Του Γιώργου Λαμπίρη
H μετάβαση από τη βενζίνη προς την ηλεκτροκίνηση έχει αρχίσει να συντελείται πλέον με αρκετά εντονότερο ρυθμό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια στην Ελλάδα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μέσα σε έναν χρόνο, από το 2023 στο 2024, χάθηκαν 6,2 μεριδιακές μονάδες στις πωλήσεις των βενζινοκίνητων αυτοκινήτων στη χώρα μας. Έτσι, ενώ το μερίδιο επί των συνολικών ταξινομήσεων αυτοκινήτων στην Ελλάδα για τα βενζινοκίνητα ήταν 41,9% το 2023, το ποσοστό αυτό μειώθηκε σε 35,7% τους δώδεκα μήνες του 2024. Την ίδια στιγμή, τα υβριδικά αυτοκίνητα που συνδυάζουν κινητήρα εσωτερικής καύσης που καταναλώνει βενζίνη και ηλεκτρικό κινητήρα που εξοικονομεί κατανάλωση καυσίμου και περιορίζει τους ρύπους στην ατμόσφαιρα, το 2024 παρουσίασαν αύξηση των ταξινομήσεων κατά 11,4 μεριδιακές μονάδες, φτάνοντας από το 30,9% του 2023 στο 42,3% τη χρονιά που πέρασε. Τα υβριδικά αυτοκίνητα κερδίζουν διαρκώς έδαφος στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα αποτελώντας ουσιαστικά το πεδίο μετάβασης προς τα αμιγώς ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα και δεδομένου ότι η ηλεκτροκίνηση στην Ελλάδα προς το παρόν δεν είναι εδραιωμένη ελλείψει υποδομών φόρτισης που θα διασφάλιζαν την πλήρη αυτονομία των ηλεκτρικών αυτοκινήτων όλες τις ώρες της ημέρας.
Την ίδια στιγμή τα επαναφορτιζόμενα αυτοκίνητα τόσο τα αμιγώς ηλεκτρικά όσο και εκείνα που επαναφορτίζονται και ταυτόχρονα διαθέτουν κινητήρα εσωτερικής καύσης, κινήθηκαν επίσης ανοδικά το 2024 με αύξηση του μεριδίου των ταξινομήσεών τους κατά 1,1 μονάδα, φτάνοντας σε μερίδιο 12,4% από 11,3%. Την τέταρτη θέση από πλευράς μεριδίου στις ταξινομήσεις νέων αυτοκινήτων στην Ελλάδα έχουν τα πετρελαιοκίνητα, παρουσιάζοντας ωστόσο σημαντική μείωση κατά 6 μεριδιακές μονάδες από 13,1% το 2023 σε 7,2% το 2024.
Πολύ μικρότερο είναι το μερίδιο ταξινομήσεων νέων αυτοκινήτων που καταναλώνουν υγραέριο με το μερίδιό τους από το 2023 στο 2024 να παραμένει σταθερό στο 2,5% της αγοράς και τα αυτοκίνητα φυσικού αερίου που το 2023 είχαν μερίδιο 0,3%, παρουσίασαν μερίδιο 0% το 2024.
Εξετάζοντας τα δεδομένα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το μερίδιο των βενζινοκίνητων την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου του 2024 ήταν 33,7%, των υβριδικών 30,7%, των επαναφορτιζόμενων 20,4%, των πετρελαιοκίνητων 12,1%, ενώ αυτό των αυτοκινήτων υγραερίου και φυσικού αερίου μαζί ήταν 3,1%.
Κερδισμένη η Toyota – Ο προβληματισμός της Tesla
Η αυξανόμενη δημοτικότητα των υβριδικών οχημάτων έχει ωφελήσει εταιρείες όπως η Toyota που έχουν μειώσει τα στοιχήματά τους στα ηλεκτρικά οχήματα και συνέχισαν να επενδύουν στη γκάμα υβριδικών τους. Ακόμη και η Tesla, η οποία είναι γνωστό ότι δεν πουλά υβριδικά και είναι απίθανο να το κάνει σύντομα, παρακολουθεί τις εξελίξεις στενά. Μάλιστα σε μία από τις εκθέσεις οικονομικών αποτελεσμάτων που παρουσίασε το 2024 η εταιρεία κατηγόρησε τη ζήτηση για υβριδικά οχήματα έναντι της ζήτησης για αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Στην επιλογή των υβριδικών αυτοκινήτων συμβάλλει συχνά και το γεγονός ότι τα ηλεκτροκίνητα έχουν υψηλότερη τιμή – παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα επιδοτείται η αγορά τους – ή δίνουν συχνά την αίσθηση στο ευρύτερο κοινό ότι είναι ακριβότερα.
Έρευνες εξηγούν τους λόγους για τους οποίους η ηλεκτροκίνηση προς το παρόν δεν παρουσιάζει τάση ισχυρής ανάπτυξης των πωλήσεων, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Από το Mobility Consumer Pulse της McKinsey για το 2024, που κυκλοφόρησε στα τέλη Ιουλίου, προκύπτει πως το 46% των ιδιοκτητών ηλεκτρικών οχημάτων (EV) στις ΗΠΑ θεωρούν "πολύ πιθανό" να επιστρέψουν στην κατοχή ενός οχήματος με κινητήρα εσωτερικής καύσης (ICE) στην επόμενη αγορά τους.
Στην έρευνα με δείγμα 37.000 καταναλωτές παγκοσμίως, η Αυστραλία είχε τους περισσότερους κατοίκους οι οποίοι προβληματίζονται και ενδεχομένως θα επέστρεφαν σε κινητήρες εσωτερικής καύσης. Στη συγκεκριμένη χώρα ένας στους δυο ιδιοκτήτες ηλεκτρικών οχημάτων δηλώνει έτοιμος να επιστρέψει σε μία τέτοια επιλογή. Αλλες χώρες που συμπεριλήφθηκαν στην έρευνα ήταν οι ΗΠΑ, Βραζιλία, Κίνα, Γαλλία, Γερμανία,Ιταλία, Ιαπωνία, Νορβηγία και συνολικά 15 χώρες που καλύπτουν το 80% της παγκόσμιας αγοράς ηλεκτροκίνησης. Το μέσο ποσοστό των ερωτηθέντων που θέλει να εγκαταλείψει το ηλεκτρικό του όχημα ανέρχεται σε 29%.
Λόγοι που κρατούν χαμηλότερα από το αναμενόμενο τις πωλήσεις ηλεκτρικών
Εξαίρεση αποτελούν οι Κινέζοι. Ένας από τους λόγους που και σε άλλες χώρες – πλην της Ελλάδας – δημιουργεί προβληματισμό ως προς την πραγματική ευκολία και εξυπηρέτηση που προσφέρουν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, είναι οι ελλιπείς υποδομές.
Ωστόσο η ίδια έρευνα παρουσίασε ευρήματα που προβληματίζουν τους αγοραστές καινούργιων αυτοκινήτων, όπως είναι το διαρκές άγχος για την επαρκή αυτονομία του οχήματός. Σύμφωνα με την έρευνα, το 35% των οδηγών ηλεκτρικών αυτοκινήτων που σκέφτονται να στραφούν σε όχημα με κινητήρα εσωτερικής καύσης αναφέρει ως βασικό λόγο την έλλειψη επαρκών δημόσιων υποδομών φόρτισης, ενώ το 21% λέει ότι δεν αντέχει πλέον το άγχος όταν αναζητά κάποιο σημείο φόρτισης.