Του Jason Schenker
Οι επικείμενες προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ μπορεί να προκαλέσουν τη μεγαλύτερη πολιτική αβεβαιότητα από το 2000. Η παρατεταμένη αβεβαιότητα, μάλιστα, για το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών θα εγκυμονούσε πτωτικούς κινδύνους για τις μετοχές, τις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων, τις επενδύσεις, την καταναλωτική εμπιστοσύνη και την οικονομία.
Την περασμένη εβδομάδα το αμερικανικό χρηματιστήριο σκαρφάλωσε σε νέα υψηλά ρεκόρ μετά από κάποια "χαλάρωση" που είδε ο δείκτης τιμών καταναλωτή για τον Σεπτέμβριο σε ετήσια βάση και την αποκλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων για τον δείκτη τιμών παραγωγού.
Παρόλο που οι αμερικανικές αγορές κατέγραψαν νέα ρεκόρ, τα μηνύματα για τον πληθωρισμό από τα στοιχεία για τις τιμές καταναλωτή ήταν μεικτά. Στα θετικά, ο γενικός πληθωρισμός στις ΗΠΑ επιβραδύνθηκε τον Σεπτέμβριο από 2,5% σε 2,4%, "τρέχοντας" με τον χαμηλότερο ετήσιο ρυθμό από τον Φεβρουάριο του 2021. Στον αντίποδα, ο δομικός πληθωρισμός επιταχύνθηκε στο 3,3% από 3,2%.
Οι τιμές καταναλωτή "έτρεξαν" πιο αργά τον Σεπτέμβριο σε σύγκριση με τον Αύγουστο, καθώς ο γενικός πληθωρισμός επιβραδύνθηκε από 1,8% σε 1,9% και ο πληθωρισμός των αγαθών ήταν αρνητικός, υποχωρώντας κατά 1,1% σε ετήσια βάση. Στο μεταξύ, ο δομικός πληθωρισμός παρέμεινε σε υψηλά επίπεδα, αλλά σε μηνιαία βάση επιβραδύνθηκε σε 3,2% από 3,3%.
Παρά τα μεικτά σήματα, ο πληθωρισμός μάλλον δεν είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις αγορές.
Πιο καταλυτικός παράγοντας για κλυδωνισμούς στο χρηματιστήριο τον Νοέμβριο θα είναι μια ενδεχόμενη παρατεταμένη αβεβαιότητα για τον νικητή στις προεδρικές κάλπες των ΗΠΑ.
Προβλέψεις
Όποια και αν είναι το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, αν δεν είναι εμφατικό, απειλεί με μια βαριά σκιά κινδύνου και αβεβαιότητας τις αγορές μέχρι να "ξεκαθαρίσει" ο νικητής.
Δεδομένα από το PredictIt.org, μια διαδικτυακή αγορά προβλέψεων που λειτουργεί "με άδεια της CFTC" ως "πειραματικό πρόγραμμα που λειτουργεί για ακαδημαϊκούς σκοπούς", δείχνουν πώς οι Αμερικανοί στοιχηματίζουν μεταξύ άλλων για το ποιος θα είναι ο νέος πρόεδρος της χώρας.
Στα μέσα Ιουλίου, η εκλογή Τραμπ στον προεδρικό θώκο σκαρφάλωσε έως και το 70%. Μετά την απόσυρση του Τζο Μπάιντεν από την εκλογική κούρσα και την ανακοίνωση της υποψηφιότητας της Κάμαλα Χάρις, οι πιθανότητες άλλαξαν και η επικράτηση της υποψηφίας των Δημοκρατικών έφτασε στο υψηλότερό τους επίπεδο (60%) στα μέσα Αυγούστου.
Έκτοτε, οι συσχετισμοί συνέχισαν να μεταβάλλονται και στις 13 Οκτωβρίου, τα ενδοημερήσια υψηλά έδιναν 55% πιθανότητα νίκης στον Τραμπ και 50% στη Χάρις.
Δεδομένου ότι η διαφορά του νικητή με τον ηττημένο στις προεδρικές εκλογές ενδέχεται να είναι πολύ μικρή, οι αγορές θα μπορούσαν να βρεθούν σε κλοιό πιέσεων όχι μόνο πριν, αλλά και μετά τις εκλογές. Το χειρότερο σενάριο για το αμερικανικό χρηματιστήριο και την οικονομία είναι να μην είναι αμέσως ξεκάθαρο ποιος είναι ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου. Όταν συνέβη κάτι αντίστοιχο το 2000, οδηγηθήκαμε στην ύφεση των αρχών του 2001.
Η έρευνα της Pew Research
Οι επικείμενες προεδρικές εκλογές φαίνεται πως θα είναι ντέρμπι. Το ανησυχητικό είναι μήπως κάποιος από τους δύο υποψηφίους αμφισβητήσει το αποτέλεσμα της κάλπης. Το ανεξάρτητο think tank Pew Research δημοσίευσε μια έρευνα στις 10 Οκτωβρίου, επιβεβαιώνοντας τους κινδύνους που σχετίζονται με την παρατεταμένη αβεβαιότητα για τον νικητή μετά την εκλογική διαδικασία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, το 72% των Αμερικανών ψηφοφόρων απάντησε ότι αν ο Τραμπ εξασφαλίσει τον απαιτούμενο αριθμό εκλεκτόρων για να γίνει πρόεδρος, η Χάρις "θα αποδεχθεί τα αποτελέσματα και θα αναγνωρίσει τη νίκη του Τραμπ". Το 27% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η Χάρις δεν θα δεχθεί το αποτέλεσμα. Μεταξύ των ερωτηθέντων, το 95% των υποστηρικτών της Χάρις και το 48% των υποστηρικτών του Τραμπ αναμένουν ότι η Χάρις θα αποδεχθεί τη λαϊκή ετυμηγορία.
Στον αντίποδα, αν ο Τραμπ χάσει τις εκλογές, το 24% των Αμερικανών ψηφοφόρων απάντησε ότι ο Ρεπουμπλικανός θα συμμορφωθεί με το αποτέλεσμα, ενώ το 74% πιστεύει πως δεν θα αποδεχθεί την ήττα του. Μεταξύ των ερωτηθέντων, το 46% των υποστηρικτών του Τραμπ και μόλις το 4% των υποστηρικτών της Χάρις "αναμένουν ότι ο Τραμπ θα αναγνωρίσει τη νίκη της υποψηφίας των Δημοκρατικών".
Εάν οι εκτιμήσεις της PredictIt.org και οι απόψεις των Αμερικανών ψηφοφόρων που συμμετείχαν στην έρευνα της Pew Research είναι -έστω- προς τη σωστή κατεύθυνση, οι πιθανότητες να υπάρξει αβεβαιότητα ως προς τον νικητή της κάλπης είναι υψηλές.
Επιπτώσεις στις αγορές και στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ
Η τελευταία φορά που το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν "θολό" ανάγεται στο 2000. Συνθήκη που οδήγησε σε ύφεση: πρώτο "χτύπημα" η συρρίκνωση του ΑΕΠ το α' τρίμηνο του 2001. Η προηγούμενη εμπειρία δείχνει ότι ένα ασαφές αποτέλεσμα στις φετινές κάλπες μπορεί να επιβαρύνει τις αγορές και την αμερικανική οικονομία. Θα μπορούσε ακόμη και να "αναγκάσει" τη Fed να προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της 7ης Νοεμβρίου.
Μετάφραση - επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
