Capital Economics: Οι μετοχές των ΗΠΑ θα νικήσουν την Ευρώπη μέχρι να σκάσει η φούσκα της AI - Πότε θα γίνει το μεγάλο "μπαμ"

Της Ελευθερίας Κούρταλη

Οι μετοχές στην Ευρώπη έχουν αποδώσει σχεδόν όσο και αυτές στις ΗΠΑ από τότε που ο πληθωρισμός πραγματοποίησε ισχυρό comeback μετά από μια δεκαετία πιέσεων στις τιμές. H Capital Economics εξετάζει τους λόγους που στηρίζουν αυτήν την τάση και τι μπορεί να σημαίνουν για τις προοπτικές των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων. Και καταλήγει στο ότι οι αμερικανικές μετοχές θα πάρουν το προβάδισμα με μεγαλύτερη σαφήνεια τον επόμενο χρόνο. Μόνο το ενδεχόμενο σκάσιμο της φούσκας της τεχνητής νοημοσύνης θα αμφισβητήσει, κατά την άποψή της, την κυριαρχία των αμερικανικών χρηματιστηρίων. Και κατά την άποψή της αυτό θα συμβεί, αλλά όχι ακόμη.

1. Η διακριτική δύναμη των ευρωπαϊκών μετοχών

Πολλά έχουν ειπωθεί για την ισχυρή απόδοση των αμερικανικών μετοχών, όχι μόνο φέτος, αλλά γενικότερα τα τελευταία δεκαπέντε περίπου χρόνια. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι οι μετοχές στον υπόλοιπο ανεπτυγμένο κόσμο, και κυρίως στην Ευρώπη, άντεξαν αρκετά καλά έναντι των αμερικανικών μετοχών τα τελευταία δύο χρόνια, σημειώνει η Capital Economics.

Ομολογουμένως, η άμεση ανάκαμψη μετά την πανδημία ήταν πολύ ισχυρότερη στις ΗΠΑ από ό,τι στην Ευρώπη. Αυτό οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στη μεγάλη ανάκαμψη των αμερικανικών μετοχών τεχνολογίας, οι οποίες ωθήθηκαν υψηλότερα από την αίσθηση ότι η παγκόσμια οικονομία θα εξαρτιόταν ακόμη περισσότερο από την τεχνολογία αφού η πανδημία είχε δείξει το μεγάλο βαθμό στον οποίο οι φυσικές οι αλληλεπιδράσεις θα μπορούσαν να αντικατασταθούν από ψηφιακές.

Από τα τέλη του 2021, ωστόσο, οι ευρωπαϊκές μετοχές έχουν αποδώσει σχεδόν όσο και οι αμερικανικές. Στις αρχές του 2022, οι χρηματιστηριακές αγορές υποχώρησαν απότομα καθώς ο πληθωρισμός και οι αποδόσεις των "ασφαλών" περιουσιακών στοιχείων αυξήθηκαν και οι δείκτες συνολικής απόδοσης MSCI για τις ΗΠΑ και την Ευρώπη υπέστησαν παρόμοια πτώση. Ωστόσο, όταν οι επενδυτές βεβαιώθηκαν ότι ο πληθωρισμός θα επανέλθει στον στόχο και χωρίς πολύ οικονομικό πόνο, οι χρηματιστηριακές αγορές ανέκαμψαν. Έκτοτε, οι μετοχές στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ έχουν γενικά παρόμοιες αποδόσεις – τουλάχιστον μέχρι πολύ πρόσφατα.

Αυτό, όπως τονίζει η Capital Economics, μπορεί να αποτέλεσε έκπληξη. Εξάλλου, το κύριο story στις αγορές μετοχών πρόσφατα ήταν ο αυξανόμενος ενθουσιασμός για την τεχνητή νοημοσύνη, η οποία έχει ωφελήσει πρωτίστως το χρηματιστήριο των ΗΠΑ, καθώς οι περισσότερες εταιρείες "μεγάλης τεχνολογίας" είναι εισηγμένες εκεί. Επιπλέον, τόσο το ευρώ όσο και η στερλίνα έχουν κινηθεί λίγο πιο αδύναμα έναντι του δολαρίου ΗΠΑ έκτοτε, με αποτέλεσμα να "ψαλιδίζονται" περαιτέρω οι αποδόσεις. Και ενώ το ελβετικό φράγκο είναι λίγο ισχυρότερο, οι ελβετικές μετοχές αντιπροσωπεύουν "μόνο" περίπου το 15% του MSCI Europe Index. Έτσι, οι αποτιμήσεις αυξήθηκαν ταχύτερα στις ΗΠΑ και το ξένο συνάλλαγμα λειτούργησε ως αντίθετος άνεμος για την απόδοση των ευρωπαϊκών μετοχών σε όρους κοινού νομίσματος, επισημαίνει ο οίκος.

Όμως, μέχρι πρόσφατα, αυτό αντισταθμιζόταν από το ότι οι προσδοκίες για την κερδοφορία των εταιρειών αυξάνονταν πιο έντονα στην Ευρώπη από ό,τι στις ΗΠΑ, και από τις υψηλότερες πληρωμές μερισμάτων από τις ευρωπαϊκές εταιρείες. Η θετική συμβολή από τις προσδοκίες για την κερδοφορία σημειώθηκε κυρίως μεταξύ του 2022 και των αρχών του 2023. Οφειλόταν στην καλύτερη διατήρηση των κερδών στην Ευρώπη από ό,τι στις ΗΠΑ, όπου οι φόβοι για ύφεση είχαν μεγαλύτερο αντίκτυπο. Όσον αφορά τα μερίσματα, οι εταιρείες στις ΗΠΑ προτιμούν συνήθως τα buybacks μετοχών. Και υπάρχουν αναμφισβήτητα περισσότερες επενδυτικές ευκαιρίες στις ΗΠΑ, περιορίζοντας το περιθώριο για τις επιχειρήσεις εκεί να πληρώνουν μερίσματα.

2. Οι οδηγοί της απόδοσης των ευρωπαϊκών μετοχών

Σε επίπεδο χώρας, οι κύριοι συντελεστές στην άνοδο του πανευρωπαϊκού χρηματιστηριακού δείκτη –και επομένως στις αποδόσεις των ευρωπαϊκών μετοχών που ανταγωνίζονται τις αμερικανικές μετοχές– ήταν το Ηνωμένο Βασίλειο, η Δανία, η Ισπανία και η Ιταλία, επισημαίνει η Capital Economics.

Σε επίπεδο κλάδου, οι μετοχές των τραπεζών, της υγειονομικής περίθαλψης, της ενέργειας και της βιομηχανίας πρωταγωνίστησαν, με τις ισχυρές επιδόσεις των δύο πρώτων να αντισταθμίζουν σχεδόν αυτές του κλάδου πληροφορικής στις ΗΠΑ. 

Ένας βασικός λόγος για τον οποίο οι μετοχές στο Ηνωμένο Βασίλειο ανέβασαν τον ευρωπαϊκό δείκτη και είχαν ελαφρώς υψηλότερες αποδόσεις από τις μετοχές στις ΗΠΑ, είναι ότι δεν έπεσαν όσο αυτές σε άλλες χώρες το 2022. Αυτό μπορεί να αντανακλά τόσο τις χαμηλές αποτιμήσεις τους στην αρχή όσο και το μεγαλύτερο βάρος των "αμυντικών" τομέων. Στην πραγματικότητα, οι μετοχές του Ηνωμένου Βασιλείου δεν τα πήγαν εξαιρετικά καλά, αλλά επειδή αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα τέταρτο του ευρωπαϊκού δείκτη, η συμβολή τους ήταν αισθητή.

Κατά τα άλλα, η μεγάλη συνεισφορά των μετοχών της Δανίας σε σχέση με το μέγεθός τους στον δείκτη (λιγότερο από 6%) αντανακλά πρωτίστως τις ισχυρές επιδόσεις μιας φαρμακευτικής εταιρείας, της Novo Nordisk, η οποία είναι ο μεγαλύτερος πωλητής φαρμάκων αδυνατίσματος στον κόσμο.

Οι μετοχές του χρηματοπιστωτικού τομέα ευθύνονται για όλα σχεδόν τα κέρδη των δεικτών συνολικής απόδοσης της Ιταλίας και της Ισπανίας. Όχι μόνο αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% κάθε δείκτη, αλλά τα έχουν πάει ιδιαίτερα καλά από τότε που οι χρηματιστηριακές αγορές άγγιξαν τα χαμηλά τους 2022. Αυτό πιθανώς αντανακλά το βελτιωμένο οικονομικό περιβάλλον –στο οποίο είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες οι τράπεζες– και τις προοπτικές για σταθεροποίηση επιτοκίων σε υψηλότερα επίπεδα από ό,τι πριν από το 2020 – κάτι που θα σήμαινε λιγότερη πίεση στα περιθώρια επιτοκίου των τραπεζών.

Ομολογουμένως, αυτοί οι παράγοντες υπάρχουν και στις ΗΠΑ, τονίζει η Capital Economics. Αλλά ο χρηματοοικονομικός κλάδος αντιπροσωπεύει πολύ μικρότερο μερίδιο του αμερικανικού δείκτη. Και, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, οι αποτιμήσεις των μετοχών της Ιταλίας και της Ισπανίας δεν ανέκαμψαν ποτέ μετά την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Κρίση και την κρίση δημόσιου χρέους της ευρωζώνης, αφήνοντάς τους πολύ περισσότερο περιθώριο ανάκαμψης.

Εντωμεταξύ, οι γαλλικές μετοχές σημείωσαν πτώση τους τελευταίους δύο μήνες, με αποτέλεσμα ο ευρωπαϊκός δείκτης να καταγράφει χαμηλότερες επιδόσεις από αυτόν των ΗΠΑ. Μεταξύ του τέλους του 2021 και τους Ιουνίου του 2024, οι μετοχές στη Γαλλία είχαν ελαφρώς υψηλότερες αποδόσεις από αυτές των ΗΠΑ. Αλλά η απόφαση του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές προκάλεσε διόρθωση γαλλικών περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των μετοχών. Δεδομένου του βάρους των γαλλικών μετοχών (~17%), αυτό ήταν αρκετό για να χάσει ο ευρωπαϊκός δείκτης επαφή με τον αμερικανικό. Αυτό εξηγεί το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των δύο δεικτών από τον Ιούνιο, τονίζει η Capital Economics.

3. Οι προοπτικές των ευρωπαϊκών μετοχών

Α) Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές είναι καλύτερες στις ΗΠΑ

Η Capital Economics πιστεύει ότι οι μετοχές στις ΗΠΑ θα τα πάνε καλύτερα από αυτές στην Ευρώπη για λίγο ακόμα. Η πρόσφατη διόρθωση στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ έχει πλέον "καλυφθεί" ως επί το πλείστον και η τεχνητή νοημοσύνη θα συνεχίσει να ωθεί τις μετοχές υψηλότερα το επόμενο 12μηνο περίπου. Ο οίκος έχει εκτιμήσει η φούσκα στις ΗΠΑ θα συνεχίσει να φουσκώνει, ωφελώντας δυσανάλογα το χρηματιστήριο των ΗΠΑ. Εξάλλου, παρά την παραπάνω ανάλυση, ο ενθουσιασμός για την τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται να έχει ήδη ωθήσει τις μετοχές υψηλότερα στις ΗΠΑ από ό,τι αλλού, και ήταν ο κυρίαρχος παράγοντας στην αγορά. Πράγματι, αν και οι αγορές είχαν παρόμοια απόδοση από το τέλος του 2021, η αγορά των ΗΠΑ τα πήγε καλύτερα από την ευρωπαϊκή από τον Μάρτιο του 2023, όταν οι ανησυχίες για πιθανή τραπεζική κρίση στις ΗΠΑ είχαν εξασθενίσει και λίγους μήνες μετά κυκλοφόρησε το ChatGPT. Και η περίοδος αυτή είναι αυτή που θα δώσει τον τόνο για τον επόμενο χρόνο περίπου, όπως εκτιμά.

"Το αποτέλεσμα είναι ότι προβλέπουμε ότι οι μετοχές στις ΗΠΑ θα έχουν καλύτερες αποδόσεις από αυτές στην Ευρώπη, καθώς και στον υπόλοιπο κόσμο, μέχρι το τέλος του 2025", τονίζει η Capital Economics.

B) Ωστόσο, οι προοπτικές στην Ευρώπη είναι ακόμη ισχυρές

Ο οίκος εξακολουθεί πάντως να είναι αρκετά αισιόδοξος για τις προοπτικές των ευρωπαϊκών μετοχών σε απόλυτες τιμές. Βασικά, εκτιμά ότι ο ενθουσιασμός για την τεχνητή νοημοσύνη θα τονώσει όχι μόνο τις εταιρείες που ασχολούνται άμεσα με την τεχνολογία, αλλά και τον υπόλοιπο εταιρικό τομέα. Αυτό θα συμβεί επειδή η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια τεχνολογία γενικής χρήσης που τελικά θα έχει θετικό αντίκτυπο στους περισσότερους τομείς της οικονομίας. 

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σε αντίθεση με την τελευταία φάση της φούσκας του dot-com, η Capital Economics αμφιβάλλει ότι οποιαδήποτε διεύρυνση της φούσκας της τεχνητής νοημοσύνης θα σήμαινε ότι οι μετοχές στην Ευρώπη θα αρχίσουν να υπεραποδίδουν αυτών των ΗΠΑ και να τις φτάνουν. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι, σε αντίθεση με τότε, η Ευρώπη δεν διαθέτει τους τεχνολογικούς "πρωταθλητές" που θα το έκαναν αυτό δυνατό. 

Επιπλέον, οι χαμηλές αποτιμήσεις των ευρωπαϊκών μετοχών και οι μέτριες προσδοκίες για αύξηση των κερδών στην περιοχή προκαλούν επιφυλακτικότητα, όπως επισημαίνει.  

Παρά την ανάκαμψη των ευρωπαϊκών μετοχών από τα τέλη του 2022, οι αποτιμήσεις τους εξακολουθούν να κινούνται μόνο γύρω από τα ιστορικά πρότυπα, και επομένως δεν είναι τόσο "τεντωμένες" όσο αυτές στις ΗΠΑ. 

Ειδικότερα, η αποτίμηση των γαλλικών μετοχών μπορεί να αυξηθεί περαιτέρω και να μειώσει τουλάχιστον ένα μέρος της διαφοράς που έχει προκύψει με αυτές σε άλλες αγορές. Αν και η πολιτική αβεβαιότητα θα συνεχίσει να ασκεί πίεση στα ομόλογα, το γαλλικό χρηματιστήριο είναι αναμφισβήτητα λιγότερο ευάλωτο, δεδομένου ότι οι περισσότερες εισηγμένες εταιρείες είναι πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται σε όλο τον κόσμο.

Εν τω μεταξύ, υπάρχει αρκετός χώρος κατά την άποψή της, για άνοδο των τραπεζικών μετοχών στην περιφέρεια, και ειδικά στην Ιταλία και την Ισπανία. Παρά το πρόσφατο ράλι, οι αποτιμήσεις τους εξακολουθούν να μην απέχουν πολύ από τα χαμηλότερα επίπεδά τους. 

Ωστόσο, η Capital Economics είναι λιγότερο αισιόδοξη για το Ηνωμένο Βασίλειο, παρά τις φαινομενικά χαμηλές αποτιμήσεις. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι, εφόσον ληφθούν υπόψη διαφορετικές συνθέσεις τομέων, το χάσμα αποτιμήσεων με τις αμερικανικές μετοχές δεν απέχει πολύ από το σημείο που βρισκόταν κατά μέσο όρο μεταξύ της ψήφου για το Brexit και της πανδημίας.

Τέλος, οι προσδοκίες των αναλυτών για αύξηση των κερδών ανά μετοχή - EPS - μακροπρόθεσμα εμφανίζονται επίσης πολύ πιο επιφυλακτικές στην Ευρώπη από ό,τι στις ΗΠΑ. Οι εκτιμήσεις της IBES δείχνουν ότι οι προσδοκίες για μακροπρόθεσμη αύξηση των κερδών στην Ευρώπη είναι κοντά στον ιστορικό μέσο όρο, αλλά σημαντικά πάνω από τον μέσο όρο στις ΗΠΑ. Πράγματι, στις ΗΠΑ είναι σχεδόν τόσο ψηλά όσο ήταν στην κορυφή της φούσκας dotcom. Έτσι, αναμφισβήτητα, φαίνεται να υπάρχει περισσότερο περιθώριο για τα κέρδη να ξεπεράσουν τις προσδοκίες στην Ευρώπη από ό,τι στις ΗΠΑ.

Γ) Η Ευρώπη μπορεί ακόμη και να έχει μεγαλύτερη απόδοση πιο μακροπρόθεσμα

Η Capital Economics τονίζει πως δεν περιμένει ότι η υπεραπόδοση των ΗΠΑ θα διαρκέσει για πάντα. Πιστεύει ότι η φούσκα της τεχνητής νοημοσύνης τελικά θα σκάσει, ή τουλάχιστον θα ξεφουσκώσει, κάτι που υποψιάζεται ότι θα συμβεί μέσα στο 2026. Εάν συμβεί αυτό, οι αμερικανικές μετοχές πιθανότατα θα είχαν το χειρότερο αποτέλεσμα – η λογική συνέπεια του γεγονότος ότι θα έχουν ηγηθεί των αποδόσεων.

Και ακόμη κι αν δεν σκάσει η φούσκα (ή αν κάνει λάθος στην εκτίμηση ότι υπάρχει φούσκα αρχικά), οι αμερικανικές μετοχές δεν θα συνεχίσουν να έχουν καλύτερη απόδοση για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς οι αποτιμήσεις τους δείχνουν ήδη αδύναμες σχετικές αποδόσεις στο μεσοπρόθεσμο έως μακροπρόθεσμο διάσημα. 

"Το αποτέλεσμα είναι ότι πιστεύουμε ότι οι μετοχές στην Ευρώπη θα κινηθούν πολύ καλύτερα όταν οι παγκόσμιες αγορές σκοντάψουν – κάτι το οποίο συμβεί το 2026", καταλήγει η Capital Economics.