Της Βάσως Αγγελέτου
Αναβρασμός επικρατεί στη Φρανκφούρτη δύο εβδομάδες πριν την επόμενη απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τη νομισματική της πολιτική, με τους κεντρικούς τραπεζίτες να εμφανίζονται για ακόμη μια φορά διχασμένοι.
Μετά από εννέα αυξήσεις επιτοκίων, συνολικού ύψους 425 μονάδων βάσης τους τελευταίους 13 μήνες, έντρομοι αναμένουν οι δανειολήπτες τη νέα απόφαση της κεντρικής τράπεζας στις 14 Σεπτεμβρίου.
Το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ Ιζαμπέλ Σνάμπελ χαρακτήρισε σε χθεσινές της δηλώσεις τις προοπτικές της οικονομίας της Ευρωζώνης "χειρότερες από τις αναμενόμενες" και τον πληθωρισμό "πεισματικά υψηλό", γεγονός που θέτει προσκόμματα στη διατήρηση των επιθετικών ρυθμών στην ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική.
Ταυτόχρονα, σιγή ιχθύος κράτησε από το συνέδριο της Fed στο Τζάκσον Χολ την περασμένη εβδομάδα η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, αποφεύγοντας να δώσει το στίγμα της επερχόμενης συνεδρίασης στη Φρανκφούρτη.
Περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων διαμηνύουν την ίδια ώρα τα γεράκια της ΕΚΤ, με τον Αυστριακό κεντρικό τραπεζίτη Ρόμπερτ Χόλτσμαν να δηλώνει εχθές, Πέμπτη, στο Reuters ότι "δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο υψηλότερο επίπεδο (σ.σ. για τα επιτόκια)". Όπως ανέφερε, μάλιστα, "θα μπορούσαμε να κάνουμε άλλη μία αύξηση ή ακόμη και δύο".
Πράγματι, σύμφωνα με τα πρακτικά της ΕΚΤ που δημοσιεύτηκαν την Πέμπτη από τη συνεδρίαση Ιουλίου, αναφέρουν ότι "μια περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο θα είναι απαραίτητη εφόσον υπάρξουν πειστικά στοιχεία ότι ο αντίκτυπος της σωρευτικής σύσφιξης δεν είναι αρκετά ισχυρός ώστε να μειώσει τον υποκείμενο πληθωρισμό".
Εξαντλείται η αντοχή των δανειοληπτών
Η ραγδαία άνοδος των επιτοκίων της ΕΚΤ από τον περυσινό Ιούλιο δοκιμάζει πλέον σοβαρά τις αντοχές των ευρωπαίων δανειοληπτών. Πρόσφατο δημοσίευμα του Bloomberg κάνει λόγο για μαζικά χρέη που συσσωρεύουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά με αποτέλεσμα να αναβάλλουν την αναχρηματοδότηση του χρέους τους ελπίζοντας πως έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για ένα γύρο μειώσεων των επιτοκίων.
Στην Ελλάδα, αρμόδιες πηγές του τραπεζικού κλάδου διατυπώνουν συγκρατημένες ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα των δανειοληπτών να εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους. Ο λόγος είναι ότι, σύμφωνα με τις ασκήσεις που έχουν "τρέξει" σχετικά, θεωρείται ότι τα επίπεδα επιτοκίων 4% -από 3,75% που είναι σήμερα το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ- συνιστούν καμπή για την ικανότητα αποπληρωμής των δανειακών τους υποχρεώσεων.
"Αυτό που βλέπουμε από τα στοιχεία μας είναι ότι μέχρι τα επίπεδα του 4% οι δανειολήπτες δεν θα έχουν πρόβλημα να εξυπηρετούν τις υποχρεώσεις τους. Εφόσον, όμως, τα επιτόκια αυξηθούν πάνω από αυτά τα επίπεδα, φοβόμαστε ότι θα υπάρξει πρόβλημα", αναφέρει στο Forbes Greece υψηλόβαθμο στέλεχος συστημικής τράπεζας.
Ανακούφιση για τους συνεπείς δανειολήπτες παρέχει, έστω και προσωρινά, το πρόγραμμα "παγώματος" των επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια για ένα έτος, μέχρι τον Μάιο του 2024. Περισσότερα από 400.000 δάνεια συνολική περιμέτρου 18 δισ. ευρώ έχουν ενταχθεί αυτόματα στην ευνοϊκή ρύθμιση που τέθηκε σε εφαρμογή τον περασμένο Απρίλιο.