Του Hank Tucker
Ο δισεκατομμυριούχος Ray Dalio, ο ιδρυτής του fund Bridgewater Associates, αποδίδει τις επενδυτικές του επιτυχίες στη μελέτη της ιστορίας και βλέπει ανησυχητικές κινήσεις που θα μπορούσαν να σημάνουν το τέλος της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ, όπως αυτή έχει εγκαθιδρυθεί από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο Dalio συμμετείχε στο Forbes Iconoclast Summit που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα στη Νέα Υόρκη, συζητώντας με τον πρόεδρο και αρχισυντάκτη Steve Forbes για το δοκίμιό του που δημοσιεύθηκε στο LinkedIn τον Απρίλιο και στο οποίο υποστήριζε ότι ΗΠΑ και Κίνα βρίσκονται "στα πρόθυρα ενός πολέμου, έχουν περάσει το όριο διαλόγου". Ο 73χρονος εμφανίστηκε ανήσυχος για έναν ενδεχόμενο οικονομικό πόλεμο και μια "κανονική" στρατιωτική σύρραξη με αιτία την ανεξαρτησία της Ταϊβάν.
"Η δυναμική των Ηνωμένων Πολιτειών έχει μειωθεί ενώ της Κίνας έχει ενισχυθεί. Δεν λέω ότι οι Κινέζοι θα νικήσουν τους Αμερικανούς, αλλά θα είναι ανταγωνιστικές δυνάμεις σε μια σύγκρουση, και αυτές οι συγκρούσεις είναι πολυδιάστατες", επισήμανε ο Dalio.
Η ανέλιξη της Κίνας σε παγκόσμια δύναμη είναι η μία από τις τρεις απειλές που βιώνουν οι ΗΠΑ. Οι άλλες δύο είναι α) το τεράστιο και αυξανόμενο χρέος και β) οι διαμάχες στο εσωτερικό της χώρας που προκαλεί η οικονομική ανισότητα και οι οποίες έχουν ανοίξει τον δρόμο στις πολιτικές δυνάμεις του λαϊκισμού.
"Αν έχεις μια οικονομική κρίση και την ίδια στιγμή μεγάλες ανισότητες στον πλούτο, και συνεπώς έντονες διαφωνίες, το έδαφος είναι πρόσφορο για τον λαϊκισμό", σημείωσε ο Dalio, προσθέτοντας ότι ο λαϊκιστής είναι ένα άτομο που δεν αποδέχεται την ήττα. "Πρόκειται για έναν εκρηκτικό συνδυασμό".
Στην αρχή της παρέμβασής του ο Dalio ανέτρεξε στις αναμνήσεις του από την ανακοίνωση του προέδρου Richard Nixon ένα βράδυ Κυριακής, τον Αύγουστο του 1971, ότι οι ΗΠΑ θα αθετούσαν την υποχρέωσή τους να αγοράσουν το κρατικό χρέος που κατείχαν ξένες κυβερνήσεις έναντι χρυσού. Υπάλληλος στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης τότε ο Dalio, ανέμενε χάος και... κραχ τη Δευτέρα στο Χρηματιστήριο. Εντέλει, οι δείκτες είχαν την καλύτερη ημερήσια επίδοση των τελευταίων δεκαετιών, εξέλιξη που ο ίδιος δεν περίμενε. Το ενδιαφέρον του για την Ιστορία τον οδήγησε στην ανακάλυψη ότι περίπου το ίδιο έγινε και το 1933 όταν ο πρόεδρος Φραγκλίνος Ντ. Ρούσβελτ ανέστειλε τον "κανόνα του χρυσού" με ραδιοφωνικό του διάγγελμα.
Έκτοτε ο Dalio αφιερώθηκε στη μελέτη των ιστορικών κύκλων και πιστώνει σε αυτή του την ενασχόληση τις θετικές αποδόσεις του fund Bridgewater κατά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009. Τότε ήταν επιφυλακτικός λόγω των υψηλών επιπέδων του χρέους και των μηδενικών επιτοκίων λίγο πριν την κατάρρευση.
"Συχνά με εξέπλητταν πράγματα μόνο και μόνο επειδή συνέβαιναν για πρώτη φορά στη ζωή μου. Ωστόσο, είχαν συμβεί επανειλημμένα στην Ιστορία", πρόσθεσε ο Dalio. "Μελετώντας την περίοδο 1920-1945, κατάλαβα τη φύση της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008".
Σήμερα, ο Dalio προειδοποιεί για μία ακόμη ανατροπή στην παγκόσμια δομή εξουσίας. Από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, επισημαίνει, οι ΗΠΑ είναι ο κυρίαρχος παίκτης σε όλο τον κόσμο: εκεί έχουν την έδρα τους παγκόσμιοι οργανισμοί με τεράστια επιρροή, όπως τα Ηνωμένα Έθνη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Αλλά αυτή η συνθήκη δεν θα μείνει αναλλοίωτη στους αιώνες, και με τις ΗΠΑ να είναι χρεωμένες σε πολλούς ξένους ομολογιούχους και να αντιμετωπίζουν στο εσωτερικό μεγάλες οικονομικές ανισότητες, ο Dalio "βλέπει" άλλη μία σεισμική αλλαγή.
"Το 1945, ξεκινήσαμε μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων", λέει ο Dalio. "Πάντα υπάρχει κάποιου είδους σύγκρουση στην αρχή και το σύστημα αλλάζει. Νέοι άνθρωποι είναι επικεφαλής και αυτοί θέτουν τους κανόνες".