Της Kelly Phillips Erb
Τι επιπτώσεις θα έχει για τους εκατομμυριούχους της Νέας Υόρκης η φορολόγηση που έχει εξαγγείλει ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Ζοχράν Μαμντάνι;
Τον Ιούνιο, μετά τη νίκη του Μαμντάνι, ο οποίος αυτοαποκαλείται δημοκρατικός σοσιαλιστής, στις προκριματικές εκλογές των Δημοκρατικών, ο δισεκατομμυριούχος Μπιλ Άκμαν, ιδρυτής και CEO της Pershing Square Capital Management, είπε ότι οι πλούσιοι φορολογούμενοι θα φύγουν από τη Νέα Υόρκη. Μετά τη θριαμβευτική νίκη του Μαμντάνι στις εκλογές της περασμένης Τρίτης, ο Άκμαν κατέβασε τους τόνους.
Σε ανάρτησή του στις 25 Ιουνίου στο X (πρώην Twitter), ο Άκμαν έλεγε: "Η Νέα Υόρκη υπό τον Μαμντάνι πρόκειται θα είναι πολύ πιο επικίνδυνη και οικονομικά μη βιώσιμη πόλη". Ο τότε 33χρονος (σήμερα 34χρονος) Μαμντάνι είχε συγκεντρώσει το 44% των ψήφων στις προκριματικές εκλογές, με ένα προοδευτικό πρόγραμμα που εστίαζε στο να κάνει τη ζωή στη Νέα Υόρκη πιο προσιτή.
O Μαμντάνι εξασφάλισε την πλειοψηφία στις εκλογές για τη δημαρχία, επικρατώντας του κυβερνήτη της Νέας Υόρκης Άντριου Κουόμο (με τη μεγάλη λίστα δισεκατομμυριούχων που τον υποστήριξαν) με περίπου εννέα ποσοστιαίες μονάδες. Ο Άκμαν τού έδωσε συγχαρητήρια μέσω του X, προσθέτοντας: "Τώρα έχεις μια μεγάλη ευθύνη. Αν μπορώ να βοηθήσω τη Νέα Υόρκη, απλά πες μου τι μπορώ να κάνω". Την Τετάρτη, επανήλθε λέγοντας: "Ο Μαμντάνι κέρδισε μια σημαντική εκλογική μάχη. Θα είναι ο δήμαρχός μας για τα επόμενα τέσσερα χρόνια", και πρόσθεσε: "Αν και δεν υποστήριξα τον Μαμντάνι για δήμαρχο και ανησυχώ για τις ακούσιες και αρνητικές συνέπειες των πολιτικών του, θέλω να κάνω ό,τι μπορώ για να βοηθήσω τη Νέα Υόρκη, ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο δήμαρχος".
Some have been surprised by my conciliatory post to Mamdani. Mamdani won a decisive election. He is going to be our mayor for the next four years. I care enormously about New York City which has been very good to me and my family since we emigrated to NYC in the 1890s.
— Bill Ackman (@BillAckman) November 5, 2025
(And for… https://t.co/Z8IX3fbpVu
Σαφώς μια διαφορετική αντίδραση από αυτήν που είχε κατά την προεκλογική περίοδο — και μια αντίδραση που έκαναν share στα social media πολλοί δισεκατομμυριούχοι που θεωρούν τη Νέα Υόρκη την πατρίδα τους, διαψεύδοντας έτσι τις φήμες ότι μια νίκη του Μαμντάνι θα οδηγούσε σε μαζική έξοδό τους από την πόλη.
Ο Άκμαν, όμως, φαίνεται πως αλλάζει διάθεση εύκολα και επανήλθε στο θέμα με διαφορετικό τόνο πάλι, αναδημοσιεύοντας ως "ακριβή πρόβλεψη" μια ανάρτηση που έλεγε ότι οι πλούσιοι θα φύγουν από τη Νέα Υόρκη και πως "οι άνθρωποι που ψήφισαν τον Μαμντάνι θα πονέσουν, αλλά δεν θα κατηγορήσουν τις πολιτικές ή τους πολιτικούς, αλλά τους πλούσιους που έφυγαν".
Το σχέδιο του Μαμντάνι για τη φορολόγηση των εκατομμυριούχων
Η χρηματοδότηση του προγράμματος του Μαμντάνι θα απαιτήσει χρήματα – και ο Μαμντάνι έχει ένα σχέδιο για την αύξηση των εσόδων χωρίς να επιβαρύνει τη μεσαία τάξη. Εκτός από την αύξηση του εταιρικού φόρου, ο Μαμντάνι έχει προτείνει έναν φόρο 2% σε όσους η εκστρατεία του αποκαλεί "το πλουσιότερο 1% των Νεοϋορκέζων – εκείνους που κερδίζουν πάνω από 1 εκατομμύριο δολάρια ετησίως". Η πλατφόρμα του εκτιμά ότι αυτός ο "φόρος για τους εκατομμυριούχους" θα αποφέρει 4 δισ. δολάρια ετησίως για τη χρηματοδότηση έργων όπως η δωρεάν παιδική μέριμνα για όλους, οι δωρεάν μετακινήσεις με λεωφορείο και η πιο προσιτή στέγαση.
Σύμφωνα με τον Μαμντάνι, τα νούμερα αυτά σημαίνουν ότι ο φόρος θα επηρεάσει περίπου 34.000 νοικοκυριά. "Αυτό το μικρό ποσοστό του πληθυσμού της πόλης", ανέφερε στην ιστοσελίδα της εκστρατείας του, "συγκεντρώνει το 35% του συνολικού εισοδήματος των κατοίκων της Νέας Υόρκης".
Το ίδιο 1%, εξηγεί, επωφελήθηκε επίσης από μια μείωση φόρου στο πλαίσιο του νόμου του προέδρου Τραμπ για τις φορολογικές μειώσεις και την απασχόληση (TCJA) του 2017, ο οποίος μείωσε τον ανώτατο συντελεστή από 39,6% σε 37%. (Αξίζει να σημειωθεί ότι ο TCJA μείωσε τους συντελεστές σε όλες σχεδόν τις κλίμακες, από 10%, 15%, 25%, 28%, 33%, 35% και 39,6% σε 10%, 12%, 22%, 24%, 32%, 35% και 37%, αντίστοιχα, και αυτοί οι χαμηλότεροι συντελεστές διατηρήθηκαν στο πλαίσιο του "Μεγάλου Όμορφου Νομοσχεδίου" που υπέγραψε ο Τραμπ στις 4 Ιουλίου).
Ο προτεινόμενος πρόσθετος φόρος —ο επιπλέον φορολογικός συντελεστής 2% θα ισχύει μόνο για εισοδήματα άνω του 1 εκατ. δολαρίων— θα κάνει, σύμφωνα με τον Μαμντάνι, πιο προοδευτική τη φορολόγηση στη Νέα Υόρκη.
Το ομοσπονδιακό σύστημα φόρου εισοδήματος, επισημαίνει, είναι προοδευτικό. Με έναν προοδευτικό φόρο, οι συντελεστές αυξάνονται καθώς αυξάνεται το εισόδημα, αλλά όλοι πληρώνουν τον ίδιο συντελεστή για το ίδιο εισόδημα. Αυτό σημαίνει ότι πληρώνετε το ίδιο 10% όπως κάθε άλλος μέχρι να φτάσετε στην κορυφή της κλίμακας — τότε πληρώνετε 15% για αυτό το εισόδημα μέχρι να φτάσετε στην κορυφή αυτής της κλίμακας, και ούτω καθεξής.
Η πολιτεία της Νέας Υόρκης έχει ένα παρόμοιο σύστημα, με συντελεστές που κυμαίνονται από 4% έως 10,9% για το φορολογικό έτος 2024.
Ωστόσο, ο Μαμντάνι υποστηρίζει ότι ο φόρος εισοδήματος στη Νέα Υόρκη είναι ουσιαστικά ένας ενιαίος φόρος 3,9%. "Είτε κερδίζετε 50.000 δολάρια είτε 5 εκατομμύρια δολάρια", εξήγησε ο Μαμντάνι στην ιστοσελίδα του, "πληρώνετε πρακτικά τον ίδιο φορολογικό συντελεστή". Αυτό είναι αλήθεια — κατά κάποιον τρόπο. Οι φορολογικοί συντελεστές της Νέας Υόρκης ξεκινούν από 3,078% και αυξάνονται μόλις στο 3,876%. Επιπλέον, οι κλίμακες είναι κάπως συμπιεσμένες, ανεβαίνουν γρήγορα σε χαμηλότερους συντελεστές και στη συνέχεια σταθεροποιούνται όταν το φορολογητέο εισόδημα υπερβαίνει τα 50.000 δολάρια. Αλλά αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί καθαρός ενιαίος φόρος.
Σύμφωνα με το σχέδιο του Μαμντάνι, ο επιπλέον φόρος θα προστεθεί στην κορυφή της κλίμακας, με ένα επιπλέον 2% επί των εισοδημάτων άνω του 1 εκατ. δολαρίων, καθιστώντας τον φόρο πιο προοδευτικό.
Θα λειτουργήσει;
Ο Μαμντάνι λέει ότι το σχέδιο θα λειτουργήσει και φέρνει ως παράδειγμα τη Μασαχουσέτη. Τον Νοέμβριο του 2022, οι ψηφοφόροι της Μασαχουσέτης ενέκριναν την τροπολογία Fair Share Amendment, έναν επιπλέον φόρο 4% επί των ατομικών εισοδημάτων άνω του 1 εκατ. δολαρίων. Ο φόρος απέφερε 1,8 δισ. δολάρια στα πρώτα τρία τρίμηνα της εφαρμογής του, με τα φορολογικά έσοδα να χρηματοδοτούν σχολικά γεύματα, μεταφορές και εκπαίδευση.
Κάποιοι φοβήθηκαν ότι ο φόρος θα μπορούσε να προκαλέσει την φυγή των πολύ πλουσίων κατοίκων. Οι κάτοικοι της Μασαχουσέτης που έφυγαν από την πολιτεία το 2021, το έτος που ψηφίστηκε το νομοσχέδιο, ήταν κατά πλειονότητα φορολογούμενοι της ανώτερης μεσαίας τάξης, και όχι εκατομμυριούχοι. Η Μασαχουσέτη χάνει κατοίκους όλων των εισοδηματικών κατηγοριών από το 2009, με τις πιο μεγάλες απώλειες να παρατηρούνται μεταξύ των μεσαίων και υψηλών εισοδημάτων. Ένας λόγος μπορεί να είναι το κόστος στέγασης — καθώς αυτό αυξήθηκε κατακόρυφα ενώ η στέγαση σε άλλες πολιτείες έγινε φθηνότερη, σε συνδυασμό με τις ευκαιρίες για τηλεργασία. Κάπως έτσι η μεσαία τάξη άρχισε να εγκαταλείπει την πολιτεία της Μασαχουσέτης.
Όσον αφορά τους εκατομμυριούχους; Μια ανάλυση των δεδομένων από το πρόγραμμα Στατιστικών Εισοδήματος της IRS αποκάλυψε ότι ο αριθμός των φορολογικών δηλώσεων που ανέφεραν προσαρμοσμένο ακαθάριστο εισόδημα (AGI) άνω του 1 εκατ. δολαρίων στη Μασαχουσέτη αυξήθηκε κατά 36% μεταξύ του 2018 και 2022 (τα φορολογικά στατιστικά στοιχεία της IRS για το 2023 δεν ήταν διαθέσιμα κατά τη στιγμή της έκθεσης). Τα στοιχεία από τη Wealth X έδειξαν επίσης ότι ο αριθμός των εκατομμυριούχων στη Μασαχουσέτη αυξήθηκε κατά 38,6% μεταξύ του 2022 και 2024, ενώ ο πλούτος τους αυξήθηκε συνολικά από τα 1,6 τρισ. δολάρια στα 2,2 τρισ. δολάρια.
Η επιτυχία αυτού του φόρου ενθάρρυνε και άλλες πολιτείες να εξετάσουν παρόμοιες κινήσεις. Στο Ιλινόις, ένα νομοσχέδιο που προτείνει πρόσθετο φόρο 3% στα εισοδήματα άνω του 1 εκατ. δολαρίων βρίσκεται υπό εξέταση, αφού οι ψηφοφόροι ενέκριναν το μέτρο τον Νοέμβριο του 2024. Ωστόσο, η αλλαγή θα απαιτήσει την έγκριση της νομοθετικής εξουσίας, κάτι που δεν έχει συμβεί ακόμη. Στη Χαβάη, ορισμένοι νομοθέτες στοχεύουν επίσης τους πλούσιους με έναν προτεινόμενο φόρο 1% για περιουσιακά στοιχεία άνω των 20 εκατ. δολαρίων. Το μέτρο "επιβίωσε" από την ψηφοφορία στην Επιτροπή, αλλά δεν έχει λάβει ακόμη την έγκριση του νομοθετικού σώματος.
Ακόμη και πολιτείες που δεν έχουν φόρο εισοδήματος για φυσικά πρόσωπα μπαίνουν στο παιχνίδι. Το 2022, η Ουάσιγκτον άρχισε να φορολογεί τα κεφαλαιακά κέρδη σε επίπεδο πολιτείας, στοχεύοντας τα κεφαλαιακά κέρδη άνω των 250.000 δολαρίων. Από την 1η Ιανουαρίου 2025, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος 2,9% στα καθαρά κέρδη άνω του 1 εκατ. δολαρίων, ανεβάζοντας τον ανώτατο φορολογικό συντελεστή κεφαλαιακών κερδών στο 9,9%.
Ο φόρος αυτός θεωρήθηκε ως ένας από τους λόγους που οδήγησαν τον πλουσιότερο άνθρωπο της πολιτείας, τον ιδρυτή και CEO της Amazon, Jeff Bezos, να μετακομίσει στη Φλόριντα. Ωστόσο, ο Bezos, ο τρίτος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο σύμφωνα με τη λίστα Forbes Real Time Billionaires, με την περιουσία του να εκτιμάται στα 254,7 δισ. δολάρια, υποστήριξε με ανάρτησή του στο Instagram το 2023 ότι μετακόμισε για να είναι πιο κοντά τόσο στην οικογένειά του όσο και στις δραστηριότητες της Blue Origin στη Φλόριντα.
Τα δεδομένα της IRS για το 2016 έδειξαν ότι μόνο το 0,3% των εκατομμυριούχων μετακομίζουν σε άλλη πολιτεία κάθε χρόνο, ποσοστό χαμηλότερο από το ποσοστό κινητικότητας του γενικού πληθυσμού. Η μελέτη, η οποία εξέτασε 45 εκατομμύρια φορολογικά αρχεία, έδειξε ότι οι περισσότεροι εκατομμυριούχοι απλώς απορροφούν το κόστος ή προσλαμβάνουν εξαιρετικούς φορολογικούς συμβούλους για να τους βοηθήσουν να μειώσουν τους φόρους που πρέπει να καταβάλλουν.
Αυτό δεν σημαίνει ότι όλες οι πολιτείες είναι εξίσου ενθουσιασμένες για να αυξήσουν τη φορολόγηση στους πλουσίους. Το 2013, η Βόρεια Καρολίνα αντικατέστησε τον κλιμακωτό φόρο εισοδήματος με ανώτατο φορολογικό συντελεστή 7,75% με έναν ενιαίο φόρο 4,5%, ενώ το 2022 οι ψηφοφόροι στην Καλιφόρνια απέρριψαν τον πρόσθετο φόρο για τους εκατομμυριούχους. Και στις δύο περιπτώσεις, όσοι αντιτάχθηκαν στην αύξηση των φορολογικών συντελεστών επικαλέστηκαν ανησυχίες σχετικά με το αν θα παραμείνουν οι πλούσιοι φορολογούμενοι εντός των πολιτειακών συνόρων τους.
Θα περάσει ο φόρος του Μαμντάνι;
Δύσκολο να το απαντήσουμε. Παρά τον ενθουσιασμό του Μαμντάνι –και των υποστηρικτών του– για την υψηλότερη φορολόγηση των πλουσίων, οι κάτοικοι της Νέας Υόρκης δεν έχουν τον τελευταίο λόγο σε αυτό το θέμα. Οι φορολογικοί συντελεστές καθορίζονται από την πολιτεία, πράγμα που σημαίνει ότι η κυβερνήτης Κάθι Χότσουλ θα πρέπει να υπογράψει ένα νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί από το νομοθετικό σώμα της πολιτείας. Τον Ιούνιο, η Χότσουλ απέρριψε το σχέδιο, λέγοντας: "Δεν θέλω να χάσω άλλους ανθρώπους προς όφελος του Παλμ Μπιτς. Έχουμε χάσει ήδη αρκετούς. Είχαμε μια μεγάλη μετανάστευση όταν οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο κατάργησαν την έκπτωση από τον τοπικό φόρο της πολιτείας... Το να τους οδηγήσουμε προς τη Φλόριντα δεν μας βοηθά, οπότε ας είμαστε έξυπνοι σε αυτό το θέμα".
Ωστόσο, ο Μαμντάνι αισιοδοξεί, δηλώνοντας κατά στην ομιλία του στα επινίκια: "Οι εργαζόμενοι της Νέας Υόρκης έχουν ακούσει από τους πλούσιους και τους ισχυρούς ότι η εξουσία δεν είναι στα χέρια τους... Απόψε, παρά τις αντιξοότητες, την κατακτήσαμε. Το μέλλον είναι στα χέρια μας. Φίλοι μου, ανατρέψαμε μια πολιτική δυναστεία".
