρουν, τα έσοδα της Wagner από την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία εμφανίζονται σημαντικά: Σύμφωνα με διπλωματικό τηλεγράφημα που ήρθε στην κατοχή του Politico νωρίτερα το 2023, τα κέρδη της Wagner από τις δραστηριότητες εξόρυξης πλησιάζουν το 1 δισ. δολάρια, ενώ το CBS εκτιμά ότι τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των δασικών εκτάσεων αποφέρουν στην οργάνωση περίπου άλλο 1 δισ. δολαρια, ενώ η εκμετάλλευση ενός ορυχείου χρυσού θα μπορούσε να φέρει στα ταμεία της Wagner έως και 2,7 δισ. δολάρια.
Σουδάν
Ο Πριγκόζιν έχει επικεντρωθεί σε δικαιώματα εξόρυξης χρυσού μέσω μιας εταιρείας που φέρεται να ελέγχει ο ίδιος, υπό την ονομασία M Invest - κάποια στιγμή, υπό τον πρώην δικτάτορα Ομάρ αλ Μπασίρ, η κυβέρνηση του Σουδάν παραιτήθηκε από το 30% μιας θυγατρικής της M Invest, σύμφωνα με το Organized Crime and Corruption Reporting Project.
Παρόλο που ο Αλ Μπασίρ δεν είναι πλέον στην εξουσία, μια θυγατρική της M Invest του Πριγκόζιν εξακολουθεί να λειτουργεί ένα εργοστάσιο επεξεργασίας χρυσού στο Σουδάν, σύμφωνα με τους New York Times, ενώ όπως μετέδωσε το CNN, Ρώσοι ως επί το πλείστον βρίσκονται πίσω από το λαθρεμπόριο χρυσού στο Σουδάν, που φέρεται να είχε έσοδα 1,9 δισ. δολαρίων το 2021. Σημειώνεται πως ο Πριγκόζιν αρνείται τους πως συνδέεται με την εξορυκτική εταιρεία.
Ρωσία
Στην πατρίδα του ο Πριγκόζιν έκανε τα πρώτα του βήματα από μια επιχείρηση εστίασης. Εκτός από τα συμβόλαια των μισθοφόρων και τα δικαιώματα εκμετάλλευσης ορυκτών πόρων, οι οντότητες που συνδέονται με τον Πριγκόζιν έχουν έσοδα και από "υπερκοστολογημένες συμβάσεις με την κυβέρνηση", σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της βρετανικής κυβέρνησης.
Οι εταιρείες του Πριγκόζιν εισέπραξαν τουλάχιστον 3 δισ. δολάρια κατά την περίοδο 2011-2019 από συμβάσεις τροφοδοσίας που υπέγραψε με το Κρεμλίνο, σύμφωνα με ειδησεογραφικό πρακτορείο Current Time.
Η Victoria Nuland, υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, δήλωσε στο Κογκρέσο νωρίτερα το 2023 ότι η εξόρυξη χρυσού σε χώρες όπως η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και το Μάλι "χρηματοδοτεί άμεσα τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Ομάδας Wagner στην Ουκρανία".
Λόγω της ισχυρής επιρροής που ασκεί η ομάδα Wagner σε πολλές χώρες πλούσιες σε φυσικούς πόρους, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανησυχεί για τις μελλοντικές κινήσεις των μισθοφόρων υπό την ηγεσία του Πριγκόζιν. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, οι ΗΠΑ ανησυχούν ιδιαίτερα για την απόπειρα της Wagner να αποκτήσει πρόσβαση στο λιβυκό πετρέλαιο, καθώς παραμένει ενεργή στη χώρα που μαστίζεται από εμφύλιες συγκρούσεις τα τελευταία χρόνια, ενώ έγγραφα της αμερικανικής κυβέρνησης που διέρρευσαν δείχνουν ότι η Wagner ενδιαφέρεται να συνάψει συμφωνία με την κυβέρνηση της Αϊτής προκειμένου να τη βοηθήσει στην πάταξη των συμμοριών.
