Των Mike Ozanian και Justin Teitelbaum
Όταν ο Sir Jim Ratcliffe, ο δισεκατομμυριούχος ιδρυτής και CEO του ομίλου Ineos, αγόρασε το 27,7% της Manchester United τον Φεβρουάριο έναντι 6,5 δισ. δολαρίων, ήταν το μεγαλύτερο deal για την εξαγορά αθλητικής ομάδας στην Ιστορία. Η συμφωνία που έκλεισε σε αποτίμηση υψηλότερη κατά 500 εκατ. δολάρια από όσο εκτιμούσε το Forbes ότι άξιζε η αγγλική ποδοσφαιρική ομάδα πριν από έναν χρόνο, όχι μόνο απέδωσε κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων στα 187 εκατ. δολάρια, αλλά κατέδειξε γιατί 12 από τις 30 πιο πολύτιμες ποδοσφαιρικές ομάδες στον κόσμο παίζουν στην Premier League. Το Forbes αποτιμά πλέον τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στα 6,55 δισ. δολάρια, και είναι στο Νο2 της λίστας πίσω από την ισπανική Ρεάλ Μαδρίτης, η οποία, με 6,6 δισ. δολάρια, είναι η πιο πολύτιμη ομάδα στον κόσμο για τρίτη διαδοχική χρονιά.
Τον Δεκέμβριο, η Premier League υπέγραψε νέα συμφωνία για τα τηλεοπτικά δικαιώματα για τις σεζόν 2025-26 έως 2028-29 έναντι 2,1 δισ. δολαρίων κατά μέσο όρο ετησίως. Επομένως θα έχει υπερδιπλάσια έσοδα από τις εγχώριες τηλεοπτικές μεταδόσεις σε σύγκριση με οποιοδήποτε άλλο πρωτάθλημα και περίπου διπλάσια με τον Νο2, την ισπανική La Liga, συνυπολογίζοντας τις συμφωνίες τηλεοπτικών μεταδόσεων στο εξωτερικό.
Στην ουσία, όλα τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου -με εξαίρεση την Premier League- λαμβάνουν ή σκέφτονται να ζητήσουν δανειοδότηση έναντι μελλοντικής αξίας. Πριν από τέσσερα χρόνια, η ιταλική Serie A πούλησε το 10% των δικαιωμάτων της στα ΜΜΕ στις CVC Capital Partners και Advent International, καθώς και στο ιταλικό κρατικό επενδυτικό ταμείο, Fondo Strategico Italiano (FSI). Το 2022, η Ligue 1 της Γαλλίας πούλησε το 13% των δικαιωμάτων της σε μια νέα θυγατρική, στην CVC, η οποία πρόσφερε στη Ligue 1 μια καλή ροή μετρητών με αντάλλαγμα την καταβολή ποσοστού στην CVC από τα δικαιώματα τηλεοπτικής μετάδοσης, τα δικαιώματα χορηγίας και άλλες εμπορικές συμφωνίες. Τον περασμένο Οκτώβριο, η Γαλλία ακύρωσε τον διαγωνισμό για τα τηλεοπτικά δικαιώματα, επειδή δεν έλαβε καμία προσφορά που να ανταποκρίνεται στις ελάχιστες τιμές για τη Ligue 1 από το 2024 έως το 2029. Στις αρχές του 2022 η La Liga έκανε κάτι παρόμοιο, πουλώντας το 8,2% μιας νέας εμπορικής θυγατρικής στην CVC. Η Serie A σκεφτόταν επίσης να πουλήσει τα ραδιοτηλεοπτικά της δικαιώματα σε ιδιωτικά κεφάλαια, αλλά προφανώς έχει εγκαταλείψει την ιδέα. Στο μεταξύ, στη Γερμανία, οι φίλαθλοι της Bundesliga διαμαρτύρονται για την πώληση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων σε ιδιωτική εταιρεία.
Ο κόντρα άνεμος στις συμφωνίες για τα ραδιοτηλεοπτικά δικαιώματα σημαίνει ότι οι επιδόσεις στο γήπεδο είναι ζωτικής σημασίας για τις καλύτερες ποδοσφαιρικές ομάδες στον κόσμο. Η ιεράρχηση των αποτιμήσεων βασίζεται περισσότερο στην πρόκριση στο Τσάμπιονς Λιγκ. Μέχρι τους ημιτελικούς του φετινού Champions League, υπάρχουν επτά ομάδες που έχουν κερδίσει περισσότερα από 100 εκατομμύρια δολάρια: η Ρεάλ Μαδρίτης (144 εκατομμύρια δολάρια), η Παρί Σεν Ζερμέν (131 εκατομμύρια δολάρια), η Μπορούσια Ντόρτμουντ (130 εκατομμύρια δολάρια), η Μπάγερν Μονάχου (129 εκατομμύρια δολάρια), η Μάντσεστερ Σίτι (118 εκατομμύρια δολάρια), η Μπαρτσελόνα (105 εκατομμύρια δολάρια) και η Άρσεναλ (100 εκατομμύρια δολάρια). Ο νικητής του τελικού Ρεάλ Μαδρίτης-Μπορούσια Ντόρτμουντ την 1η Ιουνίου θα εισπράξει επιπλέον 21,6 εκατομμύρια δολάρια.
Η Ρεάλ Μαδρίτης είχε τα περισσότερα έσοδα (873 εκατ. δολάρια) από όλες τις ομάδες και έχει κατακτήσει το Champions League τις πέντε από τις τελευταίες εννέα χρονιές. Η Ρεάλ κερδίζει κατά μέσο όρο 205 εκατομμύρια δολάρια ετησίως από τους χορηγούς της φανέλας της, στη μεγαλύτερη τέτοια συμφωνία στον χώρο του ποδοσφαίρου, σύμφωνα με το Football Benchmark. Δεν υστερούν πολύ σε έσοδα από χορηγίες άλλες ομάδες που συνήθως φτάνουν ψηλά στο Champions League: Μπαρτσελόνα (189 εκατ. δολάρια), Παρί Σεν Ζερμέν (158 εκατ. δολάρια), Άρσεναλ (158 εκατ. δολάρια), Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (154 εκατ. δολάρια), Μάντσεστερ Σίτι (152 εκατ. δολάρια), Τσέλσι (126 εκατ. δολάρια) και Μπάγερν Μονάχου (119 εκατ. δολάρια).
Στην Premier League, η Newcastle United, η Aston Villa και η Fulham FC αύξησαν τα έσοδα από τους χορηγούς με νέες συμφωνίες για τις φανέλες που ξεκίνησαν από τη σεζόν 2023-24. Η Newcastle έκλεισε μια νέα συμφωνία με τη Sela, αξίας περίπου 30 εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για τρία χρόνια, τέσσερις φορές περισσότερα από όσα κέρδιζε η ομάδα του αγγλικού Βορρά από την προηγούμενη συμφωνία της με τη Fun88. Η συμφωνία της Άστον Βίλα με την BK8 ύψους 15 εκατ. δολαρίων ετησίως είναι υπερδιπλάσια σε σύγκριση με την προηγούμενη χορηγία της Cazoo, ενώ η συμφωνία της Φούλαμ με την SBOTop ύψους 12,5 εκατ. δολαρίων είναι κατά 66% υψηλότερη από την προηγούμενη συμφωνία με τη W88.
Παρά το "φρένο" στα έσοδα από τις ευρωπαϊκές ραδιοτηλεοπτικές μεταδόσεις, ο μέσος όρος της αξίας μιας ποδοσφαιρικής ομάδας είναι στα 2,3 δισ. δολάρια, μια αύξηση της τάξης του 5,1% σε σχέση με ένα χρόνο πριν. Τα έσοδα του top-30 ήταν αυξημένα κατά 3% από πέρυσι και τα λειτουργικά έσοδα ανήλθαν -κατά μέσο όρο- στα 36 εκατ. δολάρια, αυξημένα κατά 57% σε σχέση με το 2023. Η αύξηση της κερδοφορίας οφείλεται μεταξύ άλλων στο ότι αρκετές ευρωπαϊκές ομάδες διατήρησαν τους μισθούς των παικτών περίπου στα ίδια επίπεδα σε σύγκριση με την προηγούμενη σεζόν, ενώ λίγες, όπως η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η Ίντερ και η Γιουβέντους, μείωσαν σημαντικά τις αμοιβές των ποδοσφαιριστών τους.
Το να είσαι κορυφαίος στο "χορτάρι" θα αποδειχθεί ακόμη πιο προσοδοφόρο από την επόμενη χρονιά, όταν θα ξεκινήσει η νέα μορφή του Champions League. Ο αριθμός των ομάδων θα αυξηθεί από 32 σε 36 και ο αριθμός των αγώνων θα διευρυνθεί από 125 σε 189. Ως αποτέλεσμα, η UEFA έχει προβλέψει αύξηση στα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα κατά περίπου 30%.
Το top-10
1. Ρεάλ Μαδρίτης
Αξία: 6,6 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: +9% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Μέλη του συλλόγου | Πρωτάθλημα: La Liga | Λειτουργικά έσοδα: 76 εκατ. δολάρια
2. Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
Αξία: 6,55 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: +9% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Οικογένεια Γκλέιζερ, Σερ Τζιμ Ράτκλιφ | Πρωτάθλημα: Premier League | Λειτουργικά έσοδα: 187 εκατ. δολάρια
3. Μπαρτσελόνα
Αξία: 5,6 δισ. δολάρια | Μεταβολή στος έτος: +2% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Μέλη του συλλόγου | Πρωτάθλημα: La Liga | Λειτουργικά έσοδα: 145 εκατ. δολάρια
4. Λίβερπουλ
Αξία: 5,37 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: +2% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Λίβερπουλ: Τζον Χένρι, Τομ Βέρνερ | Πρωτάθλημα: Premier League | Λειτουργικά έσοδα: 102 εκατ. δολάρια
5. Μάντσεστερ Σίτι
Αξία: 5,1 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: +2% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Σεΐχης Mansour bin Zayed Al Nahyan | Πρωτάθλημα: Premier League | Λειτουργικά έσοδα: 148 εκατ. δολάρια
6. Μπάγερν Μονάχου
Αξία: 5 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: +3% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Μέλη συλλόγου | Πρωτάθλημα: Bundesliga | Λειτουργικά έσοδα: 84 εκατ. δολάρια
7. Παρί Σεν Ζερμέν
Αξία: 4,4 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: +1% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Qatar Sports Investments | Πρωτάθλημα: Ligue 1 | 126 εκατ. δολάρια
8. Τότεναμ
Αξία 3,2 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: +14% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Joseph Lewis Family Trust, Daniel Levy | Πρωτάθλημα: Premier League | Λειτουργικά έσοδα: 161 εκατ. δολάρια
9. Τσέλσι
Αξία: 3,1 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: +1% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Todd Boehly, Clearlake Capital | Πρωτάθλημα: Premier League | Λειτουργικά έσοδα: 400 χιλ. δολάρια
10. Άρσεναλ
Αξία: 2,6 δισ. δολάρια | Μεταβολή στο έτος: 15% | Ιδιοκτήτες/μέτοχοι: Stanley Kroenke | Πρωτάθλημα: Premier League | Λειτουργικά έσοδα: 140 εκατ. δολάρια
Απόδοση - επιμέλεια: Μιχάλης Παπαντωνόπουλος
