Του Χάρη Φλουδόπουλου
Εταιρείες όπως η Meta, η Google, η Amazon, η Oracle συγκαταλέγονται αυτή τη στιγμή μεταξύ των αποκαλούμενων hyperscalers δηλαδή των εταιρειών που παρέχουν υποδομές cloud μεγάλης κλίμακας. Αυτές οι εταιρείες είναι οι υποψήφιοι ενδιαφερόμενοι για τη νέα μεγάλη επένδυση που φιλοδοξεί να υλοποιήσει η ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία, με τη δημιουργία ενός giga data center 300MW σε πρώτη φάση που στη συνέχεια ανάλογα με το ενδιαφέρον και τη ζήτηση μπορεί να αναβαθμιστεί στα 1000MW.
Σύμφωνα με πληροφορίες η ΔΕΗ έχει ήδη ξεκινήσει επαφές και συζητήσεις με τουλάχιστον 5 hyperscalers, οι οποίοι ενδέχεται να μπουν στο project της ελληνικής εταιρείας. Οι επαφές αυτές είναι σε αυτή τη φάση διερευνητικές καθώς το ενδιαφέρον των hyperscalers την τρέχουσα περίοδο εστιάζεται στην αμερικανική αγορά όπου αναπτύσσονται data centers 50 GW, περίπου ένα giga data center ανά αμερικανική πολιτεία. Σύμφωνα με την εκτίμηση της διοίκησης της ΔΕΗ, σε περίπου ένα χρόνο από σήμερα αναμένεται να έχουν ωριμάσει οι συνθήκες ώστε οι hyperscalers να προετοιμάσουν τα επόμενα βήματά τους εκτός ΗΠΑ, σε άλλες αγορές όπως η Ευρώπη, με την ελληνική πρόταση της ΔΕΗ για τη δημιουργία giga data center στη Δυτική Μακεδονία να εμφανίζει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι ενδεχόμενων ανταγωνιστών. Είναι χαρακτηριστικό ότι αυτή τη στιγμή ανάλογου μεγέθους data center κατασκευάζεται στην Ευρώπη μόνο ένα στην Ιρλανδία.
Ο χρόνος που θα μεσολαβήσει πάντως μέχρις ότου οι hyperscalers βάλουν δυναμικά στα ραντάρ τους την Ευρώπη και πιθανότατα την Ελλάδα, είναι διάστημα που θα αξιοποιηθεί για την ωρίμανση του project της Δυτικής Μακεδονίας. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι προκαταρκτικές μελέτες ενώ θα ακολουθήσουν με εντατικούς ρυθμούς οι αναγκαίες αδειοδοτήσεις και άλλες μελέτες. Εφόσον ανάψει το πράσινο φως, δηλαδή υπάρξει συμφωνία με έναν ή περισσότερους hyperscalers τότε η ΔΕΗ θα δημιουργήσει νέα εταιρεία SPV η οποία θα τρέξει και θα υλοποιήσει το έργο.
Η ευκαιρία
Όπως είπε χθες ο κ. Στάσσης η ζήτηση για data centers παγκοσμίως αναμένεται να ξεπεράσει τα 200MW μέχρι το 2030 ενώ στην Ευρώπη οι ανάγκες θα είναι της τάξης των 35GW κυρίως για υπηρεσίες cloud και εκπαίδευση των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης. Αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη τα ανακοινωμένα ή υπό κατασκευή project φαίνεται ότι αφήνουν ένα κενό 27.000MW μεταξύ προσφοράς και ζήτησης μέχρι το 2030.
Μεταξύ των ζητημάτων που πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του για την κατασκευή ενός μεγάλου data center το κυριότερο και πιο κρίσιμο είναι η αδιάλειπτη παροχή μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας. Και με τις νέες επενδύσεις σε ΑΠΕ και αποθήκευση που έχει δρομολογήσει και υλοποιεί η ΔΕΗ στη Δ. Μακεδονία στις πρώην λιγνιτικές περιοχές, η ενέργεια θα είναι άφθονη καθιστώντας την ιδανικό προορισμό για να γίνει τεχνολογικός κόμβος.
Η επένδυση
Σε πρώτη φάση το mega data center θα είναι μεγέθους 300MW με το ύψος της επένδυσης να φτάνει τα 2,3 δις ευρώ ενώ στην κατασκευή θα δημιουργηθούν 4 χιλιάδες θέσεις εργασίας. Θα κατασκευαστεί στο οικόπεδο που σήμερα βρίσκεται η αυλή λιγνίτη του Αγίου Δημητρίου. Επιπλέον θα κατασκευαστεί μονάδα φυσικού αερίου 100MW δίπλα στο data center, η οποία θα παίζει το ρόλο γεννήτριας για την υποδομή αφού δεν υπάρχουν πρακτικά τόσο μεγάλες γεννήτριες. Η παροχή της της ενέργειας στο mega data center θα γίνεται απευθείας από τις μονάδες παραγωγής (behind the meter) - όχι το δίκτυo. Δηλαδή οι ανάγκες του δεν θα επιβαρύνουν το εθνικό σύστημα ενέργειας.
Τα πλεονεκτήματα της περιοχής είναι σημαντικά καθώς υπάρχουν οι αναγκαίες εκτάσεις, η ενέργεια, το δίκτυο φυσικού αερίου, τα δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρισμού, δίκτυο οπτικών ινών με σύνδεση στους διεθνείς τηλεπικοινωνιακούς κόμβους, νερό, ανάγκες τηλεθέρμανσης στην περιοχή και εργατικό δυναμικό.
Σε δεύτερη φάση το Mega Data Center μπορεί να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο και να φτάσει τα 1000MW με επιπλέον επένδυση της τάξης των 5,4 δις ευρώ ενώ θα χρειαστούν επιπλέον επενδύσεις 1,2 δις σε μονάδες ενέργειας στο χώρο της Πτολεμαΐδα 5 και στον Άγιο Δημήτριο.
Οι συνολικές θέσεις εργασίας από όλα τα έργα θα φτάσουν τις 20 χιλιάδες στην κατασκευή και τις 2 χιλιάδες στη λειτουργία (στη φάση των 300MW θα εργάζονται 500 άνθρωποι).
